SlideShare a Scribd company logo
1 of 19
Хичээл 2: Үр дүнтэй хамрагдалтад
нөлөөлж буй саад бэрхшээлүүд
“Хэнийг ч орхигдуулахгүй байх” зарчим дээр суурилан
орон нутгийн эрүүл мэндийн тогтолцоог бэхжүүлэх
цуврал сургалт
Монгол улс, 2016 он
Сургалтын агуулга
• Танахашигийн хүрээ ба холбогдох үзэл
баримтлалууд
• Харилцан хамаарал бүхий бүрэлдэхүүн
хэсгүүд
• Дасгал ажил
Сургалтын үйл явц
Хэсэг I.
Орхигдсон
хүн амын
бүлэг
Хэсэг II.
Үр дүнтэй
хамраг-
далтад
нөлөөлж
буй саад
бэрхшээ-
лүүд
Хэсэг III.
Орон нутгийн
эрүүл мэндийн
тогтолцоог
бэхжүүлэх нь
Тусламж үйлчилгээ
Зайлшгүй
шаардлагатай эм,
технологи
Хүний нөөц
Санхүүжилт
Засаглал
Эрүүл мэндийн
мэдээллийн
тогтолцоо
Хэсэг IV.
Салбар
дундын
хамтын
ажиллагаа
ба нийгмийн
оролцоо
Хэсэг V.
Хяналт
шин-
жилгээ
үнэлгээ
4-жилийн төлөвлөлтийн орц Нөхцөл байдлын дүн
шинжилгээ
Хэрэгжилт Хяналт шинжилгээ үнэлгээ
Хэсэг VI.
“Хэнийг ч
орхигдуу-
лахгүй
байх”
зарчмыг
4 жилийн
стратеги
төлөвлө-
гөөнд
тусгах нь
Орц Орц Орц Орц Орц
Саад бэрхшээлүүд
ТАНАХАШИГИЙН ХҮРЭЭ
• Саад бэрхшээлүүд: Зохих эрүүл мэндийн
үйлчилгээг авахад саад учруулдаг хүчин зүйлс.
– Тэгш бус байдлын үр нөлөө;
– Хүлээж байснаас доогуур үр дүн үзүүлсэн
хөтөлбөрийн үр нөлөө.
• Гэтэлгэгч хүчин зүйлс: Эрүүл мэндийн
үйлчилгээг бүрэн болон зохих түвшинд авахад
нэмэр болдог хүчин зүйлс.
– Хэрэв илүү олон эмзэг бүлгийн иргэдэд эдгээр хүчин
зүйлс нөлөөлж байвал тэгш байдлыг нэмэгдүүлэх;
– Хөтөлбөрийн үр нөлөөг нэмэгдүүлэх.
Саад бэрхшээлүүд ба гэтэлгэгч хүчин зүйлс
• Хүрэлцэхүйц
• Хүртээмжтэй
• Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц
• Үйлчилгээний контакт (үйлчилгээ авч чадсан эсэх),
• Үр дүнтэй байдал
Үр дүнтэй хамралт: “Эмнэлгийн үйлчилгээ авах
хэрэгцээтэй хүмүүс цаг хугацаанд нь, шаардлагатай чанарын
түвшинд, хүсч буй үр дүнтэй үйлчилгээ авч, эрүүл мэндийн бодит
ашиг тус хүртэхийг үр дүнтэй хамралт” гэнэ
1978 оноос; ХХХЧ-ийг
эрүүл мэндийн эрхээ
эдэлж буйг хэмжихэд
ашиглах болсон
Танахашигийн хамрах хүрээ
Source: Adapted from Tanahashi T, 1978
Танахашигийн хүрээ
Үйлчилгээг хүргэх зорилго
Үр дүнтэй хүртээмж
Үйлчилгээний контакт
Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдал
Хүрэлцэхүйц байдал
Хүртээмжтэй байдал
Зорилтот хүн ам
Үйлчилгээ авдаггүй зорилтот хүн ам
Үйлчилгээхангамжынүйлявц
Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ)
Хүрэлцэ-
хүйц
байдал
Интервенц хийх хүрэлцэхүйц нөөцтэй байж, хангалттай хэрэгжүүлсэн
байх:
• Эрүүл мэндийн байгууламжийн тоо, нягтрал (эсвэл хүрч үйлчлэх
үйлчилгээ)
• Зохих ур чадвартай хүний нөөц
• Шаардлагатай нөөцийн хангалттай байдал (тухайлбал: эм, тоног
төхөөрөмж, тээврийн хэрэгсэл, ус, ариутгалын бодис гэх мэт)
•Эх сурвалж: Танахаши, 1978; НҮБ-ын ЭЗНСЭрхий тухай олон улсын пакт ; ДЭМБ, 2010.
Хүрээ: Хүрэлцэхүйц байдал
Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ)
Хүртээмж-
тэй байдал
Газар зүйн хувьд:
• Зай, тээврийн хүрэлцээ, тээвэрлэлтэд зарцуулах цаг
Санхүүгийн хувьд:
• Шууд: хувь хүнээс гарах зардал (ж: нэмэлт төлбөр хийх, эм, тариа)
• Шууд бус: алдагдсан боломжийн өртөг (ж: ажилгүй болох,
хүүхдийн асаргаа г.м.), тээврийн зардал
Байгууллагын болон мэдээллийн хувьд:
• Цагийн хуваарьт анхаарах/нээх цаг
• Үзлэгийн хуваарийн тогтолцоо
• Захиргааны талаас тусламж, үйлчилгээнд тавих шаардлага
• Эмчилгээ, үйлчилгээний талаарх мэдээллийн зохистой эх
сурвалжаар хангасан байдал
Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and General Comment 14 on the Right
to Health
Хүрээ: Хүртээмжтэй байдал
Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ)
Хүлээн
зөвшөөрөгдө
хүйц байдал
• Соёлын итгэл үнэмшил
• Үйлчилгээ нь жендерийн хэм хэмжээ, үүрэг оролцоо болон
харилцаанд анхаарсан
• Үйлчилгээ үйлчлүүлэгчийн насанд тохирсон байх (ж: өсвөр
үеийнхэнд ээлтэй)
• Нууцлалыг хэрхэн хадгалж байна? Гутаан доромжлолоос
ангид байх
• Үйлчилгээний чанарын талаарх төсөөлөл
• Үйлчилгээ үзүүлэгчийн ялгаварлан гадуурхах хандлага (ж:
хүйс, үндэстэн, гэр бүлийн байдал, шашин, бэлгийн
баримжаа)
Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and Tugwell.
