2. 1

3. Ôï Ýñãï óõã÷ñçìáôïäïôåßôáé áðü ôï Åõñùðáúêü Êïéíùíéêü Ôáìåßï êáé áðü
Åèíéêïýò Ðüñïõò.
2

4. ÔÅÔÑÁÄÉÏ ÌÁÈÇÔÇ 9-12 ÅÔÙÍ
ÅÐÉÌÅËÅÉÁ: ÃÉÁÍÍÇÓ ÌÁÍÉÏÓ
ÅÐÉÊÏÕÑÏÓ ÊÁÈÇÃÇÔÇÓ
×ÁÑÏÊÏÐÅÉÏÕ ÐÁÍÅÐÉÓÔÇÌÉÏÕ
ÁÈÇÍÁ 2008
3

5. Ôßôëïò èåìáôéêÞò: ÄéáôñïöÞ-ÄéáôñïöéêÝò ÓõíÞèåéåò
ÁíÜäï÷ïò: Inte*learn ÅÐÅ
Õðåýèõíïò ¸ñãïõ:
Ìáñßá ÊáñáâåëÜêç, MSc, Äéåõèýíïõóá Óýìâïõëïò Intelearn
Åðéóôçìïíéêüò õðåýèõíïò:
ÃéÜííçò Ìáíéüò, Õðåýèõíïò ÏìÜäáò ÓõããñáöÞò, Åðßêïõñïò ÊáèçãçôÞò ÄéáôñïöéêÞò ÁãùãÞò & Áîéïëüãçóçò, ÔìÞìá ÅðéóôÞìçò Äéáéôïëïãßáò-
ÄéáôñïöÞò, ×áñïêüðåéï ÐáíåðéóôÞìéï
ÓõããñáöéêÞ ïìÜäá:
ÃéÜííçò Ôïýíôáò, ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò ÊïéíùíéêÞò ÉáôñéêÞò, ÉáôñéêÞ Ó÷ïëÞ, ÐáíåðéóôÞìéï Áèçíþí
Ìáñßá ËïõìÜêïõ, Áíáðëçñþôñéá ÊáèçãÞôñéá Øõ÷ïëïãßáò ôçò Õãåßáò, Ðáéäáãùãéêü ÔìÞìá ÄçìïôéêÞò Åêðáßäåõóçò, ÐáíåðéóôÞìéï Èåóóáëßáò
Íßêïò Åõóôáèßïõ, Åêðáéäåõôéêüò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò, Õðåýèõíïò ÁãùãÞò Õãåßáò Á Äéåýèõíóçò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò Áèçíþí
ÐÝôñïò Áããåëüðïõëïò, Åêðáéäåõôéêüò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò
Åýá ÃñáììáôéêÜêç, MSc, Äéáéôïëüãïò- Äéáôñïöïëüãïò Äçìüóéáò Õãåßáò
Êáôåñßíá ÊïíäÜêç, MSc, ÊáèçãÞôñéá ÖõóéêÞò ÁãùãÞò- Äéáôñïöïëüãïò
Õðåýèõíç ÓõëëïãÞò-Åðåîåñãáóßáò Õëéêïý:
ÁíÝôá Ëïýìïõ, MSc, Áíáëýôñéá Åêðáéäåõôéêþí ÓõóôçìÜôùí
ÖéëïëïãéêÞ åðéìÝëåéá:
Áíáóôáóßá Êïýêïõ, Öéëüëïãïò
ÌáêÝôá åîùöýëëïõ-Õðåýèõíïò ÅéêïíïãñÜöçóçò-ÐñïåêôõðùôéêÝò Åñãáóßåò:
Ìé÷Üëçò Äåëáâßíéáò, ÓêéôóïãñÜöïò-ÅéêïíïãñÜöïò
Åõ÷áñéóôßåò:
Åõ÷áñéóôïýìå ãéá ôçí ðïëýôéìç óõìâïëÞ ôçò óôçí ïëïêëÞñùóç êáé êáëýôåñç áðüäïóç ôùí ôìçìÜôùí ôïõ
õëéêïý ðïõ åìðßðôïõí óôï áíôéêåßìåíü ôçò, ôçí êá Óùôçñßá Ó÷ïñåôóáíßôç, MSc, Øõ÷ïëüãï ìå åéäßêåõóç
óôçí ÐñïáãùãÞ-ÁãùãÞ Õãåßáò.
Ç äçìéïõñãßá ôïõ ðáñüíôïò õëéêïý ÁãùãÞò Õãåßáò ìå ôßôëï “ ÄéáôñïöÞ - ÄéáôñïöéêÝò óõíÞèåéåò” Ýãéíå
ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Õðïõñãåßïõ Ðáéäåßáò óôá ðëáßóéá ôïõ Ã Êïéíïôéêïý Ðëáéóßïõ ÓôÞñéîçò
ÁÎÏÍÁÓ ÐÑÏÔÅÑÁÉÏÔÇÔÁÓ Á2 "Ðñïþèçóç & Âåëôßùóç ôçò åêðáßäåõóçò êáé ôçò áñ÷éêÞò
åðáããåëìáôéêÞò êáôÜñôéóçò óôá ðëáßóéá ôçò äéá âßïõ ìÜèçóçò", ÌÝôñï 2.4. Åðáããåëìáôéêüò
ðñïóáíáôïëéóìüò & óýíäåóç ìå ôçí áãïñÜ åñãáóßáò, ÅíÝñãåéá 2.4.3. Êáôçãïñßá ðñÜîåùí á "ÐéëïôéêÜ
ÐñïãñÜììáôá Ó÷ïëåßùí (ÄçìïôéêÜ, ÃõìíÜóéá, Åíéáßá Ëýêåéá, ÔÅÅ)".
ISBN: 978-960-7541-49-9
Copyright: Õðïõñãåßï ÅèíéêÞò Ðáéäåßáò êáé ÈñçóêåõìÜôùí/ Ä/íóç Óõìâïõëåõôéêïý Åðáããåëìáôéêïý
Ðñïóáíáôïëéóìïý êáé Åêðáéäåõôéêþí ÄñáóôçñéïôÞôùí
4

