SlideShare a Scribd company logo
1 of 40
Download to read offline
1Ο ΕΠΑ.Λ ΒΕΡΟΙΑΣ

  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ
  ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

       Σπήλαια:
«Ένας παράξενος κόσµος»
Κριτήρια επιλογής του
           θέµατος
• Είναι αντικείµενο της περιβαλλοντικής
  εκπαίδευσης
• Η Ελλάδα διαθέτει τεράστιο σπηλαιολογικό
  πλούτο
• Τα σπήλαια είναι µνηµεία φυσικής και
  πολιτιστικής κληρονοµιάς
Στόχοι του προγράµµατος
• Να γνωρίσουµε τα σπήλαια
• Να κατανοήσουµε τη σηµασία των σπηλαίων
  στη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής
  κληρονοµιάς
• Να ανακαλύψουµε τους υπέροχους
  σχηµατισµούς
• Να δουλέψει η φαντασία µας
• Να γνωρίσουµε την περιπέτεια
• Να συνεργαστούµε
• Να διασκεδάσουµε
Τι είναι το σπήλαιο;

 ς σπήλαιο ορίζουµε οποιαδήποτε φυσική
κοιλότητα στο εσωτερικό της γης , στην οποία
µπορεί να έχει πρόσβαση ο άνθρωπος. Σε
αντίθετη περίπτωση, κατά την οποία δεν
υπάρχει πρόσβαση για τον άνθρωπο, γίνεται
λόγος για έγκοιλο.
Κατηγορίες σπηλαίων
• Σπήλαια τεκτονικής προέλευσης
• Σπήλαια µαγµατικής προέλευσης
• Σπήλαια µηχανικής και αιολικής διάβρωσης
• Σπήλαια που δηµιουργήθηκαν από
  κατολισθήσεις
• Σπήλαια σε πάγους
• Τεχνητά σπήλαια
• Καρστικά σπήλαια
Σπήλαια µαγµατικής
   προέλευσης
Σπήλαια µηχανικής και
 αιολικής διάβρωσης
Καρστικά σπήλαια
Πως δηµιουργείται ένα
               σπήλαιο;
•   Το νερό της βροχής, πέφτοντας
    στο έδαφος απορροφά
    διοξείδιο του άνθρακα από
    οργανικές ύλες που
    αποσυντίθενται στο χώµα και
    γίνεται αραιό ανθρακικό οξύ
    (H2CO3)
•   Καθώς ρέει µέσα στις ρωγµές
    ενός ανθρακικού πετρώµατος
    όπως ο ασβεστόλιθος ή ο
    δολοµίτης διαλύει το ανθρακικό
    ασβέστιο από το οποίο
    αποτελείται. Η διαδικασία αυτή
    συνεχίζεται για εκατοµµύρια
    χρόνια και οι ρωγµές γίνονται
    όλο και πιο µεγάλες…
Πως δηµιουργείται ένα
•
                         σπήλαιο;
    Τότε κάποια βράχια µπορεί να
    χάσουν τη στήριξη τους και να
    πέσουν.Ένα έγκοιλο ανοίγεται
    µέσα στο έδαφος.
•   Όταν ανοιχθεί µια είσοδος στο
    έγκοιλο οι συνθήκες µέσα του
    αλλάζουν.
    Το νερό περνώντας µέσα από
    το βράχο συνεχίζει να τον
    διαλύει αλλά όταν στάζει µέσα
    στο σπήλαιο διαφεύγει λίγο
    διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και
    µια µικρή ποσότητα ανθρακικού
    ασβεστίου
    (CaCO3) αποτίθεται στην
    οροφή και το δάπεδο.
    Σταλακτίτες, σταλαγµίτες και
    άλλα σπηλαιοθέµατα αρχίζουν
    να δηµιουργούνται
Σταλακτίτες
Οι σταλακτίτες είναι
  κυλινδρικές ή
  κωνικές αποθέσεις
  από ασβεστίτη ή
  αραγωνίτη που
  σχηµατίζονται στις
  οροφές των
  σπηλαίων.
Σταλαγµίτες
         Οι σταλαγµίτες
         είναι συνήθως
         κυλινδρικές
         αποθέσεις από
         ασβεστίτη ή
         αραγωνίτη που
         σχηµατίζονται στο
         πάτωµα των
         σπηλαίων.
Σταλακτικές κολόνες