Хүрээ: Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдал
Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ)
Үйлчилгээ-
ний контакт
• Үйлчилгээ үзүүлэгч хэрэглэгч хоёр бодит холбоо тогтоох (“ашиглалт”-тай
төстэй ойлголт)
Үр дүнтэй
хамтралт
• Эмчилгээний зааврыг баримтлахад тулгарах саад тотгор (тодорхойгүй
зааварчилгаа, үйлчилгээ үзүүлэгч – өвчтөний хоорондын харилцаа муу
байх, бичиж өгсөн эмчилгээ нь өвчтөнд нийцэхгүй байх, нийгмийн
сөрөг нөхцөл байдал, харилцаанаас үүдэн өвчтөн эмчилгээний
зааврыг мөрдөж чадахгүй байх г.м.)
• Үйлчилгээ үзүүлэгч шаардлага хангахгүй байх бэрхшээлүүд (муу
бэлтгэгдсэн, шаардлагатай дэмжих тогтолцоо байхгүй, ажлын байран
дээр байхгүй байх болон бусад хариуцлага тооцох тогтолцоо сул байх)
• Оношлогооны үнэн зөв байдалтай холбоотой бэрхшээлүүд (эрүүл
мэндийн төвүүд, лабораторийн сүлжээнд нийлүүлж буй нөөц буюу
орц хангалтгүй байхаас үүдсэн)
Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and Tugwell.
Хүрээ: Үйлчилгээний контакт, үр дүнтэй хамралт
ХАРИЛЦАН ИДЭВХТЭЙ СУРАЛЦАХ
– ИНТЕРАКТИВ СУРГАЛТЫН ХЭСЭГ
Заавар
• Алхам 1: Оролцогсод 1-5 хүртэл тоолоод өрөөгөө тойрон
зогсоно.
• Алхам 2: Бүх хүмүүс босч зогссон байна. Даалгаврыг
танилцуулна:
– Та 50 настай элэгний хавдартай өвчтөн. Тоон
үзүүлэлтүүдээс харахад хавдрын нас баралтад хүйс,
хот/хөдөөгийн байршил, орлогын түвшин, боловсролын
түвшинтэй холбоотой тэгш бус байдал нөлөөлсөн нь
харагдаж байна.
Заавар
• Алхам 3: Үйлчилгээний хүрэлцэхүйц байдалтай
холбоотой зарим бэрхшээлүүдээс танилцуулах:
– 1-ийн тоотой хүмүүс: Та бүхэн алслагдсан хөдөө орон
нутагт, ЭМАШТҮ хангалтгүй, сум багийн ЭМТ нь хол
оршдог, эмч мэргэжилтнүүдийн чадавхи сул, гэрээр
ирж тогтмол үзлэг хийх нь ховор, нөөцийн хангалт
муугаас оношлогооны чадавхи сул ЭМ-ийн
үйлчилгээтэй газрын оршин суугчид.
• Бүх 1-ийн тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс
үүдэн хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
Заавар
• Алхам 4: Үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой
бэрхшээлээс танилцуулах:
– 2-ын тоотой хүмүүс: Та бүхэн мал аж ахуйн
хувиараа эрхлэн суудаг малчин эсвэл оюутан тул
даатгалын шимтгэлээ төлж чадаагүй ЭМД-гүй
байгаа. Тиймээс та ӨЭМТ дээр очлоо ч бичиж өгөх
эмийг худалдан авч чадахгүй тул та тийшээ
зүглээгүй.
• Бүх 2-ын тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс
үүдэн хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
Заавар
• Алхам 5: Үйлчилгээний хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдалтай
холбоотой бэрхшээлүүдийг танилцуулах:
– 3-ын тоотой хүмүүс: Та гэр хороололд оршин суудаг. Хэдийгээр
танай ойролцоо ЭМ-ийн үйлчилгээ байрладаг боловч та болон
таны эхнэр дөнгөн данган амин зуулгын зардлаа (хоол хүнс,
халаалт гэх мэт) дийлэх хэмжээний орлоготой. Та өрх гэрийн
тэргүүний хувьд хүчтэй байж, эдгээр зардлуудыг төлөх чадвартай
байх ёстой гэж үздэг. Хэрэв та ӨЭМТ дээр очвол та эхнэр болон гэр
бүлийнхээ өмнө эвгүй байдалд орохоос гадна та өөрийн багахан
мөнгөнөөс ЭМ-ийн үйлчилгээнд зарцуулах хүсэлгүй байна. Иймд
та очоогүй.
• Бүх 3-ын тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс үүдэн
хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
Заавар
• Алхам 6: Үйчилгээний үр дүнтэй хамралтын байдалтай
холбоотой бэрхшээлүүдийг танилцуулах:
– 4-ийн тоотой хүмүүс: Та Хавдар Судлалын Үндэсний Төвөөс
(орон нутгийн ЭМБ-ын хамт) зохион байгуулсан үндэсний
кампанит ажлын үеэр хавдрын оношлогооны зохих
удирдамжийн дагуу оношлогдох боловчтой. Гэвч та хавдрын
хожуу шатанд оношлогдсон. Таныг ХСҮТөв рүү шилжүүлэх
боловч тэнд ачаалал хэтэрсэн байх тул очер дараалал ихтэй
байна. Мөн та ажлаа алдахгүйн тулд ажлаасаа чөлөө авч
хангалттай цаг гаргаж чадахгүй (танай гэр бүл ядуу тул танд
бүхнээс илүү ажил чухал байгаа).
• Бүх 4-ийн тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн шаардлагатай хавдрын
эмчилгээнд хамрагдаж чадахгүй
Заавар
• Алхам 7: Хэн зогсоогоороо үлдсэн мөн
хэрэгцээгээ хангаж чадаагүй талаар ярилцах
Өрөөнд байгаа бүх
оролцогчид
5-ын тоотой
хүмүүс
1, 2, 3, 4-ийн
тоотой хүмүүс
хамралтын
муруйны дагуу
суусан

