નમાઝે જનાઝા કા તરીકા

Lk{kÍu sLkkÍk fk íkhefk A-1
Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun {wÍ Ãkh ËwYË þheV Lk ÃkZu íkku ðkun
÷kuøkkU {U Mku fLsqMk íkheLk þÏMk ni.
rfíkkçk ÃkZLku fe Ëwyk
yÍ : þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e, nÍhík yÕ÷k{k
{ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe
ËeLke rfíkkçk Þk RM÷k{e Mkçkf ÃkZLku Mku Ãkn÷u Íi÷ {U Ëe nwE Ëwyk ÃkZ
÷ersÞu òu fwA ÃkZUøku ÞkË hnuøkk. Ëwyk Þun ni :
íkhs{k : yi yÕ÷kn ! n{ Ãkh RÕ{ku rnõ{ík fu ËhðkÍu ¾ku÷ Ëu ykih n{ Ãkh
yÃkLke hn{ík LkkrÍ÷ Vh{k ! yi y-Í{ík ykih çkwÍwøkeo ðk÷u >
Lkkux : yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu.
íkkr÷çku øk{u {ËeLkk
ð çkfey
ð {ÂøVhík
13 þÔðk÷w÷ {wfho{ 1428 rn.
Lk{kÍu sLkkÍk fk íkhefk
Þun rhMkk÷k (Lk{kÍu sLkkÍk fk íkhefk)
þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík
yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe rÍÞkE
Lku WËqo ÍçkkLk {ut íknheh Vh{kÞk ni.
{sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku RMk rhMkk÷u fku økwshkíke hM{w÷
¾ík {U íkhíkeçk Ëu fh Ãkuþ rfÞk ni ykih {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku þkyuy fhðkÞk
ni. RMk {U yøkh rfMke søkn f{e çkuþe Ãkkyut íkku {sr÷Mku íkhkrs{ fku
(çk Íheyyu {õíkqçk, E-{uR÷ Þk SMS) {w¥k÷y Vh{k fh Mkðkçk f{kRÞu.
hkrçkíkk : {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e)
{f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk, rMk÷uõxuz nkWMk, yr÷V fe {ÂMsË fu Mkk{Lku,
íkeLk ËhðkÍk, yn{ËykçkkË-1, økwshkík, RÂLzÞk
MO. 9374031409 E-mail : translationmaktabhind@dawateislami.net

Lk{kÍu sLkkÍk fk íkhefk 1
~kiOEk™ ÷k¾ hkufu Þun rhMkk÷k (23 MkVnkOE)
BkwfBBk÷ …Z ÷ersÞu, RMk fu
VðkRË ÏkwË ne Ëu¾ ÷Uøku.
ËwYË ~kheV fe VÍe÷OE
hnBkOEu yk-÷rBkGÞk™, Bknçkqçku hnBkk™
fk VhBkk™u çk-h-fOE r™~kk™ ni : òu BkwÍ …h yuf çkkh ËwYË ~kheV …ZOEk
ni yÕ÷kn OEyk÷k WMk fu r÷Þu yuf fehkOE y@ r÷¾OEk ni ykih fehkOE WnwË
…nkz rsOE™k ni.
ð÷e fu s™kÍu BkU r~kfoOE fe çk-h-fOE
yuf ~kÏMk nÍhOEu MkÂGÞËw™k Mkhe Mk-fOEe fu
s™kÍu BkU ~khef nwðk. hkOE fku Ïðkçk BkU nÍhOEu MkÂGÞËw™k Mkhe Mk-fOEe
fe rÍÞkhOE nwE OEku …qAk : Þk’™e
yÕ÷kn ™u yk… fu MkkÚk õÞk Bkwyk-Bk÷k VhBkkÞk ? sðkçk rËÞk :

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku {wÍ Ãkh yuf çkkh ËwYËu Ãkkf ÃkZk yÕ÷kn WMk Ãkh ËMk
hn{íkU ¼usíkk ni.
yÕ÷kn ™u Bkuhe ykih Bkuhu s™kÍu BkU ~khef nku fh ™BkkÍu s™kÍk
…Z™u ðk÷kU fe BkÂøVhOE VhBkk Ëe. WMk ™u yÍo fe : Þk MkÂGÞËe BkI ™u Çke
yk… fu s™kÍu BkU ~khef nku fh ™BkkÍu s™kÍk …Ze Úke. OEku yk… ™u yuf
VunrhMk r™fk÷e Bkøkh WMk ~kÏMk fk ™kBk ~kkrBk÷ ™ Úkk, sçk økkih Mku
Ëu¾k OEku WMk fk ™kBk nkr~kÞu …h BkkisqË Úkk.
yÕ÷kn fe W™ …h hnBkOE nku ykih W™ fu MkËfu nBkkhe çku rnMkkçk
BkÂøVhOE nku.
yfeËOE BkLËkU fe Çke BkÂøVhOE
nÍhOEu MkÂGÞËw™k rçk~hu nkVe fku RÂLíkfk÷ fu
çkk’Ë fkrMkBk rçk™ Bkw™ççkun ™u Ïðkçk BkU Ëu¾ fh …qAk :
Þk’™e yÕ÷kn ™u yk… fu MkkÚk õÞk Bkwyk-Bk÷k
VhBkkÞk ? sðkçk rËÞk : yÕ÷kn ™u BkwÍu çkÏ~k rËÞk ykih
R~kkoË VhBkkÞk : yi rçk~h ! OEwBk fku çkÕfu OEwBnkhu s™kÍu BkU òu òu
~khef nwyu W™ fku Çke BkI ™u çkÏ~k rËÞk. OEku BkI ™u yÍo fe : Þk hçk
! BkwÍ Mku BknççkOE fh™u ðk÷kU fku Çke çkÏ~k Ëu. OEku yÕ÷kn
fe hnBkOE BkÍeË òu~k …h ykE, ykih VhBkkÞk : rfÞkBkOE OEf
òu OEwBk Mku BknççkOE fhUøku W™ Mkçk fku Çke BkI ™u çkÏ~k rËÞk.
yÕ÷kn fe W™ …h hnBkOE nku ykih W™ fu MkËfu nBkkhe çku rnMkkçk
BkÂøVhOE nku.