6. 9-12 ÅÔÙÍ
ÔÅÔÑÁÄÉÏ ÌÁÈÇÔÇ
5

7. 6

8. ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ
1ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Åãþ êáé ïé Üëëïé.......................................................................................................................óåë. 8
2ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò ....................óåë. 9
3ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç......óåë. 11
4ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò êáé ÌÝôáëëá...............................óåë. 15
5ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí.............................................................óåë. 20
6ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá
ôñïößìùí...............................................................................................................................................................................óåë. 22
7ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ôá ðÝíôå âáóéêÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò - Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá
ôçò çìÝñáò...........................................................................................................................................................................óåë. 26
8ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò.......................................óåë. 32
9ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò...........................óåë.36
10ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí.............................................................................óåë. 39
11ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé óôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ.................óåë. 41
12ï Äéäáêôéêü 2ùñï: ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí....................................................................................óåë. 44
ÐáñÜñôçìá.............................................................................................................................................................................óåë. 49
7

9. 1ï Äéäáêôéêü 2ùñï-1.1 Ãíùñéìßá ìå ôïí åáõôü ìïõ êáé ôïõò Üëëïõò
Ìðïñåßò íá êáôáëÜâåéò ôá óõíáéóèÞìáôá ôùí ðáéäéþí óôéò
ðáñáêÜôù åéêüíåò; ÃñÜøå êÜôù áðü êÜèå åéêüíá ôï
óõíáßóèçìá ðïõ èá åß÷åò åóý áí Þóïõí óôç èÝóç ôïõò. Ìå
ôç âïÞèåéá åíüò êáèñÝöôç äåò ôéò áëëáãÝò óôçí Ýêöñáóç
ôïõ ðñïóþðïõ óïõ üôáí íéþèåéò Ýôóé êáé óçìåßùóÝ ôéò ðÜíù
óôç äåýôåñç ãñáììÞ.
8

10. 2ï Äéäáêôéêü 2ùñï-2.1 Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò
Ðñþôá ÷ñùìÜôéóå ôá ðáñáêÜôù ôñüöéìá êáé
Ýðåéôá ó÷åäßáóå ôï êáôÜëëçëï ãåùìåôñéêü
ó÷Þìá óå êáèÝíá áðü áõôÜ áíÜëïãá ìå ôçí
ïìÜäá ôñïößìùí óôçí ïðïßá áíÞêåé.
ZùãñÜöéóå Ýíáí êýêëï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí äçìçôñéáêþí
øùìß øçôÞ ðáôÜôá ðïð êüñí æõìáñéêÜ äçìçôñéáêÜ ðñùéíïý óïêïëÜôá
ZùãñÜöéóå Ýíá ðáñáëëçëüãñáììï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí ëá÷áíéêþí
êáñüôï óðáíÜêé óôáöýëéá æõìáñéêÜ ìðñüêïëï ôõñß
ZùãñÜöéóå Ýíá ôåôñÜãùíï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí öñïýôùí
êáëáìðüêé ÷õìüò ðïñôïêÜëé ìÞëï ìðáíÜíá öñÜïõëåò êÝéê
ZùãñÜöéóå Ýíá ôñßãùíï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí ãáëáêôïêïìéêþí
ãÜëá 2% ãéáïýñôé áâãü ôõñß ìðéóêüôá ÷õìüò ðïñôïêáëéïý
ZùãñÜöéóå Ýíá ôñáðÝæéï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôïõ êñÝáôïò
öõóôßêéá áâãü öáóüëéá êïôüðïõëï ìðñéæüëá ôüíïò
9

