1. Elikadura arduratsua 2011-2012 Ikasturtea Elikaduraren historia Gaur egungo nekazariza eta abeltzaintza Ondorio ekologikoak Eragina osasunean Ondorio sozialak Beste kontsumo eredu bat posible da! Zer egin dezakegu?
2. Elikaduraren historia ! Elikadura, elikagaia batzen dugunetik mahaigaineratzen dugunera arte jasaten duen prozesu multzoa da. Hortik aurrera nutrizioa hasten da. Faktore desberdinen mende dago, esate baterako, heziketa, kultura, maila soziala, merkatuaren gorabeherak… Elikaduraren historia gizakiaren eboluzioarekin batera dator . Egoerari eta ingurumenari egokitzeko dugun gaitasunak elikatzeko modua desberdinak sortzen ditu. Azken hamarkadeetan bizimodu aldaketa izugarriak izan ditugu . Hori dela eta elikagaien kontsumoa inoiz baino azkarrago aldatu da. Gaurko elikadura “izatez” osasuntsua da, elikagaien kopuruak gora egin du,eta medikuntzak aurrera pausuak eman ditu. Eta hala eta guztiz ere, erietxeek ez dute geldi unerik.
3. Bigarren Mundu Gerra ostean... Gaur egungo nekazaritza eta abeltzaintza Nekazariek politika honen bidez diru-laguntzak jasotzen dituzte, zenbat eta gehiago ekoiztu, orduan eta diru kopuru handiagoa jaso. Europak eta AEBk nekazaritza eta abeltzaintzaren industrializazioa bultzatzen zuten . Makina garatuagoen erabilera, ureztatzeko moduak, hazien hibridazioa, ongarri sintetikoak… Kalitate gutxiko eta ingurumenarentzako arriskutsu diren elikagaien gehiegizko produkzioa eragin du. Europar Batasunak garapen bidean dauden herrialdeetan bere soberakinak balio duten baino merkeagoak saltzen ditu. Egoera honek baserritarrei euren lurrak uztea derrigortzen die.
4. Ondorio ekologikoak Genetikoki eraldatutako landareek ,ingurumena betirako kaltetzen du. Barietate hobeagoak ekoizterakoan, ohizko eta tokiko beste barietate batzuk desagertu egin ziren, nekazal-bioaniztasunearentzat galera handia izaten. Pestizida, ongarri edota gehigarriak bezalako sustantzia kimikoek lurzoru, ura eta atmosfera kutsatzen dute. Munduan zehar elikagaiak garraiatzeak energia asko xahutzen du. Makinak mugitzeko, azpiegiturak eraikitzeko eta abar … energia asko behar da. Gainera ur kopuru handia behar du, munduko ur baliabideak suntsituz. Kontsumitzen ditugun produktuen gehiengoek labore bakarreko lantze industrialen daukate jatorria.Bertan natura eta animalien ongizatea ez dute kontuan hartzen.
5. Eragina gure osasunean Gure elikadura elikagaiez osatutako elikadura izatetik jangarriak izan daitezkeen sustantziez osatutako elikadura bat izatera pasatu da. Baina horrek ez du esan nahi elikagaiak dituztenik. Multinazional handiek findutako, manipulatutako, aizundutako eta kimika zein sintesi substantziez osatutako elikadura kontsumitzen hezitu gaituzte ..elikagaien zati biziak aldatzen dituzte bereziki; hala nola, bitaminak, mineralak, antioxidatzaileak, pigmentu naturalak… Lurzoruaren kalitatea urritzen dute, eta, beraz, gure elikagaiena Lurraren, landareen, animalien eta gizakion osasuna lotuta dago. Lurra gaixotzen badugu, beste guztia ere gaixotuko da.
6. Ondorio sozialak Nola uler daiteke nekazariek eurak izatea, janaria ekoizten dutenak hain zuzen, munduan goseak jota dagoen populazioaren %75? Herri aberastutako gobernuen legeek nekazaritzaren, arrantzaren eta abeltzaintzaren errentagarritasun komertziala inposatu dute elikatzeko eta ekoizteko eskubidearen gainetik. Ekoizleek elikagaiak ekoizteko lurrak eta horiek lantzeko eskubidea galdu zituzten. Enpresa erraldoien menpe geratu ziren, zeren eta beraiek bakarrik baitaukate esportatuko diren elikagai horiek kudeatzeko behar den beste diru.
7. Katea ez apurtzeko, enpresek ezin diote kontsumitzaileari uko egin; gogora ezazu konponbidea gure eskuetan dagoela!! Beste kontsumo eredu bat posible da! Nekazaritza eta abeltzaintza ekologikoa . Kalitatezko produktuak eta bide batez, ingurumenean sor daitezken ondorio negatiboak saihesten dira. Sasoiko eta bertako produktuak Freskoagoak dira, goxoagoak dira, gehiago irauten dute eta tokiko ekonomia suspertuko duzu. Kontsumo taldeak Osasuntsu eta gozo jateaz gain, bidezkoak diren lan-baldintzak sustatzen ari zara.