Vh{kLku {wMíkVk : òu þÏMk {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf ÃkZLkk ¼q÷ økÞk ðkun sLLkík fk hkMíkk ¼q÷
økÞk.
yk’Bkk÷ ™ Ëu¾u Þun Ëu¾k, ni Bkuhu ð÷e fu Ëh fk økËk
¾kr÷f ™u BkwÍu Þqt çkÏ~k rËÞk,
BkeXu BkeXu RM÷kBke ÇkkRÞku ! yÕ÷kn ðk÷kU Mku
r™MçkOE çkkRMku MkykËOE, R™ fk rÍ¢u ¾ih çkkRMku ™wÍq÷u hnBkOE, R™
fe MkkunçkOE Ëku snkt fu r÷Þu çkk çk-h-fOE, R™ fu BkÍkhkOE fe rÍÞkhOE
rOEhÞkfu yBkhkÍu Bkk’rMkÞOE ykih R™ fe yfeËOE Íheyyu ™òOEu
ykr¾hOE ni. nBkU Çke ykir÷Þkyu rfhkBk Mku
yfeËOE ykih ðr÷GÞu fkrBk÷ nÍhOEu MkÂGÞËw™k rçk~hu nkVe
Mku BknççkOE ni. Þk yÕ÷kn ! R™ fu MkËfu nBkkhe
Çke BkÂøVhOE VhBkk.
rçk~hu nkVe Mku nBkU OEku ÃÞkh ni
y…™k çkuzk …kh ni
fV™ åkkuh
yuf ykihOE fe ™BkkÍu s™kÍk BkU yuf fV™ åkkuh Çke ~kkrBk÷
nku økÞk ykih frçkúMOEk™ MkkÚk ò fh WMk ™u fçkú fk …OEk BknVqÍ fh
r÷Þk. sçk hkOE nwE OEku WMk ™u fV™ åkwhk™u fu r÷Þu fçkú ¾kuË zk÷e.
ÞfkÞf BknqoBkk çkku÷ WXe : yuf BkøVqh (Þk’™e çkÂÏþ~k fk
nfËkh) ~kÏMk BkøVqh (Þk’™e çkÏ~ke nwE) ykihOE fk fV™ åkwhkOEk ni !
Mkw™, yÕ÷kn OEyk÷k ™u Bkuhe Çke BkÂøVhOE fh Ëe ykih W™ OEBkkBk

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf Lk ÃkZk íknfef
ðkun çkË çkÏík nku økÞk.
÷kuøkkU fe Çke rsLnkU ™u Bkuhu s™kÍu fe ™BkkÍ …Ze ykih OEq Çke W™ BkU
~khef Úkk. (Þun Mkw™ fh WMk ™u Vkih™ fçkú …h rBkèe zk÷ Ëe ykih Mkååku rË÷
Mku OEkRçk nku økÞk) yÕ÷kn fe W™
…h hnBkOE nku ykih W™ fu MkËfu nBkkhe çku rnMkkçk BkÂøVhOE nku.
OEBkkBk ~kw-hfkyu s™kÍk fe çkÂÏþ~k
BkeXu BkeXu RM÷kBke ÇkkRÞku ! Ëu¾k yk… ™u ! ™uf çkLËkU fe
™BkkÍu s™kÍk BkU nkrÍhe rfMk fËh MkykËOE BkLËe fe çkkOE ni. sçk
Çke Bkkify rBk÷u çkÕfu Bkkify r™fk÷ fh BkwMkÕBkk™kU fu s™kÍkU BkU
r~kfoOE fhOEu hn™k åkkrnÞu, nku MkfOEk ni rfMke ™uf çkLËu fu s™kÍu BkU
~kwBkqr÷GÞOE nBkkhu r÷Þu MkkBkk™u BkÂøVhOE çk™ òyu. ¾wËkyu hnBkk™
fe hnBkOE …h fwhçkk™, fu sçk ðkun rfMke Bkh™u ðk÷u fe BkÂøVhOE
VhBkk ËuOEk ni OEku WMk fu s™kÍu fk MkkÚk Ëu™u ðk÷kU fku Çke çkÏ~k ËuOEk ni.
åkw™kLåku nÍhOEu MkÂGÞËw™k yçËwÕ÷kn rçk™ yççkkMk Mku
rhðkÞOE ni fu Mkhfkhu BkËe™k, MkwÕOEk™u çkk fhe™k, fhkhu fÕçkku Mke™k,
ViÍ økLS™k ™u R~kkoË VhBkkÞk : “çkLËyu BkkurBk™
fku Bkh™u fu çkk’Ë Mkçk Mku …n÷e sÍk Þun Ëe òyuøke fu WMk fu OEBkkBk ~kw-hfkyu
s™kÍk fe çkÂÏþ~k fh Ëe òyuøke.”

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku {wÍ Ãkh ËMk {híkçkk Mkwçn ykih ËMk {híkçkk þk{ ËwYËu Ãkkf ÃkZk
WMku rfÞk{ík fu rËLk {uhe þVkyík r{÷uøke.
fçkú BkU …n÷k OEkunVk
Mkhfkhu ™kBkËkh, Ëku yk÷Bk fu Bkkr÷fku BkwÏOEkh, ~knL~kknu
yçkhkh Mku rfMke ™u …qAk : BkkurBk™ sçk fçkú BkU
Ëkr¾÷ nkuOEk ni OEku WMk fku Mkçk Mku …n÷k OEkunVk õÞk rËÞk òOEk ni ?
OEku R~kkoË VhBkkÞk : WMk fe ™BkkÍu s™kÍk …Z™u ðk÷kU fe BkÂøVhOE fh
Ëe òOEe ni.
sL™OEe fk s™kÍk
BkeXu BkeXu ykfk, Bk¬e Bk-Ë™e BkwMOEVk fk
VhBkk™u ykrVGÞOE r™~kk™ ni : sçk fkuE sL™OEe ~kÏMk VkiOE nku òOEk ni, OEku
yÕ÷kn nÞk VhBkkOEk ni fu W™ ÷kuøkkU fku yÍkçk Ëu òu WMk fk s™kÍk ÷u
fh åk÷u ykih òu RMk fu …eAu åk÷u ykih rsLnkU ™u RMk fe ™BkkÍu s™kÍk yËk fe.
s™kÍu fk MkkÚk Ëu™u fk Mkðkçk
nÍhOEu MkÂGÞËw™k ËkðqË ™u çkkhøkknu
¾wËk ðLËe BkU yÍo fe : Þk yÕ÷kn ! rsMk ™u BknTÍ OEuhe
rhÍk fu r÷Þu s™kÍu fk MkkÚk rËÞk, WMk fe sÍk õÞk ni ? yÕ÷kn
OEyk÷k ™u VhBkkÞk : rsMk rË™ ðkun Bkhuøkk OEku rVrh~OEu WMk fu s™kÍu fu
nBkhkn åk÷Uøku ykih BkI WMk fe BkÂøVhOE fYtøkk.
WnwË …nkz rsOE™k Mkðkçk
nÍhOEu MkÂGÞËw™k yçkq nwhihk Mku rhðkÞOE ni fu
Mkhfkhu BkËe™k, fhkhu fÕçkku Mke™k, ViÍ økLS™k
fk VhBkk™u çkk fhe™k ni : òu ~kÏMk (EBkk™ fk OEfkÍk MkBkÍ fh ykih nwMkq÷u