More Related Content

Viewers also liked

Why Recycling Electronics Matters
Why Recycling Electronics MattersWhy Recycling Electronics Matters
Why Recycling Electronics MattersMatthew Service
 
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of Liability
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of LiabilityResponsible Recycling To Reduce Your Risk of Liability
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of LiabilityMatthew Service
 
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...BUshare
 
Cool Bsasement Remodel Project
Cool Bsasement Remodel ProjectCool Bsasement Remodel Project
Cool Bsasement Remodel Projectha5y5er
 
Adb ppta intro for who mon
Adb ppta intro for who monAdb ppta intro for who mon
Adb ppta intro for who monmapc88812
 
Drama and Discourse: The Art of Peshi Haas
Drama and Discourse: The Art of Peshi HaasDrama and Discourse: The Art of Peshi Haas
Drama and Discourse: The Art of Peshi HaasFaigie Horowitz
 
Finding the Divine in Vineland
Finding the Divine in VinelandFinding the Divine in Vineland
Finding the Divine in VinelandFaigie Horowitz
 
Binah_Yeseirah_316 treading the boards
Binah_Yeseirah_316 treading the boardsBinah_Yeseirah_316 treading the boards
Binah_Yeseirah_316 treading the boardsFaigie Horowitz
 
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)mapc88812
 
Report a 6 anni dallo start up
Report a 6 anni dallo start upReport a 6 anni dallo start up
Report a 6 anni dallo start upAutomotive Space
 
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies Vinayak Sawant
 

Viewers also liked (14)

Why Recycling Electronics Matters
Why Recycling Electronics MattersWhy Recycling Electronics Matters
Why Recycling Electronics Matters
 
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of Liability
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of LiabilityResponsible Recycling To Reduce Your Risk of Liability
Responsible Recycling To Reduce Your Risk of Liability
 
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...
Progetto BUILD UPON - GBC Italia: Workshop 3. Aspetti economici e finanziari ...
 