11. 2ï Äéäáêôéêü 2ùñï-2.2 Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò
Åßóôå êáëåóìÝíïé ó’ Ýíá ðÜñôé. Âñåßôå ôï óùóôü
äñüìï ãéá íá öôÜóåôå óôï ðÜñôé þóôå íá
öÝñåôå ìáæß óáò öñÝóêá öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ.
ÐñïóðáèÞóôå í’ áðïöýãåôå ôéò ëéãüôåñï êáëÝò
åðéëïãÝò ôñïößìùí, üðùò ôá ãëõêÜ.
10

12. 3ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç
Ôñþù äçìçôñéáêÜ ðëïýóéá óå åíÝñãåéá
Ðïõ ìå êÜíïõí äõíáôü, Ýîõðíï êáé ãñÞãïñï
¸÷ïõí õäáôÜíèñáêåò ãéá æùÞ êáé äýíáìç
Êé Ýôóé ëýíù óôï ëåðôü êÜèå ðñüâëçìá
Üëõôï
Åãþ ôñþù üóðñéá, øÜñéá, áâãÜ, êïôüðïõëá,
ÁñáéÜ êáé ðïý ìïó÷Üñé, ÷ïéñéíü ìá êáé áñíß,
Ðáßñíù áð’ üëá ðñùôåÀíç, óßäçñï êáé äýíáìç
Êé Ý÷ù Ýôóé äõíáìþóåé êáé óùóôÜ áíáðôõ÷èåß...
Åßìáéíüóôéìïðïëý,äßíùãåýóçêéÜñùìá,
ÂÜëåìåìåòóôçóáëÜôá,óôïöáÀêáéóôáãëõêÜ
¼ìùò ðñüóåîå êáëÜ, ãéáôß Üìá öáò ðïëý,
Ôá ðïëëÜ ôá ëéðáñÜ èá ô’ áõîÞóïõí ôá êéëÜ!!
11

13. 3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.1 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç
×ñùìÜôéóå ôá ôñüöéìá ðïõ âëÝðåéò óôï ôñáðÝæé. ¸ðåéôá
âÜëå óå êüêêéíï êýêëï ôá ôñüöéìá ðïõ åßíáé ðëïýóéá óå
õäáôÜíèñáêåò, óå ðñÜóéíï ôñßãùíï áõôÜ ðïõ åßíáé ðëïýóéá
óå ðñùôåÀíåò êáé óå ðïñôïêáëß ôåôñÜãùíï áõôÜ ðïõ åßíáé
ðëïýóéá óå ëßðïò.
12

14. 3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç
Ôï óþìá ìáò ÷ñåéÜæåôáé åíÝñãåéá ãéá íá êÜíåé ôéò
êáèçìåñéíÝò ôïõ äñáóôçñéüôçôåò.
ÁõôÞ ôçí åíÝñãåéá ôçí ðáßñíïõìå áðü ôá ôñüöéìá ðïõ
ôñþìå êáé óõãêåêñéìÝíá áðü ôïõò õäáôÜíèñáêåò, ôéò
ðñùôåÀíåòêáéôáëßðçðïõðåñéÝ÷ïíôáéó’áõôÜ.
Äåò óôïí ðßíáêá ðüóç åíÝñãåéá ðáßñíåéò üôáí
êáôáíáëþóåéò Ýíá ãñáììÜñéï áð’ ôï êÜèå èñåðôéêü
óõóôáôéêü!
13

15. 3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç
Õðïëüãéóå ðüóåò èåñìßäåò
ðåñéÝ÷ïíôáé óôá ôñüöéìá ðïõ
êáôáíáëþíåéò óõ÷íÜ!!!
1. Áí óå Ýíá ðåñéÝ÷ïíôáé 8 ãñáììÜñéá ðñùôåÀíçò, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü ðñùôåÀíç Ý÷åé óõíïëéêÜ;
8 ãñáììÜñéá ðñùôåÀíçò x 4 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï ðñùôåÀíçò= èåñìßäåò áðü ðñùôåÀíç óå
êÜèå ðïôÞñé ãÜëá
2. Áí óå 1 ðéÜôï ðåñéÝ÷ïíôáé 34 ãñáììÜñéá õäáôáíèñÜêùí, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü õäáôÜíèñáêåò
Ý÷åé óõíïëéêÜ;
34 ãñáììÜñéá õäáôÜíèñáêåò x 4 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï õäáôáíèñÜêùí= èåñìßäåòáðüõäáôÜíèñáêåò
óå êÜèå ðéÜôï ìáêáñüíéá
3. Áí óå ìéá ìéêñÞ ìåñßäá ðåñéÝ÷ïíôáé 22 ãñáììÜñéá ëßðïõò, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü ëßðïò Ý÷åé óõíïëéêÜ;
22 ãñáììÜñéá ëßðïõò x 9 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï ëßðïõò= èåñìßäåò áðü ëßðïò óå êÜèå ìåñßäá
ðáôÜôåò ôçãáíçôÝò
14

