- Transgenikoak janari transgenikoak - Zelula amak - Terapia genikoa

1. BIOTEKNOLOGIA
Marta Escudero eta Jone Castro

2. AURKIBIDEA
★ Transgenikoak
○ janari transgenikoak
★ Zelula amak
★ Terapia genikoa

3. Sarrera
XXI Ingeniaritza Genetikoaren mendea
Geneak manipulatuz gaixotasunak sendatu
elikatzeko
bizia luzatzeko sendagaiak.
gaur egun eztabaidak geneen manipulazioaren arazo etikoei buruz
ingurumenean sor daitezkeen arazoei buruz.

4. Transgenikoak
Beste espezie baten gene bat sartuta genetikoki eraldatu diren organismoak
Horren bidez ondokoak lortu dira:
-Petrolio-orbanak garbitzen dituzten bakterio superdegradatzaileak
-Plastiko biodegradagarriak sortzen dituzten bakterioak zurriteak
eragiten dituzten intsektuen aurkako landareak

5. Janari transgenikoak
Beste espezie bateko geneak hartu dituzten landare edo animalietatik datozen janariak dira.1883an
lehengo landare transgenikoa lortu zen, eta 1994an janari hauen merkaturatzea onartu zen
estrenaikoz.
● Abantailak: Elikagaiak mineral, proteina eta bitamina gehiago dituzte, denbora gehiago
kontserbatzen dira, zapore hobeagoa dute, erresistentzia gehiago dute izurrite baten aurrean.
● Desabantailak: Inguruko espezieak hil, intsektuak eta animaliak aldatu, landare txarrak indar
gehiago hartu, etiketatu gabeko elikagaiak merkaturatuko dira, alergiak agertzea, toxiko berriak
agertzea elikagaietan.

6. Zelula amak
Zelula ez diferentziatuak dira eta beste ehun mota batzuen zelula bihur daitezke.
Motak:
● Enbrionarioak: In vitro ernalketetan sobera geratutako enbrioetatik ateratzen
dira. Arazo etikoak sortzen dituzte.
● Zilbor-hesteetatik edo helduengandik ateratzen direnak: Haiek erabiltzeak ez
du arazo etikorik sortzen.
● Induzitutakoak: Larruazaleko zelula helduetatik ateratzen dira. Zelula berri
horietatik tumorerik eragiten ez duten zelula diferentziatuak (neurona,
pankreako zelulak...) lortzea da helburua.

8. Terapia genetikoa
Zenbait gene sartzen dira pazientearen gorputzean, haren genomaren akatsak
konpontzeko.
Bi modutan aplika daiteke: in vivo eta ex vivo
Bi erronka sortzen ditu:
● Erronka teknikoak (gene bat zelula mota jakin batean sartu eta zuzen
adieraztea lortu behar da)
● Segurtasun-arazoak (erabiltzen diren birusek inmunitate-erantzun
hilgarriak eragin ditzakete edo minbizia sortu).