ทฤษฎีสี
- 1. ทฤษฎีส ี
เราจะเริ่มเรียนทฤษฏีสีได้ อย่ างไร
โดยปรกติแลว ทุกคนโดยทั่ว ๆ ไป ตางก็รูจักสีดวยกันทั้งนั้น และทุกคนก็สามาถบอกไดวา สีแดง สี
เหลือง สีเขียว สีฟา สีดํา สีขาว และสีอื่น ๆ ฯลฯ แตกเ็ ปนเพียงไดรจักสี และเรียกชื่อสีที่ถูกตองใหเปนสัญลักษณ
ู
เฉพาะ ตัวเทานั้น จะมีสักกีคนที่จะรูจกสีไดลึกซึ้ง ถาจะคิดเฉลี่ยแลว อาจจะมีผูรูเพียงไมกี่เปอรเซ็นต ทั้งนี้เปน
่ ั
เพราะ เรายังไมมีตําราเรียนกันนั่นเอง จนถึงปจจุบันนีวงการศึกษายังมองขามหลักวิชา ที่จาเปนตอการดํารงชีวต
้ ํ ิ
ประจําวันนี้อยู และผูเขียนเองก็ไดตระหนักดีวา เด็กไทยยังขาดความรูเรื่องสี จึงไดตดสินใจเขียนตําราเลมนี้ ขึ้น
ั
เพื่อเปนทฤษฎีสีสําหรับใชศึกษาเรื่องสีเบื้องตน และผูเขียนตั้งใจจะใหเปนตําราชี้แนวทางการศึกษาเรื่องสีให
ถูกตอง และเปนตําราเลมแรกที่พิมพสีทั้งเลม
เริ่มตนเรียนรูเรื่องความเปนมาของตนกําเนิดของ "ทฤษฎีสี" ซึ่งเปนหลักวิชาไดศึกษากันตอ ๆ มา
3 เหลียมสี TriangcI Princries
่
นําเอาแมสีหลัก หรือสีขั้นที่ 1( PRIMERY ) คือ
แดง เหลือง ฟา มาวางที่มมของ 3 เหลี่ยมดานเทา
ุ
สีละมุม ( ดูภาพประกอบ )
- 2. ภาพเขียนทีใช้ ชุดที่ 2 Secondaries
่
สังเกตดูภาพเขียนที่แสดงอยูนี้ เราใชสีเพียง 3 สี ดวยสีข้นที่ 2 คือ สี
ั
สม สีมวง สีเขียว นีเ่ ปนการใชสชดอีก แบบหนึ่งเราจะเห็นวาสีมี
ี ุ
ความสัมพันธตอกัน
3 เหลียมสี Tridteries
่
ในขั้นที่ 3 นําสี S กับสี P มาผสมกัน สีก็จะเกิดขึ้นใหมใน
ชองวางระหวาง S กับ P อยางเชน ระหวางเหลือง แดง เอาสี
เหลืองผสมสมก็จะไดสีเหลืองสม Yellwo Orange และสีสม
ผสมกับสีแดง ก็จะไดสีแดงสม Red Orange และสีแดงผสม
มวงก็จะไดสีมวงแดง Red Violet และสีมวงผสมฟาก็จะไดสี
มวงน้ําเงิน และสีฟาผสมเขียวก็จะได สีฟาเขียว Blue Green
เขียวผสมเหลืองก็จะไดเขียวเหลือง Yellow Green
สี กลาง Muddy Colour
สีขั้นนี้เปนการผสมสี Primeries ทั้ง 3 เขาดวยกัน สีที่ไดจะ
เปนสีกลาง คลายสีโคลน เราเรียกสีนวาสี Muddy
ี้
- 3. สี ใกล้เคียง Ncar Colour ทีเ่ ป็ นวรรณะ แนวทางที่ 1
