Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ 2008 ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
Tα πασχαλινά έθιμα
1. Οι Άγιες μέρες του Πάσχα πλησιάζουν . Τα σχολεία
κλείνουν για δύο εβδομάδες και τα παιδιά
βρίσκουν ευκαιρία για ξεκούραση. Ας γνωρίσουμε
όμως μερικά από τα έθιμα που συνοδεύουν τη
γιορτή του Πάσχα .
2. 2012
Το ημερολόγιο του Πάσχα
• 7 Απριλίου Σάββατο του Λαζάρου
• 8 Απριλίου Κυριακή των Βαΐων
• 9 Απριλίου Μεγάλη Δευτέρα
• 10 Απριλίου Μεγάλη Τρίτη
• 11 Απριλίου Μεγάλη Τετάρτη
• 12 Απριλίου Μεγάλη Πέμπτη
• 13 Απριλίου Μεγάλη Παρασκευή
• 14 Απριλίου Μεγάλο Σάββατο
• 15 Απριλίου Κυριακή του Πάσχα
3. Σάββατο του Λαζάρου
«Τα Λαζαράκια»
Την παραμονή του Λαζάρου (το τελευταίο Σάββατο πριν τη Μεγάλη
εβδομάδα) τα παιδιά τραγουδούν το Λάζαρο σ’ όλες τις πόρτες του
χωριού. Από μέρες πρωτύτερα ετοιμάζουν τα Λαζαράκια, όπου
μ’αυτά θα τραγουδήσουν και θα μαζέψουν αυγά και λεφτά.
4. Το Λαζαράκι γίνεται ως εξής:
• Πάνω σε δύο ξύλα που τα δένουν σταυρωτά με λογιών λογιών
κουρέλια, σχηματίζουν μια μεγάλη κούκλα με τα χέρια
τεντωμένα στα πλάγια. Τη ντύνουν μετά με ένα ωραίο
μωρουδίστικο φορεματάκι κι από πάνω της ρίχνουν ένα όμορφο
χρωματιστό κεφαλομάντηλο.
• Στολίζουν ακόμα, με διάφορα αγριολούλουδα ένα μικρό
καλαθάκι, που θα κρατάει το κάθε παιδί στο αριστερό του χέρι,
ενώ με το δεξί του θα κρατάει το Λαζαράκι κάτω από το
φουστανάκι του από το ξύλο όπου εξέχει.
• Τραγουδούν έτσι όλο το πρωινό της παραμονής σ’ όλες τις πόρτες
μέχρι να γεμίσουν τα στολισμένα καλαθάκια τους αυγά, που θα
τα βάψουν κόκκινα το Πάσχα.
5. Τα κάλαντα του Λαζάρου
Πού ’σουν Λάζαρε,
πού είναι η φωνή σου;
Που σε γύρευε
η μάνα κι αδελφή σου;
Ήμουνα στη γη,
στη γη βαθιά χωμένος
κι από τους εχθρούς,
εχθρούς βαλαντωμένος.
Βάγια, βάγια των βαγιών,
τρώνε ψάρι τον κολιόν
και την άλλη Κυριακή
ψήνουν το παχύ τ’ αρνί.
6. Κυριακή των Βαΐων
• Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της
θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα
Ιεροσόλυμα, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά
από βάγια, από φοίνικες δηλαδή ή από άλλα
νικητήρια φυτά, όπως δάφνη, ιτιά, μυρτιά και
ελιά.
• Το πρωί της Κυριακής των Βαΐων, οι πιστοί
πηγαίνουν στην εκκλησία για να πάρουν το
σταυρό φτιαγμένο με βάγια που το τοποθετούν
στα εικονίσματα για να τους φυλάει όλο το
χρόνο.
Αν και είναι ακόμα Σαρακοστή, η εκκλησία την
Κυριακή των Βαΐων επιτρέπει το ψάρι.
