Fatih Özbıçakcı Ses Sunusu

1. S E S
 Ses veren her madde veya
cisim bir ses kaynağıdır.
 Ses kaynakları titreşerek ses
meydana getirir.
 Ses veren her şey titreşir.
Titreşen cisimler ses oluşturur.

2. Sesin Yayılması ve Hızı
 Ses dalgaları titreşim kaynağından
enerji taşırlar.
 Bu enerji, çeşitli ortamlar tarafından
iletilir. Bu esnada ortam yer
değiştirmez, hareket eden madde
değil, hareket enerjisidir.
 Su yüzeyindeki dalgalar ile havada
yayılan ses dalgaları farklıdır.

3.  Su dalgalarını gördüğümüz halde, ses
dalgalarını göremeyiz.
 Ses dalgaları havada küresel olarak yayılır.
 Cisimlerin titreşmesi ile meydana gelen sesin
kulağımıza kadar gelebilmesi için ses kaynağı ile
kulağımız arasında katı-sıvı-gaz gibi esnek bir
ortamın bulunması gerekir.

4. Ses havada dalgalar halinde ilerler.
Bir ses kaynağından çıkan ses dalgaları her
yöne yayılmaya başlar.

5. Ses, maddenin tanecikleri üzerinden her tanecikten bir diğerine
atlayarak, dalga dalga yayılır.
Maddenin taneciklerinin birbirine yakın veya uzak oluşu, sesin
daha hızlı veya daha yavaş yayılmasına neden olur.
Katı maddelerin, atom ve molekülleri yani
tanecikleri ÇANKAYA İ.Ö.birbirine O. MERSİN çok yakın Ahmet ve HARMANBAŞI
sıkıdır.
Bu yüzden ses katı
maddelerde çok hızlı
yayılmaktadır.

6. Havada ses iletimi daha azdır, zayıftır.
Tanecikleri arasındaki boşluk en fazla olan
gazlarda ses en yavaş ilerler.
Katı, sert maddelerde ses iletimi güçlüdür.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

7. Sesin boşlukta yayılması
SES
ÇOK
FAZLA
SES
DUYULMUYOR

8. Plastik bir top düşünün. Bu topu yerleri parke
olan salonun zeminine attığımızda top yere
çarpıp seker.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

9. Oysa bu topu yumuşak bir minder üzerine
attığımızda top minderin üzerinde kalır.
Ses dalgaları da tıpkı top gibi sert yüzeylerden fazla yansırken,
yumuşak ve gözenekli cisimler tarafından emilir.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

10. Bu nedenle evler inşa edilirken, otomobiller tasarlanırken, sinema
salonları oluşturulurken, sesi soğuran ve ses yalıtımı sağlayan
maddelerle ÇANKAYA İ.Ö.O. sessiz MERSİN ortamlar Ahmet oluşturulmaya HARMANBAŞI
çalışılır.

11. MADDE
VARSA
SES
OLUŞUR

12. SESİN HIZINI DEĞİŞTİREN ETKENLER
 1. Ortam sıcaklığı ( Sıcaklık arttıkça sesin yayılma hızı
artar)
 2. Ortamın cinsi (Katı-sıvı-gazlarda değişik) Ses
saniyede 340m hızla yayılır. (Ses, en yavaş gazlarda,
sora sıvılarda, en hızlı katılarda yayılır.)
 Ses doğrusal yolla yayılır. Ses kaynağın yakınında en
şiddetli duyulur. Kaynaktan uzaklaştıkça enerjisi
azalacağından daha az şiddette duyulur.

13. Ses Bir Engele Çarptığında Ne Olur?
 Sınıfımızda sesleri duyabiliriz. Sınıfta
sıraları boşaltsak mı sesi daha iyi duyarız;
yoksa sıralar varken mi?
 Sınıfımızdaki sesin hepsi kulağımıza
gelmedi ne oldu?
 Sınıfımızdaki ses üç şekilde etkileşir.
 A) Ses eşyalar tarafından yansıtılır.
 B) Ses eşyalar tarafından tutulur.
 C) Ses eşyadan geçerek yoluna devam
eder.