สีใกลเคียงที่เกิดจากแนวสี 3 ดานของ 3 เหลี่ยมสี ( ดู 3
เหลี่ยมสีขั้นที่ 3 ) อีกครั้งหนึง เพื่อความเขาใจวสี แตละ
่
วรรณะนั้นไดมาจากแนวสีของ 3 เหลี่ยมสีแตละดาน
สี ใกล้ เคียง Near Colour
สีใกลเคียงแนวทางที่ 1 นี้ เราจัดสีใหสีเปนคู ๆ ดัง
ตัวอยางเชน สีคูที่แสดงอยูนี้เปนสเต็ปสีที่ไดนามาตาม แนวสี
ํ
ของ 3 เหลี่ยมสี สีแตละคูนั้น เราจัดใหเปนคู ๆ จนครบแนว 3
เหลี่ยมสีทั้ง 3 ดาน ตามตัวอยางที่แสดงไวแลว
ภาพทีเ่ ขียนด้ วยสี คู่ใกล้ เคียง แนวทางที่ 1
ภาพเขียนทีใช้ สีใกล้เคียงข้ ามสเต็ป แนวทางที่ 2
่
- 4. สี ใกล้เคียงข้ ามสเต็ป แนวทางที่ 3
สีใกลเคียงแนวทางที่ 3 เกิดจากการจัดสีที่เปนคูแบบเวน
ชวง หรือขามสเต็ป ดังตัวอยางตอไปนี้
การจัดจัดสีที่ใกลเคียงใหเปนคูๆ นี้ ก็เพื่ออํานวยประโยชนในการนําออกแบบและเขียนภาพ ทั้งนีกเ็ พราะวา เวลา
้
ใชสีจะไดไมใช อยางเดาสุม การเขียนเมื่อรางภาพเสร็จแลว ก็นกถึงสีทจะลงวา ควรจะใชสแนวทางใด เมื่อพิจ
ึ ี่ ี
จารณาแลวกําหนดสีลงไปเปนชุด เปนทีม ภาพ ที่ระบายสีก็จะมีความสําคัญขึ้น
สี ตรงข้ าม Oposit Colour
สีตรงขามมีทั้งหมด 5 แนวดวยกัน และชุดสีตอไปนนี้ เปนแนวทางที1 คือสีตรงขาม ระหวางสีขั้นที่ 1 กับสีขั้นที่
่
2 (Primeries กับ Secondaries) ไดแก P1 - S7, P5-S11, และ P9 S3
การเขียนภาพด้ วยชุ ดวรรณะสี ชุ ดที่ 1 วรรณะเหลือง-แดง
สังเกตสีที่ลงในภาพจะมีทั้งหมด 5 สีดวยกัน นี่ก็เปนอีกวิธการหนึ่งในการเลือกใชสชุดเขียนภาพ
ี ี
การเขียนภาพด้ วยชุ ดวรรณะสี ชุ ดที่ 2 วรรณะแดง-ฟา
้
ภาพเขียนที่ใชสีชดของวรรณะสี แดง-ฟา ในภาพจะเห็นวาสีตางๆ มี
ุ
ความสัมพันธท่ดีตอกัน ไมมีความขัดแยง ขัดตอความรูสึก
ี
- 5. การเขียนภาพด้ วยชุ ดวรรณะสี ชุ ดที่ 1 วรรณะเหลือง-ฟา
้
ภาพเขียนที่ใชสีชดของวรรณะสี ในภาพจะ
ุ
เห็นสีตางๆมีความสัมพันธทดีตอกัน
่ี
การหาค่ าของสี แดงสี เดียว
ภาพเขียนที่ใชชุดคาขิงสีแดงคือการนําเอาสีใดสี
หนึ่ง มาหาคอตางกันใหเปนขั้นหลายสเต็ป ใน
ที่นี้จะแสดงหาคาตางให เกิดขึ้นเพียง 5 ขั้น ตอ
สี 1 สี วิธีการ ถาเปนสีน้ํา ก็ใชน้ําผสมลดคาสี
