Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι; Πώς ήταν τα σπίτια τους; Τι έτρωγαν, με τι διασκέδαζαν; Πώς εκπαίδευαν τα παιδιά τους;

1. Η καθημερινή ζωή στην αρχαία
Ρώμη
ΦΟΥΚΗ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Καθηγήτρια : Ηλιάνα Κουβάτσου

2. Πρωτεύουσα αυτού του μεγάλου κράτους ήταν η Ρώμη. Εκεί ζούσε ο
αυτοκράτορας. Η πόλη ήταν χτισμένη στις όχθες του ποταμού Τίβερη και
ήταν στολισμένη με ωραία έργα τέχνης και ναούς. Ο πληθυσμός της
έφτασε την περίοδο που αναπτύχτηκε πολύ περίπου το 1.500.000
κατοίκους. Οι κάτοικοι χωρίζονταν στους πληβείους (φτωχούς) που
έμεναν σε στενά δωμάτια πολυκατοικιών και στους πατρίκιους, πλούσιους
που ζούσαν σε επαύλεις (μονοκατοικίες).

3. Ο Τίβερης αρτηρία ζωής για τη Ρώμη
Η Ρώμη δεν είναι παραθαλάσσια. Ο Τίβερης ποταμός της, που ήταν
πλωτός, συνέδεε την πόλη με τη θάλασσα και με όλα τα λιμάνια της
Μεσογείου. Καθημερινά ανέβαιναν τον Τίβερη 25 φορτηγίδες,
μεταφέροντας σιτάρι στη Ρώμη και κοντά της της, φορτωμένες λάδι,
κρασί, τρόφιμα, μεταλλικά, υλικά οικοδομής και άλλα είδη για την αγορά.
Οι Ρωμαίοι, εκτιμώντας την αξία του Τίβερη για τη ζωή τους, τον τιμούσαν
και τον λάτρευαν ως θεό.

4. Άρτος και θεάματα
Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες για να κρατούν ικανοποιημένους τους κατοίκους
των μεγάλων πόλεων, που έκαναν συχνά εξεγέρσεις, τους προσέφεραν
δωρεάν γεύματα και δωρεάν διασκέδαση (άρτον και θεάματα). Αυτά τα
θεάματα ήταν κυρίως μονομαχίες και θηριομαχίες.

5. Μεγαλοϊδιοκτητές και Μικροϊδιοκτητές
Οι μεγαλοϊδιοκτήτες γεωργοί είχαν μεγάλα και γόνιμα αγροκτήματα. Σε
αυτά ήταν κτισμένα τα σπίτια των ιδιοκτητών και κοντά τους στάβλοι,
ορνιθώνες και αποθήκες για τους καρπούς και τις ζωοτροφές. Όλα αυτά
τα φρόντιζαν οι δούλοι, που έμεναν μόνιμα εκεί. Αντιθέτως, οι
μικροϊδιοκτήτες καλλιεργούσαν μόνοι τα κτήματά τους και ζούσαν από τα
λιγοστά προϊόντα της παραγωγής τους.

6. Τα παιδιά των μικροϊδιοκτητών συνήθως εγκατέλειπαν την ύπαιθρο και
αναζητούσαν εργασία στην πόλη , στις τέχνες και στα δημόσια έργα , που
πραγματοποιούνταν σε όλη την αυτοκρατορία.

7. Λουτρά
Επειδή στη Ρώμη συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος, οι Ρωμαίοι
ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για την καθαριότητα. Έφτιαξαν σύστημα
αποχέτευσης και δημόσια λουτρά.

8. Δούλοι
Οι Ρωμαίοι μαστίγωναν και αλυσόδεναν τους δούλους. Τους έβαζαν να
δουλεύουν χωρίς διακοπή και να κοιμούνται στα υπόγεια με ελάχιστη
τροφή. Τους έδιναν τα χειρότερα ρούχα και τους απαγόρευαν να
παντρεύονται. Γι' αυτό και οι δούλοι ζούσαν με τη σκέψη της εξέγερσης.
Έγιναν πολλές εξεγέρσεις. Τη μεγαλύτερη την έκαναν το 70 π.Χ. με αρχηγό
το Σπάρτακο, Θρακιώτη αιχμάλωτο και μονομάχο. Ο ίδιος σκοτώθηκε και
έξι χιλιάδες δούλοι που ήταν μαζί του σταυρώθηκαν. Η επανάσταση αυτή ,
οδήγησε σε μια βελτίωση της διαβίωσης των δούλων

