2. 200 χρόνια από την επανάσταση
Η τάξη μας οργανώνει διαδικτυακό αφιέρωμα σε μια
προσπάθεια να φέρει στη μνήμη όλων μας το χαρμόσυνο
γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και να τιμήσει
δείχνοντας ευγνωμοσύνη στους αγωνιστές και ήρωες της
επανάστασης του 1821, αλλά και στους μετέπειτα
συμμετέχοντεςστην προσπάθεια αποτίναξης της σκλαβιάς και
κατάκτησηςτηςπολυπόθητης ελευθερίας για το έθνος και την
πατρίδα μας.
Την Τετάρτη λοιπόν 24 Μαρτίου και στις 2:10, που συνήθως
βρισκόμαστε διαδικτυακά, θα συνδεθούμε, όχι για το
συνηθισμένομάθημα, αλλά για να διαβάσουμε ποιήματα, να
ακούσουμε ειδικά αφιερώματα στην 25η Μαρτίου, να
ακούσουμε το απολυτίκιοτου Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, να
τραγουδήσουμε λεβέντικα σχετικά τραγούδια της
επανάστασηςτου ΄21 και να παρακολουθήσουμε μέρος ταινίας
με περιεχόμενο από τον αγώνα της απελευθέρωσης.
3. Το πρώτο που σας ζητώ είναι να διαβάσετε καλά τα ποιήματα
που σας στέλνω και ο-η καθένας-μια το δικό του, να μας το
διαβάσει την Τετάρτη, στη συνάντησή μας εύκολα και σωστά.
Δεύτερον τις ζωγραφιές των ηρώων που σας έστειλα
παρακαλώ να τιςολοκληρώσετε και όταν βρεθούμε στην τάξη
να τις βάλουμε στον πίνακα ανακοινώσεων.
Τρίτον να μπείτε στο you tube και από τις παρακάτω
διευθύνσειςνα δείτε και να ακούσετε ό,τι σχετίζεται με την 25η
Μαρτίου.
https://www.youtube.com/watch?v=riFBNaf4Ecs
Απολυτίκιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
https://www.youtube.com/watch?v=2cTN8-zMzvs
Ιστορικό της 25ης Μαρτίου 1821
https://www.youtube.com/watch?v=78OcEBJPmgM
Ο Θούριος του Ρήγα Φεραίου
https://www.youtube.com/watch?v=JGDxp67RlvI
Σαράντα παλικάρια από τη Λιβαδειά....
https://www.youtube.com/watch?v=8UHRymuhtBY
Μάνα μου τα κλεφτόπουλα
https://www.youtube.com/watch?v=hklk36JVGcQ
1821 Παπαφλέσσας – Κολοκοτρώνης (ταινία)
https://www.youtube.com/watch?v=W2KUxkA9JFw
Ας κρατήσουν οι χοροί…
4. Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
Με την λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στη χαρμόσυνη
είδηση για τον Χριστιανισμό, της επικείμενης γέννησης του
Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς
τη Μαριάμ. Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην
εκκλησιαστική θεομητορική εορτή που τελείται την 25η
Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού.
Ποίηση για την Επανάσταση του 1821
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία καταλύθηκε το 1453 όταν η
πρωτεύουσα της η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των
Τούρκων και του Μωάμεθ β’ του πορθητή. Έκτοτε η Ελλάδα
ήταν υπότην τουρκική κυριαρχία για τα επόμενα 400 χρόνια (η
Μακεδονίακαι η Θράκη για 500 χρόνια) δεινοπαθώντας κάτω
από τον Τουρκικό ζυγό.
Με τα χρόνια, έγιναν πολλές προσπάθειες από τους Έλληνες
για να κερδίσουν την ελευθερία τους, αλλά ήταν ανεπιτυχείς.
Από τον 18ο αιώνα οι Έλληνες που ζούσαν ή σπούδαζαν στο
εξωτερικό ήταν πιο οργανωμένοι και ονειρευόταν την
απελευθέρωσητου ελληνικού λαού και τη δημιουργία του Νέου
Ελληνικού Κράτους.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την Ελληνική Επανάσταση που
πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1821 και 1830 όπου η Ελλάδα
απελευθερώθηκε σταδιακά.
Η προσπάθεια αυτήενέπνευσε πλήθος ποιητών, Ελλήνων και
ξένων να αφιερώσουν σ’ αυτή μερικά έργα τους,
5. αντικατοπτρίζονταςμε τον καλύτερο τρόπο τα συναισθήματα
των Ελλήνων κι αυτών που τους συμπαραστάθηκαν στον
αγώνα τις εθνικής τους παλιγγενεσίας στο τότε και στο
σήμερα.
Ας θυμηθούμε μερικά απ’αυτά.
ΤΟ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ
ΟΛΟΙ-ΕΣ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣΜΑΘΗΤΡΙΕΣ
Θούριος* (Ρήγας Φεραίος ή Βελεστινλής)
*απόσπασμα
Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,
Mονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,
Nα φεύγωμ’ απ’ τον Kόσμον, για την πικρή σκλαβιά.
