1. RELACIÓN E COORDINACIÓNRELACIÓN E COORDINACIÓN

2. OS RECEPTORES SENSORIAIS
 Estruturas formadas por células nerviosas,
especializadas en captar estímulos e
transformalos en impulsos nerviosos.

3. O SENTIDO DA VISTA
 Reside nos ollos.
 Formado polo globo
ocular e os órganos
anexos.
 Reciben estímulos
luminosos, a través
dos fotorreceptores
de dous tipos:
 Conos: visión en cor.
 Bastóns: permiten
apreciar a intensidade
luminosa.

4. GLOBO OCULAR
Iris. Disco coloreado
Pupila. Orificio que regula a
cantidade de luz que entra
Humor vítreo
Esclerótica. Capa
externa, dura, opaca
de cor branca.
Nervio óptico. Leva a
información visual ao cerebro
Retina. Formada por células
fotorreceptoras, conos e
bastóns.
Cristalino. Órgano elástico
que permite o enfoque
Córnea. Zona transparente da
esclerótica
Humor acuoso
Coroide. Capa intermedia
escura con vasos sanguíneos
que nutre as células do ollo
Punto cego. Saída do nervio
óptico, sen fotorreceptores

5. ÓRGANOS ANEXOS
Pálpebra. Dobra da pel
que protexo o globo ocular.
Na parte interna tapizada
pola conxuntiva.
Pálpebra
Cella
Glándula lacrimal. Segregan
bágoas que manteñen húmida
a parte dianteira do ollo.
Globo ocular
Cella. Desvían a suor da
fronte para protexer o llo
Pestanas. Pelos situados na
beira das pálpebras que filtan
a luz e a fan máis difusa.
Iris
Pupila
Conduto
lacrimal

6. FUNCIONAMENTO DO OLLO
 A luz atravesa a córnea.
 A pupila regula a cantidade de luz.
 O cristalino adapta a súa curvatura permitindo o
enfoque, o que chamamos acomodación.
 Na retina obtense unha imaxe invertida que
captan os fotorreceptores.

7. FUNCIONAMENTO DO OLLO
 A retina envía sinais
polo nervio óptico ao
cerebro.
 Aínda que os ollos
teñan distinto campo
visual, as imaxes que
chegan ao cerebro se
superpoñen na mesma
zona cerebral,
permitindo a visión
tridimensional.
OLLO DEREITO
RETINA
NERVIO ÓPTICO
QUIASMA ÓPTICO
TRACTO ÓPTICO
HEMISFERIO
DEREITO
SINAIS
NERVIOSAS
HEMISFERIO
ESQUERDO
OLLO ESQUERDO
VISIÓN OLLO
ESQUERDO
VISIÓN OLLO
DEREITO
CAMPO VISUAL BINOCULAR
IMAXE
TRIDIMENSIONAL
CORTEX VISUAL
DEREITO
CORTEX VISUAL
ESQUERDO

8. ANOMALÍAS DA VISIÓN
 Glaucoma: aumento da
presión dentro do globo
ocular. Pode afectar ó nervio
óptico e causar perda de
visión.
 Cataratas: perda de
transparencia do cristalino.
 Conxuntivite: inflamación
da conxuntiva debido a
infeccións por
microorganismos.

9. ANOMALÍAS DA VISIÓN
 Miopía: dificultade
para enfocar obxectos
distantes.
 Hipermetropía: as
imaxes non se enfocan
na retina, senón
detrás.
 Astigmatismo: a
córnea está achatada
o que impide o
enfoque dos obxectos.
Miopía
Tamaño ollo
normal
Miopía
corrixida
Astigmatismo Astigmatismo
corrixido
Tamaño
ollo normal
Hipermetropía
Hipermetropía
corrixida
Tamaño
ollo normal

10. O SENTIDO DO OÍDO
 Os oídos son os órganos sensoriais da audición e
do equilibrio.
 Captan sons e os converten en impulsos
nerviosos.