7. Μεγάλη Δευτέρα
• Η Μεγάλη Δευτέρα είναι για την εκκλησία
αφορμή να θυμηθούμε τον Ιωσήφ από την
Παλαιά Διαθήκη ,που ενώ τα αδέρφια του τον
πούλησαν για δούλο εκείνος κατάφερε τελικά
να πάρει την ανώτατη θέση της Αιγύπτου
δίπλα στον Φαραώ .
8. Μεγάλη Τρίτη
• Τη Μεγάλη Τρίτη
φτιάχνουν οι νοικοκυρές
τα κουλουράκια ενώ
στην εκκλησία είναι
αφορμή να θυμηθούμε
την «Παραβολή των
ταλάντων».
9. Μεγάλη Τετάρτη
Τη Μεγάλη Τετάρτη γίνεται το καθάρισμα του
σπιτιού ενώ το απόγευμα γίνεται στην εκκλησία το
ευχέλαιο. Εκείνη τη μέρα ακούμε στην εκκλησία και το
τροπάριο της Κασσιανής που μιλάει για τη Μαρία τη
Μαγδαληνή , η οποία αλείφει τα πόδια του Χριστού
με μύρο και δάκρυα , τα σκουπίζει με τα μαλλιά της
και λαμβάνει συγχώρεση για τις αμαρτίες της.
10. Μεγάλη Πέμπτη
Την Μεγάλη Πέμπτη βάφουν τα
αυγά.
Συνήθως τα αυγά του Πάσχα βάφονται κόκκινα.
• Για το χρώμα τους αυτό δίνουν διάφορες εξηγήσεις.
Άλλοι λένε ότι θυμίζει το αίμα του Χριστού, άλλοι
λένε ότι το κόκκινο είναι το χρώμα της χαράς και
άλλοι διηγούνται ότι:
• Όταν αναστήθηκε ο Χριστός, το είπαν σε μια
γυναίκα και αυτή δεν το πίστεψε και είπε: « Όταν τα
αυγά που κρατώ γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί
και ο Χριστός ». Και από τότε τα βάφουν κόκκινα.
11. ΠΩΣ ΒΑΦΟΥΜΕ ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΥΓΑ ΜΕ
ΣΧΕΔΙΑ
• Παίρνουμε άσπρα, άβραστα αυγά.
• Μαζεύουμε από τον κήπο ωραία φυλλαράκια.
• Πλένουμε τα φυλλαράκια και τα κολλάμε
προσεχτικά στα άσπρα αυγά.
• Τυλίγουμε με προσοχή τα άσπρα αυγά με
νάυλον κάλτσες που τις δένουμε σφιχτά.
• Βάζουμε τα αυγά στην κατσαρόλα με το
κόκκινο χρώμα και τα αφήνουμε να βράσουν
περίπου 10 λεπτά.
• Βγάζουμε τα αυγά, λύνουμε τις κάλτσες και
ξεκολλάμε τα φύλλα.
• Γυαλίζουμε με ένα λαδωμένο μάλλινο ύφασμα
τα αυγά για να γυαλίσουν.
12. Η ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ ΚΑΙ Ο
ΚΟΚΚΙΝΟΛΑΙΜΗΣ
Όταν σταυρώθηκε ο Χριστός, ένα καφετί πουλάκι μ’ άσπρο
λαιμό πέταξε πάνω από το άγιο Κεφάλι του Χριστού, που
το έσφιγγε ένα αγκάθινο στεφάνι, ενώ ένα μικρό άσπρο
λουλούδι είχε ανθίσει στη βάση του Σταυρού. Το μαρτύριο
του Θεανθρώπου έθλιβε το πουλί και το λουλούδι. Το
πουλάκι θέλοντας ν’ απαλύνει τον πόνο του Χριστού,
τράβηξε το ένα αγκάθι. Σταλαγματιές από το αίμα Του
έπεσαν στο λαιμό του πουλιού κι άλλες κύλησαν πάνω στο
λουλούδι, που άνοιξε τα πέταλά του όσο πιο πολύ γινόταν
για να τις δεχτεί. Μονομιάς ο λαιμός του πουλιού και τα
πέταλα του λουλουδιού βάφτηκαν κόκκινα. Έτσι, το αίμα
του Χριστού χάρισε στον κοκκινολαίμη και στην
παπαρούνα κόκκινο χρώμα.