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwYË þheV Lk ÃkZk WMk
Lku sVk fe.
Mkðkçk fe r™GÞOE Mku) y…™u Îkh Mku s™kÍu fu MkkÚk åk÷u, ™BkkÍu s™kÍk …Zu ykih
Ë^™ nku™u OEf s™kÍu fu MkkÚk hnu WMk fu r÷Þu Ëku fehkOE Mkðkçk ni rsMk BkU Mku
nh fehkOE WnwË (…nkz) fu çkhkçkh ni ykih òu ~kÏMk rMkVo s™kÍu fe ™BkkÍ
…Z fh ðk…Mk yk òyu OEku WMk fu r÷Þu yuf fehkOE Mkðkçk ni.
™BkkÍu s™kÍk çkkRMku RçkúOE ni
nÍhOEu MkÂGÞËw™k yçkq Íh røkVkhe fk R~kkoË ni :
BkwÍ Mku Mkhfkhu Ëku yk÷Bk, ™qhu BkwsMMkBk, ~kknu çk™e ykËBk, hMkq÷u
BkwnTOE~kBk ™u VhBkkÞk : fçkúkU fe rÍÞkhOE fhku íkkfu
ykr¾hOE fe ÞkË ykyu ykih BkwËuo fku ™n÷kyku fu Vk™e rsMBk (Þk’™e BkwËko
rsMBk) fk Aq™k çknwOE çkze ™MkenOE ni ykih ™BkkÍu s™kÍk …Zku íkkfu Þun OEwBnU
økBkøke™ fhu õÞqtfu økBkøke™ RLMkk™ yÕ÷kn fu Mkkyu BkU nkuOEk ni ykih
™ufe fk fkBk fhOEk ni.
BkÂGÞOE fku ™n÷k™u ðøkihk fe VÍe÷OE
Bkki÷kyu fkyu™kOE, nÍhOEu MkÂGÞËw™k yr÷GÞw÷ BkwOEoÍk ~kuhu
¾wËk Mku rhðkÞOE ni fu MkwÕOEk™u Ëku snk™, ~knL~kknu
fki™ku Bkfk™, hnBkOEu yk-÷rBkGÞk™ ™u R~kkoË
VhBkkÞk fu òu rfMke BkÂGÞOE fku ™n÷kyu, fV™ …n™kyu, ¾w~çkq ÷økkyu,
s™kÍk WXkyu, ™BkkÍ …Zu ykih òu ™krfMk çkkOE ™Íh ykyu WMku Aw…kyu ðkun
y…™u økw™knkU Mku yiMkk …kf nku òOEk ni siMkk rsMk rË™ Bkkt fu …ux Mku …iËk nwðk Úkk.

Vh{kLku {wMíkVk : òu {wÍ Ãkh hkuÍu sw{wyk ËwYË þheV ÃkZuøkk {I rfÞk{ík fu rËLk WMk fe
þVkyík fYtøkk.
s™kÍk Ëu¾ fh …Z™u fk rðËo
nÍhOEu MkÂGÞËw™k Bkkr÷f rçk™ y™Mk fku çkk’Ëu
ðVkOE rfMke ™u Ïðkçk BkU Ëu¾ fh …qAk : Þk’™e yÕ÷kn
™u yk… fu MkkÚk õÞk ‚w÷qf VhBkkÞk ? fnk : yuf fr÷Bku fe ðsn Mku
çkÏ~k rËÞk òu nÍhOEu MkÂGÞËw™k WMBkk™u øk™e s™kÍu fku
Ëu¾ fh fnk fhOEu Úku. (ðkun fr÷Bkk Þun ni :)
(Þk’™e ðkun ÍkOE …kf ni òu rÍLËk ni WMku fÇke BkkiOE ™nª ykyuøke) r÷nkÍk
BkI Çke s™kÍk Ëu¾ fh Þune fnk fhOEk Úkk Þun fr÷Bkk fn™u fu Mkçkçk
yÕ÷kn ™u BkwÍu çkÏ~k rËÞk.
Mkhfkh ™u Mkçk Mku …n÷k
s™kÍk rfMk fk …Zk ?
™BkkÍu s™kÍk fe RÂçíkËk nÍhOEu MkÂGÞËw™k ykËBk
MkrVGÞwÕ÷kn fu Ëkih Mku nwE ni, rVrh~OEkU ™u
MkÂGÞËw™k ykËBk MkrVGÞwÕ÷kn fu s™kÍyu
Bkwçkk-hfk …h åkkh OEõçkehU …Ze Úkª. RM÷kBk BkU ðwsqçku ™BkkÍu s™kÍk
fk nwõBk BkËe™yu Bkw™Ôðhn BkU ™krÍ÷ nwðk. nÍhOEu
MkÂGÞËw™k yMyË rçk™ Íwhkhn fk rðMkk÷u Bkwçkkhf
rnshOE fu çkk’Ë ™ðU Bkne™u fu ykr¾h BkU nwðk ykih Þun …n÷u Mknkçke
fe BkÂGÞOE Úke rsMk …h ™rçkGÞu yfhBk ™u ™BkkÍu
s™kÍk …Ze. (BkkÏkqÍ yÍ VOEkðk h-ÍrðGÞk Bkw¾hoò, rs. 5, Mk. 375, 376)

Vh{kLku {wMíkVk : {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf fe fMkhík fhku çkuþf Þun íkwBnkhu r÷Þu íknkhík ni.
™BkkÍu s™kÍk VÍuo rfVkÞk ni
™BkkÍu s™kÍk “VÍuo rfVkÞk” ni Þk’™e fkuE yuf Çke yËk fh
÷u OEku Mkçk çkrhGÞwÂÍTÍBBkk nku økyu ðh™k rs™ rs™ fku ¾çkh ÃknkU[e
Úke ykih ™nª ykyu ðkun Mkçk økw™nøkkh nkUøku. RMk fu r÷Þu sBkkyOE
~kOEo ™nª yuf ~kÏMk Çke …Z ÷u OEku VÍo yËk nku økÞk. RMk fe VŠÍGÞOE
fk RLfkh fw£ ni.
(çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 825, )
™BkkÍu s™kÍk BkU Ëku Áõ™ ykih OEe™ MkwL™OEU nI
Ëku Áõ™ Þun nI :  1 åkkh çkkh “ ” fn™k
2 rfÞkBk. RMk BkU OEe™ MkwL™OEu Bkwy¬Ëk Þun nI :
1 Mk™k 2 ËwYË ~kheV 3 BkÂGÞOE fu r÷Þu Ëwyk.
(çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 829)
™BkkÍu s™kÍk fk OEhefk (n-™Ve)
BkwõOEËe RMk OEhn r™GÞOE fhu : “BkI r™GÞOE fhOEk nqt RMk
s™kÍu fe ™BkkÍ fe ðkrMkOEu yÕ÷kn fu, Ëwyk RMk BkÂGÞOE fu
r÷Þu, …eAu RMk RBkkBk fu” yçk RBkkBk ð
BkwõOEËe …n÷u fk™kU OEf nkÚk WXkyU ykih “ ” fnOEu nwyu
Vkih™ nMçku Bkk’Bkq÷ ™kV fu ™eåku çkktÄ ÷U ykih Mk™k …ZU. RMk BkU
“ ” fu çkk’Ë “ ” …ZU rVh rçkøkih nkÚk
WXkyu “ ” fnU, rVh ËwYËu RçkúkneBk …ZU, rVh rçkøkih nkÚk

