3. O halde kaygilanmamiz gereken, zamanin yetersizligi degil, zamanin büyük
bölümünün düsük nitelikli biçimde harcanmasi egilimidir. Hizlanmak ya da
zamanı daha verimli kullanmamiz bize yardimci olmayacaktir; aslinda bu
düsünüs biçimleri çözüm olmaktan çok kendileri sorundur. N.GÜÇLÜ
3#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 20.5.2015
The Leadership Challenge liderlerin diğerlerini örgütlerinde
sıra dışı şeyleri yaptırmak için harekete geçirmesiyle
alakalıdır.Bu liderlerin değerleri eyleme, vizyonları
gerçekliklere, engelleri yeniliklere, ayrılıkları dayanışmaya,
riskleri ödüllere dönüştürmek için yaptıkları uygulamalarla
alakalıdır. Bu insanların zorlayıcı durumları kayda değer
başarılara çeviren iklimi oluşturan liderlik hakkındadır. Kitap
Uygulamaya dönük ve esin vericidir. Kitaptaki her şey olaya
dayalıdır.
5. 1. LIDERLERİN YAPTIKLARI VE
TAKİPÇİLERİN BEKLEDİKLERİ
o 1. Emsal liderliğin beş uygulaması
o 2. Güvenilirlik liderliğin temelidir
2. YOLUN MODELİNİ OLUŞTURUN
o 3. Değerleri netleştir
o 4. Örneği ortaya koy
3. PAYLAŞILMIŞ (ORTAK) BİR VİZYON
OLUŞTURUN
5. Geleceği Öngör
6. Diğerlerini Eyleme kat
4. SÜRECE MEYDAN OKUYUN
7. Fırsatları araştır
8. Deneyle ve Risk al
5. DİĞERLERİNİN EYLEME KATILMASINI
SAĞLAYIN
9. İşbirliğini güçlendir
10. Diğerlerini güçlendir
6. YÜREKLERİ CESARETLENDİRİN
11. Katkıları gör
12. Değerleri ve Zaferleri kutla
7. HERKES İÇİN LİDERLİK
13. Liderlik herkesin işidir.
5#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 20.5.2015
6. Emsal liderliğin beş uygulaması
Yazarlar 1983’ten beri yürüttükleri kişisel en iyi liderlik deneyimleri
konusundaki çalışmalarda Dick ve Claire gibi liderlerin diğerlerini örgütte
sıradışı şeyleri örgütlü aktivitenin her arenasında nasıl yaptırmak için diğerlerini
nasıl harekete geçirdiğini bulmuşlardır. Emsal liderliği baktıkları her yerde
bulmuşlardır. Ayrıca öncü olma seyahatinde insanlara rehberlik eden sıradan
insanların aynı yolları takip ettiklerini bulmuştur. Bu yaygın olarak buldukları
uygulamaları liderlik modeline dönüştürdük. Yazarlar liderliğin dinamik
süreçlerine durum analizleri (case analysis) ve anketlerle (questionnaire) daha
derin bir şekilde baktıklarında kişisel en iyi liderlik deneyimlerine ortak olan 5
uygulamayı keşfettiler bu uygulamalar şunlardır :
• Yolu modelle (Model the Way)
• Ortak bir vizyon oluştur (Inspire a Shared Vision)
• Süreci zorla (Challenge the Process)
• Diğerlerinin eyleme katılmasını sağla (Enable Others to Act)
•Yürekleri cesaretlendir.(Encourage the Heart)
6#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 20.5.2015
7. Ünvanlar doğrudan alınır size saygınlık katan davranışlarınızdır. Liderlik iyi bir örnek olma ve
söylediğinizi yaşama zorunluluğunuz anlamına gelir. Örneksel, emsal liderler diğerlerinin işe
katılmasını ya da en yüksek standartları başarmayı istiyorlarsa, diğerlerinden bekledikleri
davranışların modelleri olmaları gerektiğini bilirler. Etkili bir model olabilmeleri için de liderlerin ilk
olarak onlara rehberlik eden ilkeleri hakkında net olmalıdırlar. Değerleri netleştirmelidirler.