9. Εκπαίδευση
Αν οι γονείς διέθεταν οικονομική άνεση, έστελναν τα αγόρια και κάποια
κορίτσια ( τα περισσότερα διδάσκονταν όσα έκαναν και τα αγόρια στο
σπίτι ) στην ηλικία των 7 ετών σε ιδιωτικό σχολείο εκτός σπιτιού, που
ονομαζόταν «ludus», όπου ένας δάσκαλος ( litterator ή magister ludi),
συχνά ελληνικής καταγωγής, τα δίδασκε ανάγνωση, γραφή, αριθμητική
και μερικές φορές και ελληνικά (ως τα 11 χρόνια). Αυτή ήταν η
πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

10. Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μπαίνοντας στα 12 οι μαθητές εντάσσονταν
στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ένας δάσκαλος που αποκαλούνταν
“grammaticus” τους δίδασκε ελληνική και ρωμαϊκή λογοτεχνία.
Τριτοβάθμια εκπαίδευση: Στην ηλικία των 16 ορισμένοι μαθητές
φοιτούσαν σε σχολές ρητορικής , όπου ο δάσκαλος , σχεδόν πάντα
Έλληνας, ονομαζόταν «ρήτωρ».

11. Μια μέρα στην Αρχαία Ρώμη με τον Λούκιο Ποπίδιο Σεκούντο

12. Ψυχαγωγία
Οι νεαροί Ρωμαίοι είχαν πολλές επιλογές, όταν επιθυμούσαν να
ψυχαγωγηθούν και να αθληθούν, όπως για παράδειγμα το άλμα, την πάλη,
την πυγμαχία και το τρέξιμο. Την εποχή αυτή υπήρχαν επίσης διάφορα
παιχνίδια που περιλάμβαναν τη χρήση μπάλας, όπως ένα παιχνίδι που
θυμίζει τη σύγχρονη χειροσφαίριση. Τα παιδιά είχαν στη διάθεσή τους
παιχνίδια, ενώ ήταν ήδη γνωστά διάφορα ομαδικά παιχνίδια, όπως τα
«βαρελάκια».

13. Οι πλούσιοι Ρωμαίοι που κατοικούσαν σε εξοχικές περιοχές, συχνά επιδίδονταν
στο ψάρεμα και το κυνήγι. Άλλες δημοφιλείς δραστηριότητες ήταν τα
παιχνίδια με ζάρια, τα επιτραπέζια και ο τζόγος. Εντούτοις, στις παραπάνω
δραστηριότητες δεν συμμετείχαν γυναίκες. Για τους πλούσιους δημοφιλή ήταν
τα δείπνα, που ανάλογα με την περίπτωση περιελάμβαναν μουσική, χορό και
ανάγνωση λογοτεχνικών έργων. Κάποιες φορές και οι πληβείοι οργάνωναν
ανάλογες γιορτές, αν και το δείπνο για ψυχαγωγία συνήθως σήμαινε επίσκεψη
σε κάποια ταβέρνα.

14. Το Κολοσσαίο
Πολλά άτομα μονομαχούσαν, ενώ άλλοι πολεμούσαν μεταξύ της σε
ομάδες, στην ξηρά ή στο νερό. Τότε, πλημμύρισε ξαφνικά το αμφιθέατρο
και έφεραν μέσα άλογα και ταύρους και άλλα κατοικίδια, που είχαν
εκπαιδευτεί να κινούνται στο νερό, όπως στη στεριά. Έφεραν και
ανθρώπους πάνω σε πλοία. Το πλήθος μετά από κάθε μονομαχία ζητά από
το νικητή που φόνευσε τον αντίπαλό του, να αντιμετωπίσει αμέσως άλλον,
ξεκούραστο, που θα καταφέρει να τον φονεύσει. Και ο τελευταίος νικητής
φυλάσσεται για μια άλλη σφαγή. Έτσι, ο άνθρωπος, πράγμα ιερό για τον
άνθρωπο, φονεύεται από το συνάνθρωπό του για απλή διασκέδαση των
θεατών.

16. Ευχαριστούμε για την προσοχή σας

17. Δικτυογραφία
• https://daskalemata.weebly.com/-eta-kappaalphathetaetamuepsilonrhoiotanu942-zetaomega942-
sigmatauetanu-alpharhochialpha943alpha-rho974mueta.html
• http://www.slideboom.com/presentations/422241/%CE%97-
%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-
%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-
%CE%A1%CF%8E%CE%BC%CE%B7
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%A1%CF
%8E%CE%BC%CE%B7
• http://paidio.blogspot.gr/2011/09/blog-post_9161.html
• https://www.ancient.eu/article/637/roman-daily-life/
• https://www.youtube.com/watch?v=8j8ermo3plMα
• https://images.google.com/
• https://www.youtube.com/watch?v=4bPfmq6bTrU