3. ZawartoϾ:
4
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
S³owniczek
Wstêp 6
? nadmiernie siê zad³u¿yæ?
Co to znaczy 6
? ten problem?
Kogo dotyczy 6
? Problem nasycenia kredytami gotówkowymi w Polsce
przekroczy³ œredni¹ UE 7
? Myœl¹c o kredycie warto pamiêtaæ, ¿e… 7
Co nale¿y braæ pod uwagê, gdy zastanawiamy siê nad
zaci¹gniêciem kredytu?: 8
? Zanim weŸmiemy kredyt 8
? i gwarancje cudzego kredytu
Porêczenia 8
?bazy danych
Bankowe 9
? siê BIK - wykorzystajmy jego zalety
Nie bójmy 9
? na ³atw¹ gotówkê!
Uwa¿ajmy 9
? Zanim weŸmiemy kredyt hipoteczny 9
Co robiæ w przypadku nadmiernego zad³u¿enia? 11
? Restrukturyzacja zad³u¿enia 11
? Kredyt konsolidacyjny 12
? - upad³oœæ konsumencka
OstatecznoϾ 12
Jak rozs¹dnie korzystaæ z karty kredytowej? 13
4. 4
S³owniczek
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Koszty ustanowienia zabezpieczenia przy kredycie hipotecznym - przyk³adowe koszty
zabezpieczenia mog¹ siê sk³adaæ z jednego lub kilku poni¿szych:
? Op³ata za rozpatrzenie wniosku kredytowego
?
Prowizja przygotowawcza - przygotowanie i uruchomienie kredytu
? gotowoϾ
Prowizja za
? uruchomienia
Prowizja od
?
Op³ata za wycenê nieruchomoœci bêd¹cej przedmiotem kredytowania
lub zabezpieczenia
? nieruchomoœci
Koszt inspekcji
?
Koszty ubezpieczeñ kredytu
? zaanga¿owania
Prowizja od
? op³aty w nietypowych sytuacjach
Dodatkowe
Kredyt konsolidacyjny - kredyt ³¹cz¹cy kilka zaci¹gniêtych kredytów w jeden kredyt, co
u³atwia sp³atê zobowi¹zañ ³¹cz¹c je w jedn¹ comiesiêczn¹ ratê
Karta debetowa - karta p³atnicza wydawana do rachunku bankowego. Obci¹¿a ona konto
posiadacza na kwotê transakcji w momencie jej wykonywania. Kwota transakcji nie mo¿e
przekroczyæ stanu œrodków dostêpnych na koncie posiadacza karty.
Karta kredytowa - karta p³atnicza, której wydanie jest zwi¹zane z przyznaniem limitu
kredytowego przez bank. W odró¿nieniu od karty debetowej, w³aœciciel karty kredytowej mo¿e
korzystaæ ze œrodków, których aktualnie nie ma na rachunku do wysokoœci limitu
kredytowego przyznanego mu przez bank. Okresowo, najczêœciej co miesi¹c, bank przysy³a
posiadaczowi karty wyci¹g z dokonanych operacji wraz z informacjami dotycz¹cymi sp³aty.
Mar¿a - jest to sk³adowa czêœæ oprocentowania kredytów udzielanych przez bank. Mar¿a
banku to wartoœæ, jak¹ bank zarabia udzielaj¹c nam kredytu.
Nadmierne zad³u¿enie - polega na zaci¹gniêciu kredytów, których sp³ata z powodu ich liczby
lub zbyt du¿ej wartoœci staje siê ogromnym obci¹¿eniem dla domowego bud¿etu.
Przew³aszczenie - forma zabezpieczenia wierzytelnoœci polegaj¹ca na przeniesieniu przez
d³u¿nika prawa w³asnoœci swojej rzeczy na wierzyciela.
Restrukturyzacja zad³u¿enia - obie strony umowy kredytowej - klient i bank - mog¹ za
obopóln¹ zgod¹ zmieniæ niektóre warunki kredytu: zawiesiæ sp³acanie rat na pewien czas lub
te¿ uzupe³niæ zabezpieczenia (porêczenie cz³onka rodziny lub przew³aszczenie)
Spread walutowy - jest to ró¿nica pomiêdzy kursem kupna a sprzeda¿y danej pary walut (np.
CHF/PLN) w kwotowaniu w banku lub kantorze. Kurs kupna to cena po jakiej dan¹ walutê
bank mo¿e kupiæ od klienta a kurs sprzeda¿y okreœla za ile dan¹ walutê mo¿emy kupiæ od
banku.
www.zbp.pl
5. 5
Stopa oprocentowania - to miernik przychodu, jaki przys³uguje posiadaczowi kapita³u z racji
udostêpnienia go innym. W przypadku sektora bankowego mamy do czynienia ze stopami
oficjalnymi banku centralnego (w Polsce ich wysokoœæ ustala Rada Polityki Pieniê¿nej) oraz
rynkowymi - tak okreœla siê oprocentowanie kredytów i depozytów pomiêdzy bankami.
Wystêpuje równie¿ stopa nominalna - oficjalne oprocentowanie - i realna- pomniejszone o
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
wartoœæ inflacji. Przy wyliczaniu oprocentowania kredytów i depozytów (ich stóp proce-
ntowych) banki pos³uguj¹ siê stop¹ podstawow¹ (lub bazow¹), której wartoœæ ustalana jest
indywidualnie w banku - na ogó³ w oparciu o stopy rynkowe.
Stopa oprocentowania sta³a - jest to roczna stopa procentowa, której wielkoœæ nie ulega
zmianie w zale¿noœci od sytuacji rynkowej.
Stopa oprocentowania zmienna - stopa procentowa, której nominalna wielkoœæ jest
wartoœci¹ zmienn¹, podawan¹ w odniesieniu do innej wielkoœci, która stanowi parametr
zmiennoœci (najczêœciej w odniesieniu do tzw. stawki bazowej).Warunki zmiany oprocento-
wania s¹ okreœlone w umowie z bankiem.
Upad³oœæ konsumencka - mog¹ og³osiæ j¹ jedynie osoby fizyczne, które nie prowadz¹ dzia-
³alnoœci gospodarczej, a w k³opoty z zad³u¿eniem popad³y wy³¹cznie w wyniku wyj¹tkowych,
niezale¿nych od nich, zdarzeñ losowych. Upad³oœæ mo¿na og³osiæ raz na 10 lat.
Wakacje kredytowe - to mo¿liwoœæ zawieszenia sp³aty kredytu na okreœlony czas (np. jeden
miesi¹c w ci¹gu roku lub przez kilka miesiêcy raz na kilka lat).
www.zbp.pl
6. 6
Co to znaczy nadmiernie siê zad³u¿yæ?
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Problem nadmiernego zad³u¿enia polega na zaci¹gniêciu kredytów, których sp³ata z powodu
ich liczby lub zbyt du¿ej wartoœci staje siê ogromnym obci¹¿eniem dla domowego bud¿etu.
Kogo dotyczy ten problem?