16. 4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.1 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò
Ôá ëá÷áíéêÜ ôñåëÜèçêáí êáé êñýöôçêáí
óôïí ðáñáêÜôù ðßíáêá. Âñåò ôá ëá÷áíéêÜ
áëëÜ êáé ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ ðïõ áõôÜ
ðåñéÝ÷ïõí óôï êñõðôüëåîï. Ìðïñåßò íá ôá
âñåéò ïñéæïíôßùò, êáèÝôùò, äéáãþíéá Þ
áíÜðïäá. Êýêëùóå êÜèå ëÝîç Þ öñÜóç.
ÓÐÁÍÁÊÉ, ÌÁÑÏÕËÉ, ÑÁÄÉÊÉÁ, ÁÓÂÅÓÔÉÏ, ÉÍÅÓ, ÓÉÄÇÑÏÓ, ÂÉÔÁÌÉÍÇ Á, ÓÁËÁÔÁ
ÐñÜóéíá ëá÷áíéêÜ -
Béôáìßíåò êáé äñïóéÜ
15

17. 4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò
ÏÑÉÆÏÍÔÉÁ
1. Ôï ãÜëá Ý÷åé ðïëý.
3. Åßíáé Üóðñá êé õãéÞ üôáí ôñùò ðïëý ôõñß.
4. Åßíáé äñïóåñü êáé íüóôéìï êáé ìðïñåßò íá ôï öáò ìå ìÝëé, ìå öñïýôá Þ êáé óêÝôï.
5. Åßíáé êßôñéíï Þ ëåõêü êáé ðÜåé ðáíôïý. Óôçí ðßôóá, óôá æõìáñéêÜ, óôï ôïóô êáé
óôéò óáëÜôåò.
ÊÁÈÅÔÁ
2. ¸íùóå ôéò ôåëßôóåò áðü ôï 1 Ýùò ôï 24 êáé äåò ôé åßíáé ãåñü üôáí êáôáíáëþíåéò
ãáëáêôïêïìéêÜ
6. Åßíáé êáëýôåñá íá åðéëÝãåéò ãáëáêôïêïìéêÜ ìå ÷áìçëÜ .
7. ÊÜðïéá ãáëáêôïêïìéêÜ ðåñéÝ÷ïõí êáé D.
ÖÜå ãáëáêôïêïìéêÜ ãéá
ðïëý ãåñÜ ïóôÜ!
16

18. 4ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò
Öñïýôá êáé Ëá÷áíéêÜ
Ôñþù óå ÷ñþìáôá ðïëëÜ
ÊÜèå ÷ñþìá Ý÷åé Üëëç äñÜóç
Êáé ìáæß êÜíïõíå èñáýóç
Âéôáìßíç Á êáé C êßôñéíá-ðïñôïêáëß
Êüêêéíï ãåñÞ êáñäéÜ
êáé ç ìíÞìç … åëÝöáíôá!!!
Ëßãá ðñÜóéíá, êáé íá!
ºíåò êáé ðïëý äñïóéÜ!
ÂÜëå êé Üóðñï êé åßóáé ùñáßïò,
Ìùâ Þ ìðëå êáé ìÝíåéò íÝïò
ÐÝíôå ÷ñþìáôá ôç ìÝñá
Åßíáé óïýðåñ ç ðáñÝá
Öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ
Ôñþù óå ÷ñþìáôá ðïëëÜ
17

19. 4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.3
Êüøå ôá öñïýôá êáé ôá ëá÷áíéêÜ ðïõ
õðÜñ÷ïõí óôï ðáñÜñôçìá êáé êüëëçóÝ ôá óôï
óùóôü ðéÜôï áíÜëïãá ìå ôï ÷ñþìá ðïõ Ý÷ïõí.
ÆùãñÜöéóå êé Üëëá öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ óôá
áíôßóôïé÷á ðéÜôá áíÜëïãá ìå ôï ÷ñþìá ôïõò.
18

20. Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò
19

21. 5ï Äéäáêôéêü 2ùñï-5.1 Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí
Ðïéï èá åðÝëåãåò íá ðéåéò êáé ãéáôß;
20

22. 5ï Äéäáêôéêü 2ùñï-5.2 Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí
Óôçí ðáñáêÜôù åéêüíá âëÝðåéò ìéá åôéêÝôá
ôñïößìïõ. ÁðÜíôçóå óùóôÜóôéòðáñáêÜôù
åñùôÞóåéò ìå âÜóç ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ
áíáãñÜöïíôáé ó’ áõôÞí.
1. Ðïéï óõóôáôéêü åßíáé óå ìåãáëýôåñç ðïóüôçôá óôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;
2. Ðüóïõò õäáôÜíèñáêåò ðåñéÝ÷åé ôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;
3. Ðüóï ëßðïò ðåñéÝ÷åôáé óôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;
4. ÌÝ÷ñé ðüôå åßíáé áóöáëÝò íá êáôáíáëþóïõìå ôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;
21

23. 6ï Äéäáêôéêü 2ùñï
Íáé! Ïé öõôéêÝò ßíåò ðåñéÝ÷ïíôáé óå
Åêôüò áðü ôïõò õäáôÜíèñáêåò, ôéò êÜðïéá äçìçôñéáêÜ, óôá öñïýôá êáé óôá
ðñùôåÀíåò, ôá ëßðç, ôéò âéôáìßíåò êáé ôá ëá÷áíéêÜ! ÁëÜôé êáé æÜ÷áñç Ý÷ïõí ôá
ìÝôáëëá, êÜðïéá ôñüöéìá ðåñéÝ÷ïõí ðåñéóóüôåñá ôñüöéìá, óå ìéêñüôåñåò Þ
öõôéêÝò ßíåò, êÜðïéá Üëëá áëÜôé Þ ìåãáëýôåñåò ðïóüôçôåò. ÌåãÜëåò
æÜ÷áñç… ÎÝñåéò üìùò óå ðïéá ôñüöéìá ðïóüôçôåò áëáôéïý êáé æÜ÷áñçò Ý÷ïõí
óõíÞèùò ôá óõóêåõáóìÝíá ôñüöéìá.
ðåñéÝ÷ïíôáé áõôÜ;
Ðïëý óùóôÜ! ÎÝñåéò üìùò üôé ïé
öõôéêÝò ßíåò åßíáé ðïëý ùöÝëéìåò ãéá
ôïí ïñãáíéóìü óïõ; Ôñþãïíôáò ðïëëÜ
öñïýôá, ëá÷áíéêÜ êáé äçìçôñéáêÜ
ïëéêÞò Üëåóçò âïçèÜò óôçí êáëÞ
ëåéôïõñãßá ôïõ åíôÝñïõ óïõ.
Åðßóçò, êáëü åßíáé íá åðéëÝãïõìå ôñüöéìá
ìå ëßãç æÜ÷áñç êáé áëÜôé. ÌåãÜëç
ðïóüôçôá æÜ÷áñçò ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé
ôåñçäüíá êáé íá ÷áëÜóïõí ôá äüíôéá ìáò
åíþ ìåãÜëç ðïóüôçôá áëáôéïý äõóêïëåýåé
ôçí êáñäéÜ êáé ôá áããåßá .ìáò óôçí
êáèçìåñéíÞ ôïõò ëåéôïõñãßá.
22

24. Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí
(óå100g) (g) (g)
Ìïó÷áñßóéá ìðñéæüëá 16,73 0,062
ÖáêÝò 0,38 0,002
ØÜñé øçôü 2,09 0,009
Öáóüëéá ãßãáíôåò 0 0,015
ÔçãáíçôÞ ÷ïéñéíÞ ìðñéæüëá 16,56 0,080
Ôçãáíçôü áõãü 15,31 0,204
Âñáóôü áõãü 10,61 0,124
ËïõêÜíéêï ÷ùñéÜôéêï 28,73 0,911
ÌïñôáäÝëá 25,39 1,246
(óå100g) (g) (g) (g) (g)
ÄçìçôñéáêÜ ðñùéíïý all bran 27 32 0,258 3,32
ÄçìçôñéáêÜ ìå óïêïëÜôá 33,96 3,2 0,613 3,2
¢óðñï øùìß 5,75 4,3 0,53 4,1
Øùìß ïëéêÞò Üëåóçò 5,57 6,9 0,53 4,2
ÁëìõñÜ êñÜêåñò 0,38 3,0 1,3 11,8
ÐáôÜôåò øçôÝò 0,85 1,5 0,05 0,1
ÐáôÜôåò ôçãáíçôÝò 0,2 3,5 0,198 18,43
23