Best interview questions in Seo
   Best  interview questions in Seo    Best  interview questions in Seo
Best interview questions in Seo
 
Cool Bsasement Remodel Project
Cool Bsasement Remodel ProjectCool Bsasement Remodel Project
Cool Bsasement Remodel Project
 
Adb ppta intro for who mon
Adb ppta intro for who monAdb ppta intro for who mon
Adb ppta intro for who mon
 
final veterans
final veteransfinal veterans
final veterans
 
Drama and Discourse: The Art of Peshi Haas
Drama and Discourse: The Art of Peshi HaasDrama and Discourse: The Art of Peshi Haas
Drama and Discourse: The Art of Peshi Haas
 
Bnos Batya tf final
Bnos Batya tf finalBnos Batya tf final
Bnos Batya tf final
 
Finding the Divine in Vineland
Finding the Divine in VinelandFinding the Divine in Vineland
Finding the Divine in Vineland
 
Binah_Yeseirah_316 treading the boards
Binah_Yeseirah_316 treading the boardsBinah_Yeseirah_316 treading the boards
Binah_Yeseirah_316 treading the boards
 
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)
Day 1 session 1 concepts_version of 20_october2016 (mng)
 
Report a 6 anni dallo start up
Report a 6 anni dallo start upReport a 6 anni dallo start up
Report a 6 anni dallo start up
 
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies
Robotic for packaging ,warehouse operations for E Commerce Companies
 

Similar to Day 1 session 2 barriers_version of 31_october2016 (mng+2 slides)

Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) new
Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) newDay 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) new
Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) newmapc88812
 
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаааймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагааNaraa Bayarsaikhan
 
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломж
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломжД.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломж
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломжbatnasanb
 
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагааЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагааBatzusemSharkhuu
 
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгааГэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгааAnkhbileg Luvsan
 
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаагэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгааAnkhbileg Luvsan
 
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагааЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагааBatzusemSharkhuu
 
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129Gantulga Nyamdorj
 
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trail
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trailЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trail
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trailБатхүү Батдорж
 
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдаа
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдааЭмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдаа
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдааBattur Lk
 
Эрүүл Зүрх Эрүүл Улаанбаатар
Эрүүл Зүрх Эрүүл УлаанбаатарЭрүүл Зүрх Эрүүл Улаанбаатар
Эрүүл Зүрх Эрүүл УлаанбаатарMuzzy Muzzy
 
Narrative report final 2012 2014
Narrative report final 2012 2014Narrative report final 2012 2014
Narrative report final 2012 2014Oyunii Erel NGO
 
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинЭрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинBatzusemSharkhuu
 
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkh
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkhэнэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkh
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkhsdwdsadwd
 

Similar to Day 1 session 2 barriers_version of 31_october2016 (mng+2 slides) (20)

Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) new
Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) newDay 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) new
Day 2 session 3 governance v29_october2016 (mng) new
 
Nem
NemNem
Nem
 
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаааймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа
аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа
 
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломж
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломжД.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломж
Д.АДЪЯАБАЯСГАЛАН - Монгол улсын эрүүл мэндийн тогтолцоог сайжруулах боломж
 
Клиник лабораторийн үүрэг
Клиник лабораторийн үүрэгКлиник лабораторийн үүрэг
Клиник лабораторийн үүрэг
 
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагааЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт,ба үйл ажиллагаа
 
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгааГэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
 
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаагэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
 
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагааЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагаа
ЭМБ-н бүтэц,зохион байгуулалт,төлөвлөлт ба үйл ажиллагаа
 
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129
Эрүүл мэндийн тухай хууль - 129
 
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trail
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trailЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trail
ЭМНЭЛЗҮЙН ТУРШИЛТ СУДАЛГАА Clinical trail
 
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдаа
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдааЭмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдаа
Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гардаг 7 нийтлэг алдаа
 
Lekc 1
Lekc   1Lekc   1
Lekc 1
 
лекц № 8
лекц № 8лекц № 8
лекц № 8
 
Эрүүл Зүрх Эрүүл Улаанбаатар
Эрүүл Зүрх Эрүүл УлаанбаатарЭрүүл Зүрх Эрүүл Улаанбаатар
Эрүүл Зүрх Эрүүл Улаанбаатар
 