İngiltere’ Whites Grubunun başkanı Lindsay Levin ‘in dediği gibi “ Kalbinizi açmalı ve insanların
gerçekten ne düşünüp neye inandığınızı görmelerine izin vermelisiniz. Bu değerleriniz hakkında
konuşmanız demektir.” liderler önce kendi seslerini bulmalı ve daha sonra da belirgin bir şekilde
değerlerine ses ve rmelidir.
Kişinin liderlerin söylediklerinde ne kadar ciddi olduğuna karar vermek istediğinde, liderlerin
yaptıkları işler sözlerinden önemlidir. Yapılan işler ve söyledikleri tutarlı olmalıdır. Liderler önce
kendileri inançlarıyla derinden bir ilişkili olan bir şeyi yaparak model olurlar . Bu model davraışlar:
Başkalarıyla vakit geçirmenin
İş arkadaşlarıyla omuz omuza çalışma
Değerleri gerçeklere dönüştüren hikayeler
Belirsizlik zamanlarında oldukça öngörülü olma
İnsanları değerlerle ilgili düşündüren sorular sorma ‘nın gücüyle alakalıdır.
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 720.5.2015
8. İnsanlar en iyi liderlik deneyimlerini paylaşırken örgütleri için heyecan verici
ve yüksek oranda cezbedici bir gelecek hayal ettiklerini söylediler. Her örgüt
her, sosyal hareket hayalle başlar. Hayal ya da vizyon geleceği inşa eden
güçlerdir.
Lider paylaşılmış bir vizyon oluşturur. Liderler bir şeylerin gerçekleştirme, bir
şeyleri değiştirme, daha önce kimsenin yapmadığı şeyleri yapma arzuları
vardır. Onların net gelecek vizyonları onları sürükler.
Takipçisi olmayan lider lider değildir ve insanlar bir vizyonu kendilerininmiş
gibi benimsemezlerse takip etmeyeceklerdir. Liderler diğerlerini vizyona
gönüllü olarak katmalıdır.
Bunu yapmak için de onların dilini kullanmalıdır.İnsanlar liderlerin onların
ihtiyaçlarını gönülden anlayıp çıkarlarını gönülden savunduğunu bilmeli.
Bunu yapmak için liderler takipcilerin hayallerini, ümitlerini, özlemlerini,
vizyon ve değerleri hakkında samimi birşekilde bilmelidir.
20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 8
9. Liderlerin karşılaştıkları zorluklar:
o Yenilikçi bir ürün,
o Ezber bozan bir yasa,
o Ergenleri çevresel programa katacak canlandırıcı bir proje,
o Bürokratik askeri programın devrimsel geri dönüşü,
o Yeni bir fabrika ya da iş başlatma, olabilir.
Fakat zorluk her ne olursa olsun durumlar statükodan bir değişime dönüşme olmuştur.
Tüm liderler sürece meydan okurlar. Çalışmamızdaki liderlerin hiçbiri boş boş oturup
kaderin kendilerine gülmesini beklememiştir.
Şans ya da doğru zamanda doğru yerde bulunmak liderlerin karşılaştığı belirli
fırsatlarda rol oynayabilir ancak gerçek liderler diğerlerini mükemmellik arayışına
yönlendirebilen ve meydan okumaları (zorlukları) kabul edendir. Liderler öncülerdir.
Onlar bilinmeyene adım atmaya gönüllüdürler.
o Hayat liderin laboratuarıdır, emsal liderler onu mümkün olduğu kadar çok deney yapmak
için kullanırlar…dene,başarısız ol, öğren. Dene,başarısız ol, öğren. Dene,başarısız ol,
öğren.
