2. Eskultura
• Arte popularrenetariko bat da.
• Bezeroak eliza eta noblezia dira.
• Sinesmen erlijioso desberdinen espresioa da.
• Boterea anuntziatzeko era bat bezala erabiltzen zen.
• Lanak toki publikoetan kokatzen dira,
enparantzetan, patioetan eta iturrietan.
3. Eskultura: Ezaugarriak
• Ikuspuntu desberdinetatik begiratu daitezken irudiak
sortzen dira.
• Egitura irekietarako joera.
• Lerro konplexuak, diagonalak gehien erabilitakoa
izanik.
• Argiaren efektuarekiko interesa:
– Azaleren trataera desberdina
– Argia lortzeko batzuetan horma zulatzen dute.
4. Eskultura: Ezaugarriak
• Material desberdinen konbinazioa lan berdintsuan.
• Keinu ikaragarriak.
• Irudikaturiko pertsonaien giza trataera.
• Irudi mitologiko eta erlijiosoak, bihozberatasun eta
pasioz beteak.
• Bolumenen antolamendu perfektua
bilaturiko efektua lortu ahal izateko.
5. Eskultura: Ezaugarriak
• Tentsioa eta drama: tentsio handieneko
momentuak
• Argia eta itzalen kontraste bortitzak
• Desberdintasun erregionalak
6. Eskultura: Ezaugarriak
• Eskulturako tipologia:
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Erliebea
Erretratua
Zaldi gaineko erretratua
Alegoriak
Gai mitologikoak
Erlijiosoak
Aste Santuko eskulturak (Espainian)
Iturriak
Hilobiak
7. Eskultura: Italia
• Bernini
– Eskulturako estilo berri bat sortu zuen
– Bere garaikideen pinturetan aurkitu zuen bere inspirazio iturria
– Dramatismo eta naturalismoko sentsua (Caravaggioari
jarraituz)
– Harrian harrapatzen zuen mugimenduan zeuden giza
gorputzen formak, izoztuak bailiren
– Lanak:
•
•
•
•
Apolo eta Dafne
Santa Teresaren Estasia
Lau Ibaietako iturria
Tritonaren iturria
8.
9. Eskultura: Frantzia
• Girardon
– Nahiko klasikoa
– Louis XIV.arentzat egin zuen lan
– Iturri (Apolo Ninfak inguraturik), eta hilobien autorea (Richelieu)
11. Eskultura: Espainia
• Eskultura erlijiosoa asko garatu zen
• Aste Santuko prozesioetarako egiten zen.
• Ezaugarriak:
–
–
–
–
–
Humanitatea (pasioak, bereziki sufrimendua)
Sufrimenduko sinboloak: odola
Banakako edo taldeko irudiak
Gehien erabilitako materiala egurra da (koloreztatua)
Gehitutako elementuak: benetako jantziak, kristalezko begiak,
ilea
– Irudi arruntak:
• Mindutako Birjina (Dolorosa)
• Ecce Homo (Kristo zutabe bati lotua)
• Kristo hila
• Kalbarioak
12. Eskultura: Espainia
• Gaztelako eskola: Gregorio Fernandez
– Bere estiloak bilakaera izan zuen Gorteko manierismo finatik
Barrokoko naturalismora.
– Giza gorputza irudikatzen maisu bat izan zen, detaile,
muskuluetako tentsioa, hezurren indarra eta haragi eta azaleko
biguntasuna desberdinduz.
– Janzkera pisutsu eta planoa, plegatu zuzenak eta gogorrekin,
argia eta itzalen arteko kontrasteak sortuz.
– Espresio dramatikoa
– Polikromia sinplea (kolore lauak)
– Lanak: Birjina Kristo Hilarekin, Kalbariorako bidea, Santa
Teresa
13.
14. Eskultura: Espainia
• Andaluziako eskola:
– Tradizio klasiko handiagoa.
– Artistek azken Manierismoko formak mantendu zituzten
(izaki atletikoak, konposaketa dotorea, edertasun
idealizatua).
– Naturaltasun efektuak gehitzen dira emozioetan.
– Artistak: Martinez Montañes, Alonso Cano, Pedro de
Mena, Jose de Mora.