11. O SENTIDO DO OÍDO
Pavillón
da orella.
Dobramento da
pel sostido por
cartilaxes
Conduto auditivo externo.
Tubo de paredes con pelos e
glándulas secretoras de cera, que
impiden o paso a partículas
estrañas.
Oído
externo
Oído medio Oído
interno
Tímpano. Membrana
fina que vibra coas
ondas sonoras
Cadea de osiños
Canais
semicirculares
Nervio auditivo
Caracol
ou cóclea
Trompa de Eustaquio.
Comunica o oído medio coa
larinxe, o que permite
igualar a presión a ambos
os lados do tímpano

12. O SENTIDO DO OÍDO
Martelo
Bigornia
Estribo
CADEA DE OSIÑOS
Caracol
ou cóclea. Nel
reside o sentido
auditivo
Canais
semicirculares.
Onde reside o
sentido do
equilibrio
LABIRINTO

13. A AUDICIÓN
 As ondas sonoras
recollidas polo
pavillón chegan o
tímpano, e o fan
vibrar.
 A vibración, ampliada
pola cadea de osiños,
transmítese ao
caracol.
 No caracol atópanse
os mecanorreceptores.

14. O EQUILIBRIO
 Cando movemos a
cabeza desprázase a
endolinfa que enche
as canles
semiciculares.
 O movemento do
líquido é captado polos
receptores das
paredes e
transfórmannos en
impulsos.

15. ENFERMIDADES DO OÍDO
 Otite: inflamación do
oído medio que causa
dor.
 Enfermidade de
Meniere: afección do
oído interno que
afecta ó equilibrio e á
audición. Causa
vertixes e perda de
audición.
Laberinto membranoso normal Laberinto membranoso
dilatado na enfermidade
de Meniere

16. O TACTO
 Reside na pel.
 Os receptores do tacto
son terminacións
nerviosas libres ou
encapsuladas,
formando os
corpúsculos táctiles.
 Detectan estímulos de
presión, cambios de
temperatura e dor.
Dor
Corpúsculos
de Krause
(Frío)
Corpúsculos de
Vater-Pacini
(Presión)
Corpúsculos
de Meisner
(Tacto)
Corpúsculos
de Ruffini
(Calor)
Pelo

17. ENFERMIDADES DO TACTO
 Urticaria: alteración
alérxica caracterizada
pola aparición de
manchas ou ronchas.
 Psoríase:
enfermidade crónica
marcada pola
aparición de placas
escamosas
avermelladas e
cubertas por escamas
brancas.

18. O GUSTO
 Os receptores do gusto
encóntranse en
botóns gustativos
situados nas papilas
gustativas da lingua.
 Detectan substancias
químicas disoltas.
 Existen catro sabores
básicos: doce, salgado,
ácido e amargo.
Papilas
gustativa
Epitelio
Células de
sostén
Células
sensoriais
Terminacións
nerviosas
Botón gustativo
Tecido conectivo
Doce SalgadoÁcido Amargo

19. O OLFATO
 Os receptores do
olfato encóntranse no
bulbo olfativo da
pituitaria amarela
(mucosa das fosas
nasais)
 Detectan substancias
olorosas presentes no
aire.
Nervio olftorio Bulbo olftorio
Pituitaria
vermella
Lingua Dente Beizo
Orificio
nasal
Célula
receptora
Bulbo olfatorio
Terminacións
da pituitaria
amarela

20. ENFERMIDADES DO OLFATO
 Rinite: Inflamación da mucosa nasal que causa
secreción nasal e conxestión.
Cavidade nasal:
rinite alérxica

21. HÁBITOS SAUDABLES
 Manter unha
alimentación
adecuada.
 Evitar o consumo de
substancias tóxicas.
 Non forzar a vista.
 Evitar lugares
ruidosos.
 Protexer a pel de
radiacións solares.
 Manter unha hixiene
axeitada.

22. RELACIÓN E COORDINACIÓNRELACIÓN E COORDINACIÓN
APARELLO LOCOMOTOR

23. APARELLO LOCOMOTOR
 É o encargado de levar a cabo as respostas
motrices, elaboradas polo SN.
 Serve de soporte interno ao organismo.
 Facilita os movementos e desprazamentos.
 Formado por:
 Sistema esquelético
 Sistema muscular

24. SISTEMA ESQUELÉTICO
 Constitúe a parte
pasiva do aparello
locomotor.
 Constituído polos
ósos, as articulacións
e os ligamentos.
 Da forma ao noso
corpo, protexe a
numerosos órganos e
serve de ancoraxe aos
músculos.