20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 9
10. Büyük hayaller önemli gerçekliklere tek bir kişinin eylemleriyle dönüşmezler.
Takım çabası gerektirirler. Derin yeterlilik ve serin özgüven ister. Liderlik
yolunda ilerleyenler BİZ kelimesini sık kullanırlar. Liderler işbirliğini öne
çıkarır ve güven inşa ederler.
Otantik liderlik güven üzerine kurulur ve İnsanlar liderlerine ve birbirlerine ne
kadar fazla güvenirse, o kadar risk alırlar, değişiklik yaparlar ve örgütleri ve
hareketleri canlı tutarlar. O tarz liderlik vasıtasıyla liderler takipçilerini de
lider yaparlar.
20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 10
11. Zirveye giden yol yorucu ve bitap düşürücü bir süreçtir. Bu yolda
takipçiler kolayca vaz geçme eğilimine girerler. İşte liderler
takipçilerin yüreklerini devam etmeleri için cesaretlendirir. Zekice
yapılan ilgilenme hareketleri moralleri yükseltir ve takipçileri ileri
çeker.
Mesela takipçilerine e-mail gönderme yerine özel Bi teşekkür notu
yazma harika iş yapabilir…
Katkıların farkında olduğumuzu göstermek birebir de olabilir toplum
içinde de …Bu bir hareket ya da mimikle de olabilir…
Değerleri ve zaferleri kutlama kültürü oluşturmak da liderin
görevlerindendir…
Liderler aynı zamanda yürekten ve otantik yapıldığında ritüellerin ve
törenlerin güçlü bir toplu benlik hissi oluşturur ve sıra dışı şekilde
kötü zamanlarda örgütü taşıyacak topluluk ruhu oluşturur…
20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 11
12. Liderlik bir gen ya da kalıtsal bir miras da değildir. Liderlik
yönetmeye talip olanlar ile takip etmeyi seçenler arasındaki ilişkidir.
Americorps şirketi olan Public Allies tarafından yapılan bir çalışmada
18-30 yaş aralığındaki genç liderlere iyi bir liderin özellikleri
konusunda sorular yöneltiyor ve listede birinci sırada “Bir durumu
başkasının penceresinden görebilme”, ikinci sırada ise “İnsanlarda iyi
geçinme” yer almıştır.
20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 12
13. Liderliğin beş davranışı ile iç içe geçmiş bir şekilde bu davranışlar
liderlik etmeyi öğrenmeye hizmet eden davranışlardır. Bunlara
liderliğin 10 davranışı deriz ve örgütlerde insanların sıra dışı
şeyleri nasıl yaptırdıkları konusundaki tartışmamıza rehber
olarak hizmet eder.
Eğer liderlik iletişimse o zaman insanlar bu ilişkiden ne bekler?
İnsanlar liderde ne arar ve neye hayran olur? Yönergelerini istekli
bir şekilde takip edecekleri kişiden ne ister?
20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 13
14. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 14
UYGULAMA EYLEM
1. KENDİ SESİNİZİ BULARAK VE ORTAK
İDEALLER OLUŞTURARAK DEĞERLERİ
NETLEŞTİRİN
2. PAYŞLAŞILAN DEĞERLERLE ALAKALI
EYLEMLER SIRALAYARAK ÖRNEĞİ ORTAYA
KOYUN.
YOLUN MODELİNİ
OLUŞTURUN
15. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 15
PAYLAŞILMIŞ BİR VİZYON
OLUŞTURUN
3. OLASILIKLARI HAYAL EDEREK VE
YÜCELTİP ASİLLEŞTİREREK GELECEĞİ
ÖNGÖRÜN TASAVVUR EDİN.
4. DİĞERLERİNİ PAYLAŞILMIŞ ÖZLEMLERE
GÖNÜLLÜ OLARAK KATIN.
16. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 16
SÜRECE MEYDAN OKUYUN
5. İNİSİYATİFİ ELEGEÇİREREK VE GELİŞME
İÇİN YENİYOLLAR ARAYARAK FIRSATLARI
ARAYINI.