           • Είναι στήλες που
             σχηµατίστηκαν από
             την ένωση του
             σταλακτίτη µε το
             σταλαγµίτη
Κουρτίνα
Μορφές σχηµατισµών
Μορφές σχηµατισµών
Όταν η φύση βάζει χρώµα
            • Η ποικίλα χρωµάτων
              στους σταλακτίτες και
              σταλαγµίτες οφείλεται
              στα διάφορα οξείδια
              µετάλλων που
              υπάρχουν στα
              υπερκείµενα
              πετρώµατα και
              παρασύρονται από το
              νερό.
Συνθήκες που επικρατούν
       στα σπήλαια
• Στα περισσότερα επικρατεί σκοτάδι
• Η θερµοκρασία τους είναι σταθερή καθ’ όλη
  τη διάρκεια του έτους. Η τιµή της κυµένεται
  από 16 έως 19 βαθµούς Κελσίου ανάλογα µε
  το είδος και το βάθος του σπηλαίου.
• Η υγρασία βρίσκεται σε πολύ υψηλά
  επίπεδα. Φτάνει µέχρι και 95%
Υπάρχει ζωή στα σπήλαια
•   Στα σπήλαια δεν υπάρχουν φυτά αφού δεν
    υπάρχει η δυνατότητα φωτοσύνθεσης. Η
    τροφική αλυσίδα εξαρτάται κυρίως από τα
    οργανικά υλικά που φτάνουν απ’ έξω. Μια
    από της σηµαντικότερες πηγές τροφής µέσα
    στο σπήλαιο είναι το γουανό (κοπριά) των
    νυχτερίδων. Πάνω σε αυτό αναπτύσσονται
    µύκητες και βακτήρια και µε αυτά τρέφονται
    οι φυτοφάγοι οργανισµοί ενός σπηλαίου που
    µε τη σειρά τους γίνονται βορά των
    σαρκοφάγων οργανισµών.. Οι σπηλαιόβιοι
    οργανισµοί είναι τυφλοί, έχουν χάσει τα
    µάτια τους που είναι άχρηστα στο σκοτάδι
    και έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα όργανα που
    είναι υπερευαίσθητα στις δονήσεις και τις
    φυσικές και χηµικές αλλαγές του
    περιβάλλοντος.
•   Συγκριτική φωτογραφία δυο συγγενικών
    ψαριών. Πάνω: επίγειο. Κάτω: τρογλόβιο,
    Είναι φανερή η προσαρµογή στο
    σπηλαιοπεριβάλλον. Τα µάτια έχουν
    ατροφήσει τα µουστάκια έχουν µεγαλώσει,
    το χρώµα του δέρµατος έχει χαθεί.
Κίνδυνοι που απειλούν τα
         σπήλαια
• Οι κίνδυνοι που διατρέχουν τα σπήλαια ως
  γεωλογικά, αρχαιολογικά µνηµεία µε
  επιστηµονική ή και αισθητική αξία αλλά και ως
  βιότοποι - οικοσυστήµατα είναι πάντοτε
  ανθρωπογενείς
Τα ελληνικά σπήλαια

                    Σπ. Καταρρακτών     Σπ. Αγίου Γεωργίου


Σπ. Περάµατος                                                   Σπήλαιο Αγγίτη
                                                                Σπήλαιο Αλιστράτης
Σπ. Ανεµότρυπα
                                                                Σπήλαιο Πετραλώνων
Σπ. Μελισσάνης
                                                                Σπ. Συκιάς Ολύµπων
Σπ. ∆ρογγαράτης
                                                                Σπ. Κουτούκι
Σπ. Λιµνών
Σπ. Βλυχάδα ∆ιρού                                               Σπ. Αντιπάρου
Σπ. Καστανιάς                                                   Σπηλαιοκατακόµβες Μήλου
Σπ. Αγίας Σοφίας

                      Σπ. Μελιδονίου
                                                 Σπ. ∆ικταίον Άντρον
                           Σπ. Σφεντόνη Τρύπα
Σπήλαιο ∆ιρού
∆υο πανέµορφα σπήλαια της
       Κεφαλονιάς
Μάταλα
Σπήλαιο Περάµατος
Σπήλαιο Πετραλώνων
Σπήλαιο Αλιστράτης
Θαλάσσιο σπήλαιο στο
    Μεγανήσι
Σπήλαιο καταρρακτών
∆ραστηριότητες
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ
     ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΗ
   ΕΤΑΙΡΕΙΑ του Α.Π.Θ.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
      του Α.Π.Θ.
Επίσκεψη στη µονή Τίµιου
      Προδρόµου
                    Σπήλαιο
                Αγίου ∆ιονυσίου
Σπήλαιο Aγίου Γρηγορίου
      του Παλαµά
Ώρες χαλάρωσης
Ώρες χαλάρωσης
Ώρες χαλάρωσης
Ώρες χαλάρωσης
Ώρες χαλάρωσης