13. Μεγάλη Παρασκευή
Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα πένθους, ο λαός
ζει με μεγάλη κατάνυξη το Θείο Δράμα. Δεν τρώνε
γλυκά για την αγάπη του Χριστού που τον πότισαν
ξύδι. Ταχινόσουπα, μαρούλι με ξίδι ή φακές με ξίδι
είναι τα συνήθη φαγητά. Κανείς δεν πρέπει να πιάσει
στα χέρια του σφυρί ή βελόνι, γιατί θεωρείται μεγάλη
αμαρτία. Το πρωί παρακολουθούμε τη λειτουργία της
«Αποκαθήλωσης»(το κατέβασμα του Χριστού από το
σταυρό) και το απόγευμα γίνεται «Η περιφορά του
Επιταφίου».
14. • Της πομπής προπορεύεται η μπάντα ή η
χορωδία και παίζει πένθιμα εμβατήρια,
ακολουθούν οι Ιεροψάλτες, ο κλήρος, οι
μυροφόρες, τα εξαπτέρυγα, πρόσκοποι,
και οι πιστοί που ψέλνουν καθ' όλη τη
διάρκεια της λιτανείας. Σε όλη τη
διαδρομή οι πιστοί ραίνουν τον επιτάφιο
με λουλούδια και αρώματα, κρατώντας
αναμμένα κεριά.
• Οι μυροφόρες αναπαριστάνονται
συνήθως από νεαρές κοπέλες,
μαυροντυμένες, που ψέλνουν το "Η ζωή
εν τάφω" και τα άλλα εγκώμια, και
ραίνουν με ροδοπέταλα τον επιτάφιο. Οι
πιστοί προσκυνούν τον Επιτάφιο , τον
«ασπάζονται» και περνούν από κάτω
«για να τους πιάνει η χάρη» , όπως λένε .
15. Μεγάλο Σάββατο
• Το Μεγάλο Σάββατο πηγαίνουμε όλοι στην εκκλησία για να
ανάψουμε τις λαμπάδες με το «Άγιο φως» . Μόλις ο παπάς ψάλει
Χριστός Ανέστη (αναστήθηκε δηλαδή ο Χριστός ), οι καμπάνες
χτυπούν χαρούμενα και δίνουμε όλοι το φιλί της Αγάπης λέγοντας
ευχές ο ένας στον άλλο .Το Μ. Σάββατο, μετά το τέλος της
λειτουργίας της Ανάστασης, όλοι οι πιστοί φροντίζουν να πάρουν
στα σπίτια τους τη λαμπάδα με το Άγιο φως της Ανάστασης και
πριν μπουν στο σπίτι κάνουν το σημάδι του σταυρού με τον καπνό
του κεριού πάνω στην πόρτα, ανάβουν το καντήλι που έχουν στα
εικονίσματα του σπιτιού και φροντίζουν να το κρατούν αναμμένο
όλο το χρόνο για να το ανανεώσουν και πάλι την επόμενη
Ανάσταση. Αργότερα θα πάμε στο σπίτι και θα φάμε την
παραδοσιακή μαγειρίτσα.
16. Κυριακή του Πάσχα
Την Κυριακή του Πάσχα όλοι
γιορτάζουμε την Ανάσταση του
Χριστού. Μαζευόμαστε όλη η
οικογένεια , σουβλίζουμε το αρνί ,
τσουγκρίζουμε τα αυγά , και γλεντάμε .
Για 50 μέρες όταν συναντάμε κάποιον
και μας λέει «Χριστός Ανέστη» του
απαντάμε «Αληθώς Ανέστη» ή
«Αληθώς ο Κύριος».