6. SÜREKLİ OLARAK KÜÇÜK KAZANIMLAR
OLUŞTURARAK VE DENEYİMDEN BİR
ŞEYLER ÖĞRENEREK DENEYİN VE RİSK
ALIN.
19. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 19
Yolu modelle, Ortak bir vizyon oluştur, Süreci zorla, Diğerlerinin eyleme
katılmasını sağla, Yürekleri cesaretlendir bunlar resmin bir parçasını
oluştur, izleyenlerin liderlerinden beklediklerini de eklersek fotoğraf
tamamlanmıştır.
İNSANLAR LİDERLERDE NELERE HAYRANLIK DUYAR.
Çalışmada katılımcılara “ Bir liderde hangi değerler, kişisel özellikler
ararsınız ya da hayranlık duyarsınız ?” sorusu yöneltilmiştir. Ampirik
analizler sonucunda bu maddeleri yirmi özellikten oluşan bir listeye
indirmişlerdir. Bu listeden de “ Hayranlık duyulan liderlerin özellikleri”
adlı araştırma anketi geliştirmişler ve 75 000 den fazla kişiye bu anketi
uygulamışlar.
İnsanların bir kişiyi gönüllü olarak takip etmesi için dört ana özellik
ortaya çıkmaktadır.
Dürüst
İleri görüşlü
Esin verici
Yetenekli
21. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 21
1. DÜRÜST: Araştırma sonuçlarına göre Lider-takipçi ilişkisinde en önemli
faktör Dürüstlüktür. Takipçiler takip edecekleri kişinin güvenilir, etik, ve
ilkeli olup olmadığını bilmek istiyor.
2. İLERİ-GÖRÜŞLÜ: Bu yeteneğe vizyon, hayal, hedef, ya da kişisel gündem
dersek diyelim mesaj açık ; liderler diğerlerinin yolculuğa gönüllü olarak
katılmasını istiyorlarsa nereye gideceğini bilmesi lazım. İleri görüşlü
kelimesiyle insanlar sihirli bir ileri görüşlülüğü kast etmiyorlar. Gerçekler
yeryüzüne çok daha yakındır. Şirketin, ajansın, cemaatin ya da topluluğun
gideceği arzulanan hedefini hayal etme ya da keşfetme yeteneğidir.
3. ESİN (İLHAM) VERİCİ : İnsanlar liderlerinin gelecek konusunda coşkulu, istekli,
ve olumlu olmasını isterler. Ancak bu da liderlerin bir hayali olması için
yeterli değildir. Bir lider zorlayıcı görevlerle gönüllü olarak ilgilenmek
istiyorsa takipçilerinin morallerini yükseltmeli ve onlara ümit vermeli.
Eğer lider hareketin nedeni için bir hırs duymazsa neden diğerleri duysun ki?
İlham verici liderlik (inspiring leadership) ayrıca takipçilerin hayatlarında
anlam ve amaç sahibi olma ihtiyaçlarına da hitap eder. İnsanlar gelecek
hakkında endişeli, cesareti kırılmış, korkmuş, ve gelecek hakkında emin
değilse ihtiyaç duyulan en son şey o tarz negatif duyguları besleyecek bir
liderdir. Aksine onlar sözcüklerle, davranışlarla, ve takipçilerinin üstesinden
gelebileceğine inandıkları eylemlerle iletişim kuran liderlere ihtiyaç duyarlar.
22. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 22
4. YETERLİ : Yaygın bir nedenle açıklamak gerekirse, insanlar bir liderin onları
yöneldikleri şeye rehberlik etmeye yeterli olduğuna inanması gerekir. Liderlik yeterliliği
liderin geçmiş performanslarına ve bir şeyleri yaptırma yeteneğini kast eder. Bu tarz bir
yeterlilik liderin bütün örgüte gitmesi gereken yön konusunda rehberlik edebileceğine
ilişkin güveni sağlar.
