1. Hazırlayan:
Büşra Kara
IŞIK VE SES

2. IŞIK
•Işık, cisimleri görmemizi ve
etrafın aydınlanmasını sağlayan
bir enerji türüdür.
•Işık yayan cisimlere ışık
kaynağı denir.
•Güneş, yıldızlar, ateş böcekleri
doğal ışık kaynaklarıdır.
•Ampul, gaz lambası, mum
yapay ışık kaynaklarıdır.

3. IŞIĞIN YAYILMASI
•Işık doğrusal yolla yayılır.
•Işığın yolunu belirleyen doğrulara ışık ışını denir.
•Işık havada, suda, boşlukta yayılabilir. Katılarda
ışık yayılmaz.
•Işık ışınları doğrusal bir yol izler.
•Bir kaynaktan çıkan ışık önüne engel çıkmazsa her
yönde yayılır.

4. SAYDAM MADDELER
•Işığı tamamen geçiren maddelere,
saydam maddeler denir.
ÖRNEK: Cam, su, hava
SAYDAM OLMAYAN (OPAK)
MADDELER
•Işığı hiç geçirmeyen maddelere, saydam
olmayan (opak) maddeler denir.
ÖRNEK: Metal, tahta, tuğla, taş

5. YARI SAYDAM MADDELER
•Işığı az geçiren maddelere, yarı saydam
maddeler denir.
ÖRNEK: Buzlu cam, yağlı kâğıt, naylon
GÖLGELER
•Işık saydam olmayan bir cisimle karşılaşırsa
ondan geçemez.
•Işık kaynağı, cisim veya ekranın yeri
değiştirilirse gölgenin büyüklüğü değişir.

6. •Cisim ışık
kaynağından
uzaklaşırsa gölge
küçülür.
•Cisim ışık kaynağına
yaklaştırılırsa gölge
büyür.
•Ekranın veya ışık
kaynağının da yerinin
değiştirilmesi gölgenin
boyunu etkiler.

7. •Işık kaynağı cisme yaklaşırsa gölge
büyür.
•Işık kaynağı cisimden uzaklaşırsa
gölge küçülür.
UYARI: Ekran cisme yaklaşırsa gölge
küçülür. Ekran cisme uzaklaşırsa gölge
büyür. Bir ortamda kaç tane ışık kaynağı
varsa cismin o kadar gölgesi oluşur.

8. GÖLGE BOYU
•Günün belli zamanlarında gölgemizin
boyu değişir.
•Sabahları, gölge uzundur.
•Öğlenleri gölge kısadır.
•Akşamları gölge uzundur.
•Geçmişteki insanlar gölgenin boyunun
gün içindeki değişimini kullanarak güneş
saati yapmışlarıdır.

9. GÜNEŞ VE AY TUTULMALARI
•Ay, Dünya ile Güneş’in arasına girer ve
Dünya’nın belli bir kısmı, Ay’ın gölgesinde güneş
ışınlarını alamaz. Bu olaya güneş tutulması
denir.
•Dünya, Güneş ışınlarının Ay’a ulaşmasını
engeller. Ay, Dünya’nın gölgesi içinde kalır. Ay’ı

10. SES
•Ses maddelerin titreşmesiyle oluşan bir enerji
türüdür.
•Ses çıkarabilen cisimlere ses kaynağı denir.
•Ses canlılar arasında iletişimi sağlar.
•Davulun sesi derisinin
titreşmesiyle çıkar.
•Gitarın titreşen telleri ses
çıkarır.

11. SESİN YAYILMASI
•Ses dalgalar halinde
yayılır.
•Işık katılardan
geçemezken ses geçebilir.
•Ses, katı, sıvı ve gaz
ortamlarda yayılır.

12. UYARI: Ses boşlukta yayılmaz.
Sesin maddelerdeki yayılma hızı;
Hava
Su
Katı

13. SES YALITIMI
•Sesin yayılmasını ve geçişini önlemeye ses yalıtımı denir.
•Sinema, tiyatro ve konser salonlarında dışarıdan ses
gelmemesi ve sesin dışarıya gitmemesi için önlem alınır.
•Duvarlar, taban ve tavan sesi az ileten malzemelerle
kaplanır.
•Lastik, pamuk, yün, keçe gibi maddeler sesi az iletir.
•Demir, taş, beton gibi maddeler sesi çok iletir.
•Ses yalıtımı teknolojilerinin gelişmesi ses kirliliğini
azaltır.
•Ses canlılar arasında iletişimi sağlar.

14. •Gelişen teknoloji yüksek ses çıkaran araçlar
üretmiştir.
•Yüksek ses dalgalarından jeolojik
araştırmalar ve maden aramalarında
yararlanılır.
•Göl ve denizlerde araştırma yapılan, balık
sürülerinin yerini tespit etmede kullanılan
sonarlar gelişmiş ses teknolojisinin
ürünleridir.

15. SES KAYIT EDİLEBİLİR
•Sesi çeşitli araçlarla kaydetmek ve dinlemek
mümkündür.
•Thomas Edison ilk olarak 1877 yılında sesi kaydedip
tekrar dinlemeye yarayan fonografı bulmuştur.
•Teknolojinin gelişmesi ile gramofon ve pikaplar icat
edilmiştir.
•Teyp kasetleri ve hem görüntü hem de ses kaydeden
kameralar geliştirilmiştir.
•Günümüzde ses ve görüntü CD’lere kayıt
edilebilmektedir.