1. NUTRIZINO
FUNTZINOA
DIGESTINO FUNTZIOA
digestinoa elikagaiak deskonposatzea eta bere organismoarentzat behar diren
mantenugaiak bihurtzeko aldaketen multzoa da. Digestinoa digestino aparatuan
gertatzen da.
AHOAN: elikagaiak mastekatu egiten dira hortz aginen bidez, txu guruinak
txua botatzen dabe eta subtantzia biak nahastuta elikadura boloa sortzen da.
FARINGEAN ETA HESTEGORRIAN: elikadura boloa tuboetatik bajatu eta
urdailera heltzen da.
URDAILEAN: elikadura boloa urdaileko urin gastrikoekaz nahastatzen da, eta
kimo izeneko subtantzia bat sortzen da.
HESTE MEHARREAN: kimoa pankreako urinakaz eta behazunagaz
nahastaten da, subtantzia hori kiloa deintzen da.heste meharrean mantenugaiak
xurgatzen dira, hau da, mantenugaiak odolera heltzen da, eta odolak gorputz
osora banatzen dau.
HESTE LODIAN: gorputzak aprobetzatu ez dauan substantziak uzkiaren bidez
kanporatzen dauz.
GURUIN ERATSIAK
TXU GURUINAK
TXUA
AHOA
URDAIL GURUINAK
URIN GASTRIKOAK
URDAILEAN
HESTE GURUINAK
HESTE URINAK
HESTEA
PANKREA
PANKREAKO URINAK HESTEA
GIBELA
BEHAZUNA
HESTEA

2. ARNAS APARATUA
arnas aparatua arnasbidez eta birikiz osotuta dago.
ARNASBIDEAK: aireak zirkulatzen dauan hobiak dira. Sudur hobiak,
faringea, laringea, trakea eta bronkioak dira arnasbideen osogaiak.
SUDUR HOBIAK: aireak kanporatzeko eta sartzeko hobiak dira. Birikietara
joan aurretik airea berotzea eta hezotzea da bere lana.
FARINGEA: digestino aparatuaren eta arnas aparatuaren osogaia da. Ahoa eta
heste gorria lotzea da bere lana digestino aparatuan, eta arnas aparatuan airea
sudur hobietara eroatea eta sudur hobietatik birikietara pasatzea da bere lana.
LARINGEA: faringea eta trakea lotzen dauan hodia da. Barruan aho kordak
daukaz.
TRAKEA: bronkio izeneko hodi bitan banatuta dagoz, trakearen hormak
eraztun formako batzuez sendotuta dagoz.
BRONKIOAK: birikietara heltzen diran hodi bi dira. Bronkioetan bronkiolo
izeneko adar txikiak dagoz. Bronkioen bidez airea hartzen dabez birikiak.
BIRIKIAK: larrosa koloreko organo arol bi dira. Biriki bakoitzen barruan
bronkioloen muturreana biriki albeolo izeneko zakutxo batzuk dagoz.
ARNASKETA PROZEZUA
arnasketaren helburua oxigenoa lortzeko gure gorputzean airea sartzea eta
karbono dioxidoa kanporatzea da.
ARNASKETA MUGIMENDUAK: arnasgorea eta arnas beherea, gure
birikietara airea sartzeko eta ateratzeko mugimenduak dira.
GASEN TRUKAKETA: biriki albeoloetan gertatzen da. Albeoloen bidez
oxigenoa odolera doa. Eta odolak daroan CO2 kanporatu egiten da
arnasbeheran.

3. ZIRKULAZINO APARATUA
zirkulazino aparatuan bihotza, odola eta odol basoak dagoz.
BIHOTZA: toraxaren ezker aldean dago, eta ponpa batelez, odola gorputz
guztira banatzen dau. Bihotzaren goikaldea aurikula deitzen da, eta behekaldea
bentrikulua. Balbula trikuspidea eskumako aurikula eta eskumako bentrikulua
lotzen dauz, eta balbula mitralak ezkerreko aurikulua eta ezkerreko bentrikulua.
ODOL BASOAK: era askotako lodiera daukien hodiak dira, 3 mota daude:
arteriak, zanak eta kapilarrak.
ARTERIAK: odola organo guztietara zabaltzen dabe.
ZANAK: organoetako co2 eta hondakinak bihotzera eroaten dabe.
KAPILARRAK:oso meheak dira, zanak eta arteriak lotzen dabez.
ODOLA: hodi o2 eta co2 garraiatzen dauz,odlaren barruan globulu zuriak,
globulu gorriak, plaketak eta plasmak osotzen dauz.
GLOBULU GORRIAK: o2 eta co2 eroaten dauz.
GLOBULU ZURIAK: infexinoetatik babesten gaitu.
PLAKETAK: zauriak sarratzen dabe.
ODOL ZIRKULAZINOAK
ZIRKULAZINO TXIKIA EDO BIRIKIETAKOA: bihotzetik biriki arteriatik
birikietara doaz, han biriki albeoloetan co2 garraiatzen dabe eta o2 eta
mantenugaiak hartzen dabe.biriki zanetatik berriro bihotzera doa .
ZIRKULAZINO HANDIA EDO OROKORRA:bihotzean aorta arteriatik urten
eta organo guztietara o2 eta mantenugaiak hartu eta co2 eta hondakinak hartu
egiten dauz, kaba zainetik berriro bihotzera doa, eta zirkulazin txikia berriro
hasten da.

4. IRAITZ APARATUA
KUNTZURRUNAK:gernua depuratzeko balio dabe.
URETERRAK: kuntzurrunak eta maskuria lotzen dabe.
MASKURIA: hor gernua akumulatzen da.
URETRA: gernua kanporatzen da.
EGILEA: OLATZ JAUREGI