Narrative report final 2012 2014
Narrative report final 2012 2014Narrative report final 2012 2014
Narrative report final 2012 2014
 
Tailan 2013-103
Tailan 2013-103Tailan 2013-103
Tailan 2013-103
 
Cavmoz7 p
Cavmoz7 pCavmoz7 p
Cavmoz7 p
 
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинЭрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
Эрүүл мэндийн тогтолцоо,тусламж үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчин
 
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkh
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkhэнэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkh
энэрэл эмнэлэг Taniltsuulga enkh
 

Day 1 session 2 barriers_version of 31_october2016 (mng+2 slides)

  • 1. Хичээл 2: Үр дүнтэй хамрагдалтад нөлөөлж буй саад бэрхшээлүүд “Хэнийг ч орхигдуулахгүй байх” зарчим дээр суурилан орон нутгийн эрүүл мэндийн тогтолцоог бэхжүүлэх цуврал сургалт Монгол улс, 2016 он
  • 2. Сургалтын агуулга • Танахашигийн хүрээ ба холбогдох үзэл баримтлалууд • Харилцан хамаарал бүхий бүрэлдэхүүн хэсгүүд • Дасгал ажил
  • 3. Сургалтын үйл явц Хэсэг I. Орхигдсон хүн амын бүлэг Хэсэг II. Үр дүнтэй хамраг- далтад нөлөөлж буй саад бэрхшээ- лүүд Хэсэг III. Орон нутгийн эрүүл мэндийн тогтолцоог бэхжүүлэх нь Тусламж үйлчилгээ Зайлшгүй шаардлагатай эм, технологи Хүний нөөц Санхүүжилт Засаглал Эрүүл мэндийн мэдээллийн тогтолцоо Хэсэг IV. Салбар дундын хамтын ажиллагаа ба нийгмийн оролцоо Хэсэг V. Хяналт шин- жилгээ үнэлгээ 4-жилийн төлөвлөлтийн орц Нөхцөл байдлын дүн шинжилгээ Хэрэгжилт Хяналт шинжилгээ үнэлгээ Хэсэг VI. “Хэнийг ч орхигдуу- лахгүй байх” зарчмыг 4 жилийн стратеги төлөвлө- гөөнд тусгах нь Орц Орц Орц Орц Орц
  • 6. • Саад бэрхшээлүүд: Зохих эрүүл мэндийн үйлчилгээг авахад саад учруулдаг хүчин зүйлс. – Тэгш бус байдлын үр нөлөө; – Хүлээж байснаас доогуур үр дүн үзүүлсэн хөтөлбөрийн үр нөлөө. • Гэтэлгэгч хүчин зүйлс: Эрүүл мэндийн үйлчилгээг бүрэн болон зохих түвшинд авахад нэмэр болдог хүчин зүйлс. – Хэрэв илүү олон эмзэг бүлгийн иргэдэд эдгээр хүчин зүйлс нөлөөлж байвал тэгш байдлыг нэмэгдүүлэх; – Хөтөлбөрийн үр нөлөөг нэмэгдүүлэх. Саад бэрхшээлүүд ба гэтэлгэгч хүчин зүйлс
  • 7. • Хүрэлцэхүйц • Хүртээмжтэй • Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц • Үйлчилгээний контакт (үйлчилгээ авч чадсан эсэх), • Үр дүнтэй байдал Үр дүнтэй хамралт: “Эмнэлгийн үйлчилгээ авах хэрэгцээтэй хүмүүс цаг хугацаанд нь, шаардлагатай чанарын түвшинд, хүсч буй үр дүнтэй үйлчилгээ авч, эрүүл мэндийн бодит ашиг тус хүртэхийг үр дүнтэй хамралт” гэнэ 1978 оноос; ХХХЧ-ийг эрүүл мэндийн эрхээ эдэлж буйг хэмжихэд ашиглах болсон Танахашигийн хамрах хүрээ
  • 8. Source: Adapted from Tanahashi T, 1978 Танахашигийн хүрээ Үйлчилгээг хүргэх зорилго Үр дүнтэй хүртээмж Үйлчилгээний контакт Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдал Хүрэлцэхүйц байдал Хүртээмжтэй байдал Зорилтот хүн ам Үйлчилгээ авдаггүй зорилтот хүн ам Үйлчилгээхангамжынүйлявц