25. 6ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí
(óå100g) (g) (g)
ÌðáíÜíá 12,23 2,6
ÐïñôïêÜëé 9,14 2,4
×õìüò áðü öñÝóêá öñïýôá 8,40 0,2
ÖñïõôïóáëÜôá ìå óáíôéãß 19,5 1,5
ÍÝêôáñ ðïñôïêáëéïý 1,00 0,1
ÖñÜïõëåò ìå æÜ÷áñç 20,0 6,8
ÑïäÜêéíï êïìðüóôá 18,64 1,3
Á÷ëÜäé 9,8 3,1
ÁðïîçñáìÝíá äáìÜóêçíá 25,0 3,1
Ãëõêü ôïõ êïõôáëéïý âýóóéíï 15,5 0,7
(óå100g) (g)
Áããïýñé 0
Ìðñüêïëï 0,35
ÔçãáíçôÜ êïëïêõèÜêéá 19
ÂñáóôÜ êïëïêõèÜêéá 0,05
ÔçãáíçôÝò ìåëéôæÜíåò 10,74
ØçôÝò ìåëéôæÜíåò 0,23
Ìáñïýëé 0,30
(óå100g) (g) (g)
ÃÜëá Üóðñï 2% ëéðáñÜ 2 9,55
ÃÜëá óïêïëáôïý÷ï 2% 2 9,55
ëéðáñÜ
Ãéáïýñôé 2% ëéðáñÜ ìå
öñÝóêá öñïýôá 2,32 7,04
ÊñÝìá ãÜëáêôïò 37 0,11
Áíèüôõñï 7,91 0,31
ÖÝôá 21,28 4,09
ÃÜëá Üóðñï 4% ëéðáñÜ 4 5,26
Ãéáïýñôé óôñáããéóôü 10 8,2
24

26. 6ï Äéäáêôéêü 2ùñï -6.1 Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí
ÃñÜøå óôï ðéíáêÜêé ôá áãáðçìÝíá óïõ
ôñüöéìá êáé äéáâÜæïíôáò ôçí åôéêÝôá ôïõò
óõìðëÞñùóå ôá óôïé÷åßá ðïõ áðáéôïýíôáé.
¸ðåéôá, êïßôá îáíÜ ôá ôñüöéìá óôéò óåëßäåò
23-24 êáé åðßëåîå áðü áõôÜ Ýíá ôñüöéìï ðïõ
èá ìðïñïýóå íá áíôéêáôáóôÞóåé áõôü ðïõ
Þäç êáôáíáëþíåéò.
(g) (g) (g) (g) (g) (g)
25

27. 7ï Äéäáêôéêü 2ùñï
ÌÅÓÇÌ
ÄÅÊÁÔÉÁÍÏ
ÐÑÙÉÍÏ
26

28. Ôá ðÝíôå âáóéêÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò- Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
ÅÑÉÁÍÏ
ÁÐÏÃÅÕÌÁÔÉÍÏ
ÂÑÁÄÉÍÏ
27

29. 7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.1 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
Ï êáíüíáò ôùí ìéêñþí ãåõìÜôùí ëÝåé üôé
óå êÜèå ìéêñü ãåýìá ôçò çìÝñáò ðñÝðåé íá
åðéëÝãù ôïõëÜ÷éóôïí äýï ôñüöéìá áðü ôéò
ïìÜäåò ãáëáêôïêïìéêþí, äçìçôñéáêþí,
öñïýôùí êáé ëá÷áíéêþí.
ÂïÞèçóÝ ìå íá öôéÜîù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá
ôçò çìÝñáò ìïõ. Åðßëåîå ôñüöéìá áðü ôç
ëßóôá êáé æùãñÜöéóÝ ôá óôï áíôßóôïé÷ï ðéÜôï.
ÐñïóðÜèçóå íá Ý÷åéò üóï ôï äõíáôüí
ðåñéóóüôåñåò ðïëý êáëÝò åðéëïãÝò ôñïößìùí.
Ðñùéíü
Ëßóôá ôñïößìùí
ÃÜëá ðëÞñåò
Óïêïëáôïý÷ï ãÜëá
Ôõñß ìå ÷áìçëÜ ëéðáñÜ
Êïìðüóôá ñïäÜêéíï
ÊñïõáóÜí
ÐáôáôÜêéá
Øùìß Üóðñï Äåêáôéáíü
Øùìß ïëéêÞò Üëåóçò
Ãéáïýñôé 2%
ËïõêÜíéêï
Ãáëïðïýëá
Îçñïß êáñðïß
ÄçìçôñéáêÜ ðñùéíïý
ÃÜëá 2% ëéðáñÜ
ÐïñôïêÜëé
ÌðáíÜíá
Áíáøõêôéêü
×õìüò áðü öñÝóêá öñïýôá
ÓÜíôïõéôò ìå ìáýñï øùìß êáé ôõñß
ÌÞëï
Ðßôóá
Áðïãåõìáôéíü 28