Vh{kLku {wMíkVk : íkw{ snkt ¼e nku {wÍ Ãkh ËwYË ÃkZku fu íkwBnkhk ËwYË {wÍ íkf
ÃknkU[íkk ni.
WXkyu “ ” fnU ykih Ëwyk …ZU (RBkkBk OEõçkehU çkw÷LË ykðkÍ Mku
fnu ykih BkwõOEËe ykrnMOEk. çkkfe OEBkkBk yÍfkh RBkkBk ð BkwõOEËe Mkçk
ykrnMOEk …ZU) Ëwyk fu çkk’Ë rVh “ ” fnU ykih nkÚk ÷xfk ËU
rVh Ëku™kU OEhV Mk÷kBk Vih ËU. Mk÷kBk BkU BkÂGÞOE ykih rVrh~OEkU ykih
nkrÍhe™u ™BkkÍ fe r™GÞOE fhu, WMke OEhn siMku ykih ™BkkÍkU fu Mk÷kBk
BkU r™GÞOE fe òOEe ni Þnkt ROE™e çkkOE rÍÞkËk ni fu BkÂGÞOE fe Çke
r™GÞOE fhu. (çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 829, 835 BkkÏkqÍ™)
çkkr÷øk BkËo ð ykihOE fu s™kÍu fe Ëwyk
R÷kne ! çkÏ~k Ëu nBkkhu nh rÍLËk fku ykih nBkkhu nh VkiOE ~kwËk fku ykih nBkkhu
nh nkrÍh fku ykih nBkkhu nh økkRçk fku ykih nBkkhu nh Akuxu fku
ykih nBkkhu nh çkzu fku ykih nBkkhu nh BkËo fku ykih nBkkhe nh ykihOE fku.
R÷kne ! OEq nBk BkU Mku rsMk fku rÍLËk h¾u OEku WMk fku RM÷kBk …h
rÍLËk h¾ ykih nBk BkU Mku rsMk fku BkkiOE Ëu OEku WMk fku EBkk™ …h BkkiOE Ëu.

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku {wÍ Ãkh ËMk {híkçkk ËwYËu Ãkkf ÃkZk yÕ÷kn WMk Ãkh Mkku
hn{íkU LkkrÍ÷ Vh{kíkk ni.
™k çkkr÷øk ÷zfu fe Ëwyk
R÷kne ! RMk (÷zfu) fku nBkkhu r÷Þu ykøku ÃknkU[ fh MkkBkk™ fh™u ðk÷k
çk™k Ëu ykih RMk fku nBkkhu r÷Þu y@ (fk Bkqrsçk)
ykih ðõOE …h fkBk yk™u ðk÷k çk™k Ëu ykih RMk fku nBkkhe rMkVkrh~k
fh™u ðk÷k çk™k Ëu ykih ðkun rsMk fe rMkVkrh~k BkLÍqh nku òyu.
™k çkkr÷økk ÷zfe fe Ëwyk
R÷kne ! RMk (÷zfe) fku nBkkhu r÷Þu ykøku ÃknkU[ fh MkkBkk™ fh™u ðk÷e
çk™k Ëu ykih RMk fku nBkkhu r÷Þu y@ (fe Bkqrsçk)
ykih ðõOE …h fkBk yk™u ðk÷e çk™k Ëu ykih RMk fku nBkkhu r÷Þu rMkVkrh~k
fh™u ðk÷e çk™k Ëu ykih ðkun rsMk fe rMkVkrh~k BkLÍqh nku òyu.

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun {wÍ Ãkh ËwYË þheV Lk ÃkZu íkku ðkun
÷kuøkkU {U Mku fLsqMk íkheLk þÏMk ni.
sqOEu …h ¾zu nku fh s™kÍk …Z™k
sqOEk …n™ fh yøkh ™BkkÍu s™kÍk …ZU OEku sqOEu ykih ÍBke™
Ëku™kU fk …kf nku™k ÍYhe ni ykih sqOEk WOEkh fh WMk …h ¾zu nku fh
…ZU OEku sqOEu fu OE÷u ykih ÍBke™ fk …kf nku™k ÍYhe ™nª. Bkuhu ykfk
yk’÷k nÍhOE, RBkkBku yn÷u MkwL™OE Bkki÷k™k ~kkn RBkkBk ynBkË
hÍk ¾k™ yuf Mkwðk÷ fu sðkçk BkU R~kkoË VhBkkOEu nI :
“yøkh ðkun søkn …u~kkçk ðøkihk Mku ™k…kf Úke Þk rs™ fu sqOEkU fu OE÷u
™k…kf Úku ykih RMk nk÷OE BkU sqOEk …n™u nwyu ™BkkÍ …Ze W™ fe
™BkkÍ ™ nwE, yunrOEÞkOE Þune ni fu sqOEk WOEkh fh WMk …h …kWt h¾
fh ™BkkÍ …Ze òyu fu ÍBke™ Þk OE÷k yøkh ™k…kf nku OEku ™BkkÍ BkU
¾÷÷ ™ ykyu.” (VOEkðk h-ÍrðGÞk Bkw¾hoò, rs. 9, Mk. 188)
økkRçkk™k ™BkkÍu s™kÍk ™nª nku MkfOEe
BkÂGÞOE fk MkkBk™u nku™k ÍYhe ni, økkRçkk™k ™BkkÍu s™kÍk
™nª nku MkfOEe. BkwMOEnçk Þun ni fu RBkkBk BkÂGÞOE fu Mke™u fu MkkBk™u
¾zk nku.
åkLË s™kÍkU fe Rfêe ™BkkÍ fk OEhefk
åkLË s™kÍu yuf MkkÚk Çke …Zu ò MkfOEu nI, RMk BkU RÂÏíkÞkh ni
fu Mkçk fku ykøku …eAu h¾U Þk’™e Mkçk fk Mke™k RBkkBk fu MkkBk™u nku Þk
rfOEkh çkLË. Þk’™e yuf fu …kWt fe MkeÄ BkU ËqMkhu fk rMkhnk™k ykih

