2. Sa pagtatapos ng aralin, inaasahan na...
1. Matukoy ang mga prinsipyo ng Likas na
Batas Moral
2. Makapagsuri ng mga pasiyang ginagawa sa
araw-araw batay sa paghusga ng konsensiya
4. Nagagawa mo bang makita
ang iyong sarili na nasa
mabuti o nasa masama?
5. Ano ang sanggunian mo bago ka
umaksiyon sa isang bagay? Narinig
mo na ba ang payo na, “Gawin
mong gabay ang iyong
konsensiya”o di kaya, “Makinig ka
sa iyong konsensiya”. Alam mo ba
ang tunay na kahulugan ng mga
pahayag na ito?
6. Ano kaya ang papel na
ginagampanan ng konsensiya
sa pang araw-araw na buhay
ng tao?
7. Ang konsensiya ay ang
batayan ng isip kung alin ang
tama o mali.
Pero alam mo ba kung paano
nalalaman ng konsensiya na ang
isang kilos ay mabuti o
masama?
8. Maaaring magkamali ang
paghuhusga ng konsensiya kung
tama o mali ang isang kilos. Ito ay
nakadepende sa kaalaman ng tao
tungkol sa katotohanan.
9. Kung mabuti ang ikinilos, ibig sabihin
nito na ang kaalaman ng tao sa
katotohanan ay tama at kung masama
ang ikinilos, nangangahulugan ito na
taliwas sa katotohanan ang taglay niyang
kaalaman.
Ngunit dapat nating isaalang-alang
na hindi lahat ng maling gamit ng
konsensiya ay maituturing na masama.
10. May mga pagkakataon na hindi
ito kinikilalang masama dahil sa
KAMANGMANGAN ng tao. Ang
kamangmangan ay kawalan ng
kaalaman sa isang bagay.
11. Uri ng Kamangmangan
1. Kamangmangang madaraig (vincible ignorance).
Ang kamangmangan ay madaraig kung mayroong
pamamaraan na magagawa ang isang tao upang
malampasan ito at ang pagkakaroon ng kaalaman
dito ay magagawa sa pamamagitan ng pagsisikap
o pag-aaral. Ang kamangmangan ay dahil na sa
sariling kapabayaan ng tao.
12. Uri ng Kamangmangan
1. Kamangmangang madaraig (vincible ignorance).
Ang kamangmangan ay madaraig kung mayroong
pamamaraan na magagawa ang isang tao upang
malampasan ito at ang pagkakaroon ng kaalaman
dito ay magagawa sa pamamagitan ng pagsisikap
o pag-aaral. Ang kamangmangan ay dahil na sa
sariling kapabayaan ng tao.
13. Halimbawa:
Nakita mong dumadaing sa sobrang sakit ng tiyan
ang iyong nakababatang kapatid. Nais mo siyang
bigyan ng gamot pero hindi mo tiyak kung alin sa
mga gamot sa lalagyan ang para sa sakit ng tiyan.
Ano ang gagawin mo?
1. Kamangmangang madaraig (vincible ignorance).
14. Uri ng Kamangmangan
2. Kamangmangang di madaraig (invincible ignorance).
Ang kamangmangan ay di madaraig kung walang
pamamaraan na magagawa ang isang tao upang ito
aymalampasan. Ito ang uri ng kamangmangan na
bumabawas o tumatanggal sa pananagutan ng tao
sakaniyang kilos o pasiya.
19. Gawain
Panuto: Basahin at unawain ang mga tanong. Isulat ang
letra ng pinaka-angkop na sagot sa sagutang papel.
1. _ ang Batas Moral na namamahala sa tao ay nakabatay sa katotohanan.
A. Di-nagbabago
B. Obhektibo
C. Pangkalahatan
D. Walang hanggan
2. Ito ay abiso, paunawa o patalastas mula sa mga taong nasa pamahalaan o
lipunan na may layong paalalahanan, proteksiyonan at pangalagaan ang mga
mamamayan sa anumang panganib na nakaamba dulot ng kapaligiran at
kalikasan.
A. babala
B. batas
C. layunin
D. patas
20. 3. Ang tama ay pagsunod sa mabuti, _ _.
A. angkop sa pangangailangan at kakayahan
B. ayon sa sariling tantiya
C. nang walang pasubali
D. sa lahat ng panahon at pagkakataon
4. Ito ay uri ng kamangmangan kung mayroong pamamaraan na
magagawa ng isang tao upang malampasan ito at ang
pagkakaroon ng kaalaman dito at magagawa sa pamamagitan ng
pagsisikap o pag-aaral.
A. kamangmangan na di madaraig
B. kamangmangan na madaraig
C. A at B
D. wala sa nabanggit
21. 5. Ito ay ang pagsusuri sa paghatol ng konsensiya na nangyayari sa panahon.
Ito ay maaring suriin ang isang hatol sa loob ng isang araw o maaring
tumagal ng maraming panahon.
A. pagkilatis sa partikular na kabutihan sa isang sitwasyon
B. paghatol para sa mabuting pasya at kilos
C. pagsusuri ng sarili/pagninilay
D. alamin at naisin ang mabuti
6. Nais ni Maria na makatapos sa pag-aaral kaya siya ay pumasok sa bahay
aliwan. Nag-aaral siya sa umaga at nagtatrabaho sa gabi. Sa ginawa ni
Maria, masasabing _ .
A. mali ang kaniyang intensyion subalit mali ang kaniyang kilos
B. tama ang kaniyang intensiyon subalit mali ang kaniyang pasya
C. mali ang kaniyang intensiyon at mali ang kaniyang kilos
D. tama ang kaniyang pasiya subalit mali ang kaniyang kilos
22. 7. Ang ibig sabihin ng pahayag na “The end does not justify the means”
A. kung mabuti ang layunin kahit masama ang kilos ay nagiging
tama na rin
B. ang kilos ay mabuti dahil mabuti ang dahilan
C. A at B
D. wala sa nabanggit
8. Sa paanong paraan mapananatili ang moral na integridad ng isang
tao?
A. kung laging pananaigin ang maingat na paghuhusga ng
konsensiya at pagsasabuhay ng mga birtud.
B. kung magiging matatag sa pakikibaka para sa katotohanan at
kabutihan.
C. kung isasaloob ang mga katotohanang unibersal at mahalagang
moral.
D. wala sa nabanggit
23. 9. Para sa edukasyon ng konsensiya ng isang bata mahalaga ang bahaging
maaaring gampanan ng mga magulang at ng mga guro. Ang mga sumusunod
ay ang mga tungkulin na maaari nilang gampanan para sa mga kabataan.
A. Maging kritikal sa pagtingin sa kanilang mga pagkakamali at tiyaking
ituturo sa kanila ang paraan upang ito ay maitama.
B. Maging bukas sa pagtanggap sa kanilang kabuuan, sino man ang mga ito.
C. Maiparamdam sa mga bata ang paggalang sa kanilang pagiging tao.
D. Matulungan ang isang bata upang masuri ang lahat ng bagay na kanilang
ginagawa, ninanais o hinahangad.
10. Masasabi lamang na maisasagawa ang tunay na esensiya ng kalayaan kung:
A. Nakilala ang tama at mali at ibinabatay ang paghuhusga sa prinsipiyong
etika.
B. Sinusunod ng tao ang kaniyang likas na kakayahang gawin ang tama at
iwasan ang masama.
C. A at B
D. wala sa nabanggit