15. Eskultura: Espainia
• Andaluziako eskola:
– Martinez Montañes: “ Egurraren jainkoa”
• Edertasunarekiko maitasuna eta Manierismoko lasaitasuna
Barrokoaren naturalismoz konbinatu zituen.
• Figura dotoreak pose lasaietan
• Giza emozioak, kontenituak
• San Juan Evangelista
16. Eskultura: Espainia
• Andaluziako eskola:
– Alonso Cano
• Barrokoa eta Klasizismoa konbinatzen zituen
• Formaren purutasuna, espresio delikatua eta kontenitua
• Anatomia ondo irudikatua eta lerro lirainak
• Aurpegi obalak, begi malenkoniatsuz eta begirada pentsakorra
• San Juan Baustista
17. Eskultura: Espainia
• Andaluziako eskola:
– Pedro de Mena:
• Formako sinplifikazio handiagoa
• Eduki espirituala
• Sentimendu puruak edo animoko jarrerak: estasia
• Alkantarako San Pedro, Ecce Homo
18. Eskultura: Espainia
• Andaluziako eskola:
– Jose de Mora:
• Sinpletasuna eta espresioa
• Min errealista
• Aurpegiak introspekzioko espresioz eta begirada tristez
• Kontsolamenduko ezintasuna
• Bakardadeko Birjina
19. Eskultura: Espainia
• Pasos edo prozesioetako eszenak:
– Material arin eta galkorrekin eginak hasieran
– Egurra lantzea XVII. mendetik popularra zen
– Polikromatuak eta gehigarri faltsuz: kristalezko begiak
eta malkoak, boliko hortzak, ilea
– Ikuspuntuak kontutan hartzen dira
– Lan desberdina pertsonaietan:
• Onak: metikulosoak, ederrak ikusteko, modarik gabeko
janzkeraz
• Gaiztoak: detaile gutxiago, gehigarririk gabe, itsusi eta
desatseginak, janzkera garaikideak
20. Eskultura: Espainia
– Egurrezko plataformatan muntatuak: eszenak
benetakoak dirudite mugimenduarekin
– Irudi nagusiak desmuntatzen dira aldaretan jartzeko eta
gaiztoenak gordetzen dira
– Famatuak ziren Valladolid-ekoak Gregorio Fernandez-ek
eginak
– XVIII. mendeko gainbehera.
21. Eskultura: Espainia
• Azken barrokoan Frantziar eta Italiar eraginak daude
• Klasizismo berriaren sorkuntza
• Murcia-k garrantzia hartu zuen: Salcillo
–
–
–
–
–
Napoliko eskolaren eragina (Belenetako tradizioa)
Mugimendua, delikatua eta edertasun biguna
Formen perfekzioa, dotoretasuna eta errefinamenduaren bila
Dinamismo handia
Material gehituak eta polikromatuak
• Luisa Roldan
– Tamaina handiko irudiak eta terrakotaz egindako konposaketa
txikiak
22.
23. Rokoko: Eskultura
•
•
•
•
Ez du apurtzen aurreko estiloarekin
Norma gorteetan finkatu zen eta apaingarria da
Eskailerak eta zutabeak atlanteekin normalak bihurtu ziren
Lorategiak eta parkeak lehen baino gehiago apaindu ziren
eskulturak erabiliz. Hauek, banaka edo taldeak osatuz,
iturrietan kokatzen ziren
• Eskulturako gizarte papera zabaldu zen dinastietako eta
nobleziako boterea erakusteko, bereziki hiriak zabaldu
zirenean.
24. Rokoko: Eskultura
• Birtuosismo teknikoekiko gustua, forma distiratsuekin
• Alegoriak askotan agertzen ziren sinboloen sistema konplexu bat
dutelako
• Erlijioa zertxobait gutxiago erabiltzen zen Ilustrazioa bitartean
• Erretratuek errealitateari garrantzia ematen diote, psikologiako
elementuz
• Emakumeen erretratuak ez ziren oso serioak
• Gizon handien kultua
• Zaldi gaineko eskulturen ugaritasuna
• Hilobi monumentalak.
