1. 1
დიაგნოსტიკური ტესტები IX კლასისთვის
ამოცანა#1
მაღალღეროიანი მცენარე დამტვერეს ნორმალურღეროიანი ჰომოზიგოტური მცენარის
მტვერით.შთამომავლობაში მიღებული იქნა 20 მცენარე ნორმალური სიმაღლის და 10
მცენარე მაღალღეროიანი. განსაზღვრეთ რა ტიპის დათიშვას დაექვემდებარა მიღებული
შედეგი 3:1 თუ 1:1-?
ამოცანა#2
შავი ბაჭიების შეჯვარებისას შთამომავლობაში მიიღეს როგორც შავი, ისე თეთრი
შთამომავლები. შეადგინეთ შეჯვარების სქემა, თუ ცნობილია, რომ ბეწვის შავ შეფერილობას
განაპირობებს აუტოსომური გენის ერთი წყვილი.
ამოცანა#3
ანას და გიორგის ნაცრისფერი თვალები აქვთ, მათ დას მარიამს კი- მწვანე. დედას აქვს
ნაცრისფერი თვალები,თუმცა მის დედ-მამას მწვანე თვალები ჰქონდათ. განსაზღვრეთ
ბავშვების და მშობლების გენოტიპი, შეადგინეთ შეჯვარების სქემა(ცნობილია,რომ
თვალის ფერის განმსაზღვრელი გენი მოთავსებულია აუტოსომაში)
ამოცანა #4
დედა შავგრემანია, მამა- ქერა. მამის წინაპრებში შავგრემანი არავინ ყოფილა. ოჯახში
დაიბადა სამი შვილი: ორი ქერა გოგონა და შავგრემანი ვაჟი. გაანალიზეთ მშობლებისა და
შვილების გენოტიპი. ( ფერის განმსაზღვრელი გენი აუტოსომაშია ლოკალიზებული).
ამოცანა #5
დააკვირდით მონოჰიბრიდული შეჯვარების სქემებს.შეადარეთ ერთმანეთს პირველი თაობის
ჰიბრიდები ფენოტიპის მიხედვით. რა განსხვავებაა მათ შორის?
ა.განსაზღვრეთ დათიშვის თანაფარდობა F2-ში როგორც გენოტიპის, ისე ფენოტიპის
მიხედვით. რა განსხვავებას პოულობთ?
2. 2
ამოცანა 6.
ცხვრებში მოკლე კიდურები(a) და გრძელბეწვიანობა (b) რეცესიული ნიშანია. დომინანტური
ალელით განისაზღვრება ნორმალური კიდურები (A) და მოკლე ბეწვი(B) . მეურნეობაში
სადაც ჰყავდათ დომინანტური ნიშნის მქონე ცხვრები, შთამომავლობაში მიიღეს 2336
ბატკანი. მათგან 425 გრძელბეწვიანი და ნორმალური კიდურით,143 გრძელბეწვიანი და
მოკლე კიდურით.
განსაზღვრეთ მოკლებეწვიანი ბატკნების რაოდენობა და რამდენი იქნება მათ შორის
ნორმალურკიდურიანი?
ამოცანა #7
პომიდორში ნაყოფის სფეროსებრი ფორმა დომინირებს მსხლისებრზე, ხოლო წითელი
შეფერილობა _ ყვითელზე. ნიშნები დამოუკიდებლად მემკვიდრეობს.
წითელი, მსხლისებრნაყოფიანი პომიდორის თვითდამტვერვით მიღებულ 120 მცენარეს
შორის ზოგიერთი ყვითელი, მსხლისებრნაყოფიანია. მცენარეთა დაახლოებით რა
ნაწილი მოისხამს ყვითელ, მსხლისებრ ნაყოფებს?
ა) 75% ბ) 50% გ) 25% დ) 15%
ამოცანა # 8
3. 3
F2 -ში მიღებული შედეგების გამოყენებით განსაზღვრეთ ბაღის ლოკოკინაში
მშობლების(P) გენოტიპები
ა) BBxbb ბ) BaxBa გ) BBxBB დ)bbxbb
ამოცანა# 9
მოცემულიილუსტრაციისმიხედვითგანსაზღვრე მშობლების (P)
გენოტიპები
ა) AAxAA ბ) aaxAA გ) aaxAa დ)AaxAa
ამოცანა#10
4. 4
ა) 1:1 ბ) 9:3:3:1 გ) 3:1 დ) არ ითიშება
ამოცანა # 11
ბადრიჯანში ნაყოფის შეფერილობა და ფორმა მემკვიდრული ნიშნებია. მოცემული
მონაცემებით განსაზღვრეთ მშობლების (P) გენოტიპები
ა) AaBbxAaBb ბ) AABbxAaBB
გ) AaBbxaabb დ) AABbxaabb
5. 5
ამოცანა #12
ადამიანებში თმის ფერი და თვალის შეფერილობა მემკვიდრული
ნიშნებია.იხელმძღვანელეთ ილუსტრაციით და განსაზღვრეთ მშობლების
(P)გენოტიპები
ა)Aabb x aaBB ბ) Aabb x aaBb გ) aaBb x AAbb დ) AABB X aaBB
6. 6
ამოცანა #13
ილუსტრაციის მიხედვით დაადგინეთ როგორი ტიპის გამეტებს წარმოქმნის F1-ის
ჰიბრიდები?