Nα χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα, και Γονείς,
Tους φίλους, τα παιδιά μας, κι’ όλους τους συγγενείς.
Καλλιώ ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
6. Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή.
Τι σ’ ωφελεί αν ζήσης, και είσαι στη σκλαβιά,
Στοχάσου πως σε ψένουν καθ’ ώραν στη φωτιά.
Βεζύρης, Δραγουμάνος, Aφέντης κι αν σταθής,
O Tύραννος αδίκως, σε κάμει να χαθής.
Δουλεύεις όλ’ ημέρα, σε ό,τι κι αν σοι πη,
Kι’ αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιη.
Ο Σούτζος, κι’ ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής,
Γγίκας, και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν’ να ιδής.
Ανδρείοι Καπετάνιοι, Παπάδες, λαϊκοί,
Σκοτώθηκαν κι’ Αγάδες, με άδικον σπαθί.
Kι αμέτρητ’ άλλοι τόσοι, και Τούρκοι, και Ρωμιοί,
Zωήν, και πλούτον χάνουν, χωρίς καμμιά ‘φορμή.
Ελάτε μ’ έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν,
Nα κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον Σταυρόν.
Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν,
Nα βάλλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν.
7. Oι νόμοι νάν’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός,
Kαι της πατρίδος ένας, να γένη Aρχηγός.
Γιατί κ’ η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά,
Nα ζούμε σα θηρία, είν’ πλιο σκληρή φωτιά.
Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον Oυρανόν,
Aς πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.
ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΙΩΣΗΦΙΔΟΥ
Εμπρός!(Κωστής Παλαμάς)
Εμπρός! Ολόρθοι, ατρόμαχτοι.
Μαυρίλα. Αστροπελέκι.
Μα το σπαθί γοργάστραψε,
και νά! η βροντή τουφέκι!
Στον Πίντο απ’ τον Ταΰγετο,
και στα Μπαλκάνια, ως πέρα,
μια η φλόγα, μια η φοβέρα,
κι ένας ο νους. Εμπρός!
Εμπρός, αδέρφια, ατράνταχτοι!
Κι αν πέφτει αστροπελέκι,
8. να! το σπαθί γοργάστραψε,
βρόντησε το τουφέκι.
Κρήτη, ο Μωριάς, η Ρούμελη,
εμπρός! η Ελλάδα λάμπει,
αχολογάν οι κάμποι,
καίνε οι καρδιές. Εμπρός!
ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΣΑΒΒΑΣΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ
Επέσανε τα Γιάννενα (Αριστοτέλη Βαλαωρίτη)
Επέσανε τα Γιάννενα, σιγά να κοιμηθούνε,
εσβήσανε τα φώτα τους, εκλείσανε τα μάτια.
Η μάνα σφίγγει το παιδί βαθιά στην αγκαλιά της,
γιατί είναι χρόνοι δίσεχτοι και τρέμει μην το χάσει.
Τραγούδι δεν ακούγεται, ψυχή δεν ανασαίνει.
Ο ύπνος είναι θάνατος και μνήμα το κρεβάτι,
κι η χώρα κοιμητήριο κι η νύχτα ρημοκλήσι.
Άγρυπνος ο Αλη-πασάς, ακόμη δε νυστάζει,
κι εις ένα δέρμα λιονταριού βρίσκεται ξαπλωμένος.
Το μέτωπό του είναι βαρύ, θολό, συγνεφιασμένο
και το ΄βαλεν αντίστυλο το χέρι του, μην πέσει.
9. Χαϊδεύει με τα δάχτυλα τα κάτασπρά του γένια,
που σέρνονται στου λιονταριού τη φοβερή τη χαίτη.
Αγκαλιασμένα τα θεριά, σου φαίνονται πως έχουν
ένα κορμί δικέφαλο , το μάτι δε γνωρίζει
ποιο τάχα ναν΄ το ζωντανόκαι ποιο το σκοτωμένο.
ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΜΑΡΙΑ ΒΑΡΣΑΜΑΚΙΔΟΥ
Η Νίκη (Κωστής Παλαμάς)
Εδώ στο Ελληνικό το χώμα, το στοιχειωμένο και ιερό,
που το ίδιο χώμα μένει ακόμα απ’ τον αρχαίο τον καιρό,
στο χώμα τούτο πάντα ανθούνε κι έχουν αθάνατη ζωή
και μας θαμπώνουν, μας μεθούνε νεράιδες, ήρωες, θεοί.
Εδώ στο Ελληνικό το χώμα, το στοιχειωμένο κι ιερό,
που το ίδιο χώμα μένει ακόμα απ’ τον αρχαίο τον καιρό,
Είδα τη Νίκη τη μεγάλη, τη Νίκη τη παντοτινή,
την είδα εμπρός μου να προβάλλει με φορεσιά ολοφωτεινή.
10. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΖΕΠΙΔΗΣ
Ο θάνατος του κλέφτη (Ιούλιος Τυπάλδος)
Έχετε γεια, ψηλά βουνά και κρυσταλλένιες βρύσες,
χαράματα με τις δροσιές, νύχτες με το φεγγάρι,
και σεις, μαύρα κλεφτόπουλα, που στην Τουρκιά ετρομάξτε!
