เอกสารประกอบการบรรยายการสร้างภาพ 3 มิติด้วยโปรแกรม Blender

1. การขึ้นรูปชิ้นงาน 3 มิติด้วยรูปทรงพื้นฐาน
04116078 3D MEDIA TECHNOLOGY
ผศ.ดร.กุลชัย กุลตวนิช
สาขาวิชานิเทศศาสตร์เกษตร คณะเทคโนโลยีการเกษตร
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

2. วัตถุประสงค์การเรียนรู้
1. อธิบายความแตกต่างของระหว่างภาพ 2 กับ 3 มิติได้
2. สามารถใช้งานโปรแกรมสร้างรูปภาพ 3 มิติได้
3. สามารถสร้างวัตถุ 3 มิติจากรูปทรงพื้นฐานได้
4. สามารถใส่วัสดุและพื้นผิวลงบนภาพ 3 มิติได้
5. สามารถจัดแสงและมุมกล้องเพื่อแสดงภาพ 3 มิติได้

3. ภาพสามมิติคืออะไร?
ต่างจากภาพทั่วไปอย่างไร?

4. ความแตกต่างของภาพ 2 มิติ และ 3 มิติ
x
y
Origin Point
2D
x
y
z Origin Point
3D

5. รูปทรงเรขาคณิตแบบ 2 มิติ และ 3 มิติ

6. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของภาพ 3 มิติ

7. ขั้นตอนการสร้างภาพนิ่ง 3 มิติ
1. ขึ้นรูปทรง (Modeling)
2.ใส่วัตถุและพื้นผิว (Shading)
3.จัดมุมกล้องและแสงไฟ (Light and camera)
4.ประมวลผลภาพ (Rendering)

8. รู้จักกับโปรแกรม Blender
“Blender” เป็นโปรแกรม Open Source เปิดให้ ดาวน์โหลดฟรี
มีฟังก์ชั่นการใช้งานทัดเทียมกับโปรแกรม สร้างงาน 3 มิติ โปรแกรมอื่น ๆ
เช่น 3D MAX Studio, MaYa เป็นต้น
โหลดได้ที่ www.blender.org

9. จุดเด่นของโปรแกรม Blender
• ใช้พื้นที่และทรัพยากรของเครื่องน้อยเมื่อเทียบกับโปรแกรมตระกูลเดียวกัน
• ติดตั้งได้ง่าย ใช้เวลาไม่นาน เร็วที่สุดในบรรดาโปรแกรมทั้งหมด
• สามารถสร้างงาน 3 มิติ ได้หลายรูปแบบ และส่งออกไปยังโปรแกรมอื่น ๆ ได้
• มีให้ใช้ทางานได้ทั้ง Windows, Mac OS และ Linux
• ได้รับการสนับสนุนจาก SIPA และมีชุมชนเป็นของตัวเอง

10. หน้าจอการทางาน
ของโปรแกรม
Editor
Sidebar
Panel
Control
Header
Context buttons

11. ใช้เมาส์ที่มี Wheel
จะสะดวกที่สุด!
• SHIFT + คลิกค้าง = Pan หน้าจอ
• คลิกค้างแล้วหมุน = หมุนกล้อง
• Scroll Mouse = ซูม
เลือกวัตถุ เปิด Object Context Menu
การใช้งานเมาส์

12. 3D Cursor
กาหนดจุดสร้างวัตถุใหม่
3D Manipulator
ย้าย ขยาย และหมุนวัตถุ
Camera
กาหนดมุมภาพในการ Render
Light (Lamp)
แหล่งกาเนิดแสงไฟ
Object
วัตถุ 3 มิติ
สิ่งที่อยู่ในหน้าจอเริ่มต้น

13. เลือกรูปแบบ Layout หน้าจอทางาน
ให้ เหมาะกับงานที่จะทา สามารถ
สร้างใหม่ได้โดย กด เครื่องหมาย +
การจัดการ Workspace

14. หากกด ctrl
ค้างไว้จะหมุน
ไปในทาง
ตรงกันข้าม!
การควบคุมมุมมองของหน้าจอ

15. • Orthographic View คือ การแสดงผลมุมมองตามขนาดจริงของวัตถุ โดยไม่ยึดกับการ
มองเห็นแบบสายตามนุษย์ ในมุมมองนี้ไม่ว่าจะหมุน มุมมองไปด้านใด วัตถุจะมีขนาดคงที่เสมอ
ไม่ขึ้นอยู่กับระยะไกลหรือใกล้ ซึ่ง มีประโยชน์ในการเปรียบเทียบขนาดจริงในการสร้างงาน 3 มิติ
• Perspective View คือ การแสดงผลมุมมองตามที่สายตามนุษย์ มองเห็นจริง ซึ่งในมุมมองนี้
วัตถุที่อยู่ใกล้ก็จะมีขนาดใหญ่ และวัตถุที่อยู่ไกลก็จะมีขนาดเล็กลงไปตามระยะห่างจากสายตา
มุมมองนี้ มีประโยชน์ในการ มองผลลัพธ์จริงเมื่อเราสร้างงาน 3 มิติ
Orthographic VS Perspective

17. การเริ่มทางานกับวัตถุ

18. • คลิกซ้ายเพื่อทาการเลือกวัตถุ เมื่อเลือกแล้วจะ
มีแกน XYZ ปรากฎออกมา
• หากต้องการเลือกมากกว่า 1 ชิ้น กด Shift ค้าง
แล้วคลิกซ้ายเลือก
การเลือกวัตถุ 3 มิติ