More Related Content

What's hot

Η Νεολιθική εποχή
Η Νεολιθική εποχήΗ Νεολιθική εποχή
Η Νεολιθική εποχήThan Kioufe
 
ερωτησεις απαντησεις
ερωτησεις απαντησειςερωτησεις απαντησεις
ερωτησεις απαντησειςDimitra Stefani
 
παρομοιώσεις Οδύσσειας
παρομοιώσεις Οδύσσειαςπαρομοιώσεις Οδύσσειας
παρομοιώσεις Οδύσσειαςaggpet
 
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΟ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥKatzelakis Dimitrios
 
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο α γυμνασίου
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο  α γυμνασίουτεστ στο μυκηναικο πολιτισμο  α γυμνασίου
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο α γυμνασίουRia Papamanoli
 
To ταλαιπωρημένο νερό
To ταλαιπωρημένο νερό To ταλαιπωρημένο νερό
To ταλαιπωρημένο νερό Έφη Βλάχου
 
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)haritinitrigazi1
 
Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β κυκλαδικός πολιτισμός.
 Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β  κυκλαδικός πολιτισμός. Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β  κυκλαδικός πολιτισμός.
Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β κυκλαδικός πολιτισμός.Ria Papamanoli
 
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑEleni Kots
 
ανθρωπινα δικαιωματα
ανθρωπινα δικαιωματαανθρωπινα δικαιωματα
ανθρωπινα δικαιωματαEleni Kots
 
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχήKvarnalis75
 
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου   Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου Vincent Vince
 
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικου
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικουσχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικου
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικουΑ Χ
 

What's hot (20)

ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ
ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ
ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ
 
Η Νεολιθική εποχή
Η Νεολιθική εποχήΗ Νεολιθική εποχή
Η Νεολιθική εποχή
 
ερωτησεις απαντησεις
ερωτησεις απαντησειςερωτησεις απαντησεις
ερωτησεις απαντησεις
 
Τροφές & ενέργεια
Τροφές & ενέργειαΤροφές & ενέργεια
Τροφές & ενέργεια
 
παρομοιώσεις Οδύσσειας
παρομοιώσεις Οδύσσειαςπαρομοιώσεις Οδύσσειας
παρομοιώσεις Οδύσσειας
 
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΟ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
 
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο α γυμνασίου
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο  α γυμνασίουτεστ στο μυκηναικο πολιτισμο  α γυμνασίου
τεστ στο μυκηναικο πολιτισμο α γυμνασίου
 
To ταλαιπωρημένο νερό
To ταλαιπωρημένο νερό To ταλαιπωρημένο νερό
To ταλαιπωρημένο νερό
 
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)
ΛΥΟΜΑΙ (α΄γυμνασίου)
 
Μείγματα
ΜείγματαΜείγματα
Μείγματα
 
ισοδύναμα κλάσματα
ισοδύναμα κλάσματαισοδύναμα κλάσματα
ισοδύναμα κλάσματα
 
Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β κυκλαδικός πολιτισμός.
 Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β  κυκλαδικός πολιτισμός. Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β  κυκλαδικός πολιτισμός.
Ιστορία Α Γυμνασίου κεφάλαιο β κυκλαδικός πολιτισμός.
 
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
 
βαλτική θάλασσα
βαλτική θάλασσαβαλτική θάλασσα
βαλτική θάλασσα
 
ανθρωπινα δικαιωματα
ανθρωπινα δικαιωματαανθρωπινα δικαιωματα
ανθρωπινα δικαιωματα
 
Ολυμπιακοί αγώνες- Ολυμπιακά Ιδεώδη
Ολυμπιακοί αγώνες- Ολυμπιακά ΙδεώδηΟλυμπιακοί αγώνες- Ολυμπιακά Ιδεώδη
Ολυμπιακοί αγώνες- Ολυμπιακά Ιδεώδη
 
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
 
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου   Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
 
