Demonstime te ndryshme te nxënesve nga lenda e FIZIKES-Prof:Donika Shala-Lleshi
Emisioni termoelektronik dioda dhe gypi katodik-Arjana Karaqi
1.
2. Eksperimentalisht është konstatuar se
metalet kur të nxehen në temperatura të
larta emetojne elektrone dhe numri I tyre
rritet me rritjen e temperatures.
3. Elektronet të cilat I emetojne metalet, për shkak të rritjes
se temperatures quhen termoelektrone, ndersa dukuria
quhet emision termoelektronik. Kete efekt e zbuloi Edisoni
më 1883 dhe njihet si Efekti I Edisonit.
4. Per shpjegimin e emisionit termo elektronik merret një
balonë në brendi të të ciles krijohet rrallim ajri, në balonë
vendosen dy elektroda metali te cilat I lidhin per burimin e
rrymes elektrike, elektroda e cila është e lidhur në polin
negativ quhet katodë, ndersa ajo në polin pozitiv quhet
anodë.
8. Dioda se bashku me galvanometrin lidhet në qark elektrik, kurse
katoda nuk kqyet ne burimin e vet, treguesi ne galvanometer nuk
do te tregojë rrymë.
9. Mirpo, me rastin e kyqjes se qarkut te klatodes, ajo nxehet
liron elektronete cilat terhiqen ne drejtim te anodes
pozitive me qka tregon se galvanometri tregon rryme.
10. Meqë në diodë elektronet mund të lëvizin vetem ne një
drejtimn nga katoda K kah anoda A kjo ka vetinë e e
përcjelljës së njëkahshme të rrymes elektrike.
13. Gypi Katodik është aparat që shërbenë për shpejtimin e
elektroneve në ekranin fluoreshent.
14. Gypi katodik përbëhet prej këtyre pjesëve:
Dy anodave cilindrike
A1 dhe A2
Dy kondensatorëve
plan-paralelë C1 dhe C2
Dhe ekranit fluoreshent
15. Katoda K është një pllakë metalike e cila ka
burim për ngrohje dhe shërbenë për
emitimin e termoelektroneve.
16. Afër katodës është vendosur mjeti dirigjues W që ka
formën e një gypi metalik.
Rrjeti dirigjues është vendosur në një tension pozitiv -20 V
ndersa anoda është vendosur pas rrjetit dirigjues në një
tension të lartë 250-10 000 V.
17. Anoda A2 ka formë cilindrike e cila është e
lidhur për tension të lartë dhe shërbenë si
thjerrë elektronike e cila jo vetëm që e
ngushton tufën por bën edhe shpejtimin e
saj.
18. Gypi katodik ka përdorim të madh në
elektronikë sepse është pjesë përbërëse e
shumë aparateve siq janë: televizorët,
grafoskopët elektronikë etj.