19. • กด G เพื่อเคลื่อนย้ายแบบอิสระ
• กด G ตามด้วย X, Y, Z เพื่อเคลื่อนย้ายตามระนาบ
ของแกน
• หรือคลิกปุ่ม ลูกศรสี่แฉก ตามรูป
• แล้วคลิกลากที่แกน X, Y, Z บน
3D Manipulator
การเคลื่อนย้ายวัตถุ 3 มิติ

20. • กด R เพื่อหมุนแบบอิสระ
• กด R ตามด้วย X, Y, Z เพื่อหมุนตามระนาบของแกน
• หรือคลิกปุ่ม ลูกศรหมุน ตามรูป
• แล้วคลิกลากที่เส้นวงกลมตามระนาบ X, Y, Z
บน 3D Manipulator
การหมุนวัตถุ 3 มิติ

21. • กด S เพื่อย่อ/ขยายแบบอิสระ
• กด S ตามด้วย X, Y, Z เพื่อย่อ/ขยายตามระนาบ
ของแกน
• หรือคลิกปุ่ม กล่องสี่เหลี่ยมที่มีลูกศร ตามรูป
• แล้วคลิกลากที่แกนตามระนาบ X, Y, Z
บน 3D Manipulator
การย่อ/ขยายวัตถุ 3 มิติ

22. • กด Shift+D เพื่อสร้างสาเนาวัตถุ 3 มิติ
• ขยับเมาส์ตามอิสระเมื่อพอใจแล้วคลิกซ้ายวาง
• หากต้องการขยับตามระนาบทีละแกน ใช้คาสั่ง
Shift+D และกด X, Y, Z ปุ่มใดปุ่มหนึ่งเพื่อ
เลือกแกนในการขยับวางสาเนา
การทาสาเนาวัตถุ 3 มิติ

23. • กด Shift แล้วคลิกขวาเลือกวัตถุที่ต้องการ
• กด Ctrl+G หากต้องการสร้างกรุ๊ปของวัตถุ
• กด Ctrl+J หากต้องการเชื่อมวัตถุ
• เมื่อต้องการเลือกวัตถุที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน
ทั้งหมดให้คลิกขวาที่วัตถุแล้วกด Shift+G
เลือก Group จะสามารถเลือกวัตถุที่อยู่กลุ่ม
เดียวกันได้
การจัดกลุ่มและการเชื่อมวัตถุ 3 มิติ

24. • Undo : Ctrl + Z
• Redo : Shift + Ctrl + Z
การ Undo หรือ Redo

25. • Object Mode เป็นโหมดการทางานสาหรับเลือกหรือจัดกระทากับวัตถุ 3 มิติทั้งชิ้น
ไม่สามารถทางานเฉพาะส่วนของวัตถุได้ สามารถเลือกวัตถุทีละหลายชิ้นได้
• Edit Mode เป็นโหมดการทางานสาหรับเลือกหรือจัดกระทาเพียงบางส่วนของ
วัตถุ 3 มิติ ไม่สามารถเลือกทีละหลายวัตถุได้เมื่ออยู่ในโหมดนี้
Mode การทางานพื้นฐาน

26. Mesh พื้นฐานใน Blender

27. • คลิกเมาส์วาง Cursor
ในตาแหน่งที่ต้องการสร้างวัตถุเลือกเมนูที่
Panel ด้านบน Add > Mesh
• จากนั้นคลิกเมาส์ซ้ายเลือกวัตถุที่จะสร้าง
• คีย์ลัด Shift+A
*อย่าลืมเปลี่ยนภาษาให้เป็นภาษาอังกฤษ
การสร้างวัตถุ Mesh

28. เราสามารถสลับระหว่างโหมด Object และ Edit ได้ด้วยปุ่ม Tab

29. Vertex Selection
การปรับแต่งรูปร่างวัตถุ 3 มิติใน EditMode

30. การปรับแต่งรูปร่างวัตถุ 3 มิติใน EditMode
Edge Selection

31. การปรับแต่งรูปร่างวัตถุ 3 มิติใน EditMode
Face Selection

32. เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
Selection
Tweak (คีย์ลัด : W)
Select Box (คีย์ลัด : B)
Select Circle (คีย์ลัด : C)
Select Lasso (คีย์ลัด : L)
ถ้าขี้เกียจจาคีย์ลัดกด W เพื่อสลับโหมดได้เลย

33. เพิ่มจานวน Face บนวัตถุให้มีความละเอียดเพิ่มมากขึ้น
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
Subdevide

34. เพิ่มจานวน Edge และ Face บนวัตถุ 3 มิติ ตามแนวตั้งและนอน
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
Loop-Cut

35. เพิ่มหน้า Face จากเส้นขอบ (Edge) ที่กาหนด
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
New Face
From edge

36. เพิ่มหน้า Edge/Face จากจุด (Vertices) ที่กาหนด
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
New Edge/Face
From Vertices

37. การสร้างเส้นขอบข้างในหน้า Face
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
Inset Face

38. ยืดขยาย Face หรือ Edge ของวัตถุ 3 มิติ
เครื่องมือพื้นฐานใน EditMode
Extrude

39. Wireframe Solid
Material Preview Rendered
• กดปุ่ม Z เพื่อเลือกโหมดการมอง
การเปลี่ยนโหมดในการมองวัตถุ
*อย่าลืมเปลี่ยนภาษาให้เป็นภาษาอังกฤษ

40. 1 2 3 4
การลงสีพื้นฐาน (Basic Shading)

41. • กดปุ่ม Ctrl+Alt+0 กล้องจะเคลื่อนไปยังวัตถุที่เรามอง
เปลี่ยนตาแหน่งกล้องให้ตรงกับ View Port

42. มาลองสร้างเก้าอี้ในฝันกันเถอะ!

43. • เลือก Render ที่ Menu Bar
• แล้วกด Render Image
• คีย์ลัด F12
การ Render ชิ้นงาน