  • 9. Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ) Хүрэлцэ- хүйц байдал Интервенц хийх хүрэлцэхүйц нөөцтэй байж, хангалттай хэрэгжүүлсэн байх: • Эрүүл мэндийн байгууламжийн тоо, нягтрал (эсвэл хүрч үйлчлэх үйлчилгээ) • Зохих ур чадвартай хүний нөөц • Шаардлагатай нөөцийн хангалттай байдал (тухайлбал: эм, тоног төхөөрөмж, тээврийн хэрэгсэл, ус, ариутгалын бодис гэх мэт) •Эх сурвалж: Танахаши, 1978; НҮБ-ын ЭЗНСЭрхий тухай олон улсын пакт ; ДЭМБ, 2010. Хүрээ: Хүрэлцэхүйц байдал
  • 10. Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ) Хүртээмж- тэй байдал Газар зүйн хувьд: • Зай, тээврийн хүрэлцээ, тээвэрлэлтэд зарцуулах цаг Санхүүгийн хувьд: • Шууд: хувь хүнээс гарах зардал (ж: нэмэлт төлбөр хийх, эм, тариа) • Шууд бус: алдагдсан боломжийн өртөг (ж: ажилгүй болох, хүүхдийн асаргаа г.м.), тээврийн зардал Байгууллагын болон мэдээллийн хувьд: • Цагийн хуваарьт анхаарах/нээх цаг • Үзлэгийн хуваарийн тогтолцоо • Захиргааны талаас тусламж, үйлчилгээнд тавих шаардлага • Эмчилгээ, үйлчилгээний талаарх мэдээллийн зохистой эх сурвалжаар хангасан байдал Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and General Comment 14 on the Right to Health Хүрээ: Хүртээмжтэй байдал
  • 11. Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ) Хүлээн зөвшөөрөгдө хүйц байдал • Соёлын итгэл үнэмшил • Үйлчилгээ нь жендерийн хэм хэмжээ, үүрэг оролцоо болон харилцаанд анхаарсан • Үйлчилгээ үйлчлүүлэгчийн насанд тохирсон байх (ж: өсвөр үеийнхэнд ээлтэй) • Нууцлалыг хэрхэн хадгалж байна? Гутаан доромжлолоос ангид байх • Үйлчилгээний чанарын талаарх төсөөлөл • Үйлчилгээ үзүүлэгчийн ялгаварлан гадуурхах хандлага (ж: хүйс, үндэстэн, гэр бүлийн байдал, шашин, бэлгийн баримжаа) Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and Tugwell. Хүрээ: Хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдал
  • 12. Хүрээ Хүчин зүйлс (жишээ) Үйлчилгээ- ний контакт • Үйлчилгээ үзүүлэгч хэрэглэгч хоёр бодит холбоо тогтоох (“ашиглалт”-тай төстэй ойлголт) Үр дүнтэй хамтралт • Эмчилгээний зааврыг баримтлахад тулгарах саад тотгор (тодорхойгүй зааварчилгаа, үйлчилгээ үзүүлэгч – өвчтөний хоорондын харилцаа муу байх, бичиж өгсөн эмчилгээ нь өвчтөнд нийцэхгүй байх, нийгмийн сөрөг нөхцөл байдал, харилцаанаас үүдэн өвчтөн эмчилгээний зааврыг мөрдөж чадахгүй байх г.м.) • Үйлчилгээ үзүүлэгч шаардлага хангахгүй байх бэрхшээлүүд (муу бэлтгэгдсэн, шаардлагатай дэмжих тогтолцоо байхгүй, ажлын байран дээр байхгүй байх болон бусад хариуцлага тооцох тогтолцоо сул байх) • Оношлогооны үнэн зөв байдалтай холбоотой бэрхшээлүүд (эрүүл мэндийн төвүүд, лабораторийн сүлжээнд нийлүүлж буй нөөц буюу орц хангалтгүй байхаас үүдсэн) Source: Tanahashi T. Health service coverage and its evaluation. Bull World Health Organ 1978; 56(2): 295-303 and Tugwell. Хүрээ: Үйлчилгээний контакт, үр дүнтэй хамралт
  • 13. ХАРИЛЦАН ИДЭВХТЭЙ СУРАЛЦАХ – ИНТЕРАКТИВ СУРГАЛТЫН ХЭСЭГ