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικου
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικουσχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικου
σχηματισμος παρακειμενου+υπερσυντελικου
 
4.2 ασθένειες
4.2 ασθένειες4.2 ασθένειες
4.2 ασθένειες
 

Similar to Σπήλαια - Ενας παράξενος κόσμος

Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και Ανωγείων
Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και ΑνωγείωνΣπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και Ανωγείων
Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και ΑνωγείωνΚαλλιόπη Κωσταριδάκη
 
2018 caves-glykopoulou
2018 caves-glykopoulou2018 caves-glykopoulou
2018 caves-glykopoulou5gymgala
 
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...Ραλλία Αδαμίδου
 
σπήλαια
σπήλαιασπήλαια
σπήλαιαketiathana
 
Σπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - ΒιολογίαΣπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - ΒιολογίαPeter Tzagarakis
 
παρουσιαση σπηλαο δυρου
παρουσιαση σπηλαο δυρουπαρουσιαση σπηλαο δυρου
παρουσιαση σπηλαο δυρουAnna Sakellaropoulou
 
εκπαιδευτική επίσκεψη στα σπήλαια διρού.
εκπαιδευτική επίσκεψη στα  σπήλαια διρού.εκπαιδευτική επίσκεψη στα  σπήλαια διρού.
εκπαιδευτική επίσκεψη στα σπήλαια διρού.2gymkor
 
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων24Gym Glyfadas
 
2018 caves-drosou
2018 caves-drosou2018 caves-drosou
2018 caves-drosou5gymgala
 
Alati1
Alati1Alati1
Alati1evagel
 
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!antonistsiv
 
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...Γυμνάσιο Κλεινών Φλώρινας
 
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες Ποταμοί
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες ΠοταμοίΝερό Ωκεανοί Θάλασσες Ποταμοί
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες ΠοταμοίΜαυρουδης Μακης
 
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥarischatzis
 
ο κόσμος.νεφελη1
ο κόσμος.νεφελη1ο κόσμος.νεφελη1
ο κόσμος.νεφελη1Ειρήνη
 
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptx
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptxΣυνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptx
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptxΑθηνά Ασαριώτη
 

Similar to Σπήλαια - Ενας παράξενος κόσμος (20)

Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και Ανωγείων
Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και ΑνωγείωνΣπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και Ανωγείων
Σπήλαια και σπηλιαρά Μυλοποτάμου και Ανωγείων
 
2018 caves-glykopoulou
2018 caves-glykopoulou2018 caves-glykopoulou
2018 caves-glykopoulou
 
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...
Σπήλαια και βραχοσπηλιές της χώρας μου-Δ΄τάξη- Αδαμίδου Ραλλία-Γεωργαλάς Πέτρ...
 
σπήλαια
σπήλαιασπήλαια
σπήλαια
 
Σπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - ΒιολογίαΣπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - Βιολογία
 
Σπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - ΒιολογίαΣπήλαια - Βιολογία
Σπήλαια - Βιολογία
 
παρουσιαση σπηλαο δυρου
παρουσιαση σπηλαο δυρουπαρουσιαση σπηλαο δυρου
παρουσιαση σπηλαο δυρου
 
εκπαιδευτική επίσκεψη στα σπήλαια διρού.
εκπαιδευτική επίσκεψη στα  σπήλαια διρού.εκπαιδευτική επίσκεψη στα  σπήλαια διρού.
εκπαιδευτική επίσκεψη στα σπήλαια διρού.
 
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2
ο θαυμαστος κοσμος των σπηλαιων2
 
2018 caves-drosou
2018 caves-drosou2018 caves-drosou
2018 caves-drosou
 
Alati1
Alati1Alati1
Alati1
 
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!
ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ!
 
ΣΠΗΛΑΙΑ
ΣΠΗΛΑΙΑΣΠΗΛΑΙΑ
ΣΠΗΛΑΙΑ
 
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...
Περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Τα σπήλαια, οι άγνωστοι θησαυροί της Ελλάδας - Το σ...
 