14. Ses gerek duvardan, gerek camdan, gerekse kağıttan yansıyabilir
Ses bir cisme çarptığında sesin
bir kısmı yansırken, bir kısmı
çarptığı cisim tarafından emilir.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

15. Ses Bir Engele Çarptığında Ne Olur?
YANSIYAN SES
DALGALARI
YAYILAN SES
DALGALARI
TUTULAN SES
DALGALARI ENGEL
GEÇEN SES
DALGALARI

16. Vadilerle ses güçlü ilerler ve karşıdan yansıyarak yeniden
kulağımıza gelerek yankıyı oluşturur.
Sesin gücü bazen karlı dağlarda çığ
oluşumuna neden olabilir.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

17. DİYAPAZON VE KUTUSU
 Diyapozona sert bir cisimle
vurduğumuzda cisim
enerjisini diyapozona aktarır.
 Diyapozonun titreşen kolları
hava moleküllerini ileri-geri
hareket ettirir.
 Bu durumda hava
molekülleri de titreşim
yaparak havadan kulağımıza
ses olarak ulaşır.

18. SESİN YANKISI
 Ses dalgalarının bir engele çarptıktan sonra
dönmesi olayına yankı denir.
 Yankı olayında aynı sesi zaman farkı ile
birden fazla işitilmesi mümkündür.

19. SESİN YANKISI
SES SES
SES YANKISININ OLUŞABİLMESİ İÇİN DAĞ İLE
ARASINDA EN AZ 17 METRE MESAFE OLMALIDIR.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

20. Sesin özelliklerini inceleyen bu bilim dalına Akustik adı verilir.
Akustik ile ilgilenen bilim insanları, yüksek sesin insanları rahatsız
etmeyeceği özel mekanları tasarlarlar.
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

21. BBiinnlleerrccee yyııll öönncceeddeenn ggüünnüümmüüzzee kkaallmmıışş ttaarriihhii eesseerrlleerriinn ddee sseessiinn
yyaayyııllmmaassıı ddiikkkkaattee aallıınnaarraakk yyaappııllddıığğıınnıı ggöörreebbiilliiyyoorruuzz..
ÇANKAYA İ.Ö.O. MERSİN Ahmet HARMANBAŞI

22. Eskiden hoparlör ve ses sistemleri bulunmadığı için, geniş
alanlara sesin en iyi ulaşacağı mimariler oluşturulmuştur.
Bu gibi akustik bilimine göre tasarlanmış mekanlarda ses yüksek
olsa ÇANKAYA da bizi İ.Ö.O. rahatsız MERSİN etmez ve Ahmet yankı HARMANBAŞI
gibi kötü etkiler oluşmaz.

23.  Günümüzde hızlı nüfus artışı ve teknolojik
gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan
gürültü insanın yaşamını olumsuz yönde
etkiler.
 Gürültüyle mücadele yollarından biri de
akustik düzenlemelerdir.
 Akustik ses bilimidir ve özelliklerini inceler.
 Antalya’daki Aspendos Antik tiyatrosu ve
Mimar Sinan’ın eşsiz eseri Süleymaniye
Camisi akustik özellikler göz önüne
alınarak yapılmış eserlerdir.

24. SESİN TEKNOLOJİDE KULLANIM ALANLARI
 Kulağımızın duyabileceği ses
titreşim sayısı saniyede yirmi
binden az olan sesleri duyar.
Bu seslere ultrasonik ses
denir.
 Ultrasyon: Tıpta görüntüleme
yöntemidir.Ses dalgalarından
faydalanılarak yapılmıştır.
 Soner : Deniz altılarında
derinlik tespitinde ve denizdeki
balıkların yerlerinin tesbit
edilmesinde.
 Radar cihazı:Çok uzaktaki
cisimlerin uzaklığını, hareket
yönünü ve yerden yüksekliğini
hassas şekilde ölçer.

25. BENZERLİKLERİ
Enerji olmaları
Yansıma
Yayılma
Maddelerle etkileşmeleri
Teknolojide yaygın kullanılmaları
FARKLAR KAVRAMLAR FARKLAR
Boşlukta yayılır BOŞLUK Boşlukta yayılmaz
Saydam ortamlar
iletir.
İLETME
ORTAMI
Her ortamda
iletilir.
Gözümüzle
algılarız
DUYULARINIZ Kulağımızla
algılarız
ÖNEMİ