TAKİPÇİLER YÜKSEK
ORANDA GÜVENİRSE
TAKİPÇİLER DÜŞÜK
ORANDA GÜVENİRSE
1. Diğerlerine örgütün bir parçası
olduklarını gururla söylerler
1. Sadece izlendiklerinde üretirler.
2. Takım ruhu duygusunu güçlü şekilde
hissederler
2. Birincil olarak parayla motive olurlar
3. Kendi değerlerini örgütün
değerleriyle tutarlı görürler.
3. Halk içinde örgüt hakkında iyi şeyler
söylerler, bireyselde eleştirirler.
4. Örgüte bağlı ve adanmış hissederler. 4. Örgüt problem yaşarsa başka iş
ararlar.
5. Örgütü sahiplenme duygusuna sahip
olurlar.
5. Desteklenmemiş e takdir edilmemiş
hissederler.
23. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 23
Liderlerin güvenirlilik içeren davranışları
1. Öğütlediklerini uygularlar.
2. Konuştuğu gibi davranırlar..
3. Eylemleri söylemleriyle uyumludur.
4. Sözlerine sadık kalırlar.
5. Yapacaklarını söyledikleri şeyleri yaparlar.
DWYSYWD: Do What You Say You Will Do
24. 20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 24
Aung San Suu Kyi, Susan B.
Anthony, Benazir Bhutto,
César Chávez,
Winston Churchill,
Mahatma Gandhi,
Mikhail Gorbachev,
Miguel Hidalgo,
Nelson Mandela,
GoldaMeir,
His Holiness the
Dalai Lama,
J. Robert
Oppenheimer,
His Holiness Pope
John Paul II,
Eleanor Roosevelt,
Franklin D.
Roosevelt,
Mother Teresa,
Margaret
Thatcher,ve
Archbishop
Desmond
Tutu.
27. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 27
“En büyük farkı yaratan örneği kendinizin ortaya koymanızdır.”
Idan Bar-Sade, BridgeWave
Örneği ortaya koyma
icra ile,
O söylediğiniz şeyi lafta bırakmama uygulamayla,
O öğütlediğinizi yapmanızla,
Bir işin sonunu getirmekle,
Sözleri tutmayla,
alakalıdır…
28. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 28
Örgütünüzde paylaşılan değerleri kişileştirme, ete kemiğe büründürme
sinyalleri gönderen eylemlerden bazıları…
Zaman ve dikkatinizi akıllıca kullanın. Bu kıymetli, geri getirilemez
kaynağı en değerli değerler için kullanın.
Kullandığınız dile dikkat edin. Oluşturmak istediğiniz kültürü ve değeri
en iyi ifade eden kelimeler ve ifadeler kullanın.
Kasıtlı ve amaçlı sorular sorun. İnsanları değerler konusunda düşünmeye
iten amaçlı sorular sorun.
Geri bildirim arayın. Diğerlerine davranışlarınızın onların performansları
üzerindeki etkilerini sorun.
29. 20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 29
Diğerlerine örgütün değerlerine kendilerinden beklenilen davranışı
öğretmek ve örgüt değerlerine bağlanmasına neden olarak algılayacağı
davranışlar.
Kritik olayları göğüsleyin: Örgütünüzün yaşamındaki rahatsız edici
olayları değerleri pekiştirecek, güçlendirecek şekilde karşılık verin.
Hikayeler anlatın: Takım üyelerinin değerleri yaşamak için neler
yaptıklarının örneklerini personel arasında sonunda değer vurgusu
yaparak anlatın.
Tekrarlanmasını istediğiniz davranışı güçlendirin: Performansların
değerlerle uygunluğunu puan tablosu tutarak ölçün. Somut ya da soyut
olarak değerlerle uyumlu davranışları tanımlayın.