Kredyt to umowa pomiêdzy bankiem a kredytobiorc¹. Bank zobowi¹zuje siê udostêpniæ
okreœlon¹ kwotê klientowi na okreœlony czas przy okreœlonym poziome odsetek. Kredyt to
jeden z podstawowych produktów bankowych oferowany przez banki na ca³ym œwiecie.
Z kredytów korzystaj¹ osoby indywidualne, firmy, instytucje, czy nawet rz¹dy pañstw.
Zaci¹gniêcie kredytu zatem jest czymœ normalnym i nie ma w tym nic z³ego. Problem pojawia
siê jednak, gdy klient zaci¹gnie nadmierne zobowi¹zanie kredytowe.
W kwestii nadmiernego zad³u¿enia, zwykle mo¿emy spotkaæ siê z kilkoma kategoriami
klientów: kredytobiorców, którzy zdecydowali siê na zbyt du¿e inwestycje; klientów
indywidualnych, którzy nie maj¹ wystarczaj¹cych dochodów, a chc¹ kupiæ wiele towarów
trwa³ego u¿ytku, np. sprzêt RTV, AGD; emerytów i rencistów, którzy zaci¹gnêli kredyt po to, by
pomóc w³asnej rodzinie, np. wnuczkom czy dzieciom, lub klientów zaci¹gaj¹cych kredyty
w celu sp³aty poprzednich.
Zachêcaj¹ce reklamy, nowe produkty, namowy rodziny b¹dŸ znajomych - to czynniki czêsto
motywuj¹ce do chêci posiadania towarów, na które w danej chwili nas nie staæ. Wówczas
jedyn¹ szans¹ na zakup tych towarów staje siê zaci¹gniêcie kredytu.
Sieci sklepów znacz¹co u³atwiaj¹ zaci¹ganie kredytów. Czêsto wspó³pracuj¹ z bankiem lub
z poœrednikiem kredytowym, tak aby klient nie musia³ nawet wychodziæ ze sklepu by za³atwiæ
wszystkie formalnoœci zwi¹zane z przyznaniem kredytu. Jeœli doda siê do tego proste zasady
kredytowania towarów, czyli brak koniecznoœci przedstawienia dokumentów o zatrudnieniu
i wynagrodzeniu, dodatkowych zabezpieczeñ oraz reklamy rat z zerowym oprocentowaniem,
zainteresowanie takimi kredytami konsumpcyjnymi roœnie.
Niestety na kredyty ratalne bardzo czêsto decyduj¹ siê osoby, które nie zawsze potrafi¹ obie-
ktywnie i poprawnie oceniæ mo¿liwoœci przysz³ej sp³aty zobowi¹zañ.
Du¿ym problemem jest tak¿e zaci¹ganie zbyt du¿ej liczby kredytów na niewielkie kwoty. Mamy
wtedy trudnoœci z pamiêtaniem o wszystkich kredytach i ich terminowej sp³acie.
Mo¿e okazaæ siê tak¿e, ¿e po odjêciu œrodków na ¿ycie nie starcza ju¿ na sp³atê wszystkich
zaci¹gniêtych zobowi¹zañ. Nasze relacje z kredytodawc¹ staj¹ siê coraz bardziej napiête
i czêsto dochodzi do sytuacji, w której obie strony czuj¹ siê niekomfortowo.
Skutki niefrasobliwego zaci¹gania kredytów mog¹ oznaczaæ utratê zakupionych dóbr,
koniecznoœæ sp³acania wy¿szych rat kredytu przez d³u¿szy okres oraz sankcje, w postaci
wpisania na listê nierzetelnych klientów, którym w przysz³oœci trudno bêdzie zaci¹gn¹æ nowy
kredyt lub prowadziæ biznes.
Dla banku jeden nieuregulowany lub niesp³acony na czas kredyt to wiêkszy koszt zwi¹zany
z koniecznoœci¹ utworzenia specjalnej rezerwy. Wiele takich kredytów w skali kraju mo¿e mieæ
negatywne skutki dla ca³ej gospodarki.
www.zbp.pl
7. 7
Problem nasycenia kredytami gotówkowymi w Polsce przekroczy³
œredni¹ UE
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
D¹¿enie do wiêkszej konsumpcji i chêci posiadania coraz to nowszych dóbr spowodowa³o, ¿e
w ostatnich latach Polacy zaci¹gaj¹ coraz wiêcej kredytów gotówkowych. Niekiedy bez
wczeœniejszej analizy skutków takiego postêpowania.
Potrzebne jest sta³e podnoszenie poziomu naszej wiedzy ekonomicznej, tak aby unikn¹æ
nieprzyjemnych niespodzianek w przysz³oœci i sankcji ze strony banków. Przed zaci¹gniêciem
kredytu powinniœmy dok³adnie przeanalizowaæ, czy pomimo nieprzewidzianych sytuacji (np.
utraty pracy przez jednego z cz³onków gospodarstwa domowego) bêdziemy w stanie go sp³aciæ.
Problem nadmiernego zad³u¿enia dodatkowo spotêgowa³ siê w ostatnim okresie, gdy mamy do
czynienia ze spowolnieniem gospodarczym, któremu towarzyszy wiêksze bezrobocie.
Posiadanie wielu kredytów lub kredytu o wysokiej wartoœci przy zmniejszeniu dochodów np.
z tytu³u utraty pracy powoduje, ¿e mamy powa¿ne trudnoœci w regulowaniu naszych d³ugów.
Myœl¹c o kredycie warto pamiêtaæ, ¿e …
nasza sytuacja materialna mo¿e nie zawsze byæ tak dobra jak dziœ
trzeba byæ gotowym na sp³atê ca³ego kredytu wraz z odsetkami, które z uwagi na
zmiennoœæ stopy procentowej mog¹ okazaæ siê wy¿sze ni¿ te przewidywane
w momencie zaci¹gania kredytu
zaci¹ganie kredytów jest czymœ normalnym, lecz nale¿y robiæ to rozs¹dnie po
wczeœniejszej ocenie mo¿liwoœci sp³aty d³ugu w wyznaczonym czasie
w reklamie informuj¹cej o zerowym oprocentowaniu znajduje siê informacja
o ca³kowitym koszcie
kiedy zaci¹gamy nowy kredyt musimy rzetelnie poinformowaæ bank o istniej¹cych
ju¿ zobowi¹zaniach kredytowych
Wszyscy znamy te proste, zdroworozs¹dkowe rady. Jednak warto o nich przypominaæ, aby
unikn¹æ wielu rozczarowañ i stresów w przysz³oœci.
Poradnik, który trzymacie Pañstwo w rêkach jest zbiorem takich wskazówek. Mamy nadziejê,
¿e poka¿¹ one jak racjonalnie siê zad³u¿aæ oraz pomog¹ rozwi¹zaæ ewentualne problemy
zwi¹zane z wziêciem na siebie zbyt du¿ych zobowi¹zañ finansowych i brakiem mo¿liwoœci ich
sp³aty.
www.zbp.pl
8. 8
Co nale¿y braæ pod uwagê, gdy zastanawiamy siê nad
zaci¹gniêciem kredytu?