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες Ποταμοί
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες ΠοταμοίΝερό Ωκεανοί Θάλασσες Ποταμοί
Νερό Ωκεανοί Θάλασσες Ποταμοί
 
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ- Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
 
Σπήλαια - Γεωλογία
Σπήλαια - ΓεωλογίαΣπήλαια - Γεωλογία
Σπήλαια - Γεωλογία
 
Salt final
Salt finalSalt final
Salt final
 
ο κόσμος.νεφελη1
ο κόσμος.νεφελη1ο κόσμος.νεφελη1
ο κόσμος.νεφελη1
 
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptx
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptxΣυνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptx
Συνεργατικό περιοδικό" Χωχαρούπα".pptx
 

Recently uploaded

Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της ΙταλίαςKonstantina Katirtzi
 
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΧρύσα Παπακωνσταντίνου
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008Θεόδωρος Μαραγκούλας
 
Μαθητικές καταλήψεις
Μαθητικές                                  καταλήψειςΜαθητικές                                  καταλήψεις
Μαθητικές καταλήψειςDimitra Mylonaki
 
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηΣουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηTheodora Chandrinou
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxeucharis
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑDimitra Mylonaki
 
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYEKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYssuser369a35
 
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptxAthina Tziaki
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 

Recently uploaded (18)

Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
 
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
 
Μαθητικές καταλήψεις
Μαθητικές                                  καταλήψειςΜαθητικές                                  καταλήψεις
Μαθητικές καταλήψεις
 
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηΣουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
 
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYEKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
 