  • 14. Заавар • Алхам 1: Оролцогсод 1-5 хүртэл тоолоод өрөөгөө тойрон зогсоно. • Алхам 2: Бүх хүмүүс босч зогссон байна. Даалгаврыг танилцуулна: – Та 50 настай элэгний хавдартай өвчтөн. Тоон үзүүлэлтүүдээс харахад хавдрын нас баралтад хүйс, хот/хөдөөгийн байршил, орлогын түвшин, боловсролын түвшинтэй холбоотой тэгш бус байдал нөлөөлсөн нь харагдаж байна.
  • 15. Заавар • Алхам 3: Үйлчилгээний хүрэлцэхүйц байдалтай холбоотой зарим бэрхшээлүүдээс танилцуулах: – 1-ийн тоотой хүмүүс: Та бүхэн алслагдсан хөдөө орон нутагт, ЭМАШТҮ хангалтгүй, сум багийн ЭМТ нь хол оршдог, эмч мэргэжилтнүүдийн чадавхи сул, гэрээр ирж тогтмол үзлэг хийх нь ховор, нөөцийн хангалт муугаас оношлогооны чадавхи сул ЭМ-ийн үйлчилгээтэй газрын оршин суугчид. • Бүх 1-ийн тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс үүдэн хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
  • 16. Заавар • Алхам 4: Үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой бэрхшээлээс танилцуулах: – 2-ын тоотой хүмүүс: Та бүхэн мал аж ахуйн хувиараа эрхлэн суудаг малчин эсвэл оюутан тул даатгалын шимтгэлээ төлж чадаагүй ЭМД-гүй байгаа. Тиймээс та ӨЭМТ дээр очлоо ч бичиж өгөх эмийг худалдан авч чадахгүй тул та тийшээ зүглээгүй. • Бүх 2-ын тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс үүдэн хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
  • 17. Заавар • Алхам 5: Үйлчилгээний хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц байдалтай холбоотой бэрхшээлүүдийг танилцуулах: – 3-ын тоотой хүмүүс: Та гэр хороололд оршин суудаг. Хэдийгээр танай ойролцоо ЭМ-ийн үйлчилгээ байрладаг боловч та болон таны эхнэр дөнгөн данган амин зуулгын зардлаа (хоол хүнс, халаалт гэх мэт) дийлэх хэмжээний орлоготой. Та өрх гэрийн тэргүүний хувьд хүчтэй байж, эдгээр зардлуудыг төлөх чадвартай байх ёстой гэж үздэг. Хэрэв та ӨЭМТ дээр очвол та эхнэр болон гэр бүлийнхээ өмнө эвгүй байдалд орохоос гадна та өөрийн багахан мөнгөнөөс ЭМ-ийн үйлчилгээнд зарцуулах хүсэлгүй байна. Иймд та очоогүй. • Бүх 3-ын тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн энэхүү бэрхшээлээс үүдэн хавдраа цаг тухайд нь оношлуулж чадаагүй.
  • 18. Заавар • Алхам 6: Үйчилгээний үр дүнтэй хамралтын байдалтай холбоотой бэрхшээлүүдийг танилцуулах: – 4-ийн тоотой хүмүүс: Та Хавдар Судлалын Үндэсний Төвөөс (орон нутгийн ЭМБ-ын хамт) зохион байгуулсан үндэсний кампанит ажлын үеэр хавдрын оношлогооны зохих удирдамжийн дагуу оношлогдох боловчтой. Гэвч та хавдрын хожуу шатанд оношлогдсон. Таныг ХСҮТөв рүү шилжүүлэх боловч тэнд ачаалал хэтэрсэн байх тул очер дараалал ихтэй байна. Мөн та ажлаа алдахгүйн тулд ажлаасаа чөлөө авч хангалттай цаг гаргаж чадахгүй (танай гэр бүл ядуу тул танд бүхнээс илүү ажил чухал байгаа). • Бүх 4-ийн тоотой хүмүүс сууна. Та бүхэн шаардлагатай хавдрын эмчилгээнд хамрагдаж чадахгүй
  • 19. Заавар • Алхам 7: Хэн зогсоогоороо үлдсэн мөн хэрэгцээгээ хангаж чадаагүй талаар ярилцах Өрөөнд байгаа бүх оролцогчид 5-ын тоотой хүмүүс 1, 2, 3, 4-ийн тоотой хүмүүс хамралтын муруйны дагуу суусан