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Zanim weŸmiemy kredyt
Dobrze jest rozwa¿yæ, który z najbardziej popularnych instrumentów kredytowych, takich jak:
po¿yczka gotówkowa, kredyt ratalny, po¿yczka w koncie czy karta kredytowa jest odpowiedni
do planowanego zakupu.
Mo¿na na przyk³ad za³o¿yæ, ¿e dla sfinansowania drobnych zakupów korzystniejszym
rozwi¹zaniem mo¿e okazaæ siê karta kredytowa lub zwyk³y kredyt konsumencki na zakup
ratalny. Kredyt gotówkowy stanowi natomiast dobry sposób na pokonanie wiêkszych
trudnoœci finansowych, które maj¹ charakter chwilowy, jednak z regu³y jest to stosunkowo
drogie rozwi¹zanie, podobnie jak korzystanie z opcjonalnego kredytu w karcie kredytowej.
Niezale¿nie od rodzaju kredytu zawsze powinniœmy najpierw przeanalizowaæ, czy bêdziemy
mieli realne mo¿liwoœci wygospodarowania takiej czêœci miesiêcznych dochodów na sp³atê
kredytu, aby z pozosta³ej czêœci pokryæ inne niezbêdne wydatki.
Ocena zdolnoœci kredytowej dokonywana przez bank nie zwalnia nikogo z obowi¹zku
nale¿ytego zarz¹dzania w³asnymi finansami.
W razie jakichkolwiek w¹tpliwoœci zawsze pytajmy pracownika banku lub poœrednika o ich
wyjaœnienie.
Pamiêtajmy:
Gdy bierzemy kredyt sprawdŸmy równie¿ op³aty i obci¹¿enia poœrednio dotycz¹ce
zawieranej umowy. W zale¿noœci od rodzaju kredytu i oferty instytucji zap³acimy
za ubezpieczenie kredytu np. do czasu wpisu hipoteki, wycenê nieruchomoœci,
formalnoœci s¹dowe i notarialne. W niektórych wypadkach banki mog¹ wymagaæ
cesji polisy na ¿ycie.
Warto sprawdziæ ewentualne przysz³e op³aty np. za wydanie zaœwiadczenia
o sp³aconych ratach kapita³owo-odsetkowych, zmianê waluty kredytu, zawarcie
aneksu i mo¿liwoœci prolongaty sp³aty zad³u¿enia lub czêœciowej jednorazowej
sp³aty kapita³u.
Zawsze pytajmy czy istnieje mo¿liwoœæ negocjacji poszczególnych warunków.
Najwa¿niejsze warunki powinny byæ zawarte w umowie. Pamiêtajmy, ¿e odwo³anie
siê do regulacji czy tabeli op³at i prowizji oznacza, ¿e te warunki mog¹ siê zmieniæ
w okresie sp³aty kredytu.
Porêczenia i gwarancje cudzego kredytu
Mo¿e siê okazaæ, ¿e jesteœmy zobowi¹zani do sp³acania kredytu, którego sami nie
zaci¹galiœmy. Dzieje siê tak przy porêczeniu kredytu lub po¿yczki, co oznacza zobowi¹zanie do
zaspokojenia roszczenia banku. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e to nie tylko zwyk³y podpis porêczyciela,
ale najczêœciej bezwarunkowa zgoda na p³acenie rat pozosta³ego kredytu wraz z odsetkami w
pzypadku jakichkolwiek opóŸnieñ ze strony Po¿yczkobiorcy.
www.zbp.pl
9. 9
Bankowe bazy danych
System BANKOWY REJESTR
Gdy opóŸnimy siê w sp³acie zad³u¿enia przez co najmniej trzy miesi¹ce, a ³¹czna wartoœæ
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
naszych zobowi¹zañ wobec banku wynosi co najmniej 200 z³ trafimy do rejestru
prowadzonego przez Zwi¹zek Banków Polskich. W rejestrze znajduj¹ siê nasze dane nawet
wówczas, gdy zobowi¹zanie wygas³o. Dane zgodnie z prawem, mog¹ byæ przetwarzane bez
naszej zgody przez okres 5 lat. Rejestr jest podstawowym narzêdziem wykorzystywanym przez
banki w pierwszej fazie oceny ryzyka zwi¹zanego z przysz³ym kredytobiorc¹. Szerzej
o Systemie BR na stronie www.cpb.pl.
Nie bójmy siê BIK - wykorzystajmy jego zalety
Biuro Informacji Kredytowej czêsto przedstawia siê jako instytucjê, która niemal¿e utrudnia
nam dostêp do kredytu. W rzeczywistoœci jednak BIK gromadzi i udostêpnia bankom
i spó³dzielczym kasom oszczêdnoœciowo-kredytowym informacje o naszej historii kredytowej,
o sk³adanych wnioskach kredytowych, zawartych umowach i ich realizacji. Nasze dane
trafiaj¹ do BIK po zaci¹gniêciu zobowi¹zania i s¹ aktualizowane przynajmniej raz w miesi¹cu,
przez ca³y okres trwania umowy kredytowej.
Na podstawie informacji nt. wysokoœci innych zobowi¹zañ bank mo¿e stwierdziæ, czy
udzielaj¹c danej osobie kolejnego kredytu nie odda jej niedŸwiedziej przys³ugi wprowadzaj¹c
j¹ w d³ugi, których nie bêdzie ona w stanie sp³aciæ. Wbrew powszechnej opinii BIK wcale nie
prowadzi "czarnej listy" d³u¿ników, lecz jedynie monitoruje sposób realizowania zobowi¹zañ
wobec banków i spó³dzielczych kas oszczêdnoœciowo-kredytowych.
W d³u¿szej perspektywie taki system wczesnego ostrzegania ma tak¿e wiele zalet z punktu
widzenia konsumentów. Pamiêtajmy, ¿e sp³acaj¹c na czas wszystkie swoje zobowi¹zania,
budujemy w BIK w³asn¹ pozytywn¹ historiê kredytow¹, która mo¿e przydaæ siê nam w przy
sz³oœci, kiedy na przyk³ad bêdziemy myœleli o zaci¹gniêciu kredytu na mieszkanie. Wiêcej
informacji na stronie www.bik.pl.
Uwa¿ajmy na ³atw¹ gotówkê!
Na ulicach miast, na przystankach autobusowych czy s³upach og³oszeniowych czêsto widuje
siê og³oszenia i reklamy: "kredyt dla wszystkich bez sprawdzania w BIK", "kredyty bankowe od
rêki" lub te¿ "kredyt bez op³at i dodatkowych formalnoœci". Takie oferty mog¹ byæ
niebezpieczne. Czêsto op³aty pobierane przez firmy reklamuj¹ce siê w taki sposób s¹
zdecydowanie wy¿sze ni¿ pozwala na to prawo. Niekiedy zdarza siê tak¿e, i¿ pobieraj¹ one
znacz¹ce op³aty w gotówce za przygotowanie wniosków kredytowych, a nastêpnie nie
wyp³acaj¹ samego kredytu lub wyp³acaj¹ mniejsz¹ kwotê od wnioskowanej.