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
 

Σπήλαια - Ενας παράξενος κόσμος

  • 1. 1Ο ΕΠΑ.Λ ΒΕΡΟΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ Σπήλαια: «Ένας παράξενος κόσµος»
  • 2. Κριτήρια επιλογής του θέµατος • Είναι αντικείµενο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης • Η Ελλάδα διαθέτει τεράστιο σπηλαιολογικό πλούτο • Τα σπήλαια είναι µνηµεία φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς
  • 3. Στόχοι του προγράµµατος • Να γνωρίσουµε τα σπήλαια • Να κατανοήσουµε τη σηµασία των σπηλαίων στη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς • Να ανακαλύψουµε τους υπέροχους σχηµατισµούς • Να δουλέψει η φαντασία µας • Να γνωρίσουµε την περιπέτεια • Να συνεργαστούµε • Να διασκεδάσουµε
  • 4. Τι είναι το σπήλαιο; ς σπήλαιο ορίζουµε οποιαδήποτε φυσική κοιλότητα στο εσωτερικό της γης , στην οποία µπορεί να έχει πρόσβαση ο άνθρωπος. Σε αντίθετη περίπτωση, κατά την οποία δεν υπάρχει πρόσβαση για τον άνθρωπο, γίνεται λόγος για έγκοιλο.
  • 5. Κατηγορίες σπηλαίων • Σπήλαια τεκτονικής προέλευσης • Σπήλαια µαγµατικής προέλευσης • Σπήλαια µηχανικής και αιολικής διάβρωσης • Σπήλαια που δηµιουργήθηκαν από κατολισθήσεις • Σπήλαια σε πάγους • Τεχνητά σπήλαια • Καρστικά σπήλαια
  • 6. Σπήλαια µαγµατικής προέλευσης
  • 7. Σπήλαια µηχανικής και αιολικής διάβρωσης
  • 9. Πως δηµιουργείται ένα σπήλαιο; • Το νερό της βροχής, πέφτοντας στο έδαφος απορροφά διοξείδιο του άνθρακα από οργανικές ύλες που αποσυντίθενται στο χώµα και γίνεται αραιό ανθρακικό οξύ (H2CO3) • Καθώς ρέει µέσα στις ρωγµές ενός ανθρακικού πετρώµατος όπως ο ασβεστόλιθος ή ο δολοµίτης διαλύει το ανθρακικό ασβέστιο από το οποίο αποτελείται. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται για εκατοµµύρια χρόνια και οι ρωγµές γίνονται όλο και πιο µεγάλες…
  • 10. Πως δηµιουργείται ένα • σπήλαιο; Τότε κάποια βράχια µπορεί να χάσουν τη στήριξη τους και να πέσουν.Ένα έγκοιλο ανοίγεται µέσα στο έδαφος. • Όταν ανοιχθεί µια είσοδος στο έγκοιλο οι συνθήκες µέσα του αλλάζουν. Το νερό περνώντας µέσα από το βράχο συνεχίζει να τον διαλύει αλλά όταν στάζει µέσα στο σπήλαιο διαφεύγει λίγο διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και µια µικρή ποσότητα ανθρακικού ασβεστίου (CaCO3) αποτίθεται στην οροφή και το δάπεδο. Σταλακτίτες, σταλαγµίτες και άλλα σπηλαιοθέµατα αρχίζουν να δηµιουργούνται
  • 11. Σταλακτίτες Οι σταλακτίτες είναι κυλινδρικές ή κωνικές αποθέσεις από ασβεστίτη ή αραγωνίτη που σχηµατίζονται στις οροφές των σπηλαίων.
  • 12. Σταλαγµίτες Οι σταλαγµίτες είναι συνήθως κυλινδρικές αποθέσεις από ασβεστίτη ή αραγωνίτη που σχηµατίζονται στο πάτωµα των σπηλαίων.
  • 13. Σταλακτικές κολόνες • Είναι στήλες που σχηµατίστηκαν από την ένωση του σταλακτίτη µε το σταλαγµίτη
  • 17. Όταν η φύση βάζει χρώµα • Η ποικίλα χρωµάτων στους σταλακτίτες και σταλαγµίτες οφείλεται στα διάφορα οξείδια µετάλλων που υπάρχουν στα υπερκείµενα πετρώµατα και παρασύρονται από το νερό.
  • 18. Συνθήκες που επικρατούν στα σπήλαια • Στα περισσότερα επικρατεί σκοτάδι • Η θερµοκρασία τους είναι σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η τιµή της κυµένεται από 16 έως 19 βαθµούς Κελσίου ανάλογα µε το είδος και το βάθος του σπηλαίου. • Η υγρασία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Φτάνει µέχρι και 95%
  • 19. Υπάρχει ζωή στα σπήλαια • Στα σπήλαια δεν υπάρχουν φυτά αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα φωτοσύνθεσης. Η τροφική αλυσίδα εξαρτάται κυρίως από τα οργανικά υλικά που φτάνουν απ’ έξω. Μια από της σηµαντικότερες πηγές τροφής µέσα στο σπήλαιο είναι το γουανό (κοπριά) των νυχτερίδων. Πάνω σε αυτό αναπτύσσονται µύκητες και βακτήρια και µε αυτά τρέφονται οι φυτοφάγοι οργανισµοί ενός σπηλαίου που µε τη σειρά τους γίνονται βορά των σαρκοφάγων οργανισµών.. Οι σπηλαιόβιοι οργανισµοί είναι τυφλοί, έχουν χάσει τα µάτια τους που είναι άχρηστα στο σκοτάδι και έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα όργανα που είναι υπερευαίσθητα στις δονήσεις και τις φυσικές και χηµικές αλλαγές του περιβάλλοντος. • Συγκριτική φωτογραφία δυο συγγενικών ψαριών. Πάνω: επίγειο. Κάτω: τρογλόβιο, Είναι φανερή η προσαρµογή στο σπηλαιοπεριβάλλον. Τα µάτια έχουν ατροφήσει τα µουστάκια έχουν µεγαλώσει, το χρώµα του δέρµατος έχει χαθεί.
  • 20. Κίνδυνοι που απειλούν τα σπήλαια • Οι κίνδυνοι που διατρέχουν τα σπήλαια ως γεωλογικά, αρχαιολογικά µνηµεία µε επιστηµονική ή και αισθητική αξία αλλά και ως βιότοποι - οικοσυστήµατα είναι πάντοτε ανθρωπογενείς
  • 21. Τα ελληνικά σπήλαια Σπ. Καταρρακτών Σπ. Αγίου Γεωργίου Σπ. Περάµατος Σπήλαιο Αγγίτη Σπήλαιο Αλιστράτης Σπ. Ανεµότρυπα Σπήλαιο Πετραλώνων Σπ. Μελισσάνης Σπ. Συκιάς Ολύµπων Σπ. ∆ρογγαράτης Σπ. Κουτούκι Σπ. Λιµνών Σπ. Βλυχάδα ∆ιρού Σπ. Αντιπάρου Σπ. Καστανιάς Σπηλαιοκατακόµβες Μήλου Σπ. Αγίας Σοφίας Σπ. Μελιδονίου Σπ. ∆ικταίον Άντρον Σπ. Σφεντόνη Τρύπα
  • 23. ∆υο πανέµορφα σπήλαια της Κεφαλονιάς
  • 32. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ του Α.Π.Θ.
  • 34. Επίσκεψη στη µονή Τίµιου Προδρόµου Σπήλαιο Αγίου ∆ιονυσίου