Αρρώστια δε με πλάκωσε και πηαίνω να πεθάνω,
κι αν πάρει βόλι το κορμί, πάλι, η ψυχή απομένει.
Μαύρο πουλάκι θα γενώ, μαύρο χελιδονάκι,
να ‘ρθω το γλυκοχάραμα να ιδώ που πολεμάτε,
και σα σχολάσει ο πόλεμος κι εβγεί τ’ αχνό φεγγάρι,
πάλι θε να ‘ρθω να σταθώ σ’ ένα κυπαρισσάκι
τα λίγα τα κλεφτόπουλα, που βρω στη γη να κλάψω,
μέσα στης νύχταςτην ερμιά, στον ύπνο που κοιμούνται,
Ν’ ακούσουν οι μανάδες τους να τα μοιρολογήσουν.
-Για ιδές η θύρα του Πασά, και πάψε το τραγούδι!
Έχετε γεια, ψηλά βουνά, τρεχούμενα ποτάμια.
Αδέλφια, να με θάψετε σε μια ψηλή ραχούλα,
ν’ ακούω τ’ αηδόνια που ‘ρχονται και φέρνουν τον Απρίλη.
11. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΗΛΙΑΔΗΣ
25η Μαρτίου 1821
(Στέλιος Σπεράντσας απόσπασμα 1ο)
Ακρίτα στης Ευρώπης τους πυλώνες
η Μοίρα σ’ έχει τάξει, ΜάνναΕλλάδα,
τη λευτεριά να διαφεντεύεις στους αιώνες.
Χαρά σου, όταν Φειδίες με λαμπεράδα
στη γη σου πελεκούνε Παρθενώνες
κι Αισχύλοι ανάβουν θεία ανέσπερη λαμπάδα
12. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ
25η Μαρτίου 1821
(Στέλιος Σπεράντσας απόσπασμα 2ο)
Μα ο πόνος σου βαθύς, όταν βαραίνει
τυράννων μαύρη σκιά τ’ άγιο σου χώμα
και της ελπίδας τους ανθούς αργομαραίνει.
Κακό όμοιο εκράτει κάποτε -κι ακόμα
πιο ασήκωτο- την όψη σου θλιμμένη.
Κι ήταν πικρόχολο, που σώπαινε το στόμα
Μια αυγή όμως -της φυλής την αμαρτία
το πλήρωμα του χρόνου είχε ξεπλύνει.
το βλέμμα ρίχνοντας στην που έσβηνεν εστία,
13. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΣ
25η Μαρτίου 1821
(Στέλιος Σπεράντσας απόσπασμα 3ο)
Τινάχτεις, Κι ήταν Μάρτης, οι άσπροι κρίνοι
ευώδιαζαν. Τινάχτεις την αιτία
για να μετρήσεις του κακού, που φρένα λύνει
Κι ως στάθηκες ψηλά στο μετερίζι,
με ορμή, που ξεπερνούσε και του ανέμου,
το κοφτερό έσυρες σπαθί σου, που σπιθίζει.
Και φώναξες τρανά: «Καιρός πολέμου.
Με ανθούς του ονείρου η γη ξαναγεμίζει.
Ανάστα τώρα με την άνοιξη, λαέ μου».
14. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΒΑΣΣΑ
Ελεύθεροιπολιορκημένοι
(Διονύσιος Σολωμός, απόσπασμα 1ο)
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει·
λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε· στα μάτια η μάνα μνέει·
στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα καί κλαίει:
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω γω στο χέρι;
οπού συ μού ΄γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
15. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Ελεύθεροιπολιορκημένοι
Διονύσιος Σολωμός, απόσπασμα 2ο)
Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε
κι οσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε.
Και μες τη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
κι’ ολόλευκο εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη.
Και μες της λίμνης τα νερά, οπ’ έφθασε μ’ ασπούδα
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα.
Που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο
το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκιά κ’ εκείνο
17. ΔΙΑΒΑΖΕΙ
ΝΙΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ
Ο Δήμος και το καριοφύλι του (Αριστοτέλης Βαλαωρίτης)
Εγέρασα, μωρέ παιδιά. Πενήνταχρόνους κλέφτης
τον ύπνο δεν εχόρτασα, και τωρ’ αποσταμένος
θέλω να πάω να κοιμηθώ. Εστέρεψ’ η καρδιά μου.
Βρύση το αίμα το ‘χυσα, σταλαματιά δε μένει.
Θέλω να πάω να κοιμηθώ. Κόψτε κλαρί απ’ το λόγγο
να ‘ναι χλωρό και δροσερό, να ‘ναι ανθούς γεμάτο,
και στρώσε το κρεβάτι μου και βάλτε με να πέσω.
https://www.youtube.com/watch?v=OxQtS3jBpTw
Εθνικός Ύμνος
https://www.youtube.com/watch?v=ybkF7TT0wpY
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ… ΠΑΝΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