Zanim weŸmiemy kredyt hipoteczny
Najwa¿niejsze przy zaci¹ganiu kredytu hipotecznego jest to, aby pamiêtaæ, ¿e taki kredyt jest
zobowi¹zaniem, które podejmujemy na kilkanaœcie lub kilkadziesi¹t lat. Dlatego konieczny
jest wybór w³aœciwego banku oraz odpowiednie wynegocjowanie najwa¿niejszych zapisów
umowy.
Przeciêtny konsument nie kupuje w swoim ¿yciu dro¿szej rzeczy ni¿ nieruchomoœæ, a zaci¹g-
niêty w tym celu kredyt bêdzie sp³acany przez wiele lat.
Trzeba zatem pamiêtaæ, ¿e podpis z³o¿ony pod umow¹ bêdzie mia³ bezpoœredni wp³yw na
bud¿et domowy w bardzo d³ugim horyzoncie czasu.
www.zbp.pl
10. 10
Trzeba braæ równie¿ pod uwagê to, ¿e w kredytach hipotecznych standardem jest zmienne
oprocentowanie co mo¿e oznaczaæ zmianê miesiêcznego obci¹¿enia odsetkami rzêdu nawet
kilkuset z³otych. Zaci¹gaj¹c taki kredyt nale¿y w pierwszej kolejnoœci bardzo dok³adnie
przeczytaæ umowê kredytow¹ i przeanalizowaæ wszystkie wynikaj¹ce z niej obowi¹zki i prawa
stron.
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Proces analizy wiarygodnoœci kredytowej w przypadku kredytów hipotecznych trwa co
najmniej kilka tygodni. Do momentu podpisania umowy klient ma du¿o czasu aby dok³adnie
przeanalizowaæ swoje mo¿liwoœci i skonsultowaæ siê w sprawie wszystkich warunków
kredytu. Kredyt hipoteczny jest "szyty na miarê" klienta i odnosi siê do konkretnej nieru-
chomoœci, co oznacza, ¿e wiele warunków umowy kredytowej mo¿e byæ indywidualnie
negocjowanych.
Oprocentowanie kredytów hipotecznych przewa¿nie sk³ada siê z dwóch czêœci - zmiennej
i sta³ej. Zmienn¹ czêœci¹ oprocentowania jest stawka WIBOR, LIBOR lub EURIBOR,
natomiast czêœæ sta³a oprocentowania to mar¿a, której wysokoœæ bank ustala okreœlaj¹c
warunki kredytu. W³aœnie wysokoœæ mar¿y jest tym sk³adnikiem oprocentowania, który
mo¿emy ewentualnie negocjowaæ z bankiem w chwili ubiegania siê o kredyt i która bêdzie
mia³a okreœlon¹, sta³¹ wysokoœæ w ca³ym okresie kredytowania.
Uwagê nale¿y poœwiêciæ tak¿e takim kosztom zwi¹zanym z kredytem, jak np. koszty
ustanowienia zabezpieczeñ czy te¿ polis ubezpieczeniowych, koniecznoœci prowadzenia
rachunku w banku-kredytodawcy b¹dŸ te¿ okresowej weryfikacji wartoœci nieruchomoœci.
Powinniœmy tak¿e zapoznaæ siê z wysokoœci¹ innych op³at pobieranych od klientów za
okreœlone dodatkowe czynnoœci, jak np. zmiana waluty kredytu, wczeœniejsza sp³ata,
podpisanie aneksu do umowy, wydanie zaœwiadczenia. Zastanawiaj¹c siê nad zaci¹gniêciem
kredytu walutowego nale¿y równie¿ przeanalizowaæ sposoby ustalania przez bank tzw.
spreadu walutowego (czyli ró¿nicy pomiêdzy cen¹ kupna i sprzeda¿y waluty), a przede
wszystkim zwróciæ uwagê na ryzyko kursowe zwi¹zane z takim kredytem, a wiêc na fakt, ¿e tak
naprawdê nie jesteœmy w stanie okreœliæ wysokoœci naszego zad³u¿enia nawet w stosunkowo
bliskiej przysz³oœci.
Nale¿y równie¿ pamiêtaæ o tym, ¿e wiêkszoœæ banków wymaga dokonania przez kredytobiorcê
wp³aty w³asnej przy zaci¹ganiu kredytu hipotecznego. Im wiêksza jest wp³ata w³asna, tym
³atwiej jest dostaæ kredyt od banku i wynegocjowaæ korzystniejsze warunki.
Podsumowuj¹c, decyzja o rodzaju kredytu i wyborze banku kredytuj¹cego niestety nie jest
³atwa - spowodowane jest to du¿¹ liczb¹ czynników, jakie musimy braæ pod uwagê przy
porównaniu ofert. Jest to indywidualna sprawa ka¿dego przysz³ego kredytobiorcy, jednak
trzeba pamiêtaæ, ¿e ka¿dy z opisywanych wy¿ej parametrów nale¿y bardzo wnikliwie
przeanalizowaæ.
Na naszym rynku wypracowana zosta³a tak¿e praktyka wprowadzania u³atwieñ dla
kredytobiorców, które mog¹ byæ wykorzystywane w przypadkach losowych i przejœciowych
trudnoœciach w sp³acie kredytu.
Do najpopularniejszych rozwi¹zañ tego typu nale¿¹:
"wakacje kredytowe" czyli mo¿liwoœæ zawieszenia sp³aty kredytu na okreœlony czas
(np. jeden miesi¹c w ci¹gu roku lub przez kilka miesiêcy raz na kilka lat). W ten
sposób mo¿na zachowaæ wiêcej pieniêdzy na bie¿¹ce wydatki w przypadkach
nag³ych problemów.
niektóre banki dodaj¹ tak¿e darmowe polisy ubezpieczenia na ¿ycie, które
stanowi¹ zabezpieczenie sp³aty kredytu. Takie ubezpieczenie mo¿e byæ bardzo
po¿yteczne dla rodziny.
www.zbp.pl
11. 11
...
polisa od utraty pracy - niektóre banki we wspó³pracy z firmami
ubezpieczeniowymi oferuj¹ ubezpieczenie na wypadek utraty pracy kredytobiorcy
sp³acaj¹cego kredyt mieszkaniowy. W takiej sytuacji przez okreœlony w umowie
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
miêdzy bankiem a firm¹ ubezpieczeniow¹ czas kredyt bêdzie sp³acany przez firmê
ubezpieczeniow¹. Klient uiszcza op³atê przez okres oznaczony w umowie
kredytowej. Polisa od utraty pracy przez jednego z ma³¿onków sprawia,
¿e ubezpieczyciel przejmie sp³atê czêœci raty proporcjonalnie do wysokoœci
dochodów ma³¿onka w dochodach ca³ego gospodarstwa domowego.
Warto wiedzieæ, ¿e Sejm RP uchwali³ ustawê, której celem ma byæ pomoc osobom
sp³acaj¹cym kredyty mieszkaniowe, a które w trakcie ich sp³aty straci³y pracê.