ა) aBxab ბ) AB xAb გ) AB დ )AB,Ab,aB, ab
ამოცანა # 14
7. 7
მოცემული ილუსტრაციის მიხედვით გასაზღვრეთ F2-ში მოცემული ყვითელი ,
მრმგვალი წიწაკის გენოტიპი
ა) aaBb ბ) aabb გ) AAbb დ) AaBb
ამოცანა #15
ა) AABB x aabb ბ) AaBb x aaB b გ) Aabb x aa bb დ) AABb
x aa bb
ამოცანა #16
8. 8
ბარდაში F2-ში მიღებული შედეგის გასათვალისწინებით ?- სიმბოლოს ადგილას
რომელი გენოტიპების ჩაწერაა მართებული?
ა) Aa x AA ბ ) AA xAA გ) aa xAA დ) Aa xAa
ამოცანა # 17
ზღვის გოჭებში ბალნის შეფერილობა და ბეწვის ფორმა მემკვიდრული ნიშნებია.
ილუსტირაციის მიხედვით განსაზღვრეთ F1-ში მიღებული ჰიბრიდების გენოტიპები
ა) AaBb ბ) AABB გ )AaBB დ )AABb
ამოცანა #1 8
9. 9
საზამთროში ზოლიანობა და ფორმა მემკვიდრულინიშნებია.
მოწოდებულიინფორმაციითდაადგინე F1 -ის გენოტიპები
ა ) Aa BB x AA bb ბ) AaBb xAaBb გ) AaBb x aabb დ) AaBB x aa BB
ამოცანა # 19
შეაჯვარეს მაღალღეროიანი და დაბალღეროიანი ბარდა F1-ში მიღებული 300
ჰიბრიდიდან დაახლოვებით რამდენი იქნება ჰეტეროზიგოტი?
ა) 300 ბ) 225 გ) 75 დ)125
ამოცანა #20
თაგვებში ბეწვის მუქი შეფერილობა დომინირებს თეთრზე. F1 თაობაში
მიღებულია 13 ჰიბრიდი,რომელთაგან 3 თეთრია.განსაზღვრე მშობლების
გენოტიპები:
ა) AAx Aa ბ) aa x Aa გ) Aa x Aa დ) AA x aa
10. 10
გენეტიკური ტერმინები :♂♀
1. გენეტიკა-მეცნიერება მემკვიდრეობის და ცვალებადობის შესახებ
2.გენი- გენი წარმოადგენსდ.ნ.მ.–ისმოლეკულის სეგმენტს,რომელიც ერთ
ნიშან-თვისებას შეესაბამება.
3.ლოკუსი-ქრომოსომაში გენის ადგილი
4.ფენოტიპი -ნიშან -თვისების ხილული გამოვლენა
5.გენოტიპი-
გენთა ერთობლიობა,რომელიც განსაზღვრავსნიშნისფენოტიპურგამოვლე
ნას.
6.ჰეტეროზიგოტა -
ინდივიდი ან გენომი, რომელშიც ალელები განსხვავებულია.
7. ჰომოზიგოტა -
ინდივიდიან გენომი, რომელშიც ალელთა წყვილიიდენტურია.
8.ჰიბრიდიზაცია-შეჯვარება
9.ჰიბრიდი-მიღებული შვილეული ინდივიდი
10.დომინანტი-ძლიერი ნიშან-თვისება
11.რეცესიული-დათრგუნული ნიშან-თვისება
12. გენომი–გენთა ერთობლიობა ქრომოსომათა ჰაპლოიდურ ნაკრებში
13. ალელი–გენისალტერნატიული ვარიანტი; მსგავსი გენის ასლი
14.გამეტები- სასქესო უჯრედები
15.კარიოტიპი- ქრომოსომული ნაკრები
16.ჰეტეროგამეტურობა- რომელშიც სასქესოქრომოსომებისმიხედვით
გენეტიკურადგანსხვავებული გამეტებიწარმოიქმნება.
17.ჰომოგამეტურობა- რომელშიც სასქესოქრომოსომების მიხედვით
გენეტიკურადმსგავსიგამეტებიწამოიქმნება.