30. 20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 30
“Kimseye size hiçbir şeyi değiştiremeyeceğinizi söylemesine izin vermeyin. Eğer hepimiz
dünyanın küçük bölümlerinde çalışırsak dünyayı değiştirebiliriz.”
Tara Church, Quinn Emanuel Urquhart Oliver & Hedges LLP
Kitap boyunca yazarlar ünlü liderlerden ziyade günlük
yaşamdan sıradan liderleri konu edinmiş ve çalışmalarını
onların görüşlerine dayandırmışlardır çünkü liderlik unvan ya
da makamla alakalı değildir.
Liderlik örgütsel güç ya da otoriteyle de alakalı değildir.
Ünlülük ya da varlıklı olmayla da alakalı değildir.
Doğduğunuz aileyle de alakalı değildir. O CEO,
başkan,general ya da başbakan olmayla da ilgisi
yoktur.kahraman olmakla da alakalı değildir. Liderlik ilişkiler
güvenilirlik ve ne yaptığınızla alakalıdır.
31. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 31
Eğer siz bir örgütte müdürseniz direkt muhatap olduğunuz astlarınıza
göre örgütteki en önemli lider sizsiniz. Onların kalması ya da
ayrılmalarında,kariyerlerinin gidişatında,etik davranışlarında,ellerinden
gelenin en iyisini yapmalarında,müşterilere vay be dedirtme isteklerinde,
iş tatminlerinde ve örgütün değer ve vizyonunu paylaşmalarında
muhtemelen diğer liderlerden daha fazla siz etkilisinizdir.eğer siz anne
babaysanız, öğretmenseniz, antrenör ya da toplum lideriyseniz genç
insanlar için örneği oluşturan kişisinizdir.İnsanlar üzerinde en fazla etkiyi
yapanlar onlara en yakın olanlardır.
Önceden liderin örgütün en tepesinde olması gerektiğini düşünürdüm
ancak şimdi herhangi bir düzeyde herhangi birilerini yönlendiren ,
yöneten liderler görüyorum. İnsanlar sizi takip etsinler diye bu beş
liderlik davranışını sergiliyorsanız siz de bir lidersiniz.
Kaçış yok! Liderlik herkesin işidir.pozisyonunuz ne olursa olsun siz
takipçilerinizin hak ettiği liderlik kalitesinin sorumluluğunu taşımak
zorundasınız.
32. 20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 32
Yazarlara katıldıkları bilimsel toplantılarda ve seminerlerde en çok sorulan soru :
İnsan lider mi doğar yoksa yetiştirilir mi? Sorusudur.
Yazarların cevabı ise: “Tabi her lider kesinlikle doğmuştur. Hepimiz
doğmuşuzdur. Ancak ölmeden önce elimizde bulunanlarla ne yaptığımız bize
kalmıştır.”cevabıdır.
Liderlik bir gen değildir aynı şekilde liderlik sıradan insanların çözemeyeceği
gizli bir kod da değildir. Gerçek şu ki liderlik gözlenebilir yetenek ve kabiliyet
dizisidir.
Liderler liderliği kendinden haberdar olma ve çabayla öğrenebilecekleri gerçeği
liderlik çağrısını takip etme ya da göz ardı etme olasılığına kapı aralar.
Tarihi oranlara bakıldığında herkes lider olamayacaktır fakat dikkat etmemiz
gereken şey günlük aktivitelerimizde liderlik davranışlarını hiç yoktan biraz daha
sık yapmaktır.
Burada hiçbirimiz insanlara gerçekçi olmayan hedefler koyabilecekleri gibi bir
yanlışa yönlendirmek istemeyiz. Fakat yalnızca birkaç kişinin mükemmel lider
olabileceği kanısına da yönlendirmek istemeyiz.