O warunkach i zasadach udzia³u w tym programie wiêcej informacji mo¿na
uzyskaæ na stronach internetowych Ministerstwa Pracy i Polityki Spo³ecznej.
Co robiæ w przypadku nadmiernego zad³u¿enia?
Restrukturyzacja zad³u¿enia
Mo¿e pojawiæ siê sytuacja, ¿e bêdziemy mieli przejœciowe problemy ze sp³acaniem rat
kredytów. Najgorszym rozwi¹zaniem jest w takim przypadku unikanie kontaktów z bankiem.
Nie nale¿y liczyæ na to, ¿e bank mo¿e zapomnieæ o jakimœ kliencie lub uznaæ kredyt za
niewielki, a dochodzenie roszczeñ za nieop³acalne. Banki z mocy prawa s¹ zobowi¹zane do
dbania o sp³atê ka¿dego kredytu, poniewa¿ w ten sposób dzia³aj¹ w interesie klientów, którzy
lokuj¹ pieni¹dze na rachunkach i lokatach.
Najlepszym rozwi¹zaniem jest szybkie skontaktowanie siê z bankiem ju¿ w momencie
wyst¹pienia pierwszych k³opotów finansowych, a nawet wczeœniej - gdy tylko przewidujemy,
¿e takie k³opoty mog¹ siê pojawiæ.
Obie strony umowy kredytowej - klient i bank - mog¹ za obopóln¹ zgod¹ zmieniæ niektóre
warunki kredytu: zawiesiæ sp³acanie rat na pewien czas lub te¿ uzupe³niæ zabezpieczenia
(porêczenie cz³onka rodziny lub przew³aszczenie), a tak¿e zmieniæ przejœciowo raty.
S¹ to sposoby, którymi mo¿na u³atwiæ sobie ¿ycie w przypadku, gdy przewidujemy czasowe
obni¿enie naszych dochodów.
Jeœli jednak taka sytuacja mia³aby mieæ charakter trwa³y, to nale¿y z bankiem negocjowaæ
bardziej d³ugofalowe rozwi¹zania, np. wyd³u¿enie okresu kredytu w zamian za obni¿enie
kwoty miesiêcznej raty lub ustanowienie dodatkowych zabezpieczeñ.
Zalet¹ wczeœniejszego podjêcia rozmów z bankiem jest tak¿e utrzymanie dobrej historii
kredytowej, co powinno zdecydowanie u³atwiæ zaci¹ganie kredytów w przysz³oœci, a tak¿e
pomóc w negocjowaniu dogodniejszych warunków przeznaczonych dla bardziej wiarygodnych
partnerów.
www.zbp.pl
12. 12
Kredyt konsolidacyjny
Najkrótsza definicja kredytu konsolidacyjnego to po³¹czenie kilku kredytów w jeden. Dziêki
takiemu rozwi¹zaniu, zamiast kilku rat p³aconych w ró¿nych terminach i wysokoœciach
bêdziemy sp³acali jedn¹, ni¿sz¹ ratê kredytu.
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Kredyt konsolidacyjny jest rozwi¹zaniem dla osób, które w przesz³oœci zaci¹gnê³y kilka
ró¿nych kredytów (np. na samochód,kredyt gotówkowy, karta kredytowa) i mog¹ odczuwaæ
trudnoœci z obs³ug¹ miesiêcznych ³¹cznych rat z tytu³u wszystkich swoich zobowi¹zañ
kredytowych.
Nale¿y pamiêtaæ, ¿e zdecydowana wiêkszoœæ banków udziela obecnie kredytów
konsolidacyjnych pod zastaw nieruchomoœci. Istnieje mo¿liwoœæ obci¹¿enia hipotek¹
nieruchomoœci bêd¹cej w³asnoœci¹ kredytobiorcy lub osoby trzeciej (np. cz³onków rodziny).
Zmniejszenie rat kredytowych uzyskuje siê z dwóch powodów: po pierwsze kredyt
zabezpieczony hipotek¹ jest dla banków mniej ryzykowny (a wiêc jest z regu³y oprocentowany
zdecydowanie ni¿ej ni¿ gotówkowy), a po drugie kredyt konsolidacyjny udzielany jest
(podobnie jak hipoteczny) na d³u¿szy okres.
W tej chwili na rynku mamy do czynienia z bardzo ró¿norodn¹ ofert¹ kredytów
konsolidacyjnych, a wiêc istnieje mo¿liwoœæ spokojnego wyboru i negocjowania warunków
z bankiem oraz porównywania warunków oferowanych przez ró¿ne banki czy nawet
skorzystanie z ró¿nych promocji og³aszanych przez poszczególne banki.
Kredyt konsolidacyjny nie jest tak¿e produktem, który mo¿na "zdj¹æ z pó³ki" i podpisaæ
dok³adanie identyczn¹ umowê z ka¿dym zainteresowanym klientem. Wiele bêdzie w tym
przypadku zale¿a³o od wartoœci nieruchomoœci oraz potrzeb klienta odnoœnie skali obni¿enia
miesiêcznej raty.
Kredyt konsolidacyjny jest tak¿e zobowi¹zaniem d³ugoterminowym, a za³atwianie wszystkich
formalnoœci (jak np. wycena nieruchomoœci maj¹cej stanowiæ jego zabezpieczenie) zapewne
potrwa kilka tygodni, a wiêc jest to doœæ du¿o czasu, aby dok³adnie przeczytaæ umowê oraz
przeanalizowaæ czy warunki proponowane przez dany bank rzeczywiœcie nam odpowiadaj¹.
Ostatecznoœæ - upad³oœæ konsumencka
31 marca 2009 r. wesz³a w ¿ycie ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy Prawo
upad³oœciowe i naprawcze, która wprowadza do prawa polskiego now¹ instytucjê w postaci
upad³oœci konsumenckiej.
Postêpowanie upad³oœciowe bêdzie mog³o byæ prowadzone tylko i wy³¹cznie na wniosek
d³u¿nika. Postêpowanie upad³oœciowe mo¿e byæ rozpoczête tylko wobec osób, które sta³y siê
niewyp³acalne na skutek wyj¹tkowych i niezale¿nych od nich okolicznoœci, bez w³asnej winy.
S¹d nie bêdzie móg³ og³osiæ upad³oœci w sytuacji, gdy d³u¿nik by³ niewyp³acalny w momencie
zaci¹gniêcia kredytu, lub gdy osoba straci³a pracê z w³asnej winy lub za zgod¹ pracownika.
Odd³u¿anie w tym trybie nie mo¿e byæ zbyt czêste. Ustawa zak³ada, ¿e z mo¿liwoœci og³oszenia
upad³oœci konsumenckiej d³u¿nik nie mo¿e skorzystaæ czêœciej ni¿ raz na dziesiêæ lat.
www.zbp.pl
13. 13
Og³aszanie upad³oœci krok po kroku:
Konsument sk³ada wniosek o upad³oœæ w s¹dzie rejonowym w³aœciwym dla jego
miejsca zamieszkania wraz z dowodem uiszczenia op³aty s¹dowej
w wysokoœci 200z³.