Vh{kLku {wMíkVk : WMk þÏMk fe Lkkf ¾kf yk÷qË nku rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun
{wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf Lk ÃkZu.
ËqMkhu fu …kWt fe MkeÄ BkU OEeMkhu fk rMkhnk™k (Þk’™e RMke
…h rfÞkMk fersÞu). (çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 839, )
s™kÍu BkU rfOE™e MkVU nkU ?
çkunOEh Þun ni fu s™kÍu BkU OEe™ MkVU nkU fu nËeMku …kf BkU ni :
“rsMk fe ™BkkÍ (s™kÍk) OEe™ MkVkU ™u …Ze WMk fe BkÂøVhOE nku òyuøke.”
yøkh fw÷ MkkOE ne ykËBke nkU OEku yuf RBkkBk çk™ òyu yçk …n÷e
MkV BkU OEe™ ¾zu nku òyU ËqMkhe BkU Ëku ykih OEeMkhe BkU yuf.
s™kÍu BkU r…A÷e MkV OEBkkBk MkVkU Mku y^Í÷ ni.
s™kÍu fe …qhe sBkkyOE ™ rBk÷u OEku ?
BkMçkqf (Þk’™e rsMk fe çkk’Í OEõçkehU VkiOE nku øk# ðkun) y…™e
çkkfe OEõçkehU RBkkBk fu Mk÷kBk Vuh™u fu çkk’Ë fnu ykih yøkh Þun
yLËu~kk nku fu Ëwyk ðøkihk …Zuøkk OEku …qhe fh™u Mku fç÷ ÷kuøk s™kÍu fku
fLÄu OEf WXk ÷Uøku OEku rMkVo OEõçkehU fn ÷u Ëwyk ðøkihk Akuz Ëu. åkkiÚke
OEõçkeh fu çkk’Ë òu ~kÏMk ykÞk OEku sçk OEf RBkkBk ™u Mk÷kBk ™nª Vuhk
~kkrBk÷ nku òyu ykih RBkkBk fu Mk÷kBk fu çkk’Ë OEe™ çkkh “ ”
fnu. rVh Mk÷kBk Vuh Ëu.
…køk÷ Þk ÏkwËfw~ke ðk÷u fk s™kÍk
òu …iËkR~ke …køk÷ nku Þk çkkr÷øk nku™u Mku …n÷u …køk÷ nku
økÞk nku ykih RMke …køk÷ …™ BkU BkkiOE ðkfuy nwE OEku WMk fe ™BkkÍu

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku {wÍ Ãkh hkuÍu sw{wyk Ëku Mkku çkkh ËwYËu Ãkkf ÃkZk WMk fu Ëku Mkku Mkk÷
fu økwLkkn {wykV nkUøku.
s™kÍk BkU ™k çkkr÷øk fe Ëwyk …ZUøku. rsMk
™u ¾wËfw~ke fe WMk fe ™BkkÍu s™kÍk …Ze òyuøke.
BkwËko çkååku fu ynfkBk
BkwMkÕBkk™ fk çkååkk rÍLËk …iËk nwðk Þk’™e yõMkh rnMMkk
çkknh nku™u fu ðõOE rÍLËk Úkk rVh Bkh økÞk OEku WMk fku økwM÷ ð fV™
ËUøku ykih WMk fe ™BkkÍ …ZUøku, ðh™k WMku ðiMku ne ™n÷k fh yuf f…zu
BkU ÷…ux fh Ë^™ fh ËUøku. RMk fu r÷Þu MkwL™OE fu BkwOEkrçkf økwM÷ ð
fV™ ™nª ni ykih ™BkkÍ Çke RMk fe ™nª …Ze òyuøke. Mkh fe OEhV
Mku yõMkh fe rBkõËkh Mkh Mku ÷u fh Mke™u OEf ni. r÷nkÍk yøkh RMk fk
Mkh çkknh nwðk Úkk ykih åke¾OEk Úkk Bkøkh Mke™u OEf r™f÷™u Mku …n÷u
ne VkiOE nku økÞk OEku WMk fe ™BkkÍ ™nª …ZUøku. …kWt fe òr™çk Mku
yõMkh fe rBkõËkh fBkh OEf ni. çkååkk rÍLËk …iËk nwðk Þk BkwËko Þk
fååkk røkh økÞk WMk fk ™kBk h¾k òyu ykih ðkun rfÞkBkOE fu rË™
WXkÞk òyuøkk.
( , çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 841)
s™kÍu fku fLÄk Ëu™u fk Mkðkçk
nËeMku …kf BkU ni : “òu s™kÍu fku åkk÷eMk fËBk ÷u fh åk÷u WMk
fu åkk÷eMk fçkehk økw™kn rBkxk rËÞu òyUøku.” ™eÍ nËeMk ~kheV BkU ni :
òu s™kÍu fu åkkhkU …kÞkU fku fLÄk Ëu yÕ÷kn WMk fe níBke (Þk’™e

Vh{kLku {wMíkVk : {wÍ Ãkh ËwYË þheV ÃkZku yÕ÷kn íkw{ Ãkh hn{ík ¼usuøkk.
BkwMOErf÷) BkÂøVhOE VhBkk Ëuøkk.
( , çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 823)
s™kÍu fku fLÄk Ëu™u fk OEhefk
s™kÍu fku fLÄk Ëu™k RçkkËOE ni. MkwL™OE Þun ni fu Þfu çkk’Ë
Ëeøkhu åkkhkU …kÞkU fku fLÄk Ëu ykih nh çkkh ËMk ËMk fËBk åk÷u. …qhe
MkwL™OE Þun ni fu …n÷u MkeÄu rMkhnk™u fLÄk Ëu rVh MkeÄe …k$OEe (Þk’™e
MkeÄu …kWt fe OEhV) rVh W÷xu rMkhnk™u rVh W÷xe …kRtOEe ykih ËMk ËMk
fËBk åk÷u OEku fw÷ åkk÷eMk fËBk nwyu. ( , çknkhu ~kheyOE,
rs. 1, Mk. 822) çkk’Í ÷kuøk s™kÍu fu sw÷qMk BkU yu’÷k™ fhOEu hnOEu nI,
Ëku Ëku fËBk åk÷ku ! W™ fku åkkrnÞu fu RMk OEhn yu’÷k™ rfÞk fhU :
“ËMk ËMk fËBk åk÷ku.”
çkååku fk s™kÍk WXk™u fk OEhefk
Akuxu çkååku fu s™kÍu fku yøkh yuf ~kÏMk nkÚk …h WXk fh ÷u
åk÷u OEku nhs ™nª ykih Þfu çkk’Ë Ëeøkhu ÷kuøk nkÚkkU nkÚk ÷uOEu hnU.
ykihOEkU fku (çkååkk nku Þk çkzk rfMke fu Çke) s™kÍu fu
MkkÚk ò™k ™k òRÍ ð BkB™qy ni.
(çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 823, )
™BkkÍu s™kÍk fu çkk’Ë ðk…Mke fu BkMkkR÷
òu ~kÏMk s™kÍu fu MkkÚk nku WMku rçkøkih ™BkkÍ …Zu ðk…Mk ™