25. OS ÓSOS
 Órganos vivos que se
nutren e crecen.
 Compostos
principalmente de
calcio, fósforo e
coláxeno.
 Formados por tecido
óseo esponxoso e
compacto.
 Rodeados de unha fina
membrana, periostio,
responsable do
crecemento.
MEDULA ÓSEA
VERMELLA
TECIDO
ESPONXOSO
CAVIDADE
MEDULAR
MEDULA ÓSEA
AMARELA
PERIOSTIO
TECIDO
COMPACTO

26. TIPOS DE ÓSOS
 Ósos curtos:
formados por tecido
esponxoso e unha
delgada codia de tecido
compacto.
 Ósos planos:
formados por dúas
capas de tecido
compacto e entre
ambas esponxoso.
 Ósos longos: función
de sostén e
movemento.
Ósos planos
Ósos curtos
Ósos longos
ÓSOS DO
PULSO
OMOPLATA
Epífise
Medula
vermella
Diáfise
Medula
amarela

27. OSIFICACIÓN
 Proceso que causa o crecemento do óso.
 A cartilaxe refórzase con minerais e
converténdose en óso.
Óso do bebé
Óso dun adulto
Zona de
crecemento

28. AS ARTICULACIÓNS
 Estruturas que unen
os ósos do esqueleto.
 Poden ser:
 Inmóbiles: non
permiten os
movementos dos ósos
que unen.
 Semimóbiles: só
permiten pequenos
movementos.
 Móbiles: permiten
unha gran variedade
de movementos.
Ósos do cranio
Suturas
Columna vertebral
Disco intervertebral
(cartilaxe)
Vértebra
Xeonllo
Cuadríceps
femoral
Líquido sinovial
Rótula
Tibia
Peroné
Meniscos
(cartilaxes)
Ligamento
Fémur

29. SISTEMA MUSCULAR
 Constitúe a parte
activa do aparello
locomotor.
 Formado polos
músculos e os tendóns.
 Produce os
movementos
necesarios para levar a
cabo as funcións vitais,
mantén a postura e
permite a mímica.

30. OS MÚSCULOS
 Formados por fibras
musculares.
 Son órganos que teñen
a capacidade de
contraerse e
relaxarse, grazas ao
cal producen os
movementos do corpo.
 A súa función está
controlada polo SN.
Músculos esqueléticos
Músculos cardíacos
Músculos lisos
Recobren paredes
de órganos
Contracción lenta
e involuntaria
Forman o músculo
do corazón
Contracción rápida
e involuntaria
Contracción rápida
e voluntaria
Forman parte do
aparello locomotor
Tipos de músculos

31. OS MÚSCULOS ESQUELÉTICOS
Estrutura do músculo estriado
Epimisio
(tecido conxuntivo)
Músculo
Endomisio
Fibra
Muscular
Feixe muscular
Fusiforme
Orbicular
Plano
Anular
Clasificación dos músculos esqueléticos
pola súa forma
Perimisio

32. ACCIÓN DOS MÚSCULOS
 Cando un músculo se
contrae, acúrtase a
distancia entre os
tendóns arrastrando
ao ósos no que está
ancorado.
 Normalmente os
músculos traballan
por parellas, de forma
antagónica.
Óso
Óso
Triceps
relaxado
Bíceps
relaxado

33. ACCIÓN DOS MÚSCULOS: AS
PANCAS
 Para poder producir
movemento son
necesarios os músculos,
os ósos e as
articulacións.
 O conxunto denomínase
panca.
 Nunha panca
distinguimos:
 Punto de apoio (A)
 Punto de potencia (P)
 Punto de resistencia (R) A – Punto de apoio
R – Resistencia
P – Potencia
Panca de primeiro xénero
R
A
P
PR
A
R
R
A
AP
P
Panca de segundo xénero
Panca de terceiro xénero
A P
P
R
A
R
R
A
A
R

34. LESIÓN DO APARELLO LOCOMOTOR
O óso sae da
súa
articulación.
O óso rompe.
A articulación
torcese de forma
brusca.
escordadura
Escoliose
Lordose
Cifose
deformacións da columna

35. PREVENCIÓNS E HÁBITOS
SAUDABLES
Actividades da vida diaria
Acadar un obxecto elevado
Coller obxectos
pesados do solo
Cando a carga e
pesada…
solicita axuda!
Adoptar posturas axeitadas

36. PREVENCIÓNS E HÁBITOS
SAUDABLES
Facer exercicio físico
regularmente
Levar calzado
axeitado
Ter unha dieta
equilibrada