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
S¹d powo³uje syndyka, który przystêpuje do likwidacji (sprzeda¿y) maj¹tku
upad³ego.
S¹d ustala plan sp³aty pozosta³ych d³ugów niezaspokojonych z likwidacji maj¹tku
d³u¿nika. Plan sp³aty powinien zostaæ zrealizowany w ci¹gu 5 lat.
W przypadku gdy w sk³ad masy upad³oœci wchodzi lokal mieszkalny albo dom
jednorodzinny, w którym zamieszkuje upad³y, z sumy uzyskanej z jego sprzeda¿y
wydziela siê upad³emu na wynajem mieszkania kwotê odpowiadaj¹c¹
przeciêtnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego za okres dwunastu miesiêcy.
Po 5 latach (maksymalnie 7 w przypadku przed³u¿enia planu sp³aty) pozosta³e
nieuregulowane d³ugi upad³ego mog¹ byæ przez s¹d umorzone.
Postêpowanie upad³oœciowe nie jest ³atwe - wymaga odpowiedzialnoœci i sumiennoœci.
Jakiekolwiek uchybienie w sp³atach oznacza umorzenie postêpowania. D³u¿nik zobowi¹zany
jest do wskazania i wydania syndykowi ca³ego maj¹tku albo niezbêdnych dokumentów
- w przypadku niewywi¹zania siê z tego obowi¹zku s¹d umorzy postêpowanie.
Je¿eli d³u¿nik nie bêdzie dobrowolnie sp³aca³ swoich zobowi¹zañ zgodnie z planem, zaci¹gnie
kolejne kredyty, lub nie bêdzie wspó³pracowaæ z organami prowadz¹cymi postêpowanie,
zostanie ono umorzone. W takiej sytuacji wierzyciele bêd¹ mogli dochodziæ swoich nale¿noœci
w trybie egzekucji s¹dowej, a d³u¿nik nie bêdzie móg³ skorzystaæ z mo¿liwoœci umorzenia
pozosta³ych d³ugów.
Osoba, w stosunku do której prowadzone jest postêpowanie upad³oœciowe mo¿e jednak
zaci¹gaæ zobowi¹zania niezbêdne dla utrzymania swojego i osób pozostaj¹cych na jej
utrzymaniu (z wyj¹tkiem zakupów na raty lub zakupów z odroczon¹ p³atnoœci¹).
Ponadto d³u¿nik zobowi¹zany bêdzie do sk³adania corocznego sprawozdania z przebiegu
planu sp³at. W tym dokumencie bêdzie musia³ wykazaæ osi¹gniête przychody, sp³acone kwoty
oraz nabyte sk³adniki maj¹tkowe o wartoœci przekraczaj¹cej dwukrotnoœæ minimalnego
wynagrodzenia za pracê okreœlonego w odrêbnych przepisach. Istnieje mo¿liwoœæ modyfikacji
planu sp³aty w razie wyst¹pienia czasowych trudnoœci w sp³acie d³ugów. W takim przypadku
s¹d, po wys³uchaniu wierzycieli, bêdzie móg³ przed³u¿yæ okres sp³aty, ale nie wiêcej ni¿
o 2 lata.
Jak rozs¹dnie korzystaæ z karty kredytowej?
Poni¿sze informacje zawieraj¹ szereg praktycznych porad i wskazówek zwi¹zanych z kartami
kredytowymi, które powinniœmy wzi¹æ pod uwagê chc¹c jak najlepiej korzystaæ z oferowanych
udogodnieñ.
Korzystaj¹c z karty zawsze nale¿y kierowaæ siê rozwag¹. Karta kredytowa pod pewnymi
warunkami pozwala nam robiæ zakupy na kredyt bez oprocentowania (dziêki okresowi
bezodsetkowemu), jednak w perspektywie d³ugoterminowej mo¿e okazaæ siê dro¿szym
narzêdziem po¿yczania pieniêdzy, w porównaniu do innych sposobów np. po¿yczki w koncie
lub kredytu gotówkowego.
www.zbp.pl
14. 14
Rozs¹dek nakazuje nam powstrzymywaæ siê od wydatków na kredyt, je¿eli nie jesteœmy
w stanie go sp³aciæ w wymaganym czasie. Pamiêtajmy, ¿e korzystanie z karty kredytowej
wymaga dyscypliny i regularnego sp³acania naszych zobowi¹zañ.
Zanim dokonamy zakupu kart¹, szczególnie na wy¿sz¹ kwotê, zawsze, jak przy zwyk³ym
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
kredycie, zadajmy sobie pytanie, czy bêdziemy w stanie sp³aciæ saldo zad³u¿enia. Nie kupujmy
kart¹ kredytow¹ towarów, na które nas nie staæ; nie traktujmy karty jako instrumentu
finansowania ¿ycia ponad stan.
Dokonuj¹c du¿ych zakupów pamiêtajmy, ¿e karta kredytowa mo¿e byæ dobrym sposobem na
realizowanie krótkoterminowych potrzeb kredytowych, jednak¿e w d³u¿szej perspektywie
powinniœmy rozwa¿aæ korzystniejsze Ÿród³a kredytowania.
Nie korzystajmy z jednej karty kredytowej po to, by sp³aciæ zad³u¿enie na drugiej, gdy¿
w rzeczywistoœci nie sp³acamy wówczas ¿adnej czêœci naszego zad³u¿enia (jedno zad³u¿enie
sp³acamy, tworz¹c jednoczeœnie inne).
Je¿eli mamy trudnoœci w sp³acie zad³u¿enia z karty najlepiej skontaktujmy siê
z bankiem po to, by znaleŸæ najkorzystniejsze rozwi¹zanie takiej sytuacji.
Dysponujemy kilkoma kartami
Bywa tak, ¿e mamy w portfelu kilka kart kredytowych. Zawsze zastanówmy siê, ilu kart tak
naprawdê potrzebujemy. Ka¿da z nich kosztuje, nawet jeœli z niej nie korzystamy. Je¿eli
dojdziemy do przekonania, ¿e posiadamy zbyt wiele kart lub mamy na karcie zbyt wysoki limit
kredytu i trudno jest nam nim zarz¹dzaæ lub oprzeæ siê pokusom, zwróæmy siê do wydawcy
karty z wnioskiem o obni¿enie limitu. Je¿eli dotychczasowa karta nie jest ju¿ nam potrzebna,
pamiêtajmy, aby wypowiedzieæ umowê, zastrzec kartê w banku-wydawcy i zamkn¹æ jej
rachunek. W przeciwnym wypadku bêdziemy p³aciæ za u¿ytkowanie tej karty, gdy¿ odnowi siê
ona automatycznie na kolejny okres.