Vh{kLku {wMíkVk : {wÍ Ãkh fMkhík Mku ËwYËu Ãkkf ÃkZku çkuþf íkwBnkhk {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf ÃkZLkk
íkwBnkhu økwLkknkU fu r÷Þu {ÂøVhík ni.
nku™k åkkrnÞu ykih ™BkkÍ fu çkk’Ë ykir÷Þkyu BkÂGÞOE (Þk’™e Bkh™u
ðk÷u fu Mkh …hMOEkU) Mku RòÍOE ÷u fh ðk…Mk nku MkfOEk ni ykih Ë^™ fu
çkk’Ë RòÍOE fe nksOE ™nª.
õÞk ~kkunh çkeðe fu s™kÍu fku fLÄk Ëu MkfOEk ni ?
~kkunh y…™e çkeðe fu s™kÍu fku fLÄk Çke Ëu MkfOEk ni, fçkú BkU
Çke WOEkh MkfOEk ni ykih Bkwtn Çke Ëu¾ MkfOEk ni. rMkVo økwM÷ Ëu™u ykih
rçk÷k nkR÷ çkË™ fku Aq™u fe BkwBkk-™-yOE ni. ykihOE y…™u ~kkunh
fku økwM÷ Ëu MkfOEe ni. (çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 812, 813)
BkwhOEË fe ™BkkÍu s™kÍk fk nwõBku ~kh-E
BkwhOEË ykih fkrVh fu s™kÍu fk yuf ne nwõBk ni. BkÍnçk
OEçËe÷ fh fu EMkkE (r¢Måku™) nku™u ðk÷u fk s™kÍk …Z™u ðk÷u fu çkkhu
BkU rfÞu økyu yuf Mkwðk÷ fk sðkçk ËuOEu nwyu MkÂGÞËe yk’÷k nÍhOE,
RBkkBku yn÷u MkwL™OE, BkwsrÆËu Ëe™ku rBkÕ÷OE, nÍhOEu yÕ÷kBkk Bkki÷k™k
~kkn RBkkBk ynBkË hÍk ¾k™ VOEkðk h-ÍrðGÞk rsÕË
9 MkVnk 170 …h R~kkoË VhBkkOEu nI : yøkh çk MkwçkqOEu ~kh-E MkkrçkOE
nku, fu BkÂGÞOE “ ” (Þk’™e ¾wËk fe …™kn) OEçËe÷u BkÍnçk
fh fu EMkkE (r¢Måku™) nku åkwfk Úkk OEku çku~kf WMk fu s™kÍu fe ™BkkÍ
ykih BkwMkÕBkk™kU fe OEhn RMk fe OEßneÍku OEõVe™ Mkçk nhkBku fíE
Úke. (yÕ÷kn OEyk÷k VhBkkOEk ni)

Vh{kLku {wMíkVk : òu {wÍ Ãkh yuf ËwYË þheV ÃkZíkk ni yÕ÷kn WMk fu r÷Þu yuf
fehkík y@ r÷¾íkk ni ykih fehkík WnwË Ãknkz rsíkLkk ni.
OEh-s-Bkyu fLÍw÷ EBkk™ : ykih W™
BkU Mku rfMke fe BkÂGÞOE …h fÇke ™BkkÍ
™ …Z™k ykih ™ WMk fe fçkú …h ¾zu
nku™k.
Bkøkh ™BkkÍ …Z™u ðk÷u yøkh WMk fe ™Mkhkr™GÞOE (Þk’™e
r¢Måku™ nku™u) …h Bkw¥k÷y ™ Úku ykih çkh rçk™kyu RÕBku Mkkrçkf (Þk’™e
r…A÷e Bkk’÷qBkkOE fu Mkçkçk) WMku BkwMkÕBkk™ MkBkÍOEu Úku ™ WMk fe OEßneÍku
OEõVe™ ð ™BkkÍ OEf W™ fu LkÍËef WMk ~kÏMk fk ™Mkhk™e (Þk’™e
r¢Måku™) nku ò™k MkkrçkOE nwðk, OEku R™ y^yk÷ BkU ðkun yçk Çke
Bkk’Íqh ð çku fwMkqh nI fu sçk W™ fe Ëkr™MOE (Þk’™e Bkk’÷qBkkOE) BkU ðkun
BkwMkÕBkk™ Úkk, W™ …h Þun y^yk÷ çkò ÷k™u çk Íku’Bku ¾wË ~khy™
÷krÍBk Úku, nkt yøkh Þun Çke WMk fe EMkkRGÞOE Mku ¾çkhËkh Úku rVh
™BkkÍ ð OEßneÍku OEõVe™ fu Bkwh-OErfçk nwyu fíy™ MkÏOE økw™nøkkh
ykih ðçkk÷u fçkehk BkU røkrh^OEkh nwyu, sçk OEf OEkiçkk ™ fhU ™BkkÍ
W™ fu …eAu BkõYn. Bkøkh Bkwyk-Bk-÷yu BkwhOEÆe™ rVh Çke çkhOET™k
òRÍ ™nª fu Þun ÷kuøk Çke RMk økw™kn Mku fkrVh ™ nkUøku. nBkkhe
~kh-yu BkwOEnTnh rMkhkOEu BkwMOEfeBk ni, R^hkOEku OE^heOE (Þk’™e nÆu
yu’rOEËk÷ Mku çkZk™k Îkxk™k) rfMke çkkOE BkU …MkLË ™nª VhBkkOEe, y÷çk¥kk
yøkh MkkrçkOE nku òyu fu WLnkU ™u WMku ™Mkhk™e ò™ fh ™ rMkVo çk
ðßnu nBkkfOE ð snk÷OE rfMke øk-hÍu ËwLÞðe fe r™GÞOE Mku çkÕfu ¾wË

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku rfíkkçk {U {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf r÷¾k íkku sçk íkf {uhk Lkk{ WMk {U
hnuøkk rVrh~íku WMk fu r÷Þu RÂMíkøVkh fhíku hnUøku.
RMku çk ðßnu ™Mkhkr™GÞOE BkwMOErnfu OEk’ÍeBk ð fkrçk÷u OEßneÍku
OEõVe™ ð ™BkkÍu s™kÍk OEMkÔðwh rfÞk OEku çku~kf rsMk rsMk fk yiMkk
¾Þk÷ nkuøkk ðkun Mkçk Çke fkrVh ð BkwhOEË nI ykih W™ Mku ðkune
Bkwyk-Bk÷k çkhOET™k ðkrsçk òu BkwhOEÆe™ Mku çkhOEk òyu.
(VOEkðk h-ÍrðGÞk)
yÕ÷kn OEçkk-h-f ð OEyk÷k …khn 10 Mkq-hOEw¥kkiçkn fe ykÞOE ™Bçkh
84 BkU R~kkoË VhBkkOEk ni :
OEh-s-Bkyu fLÍw÷ EBkk™ : ykih W™
BkU Mku rfMke fe BkÂGÞOE …h fÇke ™BkkÍ ™
…Z™k ykih ™ WMk fe fçkú …h ¾zu nku™k
çku~kf ðkun yÕ÷kn ð hMkq÷ Mku BkwÂLfh
nwyu ykih rVMf (fw£) ne BkU Bkh økyu.
MkËÁ÷ yVkrÍ÷ nÍhOEu yÕ÷kBkk Bkki÷k™k MkÂGÞË BkwnBBkË
™EBkwÆe™ BkwhkËykçkkËe RMk ykÞOE fu OEnTOE VhBkkOEu
nI : RMk ykÞOE Mku MkkrçkOE nwðk fu fkrVh fu s™kÍu fe ™BkkÍ rfMke
nk÷ BkU òRÍ ™nª ykih fkrVh fe fçkú …h Ë^™ ð rÍÞkhOE fu r÷Þu
¾zu nku™k Çke BkB™qy ni. (¾ÍkR™w÷ RhVk™, Mk. 376)
nÍhOEu MkÂGÞËw™k òrçkh rçk™ yçËwÕ÷kn Mku
rhðkÞOE ni fu MkhËkhu Bk¬yu BkwfhoBkk, Mkhfkhu BkËe™yu Bkw™Ôðhn

