Халдварт бус өвчин

1. “ЭМЗЭГ БҮЛГИЙН ИРГЭДИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ,
ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ХҮРТЭЭМЖИЙГ САЙЖРУУЛАХ”
ТЕХНИК ТУСАЛЦААНЫ БЭЛТГЭЛ ТӨСӨЛ (ТТБТ)

2. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

3. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
САНХҮҮЖҮҮЛЭГЧ:
► Японы Засгийн газрын Ядуурлыг бууруулах сан
АХБ
ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ:
►Эрүүл мэндийн яам (ЭМЯ)
ЗӨВЛӨХ БАГ:
► MANAGEMENT FOR HEALTH (M4H), KLUGHAMMER
Төслийн тухай

4. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
► УБ хотын анхан шатны эрүүл мэндийн тусламж
үйлчилгээ сайжирна
► Дүүргийн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ сайжирна
► Нэг худалдан авагчийн тогтолцоо бүрдэнэ
Гарах үр дүн:

5. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
► Мэдээлийн технологид суурилсан төлөвлөлтийн
аргачлал боловсруулах
► ТХХТ (PPP)
► Байгууллагын хөгжил
► Удирдлага менежментийн чадавхийг сайжруулах
1, 2-р үр дүнгийн хүрээнд

6. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Тодорхой чиглэлүүд
Анхан шатанд: • 10 загвар ӨЭМТ
Хоёр дахь шатанд: • Дүүргийн 2 шинэ эмнэлэг
Нэг худалдан
авагчийн тогтолцоо:
• ЭМДС болон төрийн санхүүжилтийг
нэг санд төвлөрүүлэх
• Мэдээллийн технологийн аргачлал
• Чадавхийг бэхжүүлэх

7. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Зөвлөх багийн хэрэгжүүлсэн үйл
ажиллагаанаас
► Хамтрагч талуудтай хийсэн уулзалт, хэлэлцүүлэг
► Баримтын дүн шинжилгээ: Хууль, журам, өмнө хийгдсэн
судалгаанууд, стратеги, бусад төслүүдийн тайлан
► Байгууллагуудын үйл ажиллагаатай нь танилцав
► Анхан/Хоёр дахь шатны тусламж үйлчилгээ үзүүлэгчидтэй уулзалт
хэлэлцүүлэг
► Зөвлөх багийн уулзалт хэлэлцүүлэг болон АХБ-ны уулзалт,
хэлэлцүүлэг

8. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

9. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Бүрэлдэхүүн хэсэг 1: Хотын хүн амд
үзүүлэх анхан шатны тусламж үйлчилгээг
сайжруулах
Бүрэлдэхүүн хэсэг 1

11. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Хүн ам, үйлчлүүлэгчид
 1 ӨЭМТ-д дунджаар 10430 бүртгэлтэй иргэд ногдож байна.
 Нэг өрхийн эмчид 2160 бүртгэгдсэн иргэд ногдож байна
 Жилд өрхийн нэг эмчийн амбулаторийн үзлэг 6,487 (2015)
 ӨЭМТ-д үзүүлэгчдийн 70% нь өвчний учир хандаж байна
 Бүртгэлгүй иргэд ӨЭМТ-ийн тусламж тухай бүрд авч чадахгүй байна
 Ядуу эмзэг бүлгийн бүртгэлгүй иргэдэд үзүүлэх тусламж үйлчилгээ
хүртээмжгүй, эх хүүхдийн эрүүл мэндийн үйлчилгээ, жирэмсний хяналтын
чанар, хүсээгүй жирэмслэлт зэрэг асуудлууд байсаар байна.

12. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Тусламж үйлчилгээ
 Эмчийн үзлэг
 Эмийн жор бичих
 Лабораторийн шинжилгээнд илгээх
 Вакцинжуулалт
 Дараагийн шатанд өвчтөн шилжүүлэх
 Гэрийн эргэлт, дуудлаганд явах
 Эрүүл мэндийн боловсрол олгох
 Нийгмийн эрүүл мэндийн үйлчилгээг өрх, хүн амд хүргэх

13. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Эмзэг бүлгийн хүн амд тусламж үйлчилгээ
үзүүлэхэд тулгарч буй бэрхшээл
 Төсөв, санхүүжилт хангалтгүй
 Гэр хорооллын алслагдсан хүн амд хүрч үйлчлэхэд
бэрхшээлтэй
 Эмч мэргэжилтнүүдийн чадавхи, урам зориг дутмаг
 Эмч-сувилагчийн харьцаа зохистой бус
 Үйлчлүүлэгчид ӨЭМТ-өөс алслагдмал

14. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Дэд бүтэц
 Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст тусламж үзүүлэх нөхцөл муутай
 Үйлчлэх хүрээний хүн амын өсөлттэй байрны багтаамж нийцэхгүй
 Өрөө байрны багтаамж муутай / 8-12 эмчийн багтаамжтай байхын
оронд 3-4 эмч суудаг жижиг өрөөтэй/
 Зориулалтын унаа машины хангамж муутай
 Халдвар тарах эрсдэлтэй (ариун цэвэр, эрүүл ахуй, халдвар
хамгааллын дутмаг байдал)

15. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Мэдээллийн технологи
 Мэдээллийн баримтжуулалт муу
 Олон төрлийн программ хангамж өвчин бүрт хэрэглэдэг
 Health.Info V3.0 программ хангамжтай /интернетэд суурилаагүй/
 Хувь хүн, үйлчлүүлэгчдийн мэдээлэл хадгалагддаггүй учир дахин давтан
мэдээлэл оруулах шаардлагатай болдог
 Гэр хороолол дахь ӨЭМТ-үүд интэрнэтэд холбогддог боловч эмнэлгүүд
болон ӨЭМТ хоорондоо холбоогүй
 Эрүүл мэндийн мэдээллийн нэгдсэн тогтолцоо байхгүй
 Үйлчлүүлэгчдийн бүртгэлийг цаасан дээр бичээд дараа нь компьютерт
оруулдаг

16. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Санхүүжилт
 Нэг иргэнээр тооцсон төсөв нь өмнөх жилүүдийн хүн
амын тоонд суурилдаг
 Өөр эх үүсвэр байхгүй
 Өвчтөн шилжихэд санхүүжилт нь дагадаггүй
 Төсвийн 75-90 % нь ажиллагсдын цалинд
зарцуулагддаг

17. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Удирдлага , чанарын хяналт
 ӨЭМТ нь хувийн хэвшлийн байгууллага
 Чанарын нэгдсэн стандарт байхгүй
 Нэмэгдэл үйлчилгээг шинээр нэвтрүүлэх боломж
хязгаарлагдмал
 Хаалга баригч үүрэг хангалтгүй, шилжүүлэг зохистой бус
 Төрийн олон давхардсан хяналт үнэлгээ (Аудит,
Мэргэжлийн хяналт, Дүүрэг, ЭМГ г.м)

18. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
ӨЭМТ-ийн тулгамдсан асуудлууд
 ӨЭМТ-д үйлчлүүлэгч эхэлж хандахгүй байгаа нь итгэл муутай,
чанарт эргэлздэг
 Санхүүжилт хангалтгүй, нэг иргэнэээр тооцохдоо уян хатан бус
 Аж ахуйгаа удирдах мэдээ тайлан гаргах зэрэг бичиг цаасны
ажил ихтэй учир ачаалалтай
 ӨЭМТ нь төрийн үйлчилгээг гэрээгээр үзүүлдэг “хувийн
хэвшлийн байгууллага”

19. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Бэрхшээлийг давах арга замууд
 Франчайзинг хийх:
 Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, менежментийн сайн туршлагыг бусад ӨЭМТ-үүдийн
сүлжээгээр түгээн дэлгэрүүлэх
 Үйлчлүүлэгчдийн дэмжих бүлгийн сайн туршлагыг (Сайн дурын ээжүүд, Сүрьеэтэй
өвчтөнүүд г.м) түгээн дэлгэрүүлэх
 ӨЭМТ-үүдийг бүлэг, кластер болгож ажиллуулах (нэгдмэл удирдлагаар нөөцөө хамтран
ашиглах, дангаараа хэрэгжүүлэх боломжгүй тусламж үйлчилгээг хамтран хэрэгжүүлэх)
 ӨЭМТ-ийг бүлэг болгон нэгтгэж захиргаа аж ахуйн нийтлэг үйлчилгээг үзүүлэх
 Тусламж үйлчилгээг сайжруулах нэгдсэн цогц гэрээгээр үйлчлүүлэгч төвтэй загварт
шилжих
 ӨЭМТ-үүд харилцан үнэлгээ хийж эмчилгээний чанараа сайжруулах

20. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Сайжруулах шаардлагатай чиглэлүүд
 Өнөөгийн нэг иргэнээр тооцсон санхүүжилтийн тогтолцоог боловсронгуй, уян хатан болгон
иргэд/үйлчлүүлэгч төвтэй болгох
 Эсвэл хүн амын тоонд суурилсан төсвийг тооцохдоо хугацааг богиносгох
 Хүний нөөцийн хувьд чадваржуулан, ялангуяа сувилахуйн тусламж үйлчилгээг өргөжүүлэх (гэр бүлд хүрч
үйлчилгээ үзүүлдэг сувилагчийг нэмэх)
 ТХХТ-ийг боловсронгуй болгон Төрийн ачааллыг бууруулах: Хувийн хэвшил нөөцийг илүү үр ашигтай
зарцуулж илүү бүтээмжтэй байж чаддаг учир үүнийг дэмжсэн ТХХТ-г нэвтрүүлэх
 ӨЭМТ-ийн нэмэлт ачааллыг бууруулах тухайлбал хөнгөлөлттэй эмийн жор бичилт
 Мэдээллийн технологийг сайжруулах
 ӨЭМТ-үүдийг үйл ажиллагаа, менежмент, дэд бүтцийн хувьд өргөтгөж дүүргийн тусламж үйлчилгээтэй илүү
уялдаатай болгох
 Үр дүнтэй “хаалга баригч” функцийг бий болгох

21. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Бүрэлдэхүүн хэсэг 2: Дүүргийн хүн амд
үзүүлэх эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг
сайжруулах
Бүрэлдэхүүн хэсэг 2

22. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

23. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Үндсэн үзүүлэлтүүд
 Дүүргийн хүн амын тоо – 4,000 – 300,000
 8 эрүүл мэндийн төв, 4 нэгдсэн эмнэлэг, 3 амаржих газар
 Нэг эмнэлэг дунджаар 227 – 358 ортой; 10,000 хүн амд 83,2 ор
ноогдож байна

24. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ
 Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд: ихэнхи дүүргийн эмнэлэг дотор болон
хүүхдийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг Гэхдээ эрчимт эмчилгээ, уламжлалт,
мэдрэлийн тасаг зарим эмнэлэгт бий
 Бусад төрлийн тусламж үйлчилгээг 3 дахь шатлалын эмнэлгүүдэд хийгддэг
 Дундаж ор хоног 6.9 (2015)
 Жилд амбулаториор үйлчлүүлэгчдийн тоо: 2.3 сая хүн; 40% нь урьдчилан
сэргийлэх үзлэгийн хувь
 Хууль эрх зүйн хувьд өвчтөн шилжүүлэх анхан–хоёр дахь шатлал; хоёр дахь
шатлал–гурав дахь шатлал. Гэвч шууд дээд шатлал руу шатлал алгасах
байдал их

25. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Дэд бүтэц
 Амбулатори болон хэвтэн эмчлүүлэх 2 нь саланги энэ нь оношлогоо
эмчилгээний давхардал үр ашиггүй зардлыг бий болгож байна
 Усан хангамж, цахилгаан болон агааржуулалт
 Тасгууд үйлчлүүлэгч ихтэй, зарим нь коридорт
 Жижиг өрөөнд олон үйлчлүүлэгчид (2 хүний өрөөнд 4 хүн)
 Өвчтөний өрөөнд ариун цэврийн өрөө байхгүй
 Эмнэлгийн ихэнхи барилгууд хуучин, эмнэлгийн зориулалтын бус, ОУ-ын
стандартад нийцэхгүй (тасаг нэгжүүдийн байрлал, халдвар хамгаалал)

26. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

27. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

28. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Мэдээллийн технологи
 Шатлал бүрийн хооронд уялдаа холбоо муутай
 Үндэсний эрүүл мэндийн мэдээллийн нэгдсэн сан байхгүй
 Үйлчлүүлэгчдийн бүртгэл мэдээллийн тогтолцоо стандартчлагдаагүй
 Үйлчлүүлэгчид/өвчтөнүүдийн бүртгэл мэдээлэл гараар хийгдэж компьютерт шивэгддэг (ажлын
ачаалал)
 Дүүргийн эмнэлгүүд Health.Info V3.0 хэрэглэдэг – хэрэглэхэд түвэгтэй
 3 дахь шатлалын зарим эмнэлгүүдэд эмнэлгийн мэдээллийн тогтолцоог туршилтаар хэрэгжүүлж
эхэлж байгаа
 Газар зүйн мэдээллийн тогтолцоо хэрэглэгддэггүй (GIS)
 Үндэсний цахим эрүүл мэндийн бодлого байхгүй (WHO)
 Мэдээллийн нууцлалыг хамгаалах хууль 2011 онд батлагдсан ч мэдээллийн нууцлал асуудалтай

29. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Санхүүжилт
 Санхүүжилтийн 3 эх үүсвэртэй: Улсын төсөв, ЭМДС болон төлбөрт
үйлчилгээ
 Санхүүжилт нь чанар, гүйцэтгэлтэй уялдаагүй ба нөөцийн үр
ашигтай үр дүнтэй зарцуулалтыг дэмждэггүй
 Төрийн өмчит эмнэлгүүдийн бие даасан байдал хязгаарлагдмал;
зардлын зүйл ангиар санхүүжигддэг
 Хүний нөөцийн тоо бүтэц нь дээрээс тодорхойлогддог
 Ажилтнуудын цалин урамшуулал дутагдалтай

30. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Удирдлага менежмент, чанарын хяналт
 Ихэнхи дүүргийн эмнэлгүүд удирдлагын багтай: дарга, тасаг нэгжүүдийн дарга,
эрхлэгч нар
 Зарим дүүрэгт амбулатори болон эмнэлэг тусдаа удирдлагатай, заримд нь 1
удирдлагатай
 БЗД-ийн эмнэлэг (хувьчлагдсан дүүргийн эмнэлэг) илүү бие даасан статустай, УЗ-
тэй, зарим шийдвэр гаргах эрх мэдлийг тасаг нэгжүүддээ шилжүүлсэн
 Эмнэлгүүд дотоод болон гадаад чанарын хяналттай гэвч давхцал ихтэй
 ЭМДГ –ын газар Дүүргийн эмнэлгүүдтэй тусламж үйлчилгээг худалдан авах
гэрээг хийдэг ч ЭМДГ-ын эрх мэдэл бие даасан байдал нь хязгаарлагдмал

31. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Төр Хувийн хэвшлийн Түншлэл (ТХХТ)
Хязгаарлагдмал нөөцийг үр ашигтай зарцуулах олон боломжууд байдаг:
 ТХХТ нь олон салбаруудад амжилттай хэрэгжиж байна нийгмийн салбаруудад нэвтэрч эхэлж
байна
 Зарим орны ЗГ хувийн хэвшлийн чадавхийг эрүүл мэндийн салбарыг хөгжүүлэхэд дайчилж
байна
 Нийгмийн салбарын томоохон хөрөнгө оруулалт шаардагдах төслүүдэд гэрээний үндсэн дээр
ТХХТ-ийг оролцуулах хамгийн тохиромжтой
 Монголын төсвийн байдал хүнд байгаа тул ТХХТ нь Засгийн газарт эрүүл мэндийн салбарын
бэрхшээлийг үр ашигтайгаар даван туулах боломжийг олгоно
 ТХХТ-ийн зарим төрөл нь богино хугацаанд хэрэгжүүлэхэд их хөрөнгө шаарддаг гэхдээ
зориулалтын санхүүжилт байгаа тохиолдолд хэрэгжүүлэх боломжтой

32. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Гэрээлэлт
Үйлчлүүлэгчдэд үзүүлэх тусламж үйлчилгээг уялдаа холбоотой цогц болгон
чанарыг сайжруулахад хөдөлгөгч хүчин зүйлүүд нь:
 Нэгдмэл зорилгын дор тусламж үйлчилгээ үзүүлэгчдийг гэрээний үндсэн дээр кластер
болгох
 Нөөцөө хамтран үр ашигтай уялдаатайгаар зохицуулах
 Дүүргийн эмнэлэг болон ӨЭМТ-үүдийн хооронд нэгдмэл цогц уялдаатай гэрээлэлтийн
тогтолцоог бий болгох (“Hub and Spoke”)
 “Alliance” гэж ТББ, сайн дурын хүмүүнлэгийн байгууллагуудыг гэрээний үндсэн дээр
үйл ажиллагаандаа оролцуулах
 Үйлчлүүлэгчдэд цогц уялдаатай тусламж үйлчилгээ хүргэх

33. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Цаашид сайжруулах шаардлагатай
чиглэлүүд
 Дүүргийн эмнэлгүүдийн нэгдсэн удирдлага менежмент
 Эмнэлгийн бие даасан байдал, шийдвэр гаргах эрх мэдэл
 ТХХТ-ийн боломжуудыг шинэчлэл өөрчлөлтийн үйл явцад ашиглах
 3 дахь шатлал руу өвчтөн шилжүүлэх тогтолцоог боловсронгуй болгох (2
дахь шатлалыг алгасахыг бууруулах)
 Мэдэээллийн технологийг (IT) сайжруулах
 Эмнэлгийн дэд бүтцийг сайжруулах ялангуяа өвчтөнд ээлтэй орчин
(хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, жендерт суурилсан хүчирхийлэлд өртөгсөд)

34. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".

35. "Improving Access to Health Services for Disadvantaged Groups".
Анхаарал тависанд баярлалаа!
“Эмзэг бүлгийн иргэдийн эрүүл мэндийн тусламж
үйлчилгээний хүртээмжийг сайжруулах“