33. 20.5.2015#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK... 33
Eğer bir şey hakkında güçlü duygular hissediyorsanız ve bu sonunda topluluğunuz
ve ülkeniz için faydalı olacağını düşünüyorsanız, geri durmayın.Devrilme ya da ne
olacağı korkusu kimseye fayda vermez. ..hiç kimsenin ya da hiçbir şeyin sizi
engellemesine izin vermeyin.
Emsal liderliğin beş uygulamasını mevkidaşlarından daha fazla kullanan müdürler,
bireysel iş yapanlar, gönüllüler, papzlar hükümet yöneticileri, öğretmenler okul
müdürleri, hemşireler,satıcılar, öğrenciler ve diğer liderler daha etkilidir.Örneğin
onlar:
1. İşle alakalı talepleri daha sık karşılarlar.
2. Kendi birimlerini üst yönetime daha iyi temsil ederler.
3. Daha yüksek performans gösteren takımlar oluştururlar.
4. Satış ve müşteri memnuniyeti düzeyini artırırlar.
5. Yenilenmiş sadakat ve daha güçlü örgütsel bağlılık oluştururlar.
6. Motivasyon ve sıkı çalışma isteğini artırırlar.
7. Okullarda yüksek oranda katılım sağlarlar.
8. Cemaatlerinin boyutunu artırırlar.
9. Gelir getiren aktiviteleri ve ödül-almayı artırırlar.
10.İş yerlerinin hizmet alanlarını genişletirler.
11.Devamsızlık,işe gelmeme,iş bırakma ve ayrılma oranlarını azaltır.
12.İşe başlama işe alınma oranlarını olumlu şekilde etkilerler.
34. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 34
Liderlik gelişimi kişisel gelişimdir.Mühendislerin bilgisayarları, ressamların
tuvali, müzisyenlerin enstrumanları vardır. Liderlerin sadece kendileri
vardır.
Liderin sanat uzmanlığı kendisinin uzman olmasından gelmektedir.
Liderlik enson bilgiyi yüklenmek ya da en son teknolojiyi kullanmakla
alakalı değildir.
O halihazırda ruhunuzda olanla alakalıdır. O içinizdeki lideri
özgürleştirmekle alakalıdır. Liderlik etmeyi öğrenmek neyi önemsediğiniz
ve neye değer verdiğinizle alakalıdır.
35. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 35
Liderliğe ilişkin sorgulamaya başlamadan önce şu sorularla
güreşmelisiniz:
1. Vizyon ve değerlere ilişkin görüşümden ne kadar eminim?
2. Belirsizlik ve aykırılıklarla mücadelemde bana cesaret veren
nedir?
3. Hayal kırıklarını, hataları ve geçici başarısızlıkları nasıl idare
ediyorum?
4. Güçlü ya da zayıf yönlerim nelerdir?
5. Yeteneklerimi geliştirmek ve örgütümü daha ileriye taşımak
için ne yapmam gerek?
6. Takipçilerim ya da astlarımla ilişkilerim ne kadar somut?
7. Kendimi nasıl motive olmuş ve cesaretli tutabilirim?
8. Beni pes etmekten alı koyan nedir?
9. Şu anda liderlik edecek doğru insan ben miyim?
10.Örgütte ve onun yönettiği dünyada olan bitenleri ne kadar
anlıyorum?
11.Örgütümün karşılaştığı problemlerle başa çıkmada ne kadar
yeterliyim?
12.Önümüzdeki 10 yılda örgütün gideceği yön ne olacak?
36. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 36
Sergiovanni’ye (1992)göre; etik liderlik, moral güce dayanarak astlarını
etkilemeye yönelik bir liderlik biçimi olarak tanımlanmakta, etik
liderliğin en belirgin özelliği ise liderliğinin güç kaynağının moral güce
dayanması ifade edilmektedir.
Greenfield’e (1991),göre ise, etik lider; öğretmenler üzerinde güçlü bir etki
oluşturan, kendisine ve işine yönelik olarak moral bir bakış açısına
sahip olan ve öğretmenlerin iş amaçlarını gerçekleştirmelerine yardım
eden kişidir (Çelik, 2000: 90).