Dodatkowe osoby uprawnione do pos³ugiwania siê nasz¹ kart¹
Wiêkszoœæ banków oferuje mo¿liwoœæ wydania dodatkowej karty do rachunku, np. dla
ma³¿onka. Powinniœmy jednak pamiêtaæ, ¿e to g³ówny posiadacz rachunku podpisa³ umowê
z bankiem i jest z tego tytu³u odpowiedzialny za dzia³ania innych osób, które zosta³y
uprawnione do korzystania z karty, w tym za sp³atê zobowi¹zañ zaci¹gniêtych przez te osoby.
Wydawajmy wy³¹cznie wtedy, gdy wiemy, ¿e bêdziemy w stanie
sp³aciæ w terminie
Kredyt bierzmy wy³¹cznie wtedy, gdy jesteœmy w stanie sp³acaæ zad³u¿enie w oznaczonym
terminie, a zad³u¿anie siê na karcie kredytowej nie jest wyj¹tkiem. Powinniœmy planowaæ swój
bud¿et i trzymaæ siê jego za³o¿eñ.
www.zbp.pl
15. 15
PORADY:
Planujmy dok³adnie nasz bud¿et.
Je¿eli zaczynamy odczuwaæ trudnoœci z regulowaniem sp³at, wstrzymajmy siê od
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
dokonywania nowych zakupów, na które nas w takiej sytuacji nie staæ!
Nie traktujmy œrodków dostêpnych w ramach limitu karty kredytowej jako
"darmowych". Je¿eli nie staæ nas na sp³atê, nie wydawajmy ich niepotrzebnie.
Zanim dokonamy zakupu przy u¿yciu karty, zawsze zadajmy sobie pytanie, czy
dany produkt kupilibyœmy równie chêtnie za gotówkê.
Pamiêtajmy, ¿e przy sp³acie karty kredytowej nie mamy do czynienia ze sta³ymi
ratami, a gdy sp³acamy minimaln¹ kwotê, nasze zad³u¿enie powsta³e na karcie
kredytowej bêdzie wzrasta³o
Pamiêtajmy, ¿e karta kredytowa i kredyt gotówkowy to odrêbne produkty i przy
wyborze kierujmy siê dok³adn¹ znajomoœci¹ obu produktów
Jeœli mamy jakiekolwiek w¹tpliwoœci pytajmy zawsze pracownika banku
Wyp³aty gotówkowe
Karty kredytowe mog¹ byæ u¿ywane tak¿e do wyp³at gotówki. Jednak musimy pamiêtaæ, ¿e od
takich transakcji ka¿dorazowo naliczana jest prowizja, zazwyczaj pewien procent od wartoœci
wyp³aty, która jest istotnie wy¿sza od prowizji pobieranej jeœli u¿ylibyœmy do tej transakcji
innego rodzaju karty (np. debetowej). Zwykle równolegle obowi¹zuje te¿ op³ata minimalna (np.
nie mniej ni¿ 5 z³).
Warto te¿ pamiêtaæ, ¿e przy transakcji gotówkowej nie obowi¹zuje okres bezodsetkowy
i odsetki zaczn¹ byæ naliczane od dnia wyp³aty gotówki. Dlatego te¿ nale¿y pamiêtaæ, ¿e karta
kredytowa s³u¿y g³ównie do dokonywania p³atnoœci bezgotówkowych; wyp³aty gotówki
z bankomatu kart¹ kredytow¹ powinny byæ ograniczane do minimum.
Przyk³ad:
Je¿eli wyp³acamy 50 z³ z bankomatu, a od takich transakcji obowi¹zuje op³ata w wys. 2%, lecz nie mniej ni¿
30 z³, wówczas naliczona zostanie op³ata w wysokoœci 30 z³.
Dodatkowo przy wyp³acie 50 z³ z bankomatu nie skorzystamy z okresu bezodsetkowego i zap³acimy wy¿sze
oprocentowanie naliczone od momentu wyp³aty 50 z³ z bankomatu.
Powy¿szy przyk³ad wskazuje na to, ¿e lepiej skorzystaæ z opcji bezgotówkowej, czyli zamiast
wyp³aty 50 z³ na zakup dowolnie wybranego produktu, lepiej zap³aciæ kart¹ bez u¿ycia
gotówki. Taka forma zap³aty pozwoli unikn¹æ zbêdnych kosztów.
Transakcje w obcych walutach
Przy dokonywaniu transakcji gotówkowych lub bezgotówkowych w walutach obcych niektóre
banki pobieraj¹ op³atê za wymianê walut. Informacja na ten temat znajduje siê w tabeli op³at i
prowizji banku, zgodnie z któr¹ na wyci¹gu z karty kredytowej kwota op³aty zostanie ujêta w
rozliczeniu transakcji b¹dŸ wskazana jako odrêbna pozycja.
www.zbp.pl
16. 16
Wyci¹g z karty kredytowej
Miesiêczny wyci¹g z karty zawiera informacje o transakcjach dokonanych od dnia ostatniego
wyci¹gu, ca³kowit¹ kwotê zad³u¿enia, odsetki naliczane od kwoty pozosta³ej do sp³aty oraz
minimaln¹ wymagan¹ kwotê do sp³aty.
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Wraz z rozwojem bankowoœci elektronicznej, niektóre banki mog¹ przesy³aæ wyci¹gi przez
Internet, na zasadzie wy³¹cznoœci lub dodatkowo do wersji papierowej. Niektórzy klienci
w ogóle nie otrzymuj¹ wyci¹gów drog¹ pocztow¹. Wersja on-line wyci¹gu zawieraæ bêdzie
dok³adnie te same dane, jakie znajduj¹ siê na wyci¹gu papierowym.
ca³kowite saldo zad³u¿enia: to informacja o ca³kowitej kwocie zad³u¿enia.
wymagana sp³ata minimalna: to minimalna kwota do zap³aty w bie¿¹cym
cyklu rozliczeniowym.
wymagalna data sp³aty: to dzieñ, do którego bank - wydawca karty musi otrzymaæ
minimaln¹ kwotê salda zad³u¿enia. Je¿eli nie otrzyma tej p³atnoœci do tego terminu,
mog¹ zostaæ naliczone odpowiednie odsetki karne.
Sprawdzanie miesiêcznego wyci¹gu
Zawsze nale¿y dok³adnie sprawdzaæ historiê operacji na miesiêcznym wyci¹gu. Najlepiej jest
dokonywaæ porównania wykazu transakcji na wyci¹gu z wydrukami z terminali POS. Nale¿y
zwróciæ uwagê, czy na wyci¹gu nie pojawi³y siê zapisy transakcji, których nie dokonywaliœmy
lub inne nieprawid³owe obci¹¿enia.
Miesiêczny wyci¹g to tak¿e doskona³a sposobnoœæ do przypomnienia regulaminu karty,
wskazuj¹ca minimaln¹ kwotê do zap³aty oraz termin sp³aty, którego nie mo¿na zaniedbaæ.
Z wyci¹gu dowiadujemy siê te¿ o ca³kowitym saldzie zad³u¿enia na dzieñ wystawienia
wyci¹gu, a tak¿e z odpowiednim wyprzedzeniem o innych istotnych zmianach np.
oprocentowania lub sposobu naliczania op³at.
