2. Το πυρίτιο (Silicium) είναι το χημικό στοιχείο με χημικό
σύμβολο Si.
Είναι ένα μεταλλοειδές που ανήκει στην ίδια ομάδα μαζί με
τον Άνθρακα, το Γερμάνιο, τον Κασσίτερο και το Μόλυβδο.
Η πιο συνηθισμένη μορφή του είναι το διοξείδιο του
πυριτίου (SiO2).
Το ίδιο το πυρίτιο είναι κύριο συστατικό των περισσότερων
ημιαγωγικών συστημάτων και των μικροτσίπ.
Το πυρίτιο είναι απαραίτητο στοιχείο στη βιολογία και
ιδιαίτερα σημαντικό για το μεταβολισμό των φυτών,
ειδικότερα για πολλά ποώδη από αυτά.
3. Ως στοιχείο, το πυρίτιο σπάνια απαντά ελεύθερο στη φύση.
Τα διάφορα ορυκτά και πετρώματα του πυριτίου αποτελούν
το 87% του φλοιού της Γης, ενώ είναι το δεύτερο σε
αφθονία χημικό στοιχείο στη γήινη φύση μετά το οξυγόνο,
με ποσοστό 28% και το 7ο πιο άφθονο στοιχείο στο Σύμπαν.
Κυριότερα ορυκτά του είναι ο χαλαζίας (παραλλαγές του
είναι ο καπνίας, ο αμέθυστος, ο αχάτης, ο χαλκηδόνιος, ο
οπάλιος και ο ίασπις, οι άστριοι, οι μαρμαρυγίες, ενώ είναι
βασικό συστατικό της άμμου και του αμιάντου και πολλών
άλλων πυριτικών ορυκτών.
4. Τα κεραμικά υλικά βασίζονται στο αργιλώδες χώμα, που είναι και η
πρώτη ύλη της κατασκευής τους.
Άργιλος, αργιλώδες χώμα ή πηλός είναι ένας γενικός όρος που
χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένυδρα αργιλιούχα φυλλοπυριτικά
πετρώματα που περιέχουν διάφορες ποσότητες μετάλλων, μεταλλικών
οξειδίων και οργανικών ενώσεων.
Τα βασικά συστατικά του πηλού είναι το αργίλιο, το πυρίτιο και νερό.
Καθαρότερη μορφή αργίλου είναι ο καολίνης. Το αργίλιο μπορούμε να
το συναντήσουμε και με την ονομασία αλουμίνα και το πυρίτιο ως
πυριτική άμμο.
Το αργιλώδες χώμα ή άργιλος προέρχεται από τη διάλυση των
πετρωμάτων σε πολύ λεπτά σωματίδια (σχεδόν σε μοριακή μορφή).
Η κυριότερη αιτία που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί τη διάλυση
αυτών των πετρωμάτων είναι η κίνηση του νερού και του αέρα στην
ατμόσφαιρα (δηλαδή τα διάφορα καιρικά φαινόμενα)
6. Η λέξη κεραμικά προέρχεται από το προάστιο
Κεραμικός της Αρχαίας Αθήνας και αναφερόταν
αρχικά στην αγγειοπλαστική κεραμική, για ψημένα
προϊόντα από πηλό.
Σήμερα ο όρος κεραμικά υλικά έχει ευρύτερη
χρήση και περιλαμβάνει όλα τα ανόργανα μη
μεταλλικά υλικά που έχουν υποστεί θερμική
κατεργασία σε υψηλές θερμοκρασίες (>1000°C) .
7. Στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο 3 είδη
πηλού.
Ο Σιφνέικος, ο οποίος χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον
για τα μαγειρικά σκεύη. Είναι ειδικός αφού φτιάχνεται από
σιφνέικο χώμα (κοκκινόχωμα). Το σιφνέικο χώμα είναι το
μοναδικό στην Ελλάδα το οποίο αντέχει στις υψηλές
θερμοκρασίες των φούρνων λόγω του αργύρου που περιέχει.
Ο Κρητικός ο οποίος είναι κατάλληλος για κεραμικά τα
οποία θέλουν διπλό ψήσιμο (ζωγραφιστές λεκάνες κ.λ.π.)
Ο πηλός που έρχεται από τη Χαλκίδα, ο οποίος έχει την πιο
χαμηλή ποιότητα και χρησιμοποιείται για είδη όπως
γλάστρες κ.λ.π
8. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ
ΕΙΝΑΙ:
• αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες
• μονωτικές ιδιότητες
• αντίσταση στην παραμόρφωση - ευθραυστότητα
• χαμηλές τιμές
στις μηχανικές ιδιότητες
9. Γενικά, τα κεραμικά είναι:
σκληρά, εύθραυστα, επιρρεπή στο θερμικό σοκ,
ηλεκτρικοί και θερμικοί μονωτές, διαφανή (ενδογενώς),
μη μαγνητικά, χημικά σταθερά και δεν οξειδώνονται
εύκολα.
Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις:
Κάποια κεραμικά είναι μαγνητικά, κάποια είναι υπέρ
αγώγιμα,
Κάποια είναι αγωγοί του ηλεκτρισμού ή της θερμότητας
24. Ο πηλός βρίσκεται σε κοιτάσματα, με μορφή στρωμάτων.
Είναι ενσωματωμένος σε μικρούς ή μεγάλους σβόλους και
αναμεμειγμένος με πολλά άλλα ξένα σώματα.
Οι σβόλοι κονιορτοποιούνται λιώνουν σε δεξαμενές με νερό.
Με τη διαδικασία της καθίζησης του ιζήματος αφαιρείται το
ωφέλιμο ίζημα.
Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία του καθαρισμού, ο πηλός
κατεργάζεται έτσι ώστε να πάρει την εμπορική του μορφή.
Μερικές εμπορικές μορφές πηλού είναι:
Σε στεγνή μορφή σαν χώμα που είναι και ο καλύτερος τρόπος
μαζικής μεταφοράς του.
Υπό μορφής πάστας με αρκετή πλαστικότητα και συσκευάζεται σε
πακέτα.
Υπό μορφής ρευστής μάζας (χυλού) μέσα σε πλαστικά δοχεία.
26. 2. Βάζουμε το χώμα σε κουβά 3. Προσθέτουμε νερό 4. Εργαλείο ανάδευσης
5. Ανακατεύουμε μέχρι να γίνει χυλός
27. 6. Σουρώνουμε 7. Πετάμε τις πέτρες
8. Μεταφέρουμε τον πηλό 9. Μετά από 24 ώρες 10. Μετά από μερικές μέρες ο
σε σκεύος αφαιρούμε το νερό. πηλός είναι έτοιμος.
30. ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΑΝΕ ΠΑΡΕΑ
Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ
ΑΤΤΙΚΗ
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ (ΠΕΡΙΟΔΟΣ 900-700 π.Χ.)
• πρώιμος 900-850 π.Χ.
• μέσος 850–760 π.Χ.
• ύστερος 760-700 π.Χ.
ΠΡΩΤΟΑΤΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ (ΠΕΡΙΟΔΟΣ 700–620 π.Χ.)
• πρώιμος 700-675 π.Χ.
• μέσος 675-650 π.Χ.
• ύστερος 650-620 π.Χ.
31. ΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ
Πρωτογεωμετρική εποχή 1100-950 π.Χ.
Γεωμετρική 950-700 π.Χ.
Ανατολίζουσα περίοδος 700-630 π.Χ.
Μελανόμορφος ρυθμός 620-450 π.Χ.
Ερυθρόμορφος ρυθμός 525-330 π.Χ.