1. Πυρηνικά φαινόμενα

2. Ιδιότητες πυρήνων
Στο τέλος του 19ου αιώνα, στις έρευνες για την
ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, τις ηλεκτρικές
εκκενώσεις και τις καθοδικές ακτίνες
πρωταγωνιστούν
 οι Άγγλοι (ο λόρδος Kelvin, ο J. Jeans, ο
W.Crookes, o J.J. Thomson) και
 οι Γερμανοί (ο Wilhelm Rontgen, ο
Heinrich Hertz)
 Το 1896 ήταν η σειρά των Γάλλων.

3.  Ο Henry Becquerel ανακαλύπτει
μια αόρατη ακτινοβολία που
έβγαινε αυθόρμητα από ένα άλας
του ουρανίου (U).
Η ακτινοβολία αυτή μπορούσε να
 διαπερνά το χαρτί,
 προκαλεί φθορισμό Henry
 μαυρίζει φωτογραφικές πλάκες και Becquerel
 ιονίζει τον αέρα. 1852-1908
 Η ακτινοβολία αυτή δεν
επηρεαζόταν ούτε από την πίεση,
ούτε από την θερμοκρασία.
Στη φωτογραφία ραδιογράφημα του Becquerel

4.  Το 1898 το ζεύγος Paul και Marie Curie
ανακαλύπτουν στον πισσουρανίτη (ένα
ουρανιούχο μετάλλευμα) δύο άλλα, ως
τότε άγνωστα στοιχεία.
 Τα στοιχεία αυτά εκπέμπουν παρόμοια
ακτινοβολία με το ουράνιο.
 Τα ονομάζουν πολώνιο και ράδιο. Marie Curie
 Ονομάζουν επίσης την ακτινοβολία 1867-1934
που εκπέμπουν αυτά τα στοιχεία
ραδιενέργεια (από το λατινικό ray).
 Για τις ανακαλύψεις αυτές το ζεύγος
Paul και Marie Curie θα μοιραστεί με
τον Henry Becquerel το βραβείο
Νόμπελ Φυσικής το 1903.
Pierre Curie
1859-1906

5.  1911: Rutherford, Geiger, Marsden
Ανακάλυψη πυρήνα: ο πυρήνας έχει θετικό
φορτίο και σχεδόν όλη τη μάζα του ατόμου
Στις αρχές του 20ου αιώνα γίνεται κατανοητό ότι
 O πυρήνας είναι ένας ενεργειακός γίγαντας.

6.  Πυρηνικές αντιδράσεις στα άστρα

7.  1945: Xιροσίμα και Nαγκασάκι
Αριστερά: Η έκρηξη στη Χιροσίμα
Επάνω: Η Χιροσίμα μετά
Κάτω: Θύμα του βομβαρδισμού

8.  Hλεκτρισμός από πυρηνική ενέργεια
Αριστερά: Πυρηνικό εργοστάσιο
Δεξιά: Ο πυρήνας του
αντιδραστήρα

9. Το μέγεθος και η δομή των ατόμων
 Aκτίνα ατόμου:∼10-10 m
 Ακτίνα πυρήνα: ∼ 10-15 m
 Πυρήνας/Άτομο: Kεράσι
σε στάδιο.
 Πυρήνας: = Πρωτόνια +
νετρόνια (Nουκλεόνια)

10. Φορτίο και μάζα νουκλεονίων

11.  Aτομικός αριθμός Z = Αριθμός πρωτονίων
 Mαζικός αριθμός A = Αριθμός νουκλεονίων
 Ισχύει: A = Z + N
όπου: N ο αριθμός νετρονίων
Α
 Σύμβολο ατόμου ή πυρήνα:
Ζ Χ
π.χ. το σύμβολο 4
2 Ηe
σημαίνει ότι το ήλιο (He) έχει
2 πρωτόνια και 4 νουκλεόνια

12.  Iσότοπα άτομα (ή πυρήνες):
Άτομα με ίδιο ατομικό αριθμό
 Το υδρογόνο έχει τρία ισότοπα:
1 2 3
H H H
1 1 1

13. Mονάδα μέτρησης
ατομικών μαζών και
πυρήνων:
 1 u (ατομική μονάδα
μάζας)
 Ορισμός: 1 u = 1/12
μάζας ατόμου 12C
 π.χ. η μάζα του ατόμου
12
C είναι 12 u.
Στη μάζα αυτή
συμπεριλαμβάνονται και
τα ηλεκτρόνια.

14.  Γιατί χρησιμοποιούμε στη πυρηνική φυσική
σα μονάδα μάζας το 1 u και όχι το 1 kg;
 Iσοδυναμία μάζας και ενέργειας:
E = m c2
έτσι μετράμε τη μάζα σε μονάδες ενέργειας π.χ.
1 MeV.

15. Τι μάθαμε
 Aτομικός αριθμός Z = Αριθμός πρωτονίων
 Mαζικός αριθμός A = Αριθμός νουκλεονίων
 Ισχύει: A = Z + N, όπου: N ο αριθμός νετρονίων
Α
 Σύμβολο ατόμου ή πυρήνα: Ζ Χ
 Iσότοπα άτομα: Άτομα με ίδιο ατομικό αριθμό
 Η μονάδα μέτρησης ατομικών μαζών και πυρήνων είναι
η 1 u (ατομική μονάδα μάζας)
 1 u = 1/12 μάζας ατόμου 12C

16. Για το σπίτι
 Μελέτη: σ. 71-74
 Ερωτήσεις: 1-2