ใหออนลง ทีละขั้น จากแกมาออน ถาเปนสี
โปสเตอรก็ใชสีขาวมาผสมก
การหาค่ าของสี เหลืองสี เดียว
ภาพที่ใชเขียนชุดคาของสีเหลือง
- 6. การหาค่ าของสี ฟาสี เดียว
้
นี่ก็เปนอีกแบบหนึ่งที่เขียนภาพดวยสีชุดคาของสีเดียว
ตระกูลของสี สี ได้ ถูกแบ่ งออกเป็ น 3 ตระกูลด้ วยกัน และมีวธีสร้ าง Colour Famiries ตระกูลของสี ได้ 2 วิธี
ิ
ด้ วยกัน
ตระกูลสีเหลืองYellow Famiries วิธที่ 1
ี
แดง 25% ฟา25 % เหลือง 50% จะได
เปนสีเปลือกมะนาวแหง
ตระกูลสี แดง จะมีสีเหลือง 25% ฟา 25% แดง 50% ผสมกัน ก็จะได้ สีใหม่ ขึนมาเป็ นสี เปลือกละมุด
้ ้
และวิธีที่ 2 แดง 50% เขียว 50% ก็จะไดสีเปลือกละมุด
เชนเดียวกัน
- 7. ตระกูลสี ฟา ในวิธีที่ 1 จะมีสีเหลือง 25% แดง 25% ฟา 50% เมื่อผสมกันเข้ า ก็จะได้ สีใหม่ ขึนมา คือ สี โอลีฟ
้ ้ ้
ลักษณะสี ฟาอมเขียว มีแดง เจือปนเล็กน้ อย
้
วิธีที่ 2 ฟา 50% สม 50% ผสมกันจะไดสโอลีฟ
ี
การฆ่ าสี Brake Colour การฆ่ าสี คอการเปลียนค่ าของสี ให้ เป็ นอีกลักษณะหนึ่ง และหยุดความสดใสของสี วิธีฆ่า
ื ่
สี ก็คล้ายกับการหาค่ าของสี มีข้อแตกต่ างก็ตรงทีว่า การหาค่ าของสี น้ันใช้ เพียงสี เดียว แต่ การฆ่ าใช้ สี 2 สี หาค่ า
่
รวมกัน ดังตัวอย่ างต่ อไปนี้
ตัวอยางที่ 1 การฆาสีดวยสี
ตัวอยางที่ 2 ระหวางฟากับสม
ตัวอยางที่ 3 ระหวางเหลืองกับมวง
- 8. สี ตัดกัน Contras สี ตัดกันทีดีคอ ขาวกับดํา
่ ื
สีตัดกัน คือสีที่มีความเขมรุนแรงและโดดเดนตางกัน การ
ตัดกันของสีทมีอยูหลายทางดวยกัน อยางเชน ตัดกันดวยสี
ี่
ตรงขาม ตัดกันดวยสี Primerics ตอ Primeries หรือ
Secondaries กับ Primeries สีตัดกันทีดีตองมีความสัมพันธ
่
ที่ดีตอกัน
ความกลมกลืนของสี Hamonies ความกลมกลืนของสี เกิดขึนได้ หลายแนวทางด้ วยกัน แต่ ละแนวทางนั้นต้ อง
้
เป็ นลักษณะเฉพาะตัว เฉพาะกลุ่ม ยกตัวอย่างเช่ น
1. ความกลมกลืนของสีวรรณเดียวกัน 2. ความกลมกลืนของสีตรงกันขาม
3. ความกลมกลืนของสีใกลเคียง 4. ความกลมกลืนของสีองคประกอบ
5. ความกลมกลืนของสีตางวรรณะ 6. ความกลมกลืนของสีตัดกัน
บทความและรูปภาพจากเว็บไซต bcoms.net