Editor's Notes

  1. Quick count to five around the room Imagine that all people here are with a sick child and need a health service provider for your child Those who stay at the table, will get the service Now – everyone who is a 1, you can step away from the table, because you live in a remote rural settlement and there is no service provider nearby Now – everyone who is a 2, you can step away from the table, because there is a fee for seeing the provider, and you cannot afford it Now – everyone who is a 3, you can step away, because the service provider does not speak the language you do, and you are also afraid of discrimination Now – everyone who is a 4, you actually contact the service…great, but the provider suggests referaral for your child (that is either too far away, or unaffordable) and so the treatment is not completed.
  2. Availability coverage: The ratio between availability of resources – such as human power, facilities, drugs – and the size of the target population gives the measurement of availability coverage (Tanahashi, 1978). Availability coverage considers the resources available for delivering an intervention and their sufficiency, namely the number or density of health facilities and personnel or the availability of necessary inputs (e.g., drugs, equipment). Availability coverage measures the capacity of a health system in relation to the size of the target population or ideally for the population in need.   Accessibility coverage: According to the definition by Tanahashi, even if the service is available, it must be located within reasonable reach of the people who should benefit from it. The capacity of the service is limited by the number of people who can reach and use it and thereby access it (Tanahashi, 1978). There are two main dimensions of accessibility: physical access and financial accessibility. These are described below.   Physical access. Distance from a health service provider is a strong accessibility factor. Another factor closely related to distance and transport is time. The travel time to a health facility to access services and the waiting time to see a health professional are associated with the patients’ perception of accessibility of services. However, the value of time (the opportunity cost of time) is different for different groups of people and consequently its impact as an access barrier will also vary.   Financial accessibility. User fees and transport costs have been shown to negatively impact access to health services, rendering health services less accessible to poor and vulnerable households. Uncertainty of costs and expectations of high out-of-pocket costs (formal or informal) can also obstruct access. See “effective coverage” for issues related to financial protection.  
  3. Availability coverage: The ratio between availability of resources – such as human power, facilities, drugs – and the size of the target population gives the measurement of availability coverage (Tanahashi, 1978). Availability coverage considers the resources available for delivering an intervention and their sufficiency, namely the number or density of health facilities and personnel or the availability of necessary inputs (e.g., drugs, equipment). Availability coverage measures the capacity of a health system in relation to the size of the target population or ideally for the population in need.   Accessibility coverage: According to the definition by Tanahashi, even if the service is available, it must be located within reasonable reach of the people who should benefit from it. The capacity of the service is limited by the number of people who can reach and use it and thereby access it (Tanahashi, 1978). There are two main dimensions of accessibility: physical access and financial accessibility. These are described below.   Physical access. Distance from a health service provider is a strong accessibility factor. Another factor closely related to distance and transport is time. The travel time to a health facility to access services and the waiting time to see a health professional are associated with the patients’ perception of accessibility of services. However, the value of time (the opportunity cost of time) is different for different groups of people and consequently its impact as an access barrier will also vary.   Financial accessibility. User fees and transport costs have been shown to negatively impact access to health services, rendering health services less accessible to poor and vulnerable households. Uncertainty of costs and expectations of high out-of-pocket costs (formal or informal) can also obstruct access. See “effective coverage” for issues related to financial protection.  
  4.    Contact coverage: Contact coverage is the actual contact between the service provider and the user. The number of people who have contacted the service is a measurement of service output (Tanahashi , 1978). It is similar to ‘use of services’.   Effective coverage: The Tanahashi framework defines effective coverage as the proportion of the population in need of an intervention who has received an effective intervention (Tanahashi, 1978). For health interventions that require a one-time action, contact coverage may be virtually equivalent to effective coverage. For other interventions, such as chronic disease treatment, effectiveness can require diagnostic accuracy, provider compliance for evidence-based treatment, ‘continuity’ of access by the patient, effectiveness of referrals, and adherence to prescribed treatment and rehabilitation (WHO, 2010b). As this study focuses on universal health coverage (see next definition), effective coverage also entails financial protection. Out-of-pocket health expenditure as a percentage of total health expenditure and the percentage of the population suffering from catastrophic health expenditures can be used as indicators to measure financial protection. Travel time may be more relevant than distance, as lack of all-weather roads in some forested, tribal areas can lead to difficulties in access during monsoon and rains. Mountainous terrain can also prolong travel times, hence creating an access barrier.  
  5.    Contact coverage: Contact coverage is the actual contact between the service provider and the user. The number of people who have contacted the service is a measurement of service output (Tanahashi , 1978). It is similar to ‘use of services’.   Effective coverage: The Tanahashi framework defines effective coverage as the proportion of the population in need of an intervention who has received an effective intervention (Tanahashi, 1978). For health interventions that require a one-time action, contact coverage may be virtually equivalent to effective coverage. For other interventions, such as chronic disease treatment, effectiveness can require diagnostic accuracy, provider compliance for evidence-based treatment, ‘continuity’ of access by the patient, effectiveness of referrals, and adherence to prescribed treatment and rehabilitation (WHO, 2010b). As this study focuses on universal health coverage (see next definition), effective coverage also entails financial protection. Out-of-pocket health expenditure as a percentage of total health expenditure and the percentage of the population suffering from catastrophic health expenditures can be used as indicators to measure financial protection. Travel time may be more relevant than distance, as lack of all-weather roads in some forested, tribal areas can lead to difficulties in access during monsoon and rains. Mountainous terrain can also prolong travel times, hence creating an access barrier.