Systemy internetowe umo¿liwiaj¹ sprawdzanie salda "on-line". Jest to metoda, która
umo¿liwia posiadaczowi konta 24 godzinny dostêp do swojego rachunku w celu sprawdzania
jego stanu oraz historii transakcji. Dziêki temu posiadacz karty mo¿e monitorowaæ saldo tak
czêsto jak tylko chce.
B³êdy na wyci¹gu
Je¿eli zauwa¿ymy b³¹d na wyci¹gu, np. nienale¿n¹ op³atê za towar, którego w istocie nie
nabyliœmy lub który nie zosta³ dostarczony zgodnie z umow¹, czy te¿ np. nie identyfikujemy
pewnej transakcji w wykazie, musimy niezw³ocznie skontaktowaæ siê z bankiem (wydawc¹
karty lub z bankiem, w którym posiadamy konto).
Nadal bêdziemy musieli uiœciæ zakwestionowan¹ kwotê zad³u¿enia, z uwzglêdnieniem odsetek
i op³at. Jednak¿e, oprocentowanie transakcji spornej zwykle zostanie zawieszone lub nast¹pi
zwrot odsetek w razie stwierdzenia b³êdu.
Kupuj¹c towary on-line zawsze nale¿y zadbaæ o wydruk z potwierdzeniem zakupu oraz
wydruk regulaminu sprzeda¿y.
www.zbp.pl
17. 17
Sp³acanie salda zad³u¿enia
Saldo zad³u¿enia mo¿na sp³aciæ samodzielnie lub automatycznie. Wybór zawsze zale¿y od nas,
ale sposób sp³aty musimy ustaliæ w banku. Warto pamiêtaæ, ¿e za datê sp³aty przyjmuje siê
datê wp³ywu œrodków na rachunek karty.
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Przyk³ad:
Jeœli sp³ata ma nast¹piæ 10 paŸdziernika, to nale¿y dokonaæ sp³aty oko³o 2 dni przed tym
terminem - uwzglêdniaj¹c równie¿ weekendy, œwiêta i inne wydarzenia, które mog¹ opóŸniæ
natychmiastowe zaksiêgowanie przelewu. Nale¿y te¿ wzi¹æ pod uwagê aspekt, jak d³ugo bêdzie
dochodzi³ dany przelew.
samodzielna sp³ata zad³u¿enia
Samodzielnej sp³aty ca³oœci zad³u¿enia mo¿na dokonaæ przelewem z rachunku bie¿¹cego na
rachunek karty korzystaj¹c z us³ug bankowoœci internetowej, w oddziale banku, na poczcie
lub we wp³atomatach, które posiadaj¹ niektóre banki.
automatyczna sp³ata zad³u¿enia
Wiele banków oferuje automatyczn¹ sp³atê zad³u¿enia. Jest to jedna z najlepszych gwarancji
terminowej sp³aty naszego zad³u¿enia. Wystarczy raz ustanowiæ automatyczn¹ sp³atê
w oddziale banku lub za pomoc¹ infolinii. Wówczas sp³ata bêdzie wykonywana
automatycznie, bez naszej interwencji. Do automatycznej sp³aty wymagana jest dostêpnoœæ
œrodków na rachunku, z którego pieni¹dze zostan¹ przelane na rachunek karty kredytowej
w okreœlonym dniu sp³aty. Innym sposobem automatycznej sp³aty, oferowanym przez
niektóre banki, jest ustanowienie polecenia zap³aty, tj. bezgotówkowej formy realizacji
p³atnoœci - posiadacz karty za poœrednictwem banku przekazuje dyspozycjê obci¹¿enia swego
rachunku.
Sp³ata minimalnej kwoty
Sp³acenie kwoty minimalnej jest dla nas pewnego rodzaju wsparciem w perspektywie
krótkoterminowej, je¿eli pojawi³y siê inne priorytety finansowe.
Mimo to, nie zalecamy sp³acaæ wy³¹cznie kwoty minimalnej, poniewa¿ jest to sposób dro¿szy
i d³u¿szy, nawet wieloletni na rozliczenie ca³kowitego salda zad³u¿enia. Minimalna kwota do
zap³aty daje nam pewn¹ elastycznoœæ wyboru wysokoœci zad³u¿enia i wysokoœci sp³at, ale
lepiej jest sp³aciæ wiêcej ni¿ mniej.
PORADY:
Pamiêtajmy, ¿e nieprzewidziane okolicznoœci, jak np. sytuacja awaryjna, choroba
lub utrata pracy mog¹ spowodowaæ powa¿ne utrudnienia w sp³acaniu naszego
zad³u¿enia.
Starajmy siê od³o¿yæ trochê pieniêdzy na gorsze dni. Zwykle problemy, z którymi
mamy do czynienia s¹ przejœciowe.
Powstrzymujmy siê przed wyp³at¹ gotówki z karty kredytowej, aby sp³aciæ saldo
innej karty kredytowej. Nie stosujmy takiej metody, gdy¿ w rzeczywistoœci w ten
sposób nie sp³acamy ¿adnego ze swoich zad³u¿eñ, a nara¿amy siê tylko na wiêksze
koszty odsetek.
W wiêkszym stopniu korzystajmy z transakcji bezgotówkowych i zdecydowanie
starajmy siê sp³acaæ jak najwiêksz¹ kwotê, a nie tylko tê minimaln¹, wymagan¹.
Dziêki temu skorzystamy z ni¿szego oprocentowania i poniesiemy mniejsze koszty.
www.zbp.pl
18. 18
Gdzie szukaæ informacji?
Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu? Poradnik dla konsumenta
Pierwszym Ÿród³em informacji zawsze powinien byæ nasz macierzysty
bank, s³u¿¹cy pomoc¹ w razie jakichkolwiek problemów lub w¹tpliwoœci!
Zwi¹zek Banków Polskich
www.zbp.pl
Arbiter Bankowy
www.zbp.pl/arbiter
Centrum Prawa Bankowego i Informacji
www.cpb.pl
Komisja Nadzoru Finansowego
www.knf.gov.pl
Karty Bez Tajemnic
www.kartybeztajemnic.pl
Urz¹d Ochrony Konkurencji i
Konsumentów
www.uokik.gov.pl
Federacja Konsumentów
www.federacja-konsumentow.org.pl
Narodowy Bank Polski
www.nbp.pl
Biuro Informacji Kredytowej
www.bik.pl
Biuro Informacji Gospodarczej
InfoMonitor
www.infomonitor.pl
Centrum Informacji Gospodarczej
www.cigi.pl
System DOKUMENTY ZASTRZE¯ONE
www.dokumentyzastrzezone.pl
www.zbp.pl
20. Kontakt:
Zwi¹zek Banków Polskich
Zespó³ Public Relations:
Adres: ul. Kruczkowskiego 8, 00-380 Warszawa
Tel.(022) 48-68-159
Fax.(022) 48-68-100
e-mail: jg@zbp.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one, kopiowanie i dystrybucja poradnika "Jak bezpiecznie korzystaæ z kredytu?" w ca³oœci lub
fragmentach dozwolone z podaniem Ÿród³a.