™u R~kkoË VhBkkÞk : yøkh ðkun çkeBkkh …zU OEku …qA™u
™ òyku, Bkh òyU OEku s™kÍu BkU nkrÍh ™ nku.
“BkËe™k” fu …ktåk nwYV fe r™MçkOE Mku
s™kÍu fu Bkw-OEyÂÕ÷f …ktåk Bk-Ë™e Vq÷
“Vw÷kt Bkuhe ™BkkÍ …Zkyu” yiMke ðrMkGÞOE fk nwõBk
1 BkÂGÞOE ™u ðrMkGÞOE fe Úke fu Bkuhe ™BkkÍ Vw÷kt …Zkyu Þk
BkwÍu Vw÷kt ~kÏMk økwM÷ Ëu OEku Þun ðrMkGÞOE çkkrOE÷ ni Þk’™e RMk ðrMkGÞOE
Mku (Bkh™u ðk÷u fu) ð÷e (Þk’™e Mkh …hMOE) fk nf òOEk ™ hnuøkk, nkt
ð÷e fku RÂÏíkÞkh ni fu ¾wË ™ …Zkyu WMk Mku …Zðk Ëu. (çknkhu ~kheyOE,
rs. 1, Mk. 837, ) yøkh rfMke Bkw¥kfe çkwÍwøko Þk
ykr÷Bk fu çkkhu BkU ðrMkGÞOE fe nku OEku ðw-hMkk fku åkkrnÞu fu RMk …h
yBk÷ fhU.
RBkkBk BkÂGÞOE fu Mke™u fe MkeÄ BkU ¾zk nku
2 BkwMOEnçk Þun ni fu BkÂGÞOE fu Mke™u fu MkkBk™u RBkkBk ¾zk
nku ykih BkÂGÞOE Mku Ëqh ™ nku BkÂGÞOE Ïðkn BkËo nku Þk ykihOE çkkr÷øk
nku Þk ™k çkkr÷øk, Þun WMk ðõOE ni fu yuf ne BkÂGÞOE fe ™BkkÍ
…Zk™e nku ykih yøkh åkLË nkU OEku yuf fu Mke™u fu Bkwfkrçk÷ (Þk’™e
MkkBk™u) ykih fheçk ¾zk nku.

Vh{kLku {wMíkVk : òu þÏMk {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf ÃkZLkk ¼q÷ økÞk ðkun sLLkík fk hkMíkk
¼q÷ økÞk.
™BkkÍu s™kÍk …Zu rçkøkih Ë^™k rËÞk OEku ?
3 BkÂGÞOE fku rçkøkih ™BkkÍ …Zu Ë^™ fh rËÞk ykih rBkèe
Çke Ëu Ëe økE OEku yçk WMk fe fçkú …h ™BkkÍ …ZU sçk OEf Vx™u fk
økwBkk™ ™ nku, ykih rBkèe ™ Ëe økE nku OEku r™fk÷U ykih ™BkkÍ …Z fh
Ë^™ fhU, ykih fçkú …h ™BkkÍ …Z™u BkU rË™kU fe fkuE OEk’ËkË Bkwfhoh
™nª fu rfOE™u rË™ OEf …Ze òyu fu Þun BkkirMkBk ykih ÍBke™ ykih
BkÂGÞOE fu rsMBk ð BkhÍ fu RÂÏík÷kV Mku BkwÏOEr÷V ni, økhBke BkU sÕË
Vxuøkk ykih òzu (Þk’™e MkËeo) BkU çk-Ëuh (Þk’™e Ëuh BkU), OEh (Þk’™e
øke÷e) Þk ~kkuh (Þk’™e ¾khe) ÍBke™ BkU sÕË, ¾w~f ykih økihu ~kkuh BkU
çk-Ëuh, Vçkko (Þk’™e Bkkuxk) rsMBk sÕË, ÷køkh (Þk’™e Ëwçk÷k …OE÷k)
Ëuh BkU.
Bkfk™ BkU Ëçku nwyu fe ™BkkÍu s™kÍk
4 fqtyU BkU røkh fh Bkh økÞk Þk WMk fu Q…h Bkfk™ røkh …zk
ykih BkwËko r™fk÷k ™ ò Mkfk OEku WMke søkn WMk fe ™BkkÍ …ZU, ykih
ËrhÞk BkU zqçk økÞk ykih r™fk÷k ™ ò Mkfk OEku WMk fe ™BkkÍ ™nª nku
MkfOEe fu BkÂGÞOE fk BkwMkÕ÷e (Þk’™e ™BkkÍ …Z™u ðk÷u) fu ykøku nku™k
Bkk’÷qBk ™nª.
™BkkÍu s™kÍk BkU OEk’ËkË çkZk™u fu r÷Þu OEk¾eh
5 swBkwyk fu rË™ rfMke fk RÂLíkfk÷ nwðk OEku yøkh swBkwyk
Mku …n÷u OEßneÍku OEõVe™ nku Mkfu OEku …n÷u ne fh ÷U, RMk ¾Þk÷ Mku
hkuf h¾™k fu swBkwyk fu çkk’Ë BkßBky rÍÞkËk nkuøkk BkõYn ni.
(çknkhu ~kheyOE, rs. 1, Mk. 840, ðøkihk)

Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf Lk ÃkZk íknfef
ðkun çkË çkÏík nku økÞk.
çkkr÷øk fe ™BkkÍu s™kÍk Mku fç÷
Þun yu’÷k™ fersÞu
BknqoBk fu yÍeÍ ð ynçkkçk OEðßòun VhBkkyU ! BknqoBk ™u
yøkh rÍLËøke BkU fÇke yk… fe rË÷ ykÍkhe Þk nf OE-÷Ve fe nku
Þk yk… fu BkõYÍ nkU OEku R™ fku rhÍkyu R÷kne fu r÷Þu BkwykV fh
ËersÞu, BknqoBk fk Çke Çk÷k nkuøkk ykih yk… fku Çke
Mkðkçk rBk÷uøkk. ™BkkÍu s™kÍk fe r™GÞOE ykih RMk fk OEhefk Çke
Mkw™ ÷ersÞu. “BkI r™GÞOE fhOEk nqt RMk s™kÍu fe ™BkkÍ fe, ðkrMkOEu
yÕ÷kn fu, Ëwyk RMk BkÂGÞOE fu r÷Þu …eAu RMk RBkkBk fu.” yøkh
Þun yÕVkÍ ÞkË ™ hnU OEku fkuE nhs ™nª, yk… fu rË÷ BkU Þun
r™GÞOE nku™e ÍYhe ni fu “BkI RMk BkÂGÞOE fe ™BkkÍu s™kÍk …Z hnk
nqt” sçk RBkkBk Mkkrnçk “ ” fnU OEku fk™kU OEf nkÚk WXk™u fu
çkk’Ë “ ” fnOEu nwyu Vkih™ nMçku Bkk’Bkq÷ ™kV fu ™eåku çkktÄ
÷ersÞu ykih Mk™k …rZÞu. ËqMkhe çkkh RBkkBk Mkkrnçk “ ”
fnU OEku yk… rçkøkih nkÚk WXkyu “ ” frnÞu, rVh ™BkkÍ
ðk÷k ËwYËu RçkúkneBk …rZÞu. OEeMkhe çkkh RBkkBk Mkkrnçk “ ”
fnU OEku yk… rçkøkih nkÚk WXkyu “ ” frnÞu ykih çkkr÷øk fu