Ayrımcılık, Kayırma, Rüşvet, Yıldırma-Korkutma, İhmal, Sömürü
(İstismar), Bencillik, Yolsuzluk, İşkence (Eziyet), Yaranma-Dalkavukluk,
Şiddet-Baskı-Saldırganlık, İlişkilerine Politika Karıştırma, Hakaret ve
Küfür, Bedensel ve Cinsel Taciz, Kötü Alışkanlıklar (Alkol, sigara,
kumar,vb.), Görev ve Yetkinin Kötüye Kullanımı, Dedikodu, Zimmet,
Dogmatik Davranış, Yobazlık-Bağnazlık, olarak sıralanabilir (Aydın,
2001: 60-69).
37. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 37
Özgürlük, adalet,eşitlik,karşındakini önemseme ve ağır başlılık gibi
değerleri sundukça demokrasi temellerini yenilemiş olursunuz.
Hayatınızı ve varmak istediğiniz son noktayı belirleyen ilkelerinizi
netleştirirseniz günlük kararlara amaç kazandırmış olursunuz.
Kişisel bir inanç size örgütsel yaşamın fırtınalı denizlerinde geminizle
ilerlemede dayanak noktası verir. Bu tarz bir inanç sistemi olmadan
hayatınızın bir dümeni olmaz ve moda rüzgarlarıyla kolayca
savrulursunuz.
38. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 38
Bir nokta daha var! Tüm liderlik uygulamalarını mükemmel bir şekilde
yapabilir ve yine de kovulabilirsiniz...Liderliğin her zamanda ve her koşulda
işe yarayacağı bir yol yoktur.
Ve bir nokta daha vardır ki o da her liderlik yıkıcı olabilir. Değerler
kötülüğe dönebilir. Bunun nedeni kibirdir. Tüm kötü liderler bu kibir
hastalığına yakalanmış, en duygusuyla şişmiş ve kendi kötü sonlarını
kendileri hazırlamıştır. O zaman bundan nasıl sakınabiliriz?
Liderlik çatışmalarının ve çelişkilerinin tek çözümü alçak gönüllülüktür. Bu
aşırı gururu ancak sizin de insan olduğunuzu ve diğerlerinin yardımına
ihtiyacınızın olduğunu hatırlayarak çözebilirsiniz. Emsal liderler “Kendi
başına yapamazsın” ilkesinin farkındadırlar ve buna uygun davranırlar.
Çalışmadaki hiçbir şey liderlerin kusursuz olmaları gerektiğini söylemez.
Liderler azizler / ermiş değillerdir. Onlar da bizim gibi kusur ve hatalarla
dolu insanlardır. Belki tüm ilham verici liderlere tavsiyemiz alçak gönüllü
ve mütevazi kalmalarıdır.
39. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ
YAPTIRMAK... 39
Günlük hayatta bizi lider yapabilecek pek çok an vardır ve liderlik
fırsatları herkese sunulmuştur. Lider olup olmama arasındaki fark an
içinde nasıl tepki verdiğinizle alakalıdır. Liderliğin ne zaman geleceği
belli olmaz. Belki bir toplantıda , belki konferansta , ya da belki de
yemek masası etrafında.. Kısacası her gün bize iderlik etmeyi seçme
fırsatlarıyla doludur.
40. 20.5.2015
#ÖRGÜTLERDE SIRADIŞI ŞEYLERİ YAPTIRMAK...
40
Çelik, V. (2000). Okul Kültürü ve Yönetimi (2. Baskı), Ankara:
Pegem Yayınları.
Güçlü, N. (2001). Zaman yönetimi, Kuram ve Uygulamada Eğitim
Yönetimi, 25, 87-106.
Sergiovanni, T . J . (1992). Mora l Leadership: Getting to the Heart
o f Schoo l İmprovement. Jossey-Bass Pub. , San Francisco.