ANNA AΛΕΞΑΝΙΑΝ

1. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΘΕΜΑ
ΑΜΑΝΣΔΟΤ΢ ΜΟΣ΢ΑΡΣ
ΑΠΟ ΣΗΝ ΑΝΝΑ ΑΛΔΞΑΝΙΑΝ
ΓΔΟΓΡΑΦΙΑ ΚΔΦΑΛΑΙΟ 31
΢ΔΛΙΓΑ 107
1-4-2013
ΓΙΑΦΑΝΙΔ΢ 12
1

2. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΒΌΛΦΓΚΑΝΓΚ ΑΜΑΝΤΈΟΥΣ ΜΌΤΣΑΡΤ
 Ο Βόιθγθαλγθ Ακαληένπο Μόηζαξη (΢άιηζκπνπξγθ, 27
Ιαλνπαξίνπ 1756 - Βηέλλε, 5 Γεθεκβξίνπ 1791) είλαη έλαο από
ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζπλζέηεο θιαζηθήο κνπζηθήο. Μαδί κε
ηνλ Γηόδεθ Υάπληλ , ηνλ Λνύληβηρ βαλ Μπεηόβελ θαη ηνλ
Φξαληο ΢νύκπεξη απνηεινύλ ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο
εθπξνζώπνπο ηνπ ιεγόκελνπ βηελλέδηθνπ θιαζηθηζκνύ , ηνπ
θιαζηθηζκνύ θαη ηε ιεγόκελε «Πξώηε ΢ρνιή ηεο Βηέλλεο» .
΢πλέζεζε πεξηζζόηεξα από 600 έξγα, κνπζηθή δσκαηίνπ,
ζπκθσληθή θαη εθθιεζηαζηηθή κνπζηθή, θαζώο θαη κηθξόηεξεο
ζπλζέζεηο: παξαιιαγέο, θαληαζίεο, ζνλάηεο, άξηεο θ.α.
ΑΝΝΑ
AΛΕΞΑΝΙΑΝ
2

3. ΑΝΝΑ ΒΙΟΓΡΑΦΊΑAλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
 Βόιθγθαλγθ Ακαληένπο
Μόηζαξη ήηαλ γηνο ηνπ Γηόραλ
Γθένξγθ Λένπνιλη Μόηζαξη θαη
ηεο Άλλα Μαξία Βαικπνύξγθα
Πεξηι (γελλεκέλνο ζηελ νδό
Getreidegasse, ζηνλ αξηζκό 9,
ζην ΢άιηζκπνπξγθ, ηελ
πξσηεύνπζα ηεο
Αξρηεπηζθνπήο ηνπ
΢άιηζκπνπξγθ ζηε ζεκεξηλή
Απζηξία, ηόηε Αγία Ρσκατθή
Απηνθξαηνξία. Σν κόλν από ηα
αδέιθηα ηνπ πνπ επέδεζε ηεο
παηδηθήο ηνπ ειηθίαο ήηαλ ε
κεγαιύηεξε αδειθή ηνπ, Μαξία
Άλλα (1751-1829), ε νπνία είρε
ην ςεπδώλπκν "Ναλλεξι".
Τπήξμε θαη εθείλε κνπζηθόο,
ελώ βέβαηε ζεσξείηαη ε
ζπκβνιή ηεο ζην λα εκπλεύζεη 3

4. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
ΑΛΕΞΑΝΙΑΝ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ...
 Ο Μόηζαξη βαπηίζηεθε ηελ επόκελε
εκέξα ηεο γέλλεζήο ηνπ ζηνλ
Καζεδξηθό ηνπ Αγίνπ Ρνύπεξη. Η
πξάμε ηεο βάπηηζεο δίλεη ην όλνκα
ηνπ ζηα Λαηηληθά Joannes
Chrysostomus Wolfgangus
Theophilus Mozart. Σα δύν πξώηα
νλόκαηα καξηπξνύλ πσο ε εκέξα
γέλλεζήο ηνπ ζπλέπεζε κε ηε γηνξηή
ηνπ Αγίνπ Ισάλλε Υξπζνζηόκνπ,
αθνινπζώληαο έηζη ηελ παξάδνζε
ηεο θαζνιηθήο εθθιεζίαο.
Βόιθγθαλγθ ήηαλ ην όλνκα ηνπ
παππνύ ηνπ, από ηελ πιεπξά ηεο
κεηέξαο ηνπ, ελώ Θεόθηινο
νλνκαδόηαλ ν λνλόο ηνπ, Joannes
Theophilus Pergmayr, έκπνξνο ζην
επάγγεικα. Ο ίδηνο ρξεζηκνπνηνύζε
ελίνηε ην γεξκαληθό όλνκα Gottlieb
αληί ηνπ Theophilus, πην ζπρλά
όκσο ηα ηηαιηθά νλόκαηα Ακαληέν ή
Ακαληέ. 4

5. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
 Ο παηέξαο ηνπ (1719-1787) ήηαλ από
ην Άνπγθζκπνπξγθ. Ήηαλ
αλαπιεξσηήο δηεπζπληήο ηεο
νξρήζηξαο ζηελ απιή ηνπ
Αξρηεπηζθόπνπ ηνπ ΢άιηζκπνπξγθ,
κέηξηνο ζπλζέηεο θαη έκπεηξνο
δάζθαινο. Σε ρξνληά πνπ γελλήζεθε
ν Μόηζαξη, ν παηέξαο ηνπ εμέδσζε
έλα εγρεηξίδην γηα βηνιί ππό ηνλ ηίηιν
«Versuch einer gründlichen
Violinschule», ην νπνίν γλώξηζε
ηδηαίηεξε επηηπρία. ΢ε αληίζεζε κε ηηο
ζπλζέζεηο ηνπ, ην εγρεηξίδην είρε
δηεζλή απήρεζε θαη κεηαθξάζηεθε
ζηε γαιιηθή θαη νιιαλδηθή γιώζζα.

Όηαλ ε Ναλλέξι ήηαλ επηά εηώλ,
μεθίλεζε καζήκαηα αξκνλίνπ κε ηνλ
παηέξα ηεο ελώ ν ηξίρξνλνο
αδειθόο ηεο ηνπο παξαθνινπζνύζε.
Υξόληα αξγόηεξα, κεηά ην ζάλαην ηνπ
αδειθνύ ηεο, είρε πεη: 5

6. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
Περνούζε ζστνά πολύ τρόνο ζηο πιάνο
τησπώνηας πλήκηρα και η εσταρίζηηζή ηοσ
έδειτνε πόηε κάηι ηοσ ακοσγόηαν καλό. [...]
Όηαν ήηαν ηεζζάρφν τρονών ο παηέρας
άρτιζε να ηοσ διδάζκει κάποια μινοσέηα και
κομμάηια ζηο πιάνο, ζαν παιτνίδι. [...]
Μπορούζε να ηα παίζει άυογα και με ηη
μεγαλύηερη λεπηόηηηα, κραηώνηας πάνηα
ηέλεια ηο μέηρο. [...]
6

7. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
 Σηελ ειηθία ηωλ πέληε εηώλ, ζπλέζεηε ήδε
κηθξά θνκκάηηα, ηα νπνία έπαηδε ζηνλ παηέξα
ηνπ, ν νπνίνο ηα θαηέγξαθε. Απηά ηα πξώηα
θνκκάηηα, Κ. 1-5, θαηάγξαθεθαλ ζην κνπζηθό
βηβιίν Nannerl Notenbuch. Οη δεμηόηεηεο ηνπ
λεαξνύ Μόηζαξη ππήξμαλ κνλαδηθέο. Εθηόο
από ηελ εμαηξεηηθή ηερληθή ηνπ ζην πηάλν, ζην
όξγαλν θαη ζην βηνιί, είρε ηελ ηθαλόηεηα λα
απνζηεζίδεη πιεζώξα ζπλζέζεωλ κε
θαηλνκεληθή επθνιία, ελώ αμηνζεκείωηε ήηαλ
επίζεο ε ηθαλόηεηά ηνπ λα απηνζρεδηάδεη πάλω
ζε έλα κνπζηθό ζέκα ρωξίο πξνεηνηκαζία. Ο
βηνγξάθνο Μέελαξλη Σόινκνλ ζεκεηώλεη όηη,
ελώ ν παηέξαο ηνπ Μόηζαξη ήηαλ έλαο
αθνζηωκέλνο δάζθαινο γηα ηα παηδηά ηνπ,
ελδερνκέλωο ζε ππεξβνιηθό βαζκόππάξρνπλ
απνδείμεηο όηη ν Μόηζαξη ζπλήζηδε πξνρωξάεη
παξαπέξα από ό,ηη ηνπ δίδαζθε ν παηέξαο ηνπ.
Η πξώηε ζύλζεζε, γεκάηε κνπληδνύξεο από
κειάλη, θαη νη πξώηεο ηνπ πξνζπάζεηεο κε ην
βηνιί απνηέιεζαλ δηθή ηνπ πξωηνβνπιία θαη
εμέπιεμαλ ηνλ παηέξα ηνπ.
7

8. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
8

9. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΈΣ ΙΚΑΝΌΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΜΌΤΣΑΡΤ
 Ήδε από ηελ παηδηθή ηνπ ειηθία ν Μόηζαξη έδεημε όηη δηέζεηε ζεκαληηθέο
κνπζηθέο ηθαλόηεηεο, νη νπνίεο ππνζηεξίρζεθαλ ζπζηεκαηηθά από ηνλ
παηέξα ηνπ, έλαλ από ηνπο θαιύηεξνπο κνπζηθνύο παηδαγσγνύο ηεο επνρήο
ηνπ. Ιδηαίηεξα ηα ηαμίδηα ζε ρώξνπο κε πςειή κνπζηθή θαιιηέξγεηα έδσζαλ
ζεκαληηθή ώζεζε ζηε ζπλζεηηθή δξαζηεξηόηεηα ηνπ κεγάινπ ζπλζέηε θαη
βνήζεζαλ ζηε δεκηνπξγία ελόο ραξαθηεξηζηηθνύ πξνζσπηθνύ ζηηι.
Αληίζεηα, ακειήζεθε ζεκαληηθά ε εθκάζεζε δηαθόξσλ ηερληθώλ ηεο
ζπλζέζεσο, κε απνηέιεζκα ν Μόηζαξη λα έρεη δηαξθώο νξηζκέλα
πξνβιήκαηα, π.ρ. κε ηελ αληίζηημε. Μόλν ζηα ρξόληα ηεο Βηέλλεο θαηάθεξε,
κέζσ ηεο επαθήο ηνπ κε ηνλ Ισζήθ Υάπδλ θαη ηνλ θηιόκνπζν επγελή G. van
Swieten, αιιά θπξίσο ιόγσ ηεο ελαζρνιήζεώο ηνπ κε ηα νξαηόξηα ηνπ
Υαίληει, λα δηνξζώζεη ηηο παηδηθέο παξαιείςεηο. Όπσο θαη πνιινί άιινη
ζπλζέηεο εθείλεο ηεο επνρήο, ν Μόηζαξη ζπλέζεηε ηα έξγα ηνπ ζε ζύληνκν
ρξνληθό δηάζηεκα. Η θήκε, όκσο, όηη ζπλέγξαθε ηηο ζπκθσλίεο ρσξίο
πξνεηνηκαζία, "από ην κπαιό", απνηειεί κάιινλ θαινπξναίξεηε ππεξβνιή.
ΑΝΝΑ
9

10. ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ ΧΡΌΝΙΑ
Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
 . Καη ηα ηξία ηειεπηαία ρξόληα ηεο δσήο
ηνπ Μόηζαξη (1789-91) ήηαλ θαιιηηερληθά
θαη νηθνλνκηθά επηηπρεκέλα. Σν γεγνλόο
όηη ζπζζσξεύνληαλ ρξέε νθείινληαη θαηά
θάπνην κέξνο ζηελ θαθή δηαρείξηζε ηνπ
ζπλζέηε, ζηηο ζπλερείο αζζέλεηεο ηεο
γπλαίθαο ηνπ, αιιά θαη ζε θάπνηα ξνπή
γηα ζπκκεηνρή ηνπ ζε ηπρεξά παηρλίδηα.
Μεηά από έλα ηαμίδη ηνπ Μόηζαξη σο
ζπλνδόο ηνπ πξίγθηπα Lichnowsky,
παξνπζηάζηεθε ε ηειεπηαία από ηηο 3
όπεξεο ηνπ ληα Πόληε, Cosi fan tutte (Έτσι
κάνουν όλες). Με ηελ ηηκεηηθή αλάζεζε
ηεο παλεγπξηθήο όπεξαο, ιόγσ ηεο
ζηέςεο ζηελ Πξάγα ηνπ Λενπόιδνπ ηνπ
Β', βξήθε επθαηξία λα ζπλδέζεη ν Μόηζαξη
ηελ παξαδνζηαθή όπεξα ηνπ κπαξόθ κε
ηα ζύγρξνλα ξεύκαηα - κία πξνζπάζεηα
πνπ δελ αλαγλσξίζηεθε από ηελ
απηνθξαηνξηθή Απιή. Αληίζεηα, ε όπεξα Ο
Μαγικός Αυλός πνπ αλέβεθε πεξίπνπ
παξάιιεια, ππήξμε κεγάιε επηηπρία. 10

11. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΑΝΝΑ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ...
 Ο Μόηζαξη άθεζε, εθηόο από ηε ρήξα ηνπ,
δύν παηδηά: ηνλ Καξι (1784-1858), ν νπνίνο
όξηζε ην Mozarteum ηνπ ΢άιηζκπνπξγθ σο
γεληθό θιεξνλόκν ηνπ, θαη ηνλ Βόιθγθαλγθ
(1791-1844), ζπλζέηε, πηαλίζηα θαη καέζηξν
πεξηνξηζκέλνπ βειελεθνύο. Ο κεγάινο
ζπλζέηεο Β. Α. Μόηζαξη θεδεύηεθε θησρηθά
(κε έμνδα ηνπ Γήκνπ) θαη εηάθε ζε καδηθό
ηάθν ζην λεθξνηαθείν ηνπ Άγηνπ Marx. Ο
ηάθνο ηνπ δελ εληνπίζηεθε πνηέ κε αθξίβεηα,
γη' απηό ν επίζεκνο ηάθνο ζηελ πηέξπγα
ηηκσκέλσλ ηνπ θεληξηθνύ λεθξνηαθείνπ ηεο
Βηέλλεο είλαη θελνηάθην. 11

12. Aλλα Αιεμαληαλ 3/4/2013
ΤΕΛΟΣ
ΑΠΟ ΣΗΝ ΑΝΝΑ ΑΛΔΞΑΝΙΑΝ
΢Σ’1 ΣΑΞΗ
ΔΤΥΑΡΙ΢ΣΩ ΓΙΑ ΣΗΝ
ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΗ΢Η ΢Α΢
΢Σ’1 ΢Σ’1
12