s™kÍu fe Ëwyk …rZÞu1 sçk åkkiÚke çkkh RBkkBk Mkkrnçk “ ”
fnU OEku yk… “ ” fn fh Ëku™kU nkÚkkU fku ¾ku÷ fh ÷xfk
ËersÞu ykih RBkkBk Mkkrnçk fu MkkÚk fkRËu fu BkwOEkrçkf Mk÷kBk Vuh
ËersÞu.
økBku BkËe™k, çkfey,
BkÂøVhOE ykih çku
rn‚kçk sL™OEw÷
rVhËki‚ BkU ykfk
fu …zku‚ fk íkkr÷çk
25 {wnho{w÷ nhk{ 1435 rMk.rn.
30-11-2013
100 yuf [wÃk Mkku Mkw¾
Mkðkçk f{kLku fk {-ËLke {kify
s™kÍu fu RÂLíkÍkh BkU snkt ÷kuøk sBy nkU ðnkt RMk rhMkk÷u
Mku ËMko Ëu fh Ïkqçk Mkðkçk fBkkRÞu. ™eÍ y…™u BknqoBke™ fu EMkk÷u
Mkðkçk fu r÷Þu yiMku Bkkify …h s™kÍu fu sw÷qMk BkU Þk OEk’rÍÞOE fu
r÷Þu sBy nku™u ðk÷kU BkU Þun rhMkk÷k OEõMkeBk VhBkkRÞu.
1 : yøkh ™k çkkr÷øk Þk ™k çkkr÷økk fk s™kÍk nku OEku W‚ fe Ëwyk …Z™u fk
yu’÷k™ fersÞu.

Vh{kLku {wMíkVk : òu þÏMk {wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf ÃkZLkk ¼q÷ økÞk ðkun sLLkík fk hkMíkk
¼q÷ økÞk.
™kBku rh‚k÷k : ™BkkÍu s™kÍk fk OEhefk
…n÷e çkkh : swBkkrË÷ ykr¾h 1435 rn. yur«÷ 2014 E.
OEk’ËkË : 20,000
™kr~kh : Bkf-OE-çkOEw÷ BkËe™k
Bk-Ë™e RÂÕíkò : rf‚e ykih fku Þun rh‚k÷k Ak…™u fe RòÍOE ™nª ni.
rfíkkçk fu ¾heËkh {w-íkðßsun nkU
rfOEkçk fe OEçkkyOE BkU ™wBkkÞkt ¾hkçke nku Þk ‚VnkOE fBk nkU Þk
çkkR®Lzøk BkU ykøku …eAu nku økyu nkU OEku Bkf-OE-çkOEw÷ BkËe™k ‚u
Ásqy VhBkkRÞu.

Lk{kÍu sLkkÍk fk íkhefk
23
Vh{kLku {wMíkVk : WMk þÏMk fe Lkkf ¾kf yk÷qË nku rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun
{wÍ Ãkh ËwYËu Ãkkf Lk ÃkZu.
VunrhMk
WLðkLk
MkVnk
WLðkLk
MkVnk
ËwYË ~kheV fe VÍe÷OE
ð÷e fu s™kÍu BkU r~kfoOE fe çk-h-fOE
yfeËOE BkLËkU fe Çke BkÂøVhOE
fV™ åkkuh
OEBkkBk ~kw-hfkyu s™kÍk fe çkÂÏþ~k
fçkú BkU …n÷k OEkunVk
sL™OEe fk s™kÍk
s™kÍu fk MkkÚk Ëu™u fk Mkðkçk
WnwË …nkz rsOE™k Mkðkçk
™BkkÍu s™kÍk çkkRMku RçkúOE ni
BkÂGÞOE fku ™n÷k™u ðøkihk fe VÍe÷OE
s™kÍk Ëu¾ fh …Z™u fk rðËo
Mkhfkh ™u Mkçk Mku …n÷k
s™kÍk rfMk fk …Zk ?
™BkkÍu s™kÍk VÍuo rfVkÞk ni
™BkkÍu s™kÍk BkU Ëku Áõ™ ykih OEe™ MkwL™OEU nI
™BkkÍu s™kÍk fk OEhefk (n-™Ve)
çkkr÷øk BkËo ð ykihOE fu s™kÍu fe Ëwyk
™k çkkr÷øk ÷zfu fe Ëwyk
™k çkkr÷økk ÷zfe fe Ëwyk
sqOEu …h ¾zu nku fh s™kÍk …Z™k
11
11
12
12
12
13
13
14
14
14
15
15
18
18
18
19
19
19
20
22
1
1
2
3
4
5
5
5
5
6
6
7
7
8
8
8
9
10
10
11
økkRçkk™k ™BkkÍu s™kÍk ™nª nku MkfOEe
åkLË s™kÍkU fe Rfêe ™BkkÍ fk OEhefk
s™kÍu BkU rfOE™e MkVU nkU ?
s™kÍu fe …qhe sBkkyOE ™ rBk÷u OEku ?
…køk÷ Þk ÏkwËfw~ke ðk÷u fk s™kÍk
BkwËko çkååku fu ynfkBk
s™kÍu fku fLÄk Ëu™u fk Mkðkçk
s™kÍu fku fLÄk Ëu™u fk OEhefk
çkååku fk s™kÍk WXk™u fk OEhefk
™BkkÍu s™kÍk fu çkk’Ë ðk…Mke fu BkMkkR÷
õÞk ~kkunh çkeðe fu s™kÍu fku fLÄk Ëu MkfOEk ni ?
BkwhOEË fe ™BkkÍu s™kÍk fk nwõBku ~kh-E
s™kÍu fu Bkw-OEyÂÕ÷f …ktåk Bk-Ë™e Vq÷
“Vw÷kt Bkuhe ™BkkÍ …Zkyu” yiMke ðrMkGÞOE fk nwõBk
RBkkBk BkÂGÞOE fu Mke™u fe MkeÄ BkU ¾zk nku
™BkkÍu s™kÍk …Zu rçkøkih Ë^™k rËÞk OEku ?
Bkfk™ BkU Ëçku nwyu fe ™BkkÍu s™kÍk
™BkkÍu s™kÍk BkU OEk’ËkË çkZk™u fu r÷Þu OEk¾eh
çkkr÷øk fe ™BkkÍu s™kÍk Mku fç÷
Þun yu’÷k™ fersÞu
{ykr¾Íku {hksuy

નમાઝે જનાઝા કા તરીકા

નમાઝે જનાઝા કા તરીકા

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

More from Ilyas Qadri Ziaee

More from Ilyas Qadri Ziaee (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (6)

નમાઝે જનાઝા કા તરીકા