30. 7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
ÃñÜøå ðïéá ôñüöéìá åðéëÝãåéò óôá ìéêñÜ
ãåýìáôáôçòçìÝñáò óïõ êáé óå ðïéá ïìÜäá
ôñïößìùí áíÞêïõí. ¸ëåãîå áí åöáñìüæåéò
ôïí êáíüíá ôùí ìéêñþí ãåõìÜôùí.
29

31. 7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.3
Ó×ÅÄÉÁÆÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕ
ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ
30

32. Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
ÂÜëå óôü÷ïõò êáé ðñïóðÜèçóå íá ôïõò ðåôý÷åéò. Áí
äåí ôá êáôÜöåñåò, ôé åßíáé áõôü ðïõ ó’ åìðüäéóå; Ðþò
ìðïñåßò íá ôï îåðåñÜóåéò; ÆÞôçóå âïÞèåéá áðü
áíèñþðïõòðïõìðïñïýííáóåâïçèÞóïõííáðåôý÷åéò
ôïõò óôü÷ïõò óïõ. ÐñïóðÜèçóå îáíÜ! Ìðïñåßò!
31

33. 8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.1 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
Ï êáíüíáò ôùí ìåãÜëùí ãåõìÜôùí ëÝåé üôé óå
êÜèå ìåãÜëï ãåýìá ôçò çìÝñáò ðñÝðåé íá
êáôáíáëþíù Ýíá ôñüöéìï áðü êÜèå ïìÜäá
ôñïößìùí.
ÂïÞèçóÝ ìå íá öôéÜîù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò
çìÝñáò ìïõ. Åðßëåîå ôñüöéìá áðü ôç ëßóôá êáé
æùãñÜöéóÝôáóôïáíôßóôïé÷ïðéÜôï.
ÐñïóðÜèçóå íá Ý÷åéò üóï ôï äõíáôüí
ðåñéóóüôåñåòðïëýêáëÝòåðéëïãÝòôñïößìùí.
Ìåóçìåñéáíü
Ëßóôá ôñïößìùí
Êïôüðïõëï óôÞèïò
ÐáôÜôåò ôçãáíçôÝò
ÔçãáíçôÞ ìðñéæüëá
ÍôïìÜôá
Ìáñïýëé
ÁíÜìéêôç óáëÜôá
Ðßôóá
ÖáêÝò
ÐáôÜôåò øçôÝò
Øùìß ìáýñï
ÌÞëï
Á÷ëÜäé
ÌðáêëáâÜò
Ôõñß
ÆõìáñéêÜ ìå êñÝìá ãÜëáêôïò,
ìáíéôÜñéáêáéìðÝéêïí
Âñáäéíü
32

34. 8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
ÃñÜøå ðïéá ôñüöéìá åðéëÝãåéò óôá ìåãÜëá
ãåýìáôá ôçò çìÝñáò óïõ êáé óå ðïéá ïìÜäá
ôñïößìùí áíÞêïõí. ¸ëåãîå áí åöáñìüæåéò
ôïí êáíüíá ôùí ìåãÜëùí ãåõìÜôùí.
33

35. 8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.3
Ó×ÅÄÉÁÆÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕ
ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ

36. Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò
ÂÜëå óôü÷ïõò êáé ðñïóðÜèçóå íá ôïõò ðåôý÷åéò. Áí
äåí ôá êáôáöÝñíåéò, ôé óå åìðïäßæåé; Ðþò ìðïñåßò íá
ôï îåðåñÜóåéò; ÆÞôçóå âïÞèåéá áðü áíèñþðïõò ðïõ
ìðïñïýí íá óå âïçèÞóïõí íá ðåôý÷åéòôïõòóôü÷ïõò
óïõ.ÐñïóðÜèçóåîáíÜ!Ìðïñåßò!
35

37. 9ï Äéäáêôéêü 2ùñï-9.1
ÓÕÌÐËÇÑÙÍÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕ
ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ
36

38. Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò
37

39. 9ï Äéäáêôéêü 2ùñï-9.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò
Ó÷åäßáóå ôá ìéêñÜ êáé ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò
çìÝñáòóïõãéáìßáåâäïìÜäá.ÊÜèåìÝñááîéïëüãçóå
ôïõò óôü÷ïõò ðïõ Ý÷åéò âÜëåé. Áí äåí ðåôý÷åéò
êÜðïéïí áðü áõôïýò, ðåñßãñáøå ôá åìðüäéá ðïõ
óõíÜíôçóåò êáé äåí ôá êáôÜöåñåò.
38

40. 10ï Äéäáêôéêü 2ùñï-10.1 Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí
ÕðÜñ÷ïõí áñêåôïß ðáñÜãïíôåò ðïõ
ìáò åðçñåÜæïõí íá áãïñÜóïõìå
Ýíá óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï üðùò ç
ôéìÞ ôïõ, ç ãíþìç ôùí ößëùí ìáò
ãéá áõôü, ôï ÜñùìÜ ôïõ êáé ç
óõóêåõáóßá ôïõ!
¼ìùò êáé ïé äéáöçìßóåéò ôñïößìùí
ìðïñåß íá ìáò åðçñåÜóïõí óôéò
åðéëïãÝòðïõêÜíïõìå. ÓõìðëÞñùóå
ôïí ðáñáêÜôù ðßíáêá ãéá ìéá
äéáöÞìéóç åíüò áðü ôá áãáðçìÝíá
óïõôñüöéìá;
¼íïìá êáé ìÜ
ñêá äéáöçìéæü
ìåíïõ ðñïúüí
Óå ðïéïõò áðåõ ôïò
èýíåôáé ç äéá
öÞìéóç;
Ðïéï åßíáé ôï
(óëüãêáí); êåíôñéêü óýíè
çìá ôçò äéáö
Þìéóçò
Ôé ðëçñïöïñßå
ò
êüóôïò, èåñìßä äßíïíôáé ãéá ôï ðñ
åò, ðïóüôçôá ïúüí; (âÜñïò,
êëð)
Ôé ðëçñïöïñßå
ò íïìßæåéò üô
é äåí äßíïíôá
Ðïéá åßíáé ç é;
äéáöÞìéóç; ãíþìç óïõ ã
éá ôç óõãêåê
ñéìÝíç
39

41. 10ï Äéäáêôéêü 2ùñï-10.2 Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí
ÃñÜøå ðïéï ðñïúüí èá äéÜëåãåò íá
áãïñÜóåéò áðü ôá äýï åßäç
äçìçôñéáêþí ðñùéíïý ðïõ âëÝðåéò
óôçí åéêüíá. Ãéá ðïéïõò ëüãïõò èá
ôá åðÝëåãåò;
40

42. 11ï Äéäáêôéêü 2ùñï-11.1 Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé ó ôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ
ÆùãñÜöéóå Þ êÜíå êïëëÜæ ôá
áãáðçìÝíá óïõ ôñüöéìá êáé
áíôéóôïß÷éóÝ ôá ìå ôïõò ÷þñïõò
ðïõ ôá âñßóêåéò äéáèÝóéìá.
41

43. 11ï Äéäáêôéêü 2ùñï-11.2
ÓêÝøïõ ðïéá ôñüöéìá íïìßæåéòüôé
ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí äéáèÝóéìá óôï
êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ óïõ êáé
æùãñÜöéóå Þ êüëëçóÝ ôá óôá
ñÜöéá.
42

44. Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé óôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ
43

45. 12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.1
ÓÞìåñá Ýêáíåò ìå ôïõò ãïíåßò óïõ ôá øþíéá ôçò
åâäïìÜäáò êáé ìüëéò ôþñá ãõñßóáôå óðßôé. Äåò óôç ëßóôá
ôá ôñüöéìá ðïõ Ý÷åôå áãïñÜóåé êáé æùãñÜöéóÝ ôá óôïí
êáôÜëëçëï ÷þñï ìÝóá óôçí êïõæßíá.
44

46. ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí
45

47. 12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.2
Âñåò ôá ëÜèç óôéò åéêüíåò!
46

48. ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí
47

49. 12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.3 ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí
ÐáñáôÞñçóå áí ôçñïýíôáé ïé êáíüíåò õãéåéíÞò
óôï øõãåßï êáé ôçí êïõæßíá ôïõ óðéôéïý óïõ.
ÃñÜøå ðïéïé êáíüíåò áóöÜëåéáò ôñïößìùí
ôçñïýíôáé êáé ðïéïé äåí ôçñïýíôáé.
Êáíüíåò áóöÜëåéáò Êáíüíåò áóöÜëåéáò
ôñïößìùí ðïõ ôçñïýíôáé ôñïößìùí ðïõ äåíôçñïýíôáé
48

50. ðáñÜñôçìá
ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ
49

51. 50

52. ÐáñÜñôçìá
51