Parametrik Olmayan Testler: Uyum İyiliği Testleri

1. İleri İstatistik ve Bilimsel
Araştırma Yöntemleri
Uyum İyiliği Testleri: Ki – Kare Uyum İyiliği Testi, Kolmogorov –
Simirnov Uyum İyiliği Testi, Normallik İçin Liliefors Testi ve
Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi
Uzm. Psk. Gizem TURGUT

2. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi
› Bağımsızlık için Ki – Kare testinde örneğe seçilen
birimlerden sınıflama düzeyinde bilgi toplanır.
› Değişkenin alabileceği değerlere sınıflar veya kategoriler
denir.
› Geldiği yığının belirlenmesi için Ki – Kare Uyum İyiliği Testi
yapılır.

3. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Senaryosu
› Klinik psikoloji yüksek lisans programı’na kayıtlı 100
öğrenciden 64’ü rastgele olarak seçilmiştir ve kaçının
Travma, kaçının Çocuk ve Ergen Psikopatolojisi, kaçının
Bilişsel ve Davranışçı Terapi Uygulamaları ve Süpervizyon,
kaçının Grup Terapisi ve kaçının Dinamik Yönelimli Terapi
Uygulamaları ve Süpervizyon dersini aldığı bilgisi
toplanmıştır. Öğrencilerin derslere eşit oranda dağılıp
dağılmadığı test edilmektedir.

4. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

5. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları
› Data  Weight Cases
› Weight Cases pencersinde Weight cases by düğmesini
tıkla.
- Frequency Variable kutusuna Öğrenci sayısı değişkenini
aktar.
- Ok.

6. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

7. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

8. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

9. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

10. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları
› Analyze  Nonparametric Tests  Legacy Dialogs 
Chi Square
› Chi Square Test penceresinde
- Test Variable List kutusuna Öğrenci sayısı’nı aktar.
- Expect Values kısmında All categories equal seçeneğini
işaretle.
- Ok.

11. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

12. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Adımları

13. Ki – Kare Uyum İyiliği Testi Rapor Örneği
Öğrenci sayısı tablosunda Observed N
sütunu gözlenen frekansları Expected
N sütunu da beklenen frekansları
göstermektedir. Residual sütunu ise
herbir kategori için gözlenen frekansla
beklenen frekans arasındaki farkı
göstermektedir.
Test istatistik tablosunda ise x2 10,219
olarak hesaplanmıştır, serbestlik
derecesi 4’tür. p değeri 0,037<0,05
olduğu için öğrencilerin her derslere
eşit oranda dağılmadığı %95 güven
düzeyinde söylenebilir.

14. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
› Ki – kare uyum iyiliği testi sınıflama düzeyinde ölçülen
değişkenler için yapılırken oranlama veya eşit aralıklı
düzeyde ölçülen değişkenler için Kolmogorov – Smirnov
Uyum İyiliği Testi kullanılır.

15. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Senaryosu
› Anksiyete bozukluğu tanısıyla hastaneye başvuran bir
grup hastanın içinden 30 tane hasta rastgele seçilmiştir.
İlaç tedavisi başlanmıştır ve iyileşme süreleri not edilmiştir.
Ortalaması 21,83 ve standart sapması 11,07 olan verinin
normal dağılımdan gelip gelmediği araştırılmaktadır.

16. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

17. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları
› Analyze  Nonparametric Tests  Legacy Dialogs  1
Sample K – S
› Açılan One – Sample Kolmogorov – Smirnov Test
penceresinde
- Test Variable List kutusuna iyileşme süresi değişkenini aktar.
- Exact düğmesini tıkla ve Exact seçeneğini seç.
- Continue
- Options düğmesini tıkla ve Descriptive’i seç.
- Continue
- Ok.

18. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

19. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

20. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

21. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

22. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

23. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Adımları

24. Kolmogorov – Smirnov Uyum İyiliği Testi
Rapor Örneği
Test istatistiğinin değeri 0,169 (Most
Extreme – Absolute) olarak
hesaplanmıştır. p değerinin 2 katı ise
0,323 olarak hesaplanmıştır ve bu
değer α(0,05)’nın 2 katı olan 0,10’dan
küçük olmadığı için yokluk hipotezi
reddedilememektedir. Buna göre
verinin normal dağılımdan gelmediği
söylenebilir.

25. Normallik İçin Liliefors Testi
› Normal dağılıma uygunluk testinde öngörülen normal
dağılımın parametreleri bilinmiyorsa kullanılır.

26. Normallik İçin Liliefors Testi Senaryosu
› Anksiyete bozukluğu tanısıyla hastaneye başvuran bir
grup hastanın içinden 30 tane hasta rastgele seçilmiştir.
İlaç tedavisi başlanmıştır ve iyileşme süreleri not edilmiştir.
Verinin normal dağılımdan gelip gelmediği
araştırılmaktadır.

27. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

28. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları
› Analyze  Descriptive Statistics  Explore
› Açılan Explore penceresinde
- Dependent List kutusuna İyileşme süresi’ni aktar.
- Plots düğmesini tıkla ve Boxplots kısmından None’ı seç.
- Normality plots with tests’i seç.
- Continue
- Ok.

29. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

30. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

31. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

32. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

33. Normallik İçin Liliefors Testi Adımları

34. Normallik İçin Liliefors Testi Rapor Örneği

35. Normallik İçin Liliefors Testi Rapor Örneği
Test istatistiğinin değeri 0,169 olarak bulunmuştur. p değeri’nin 2 katı ise 0,029
olarak görülmektedir. Buna göre 0,0145<0,05 olduğundan yokluk hipotezi
reddedilmektedir ve sözü edilen verinin normal dağılımdan gelmediği %95 güvenle
düzeyinde söylenebilir.

36. Normallik İçin Liliefors Testi Rapor Örneği

37. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi
› Ortalaması ve varyansı bilinmeyen dağılımların normal
dağılımdan gelip gelmediğini gösterir.

38. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Senaryosu
› Anksiyete bozukluğu tanısı ile psikoterapiste giden
hastaların içinden rastgele 25 hasta seçilmiştir ve seans
başına terapiye ödedikleri ücretin bilgisi alınmıştır. Seans
başına ödenen ücrete göre hastaların yığınına ilişkin
dağılımın normal olup olmadığına bakılmaktadır.

39. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Adımları

40. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Adımları
› Analyze  Descriptive Statistics  Explore
› Açılan Explore penceresinde
- Dependent List kutusuna Seans başına ödenen ücret’i
aktar.
- Plots düğmesini tıkla ve Boxplots kısmından None’ı seç.
- Normality plots with tests’i seç.
- Continue
- Ok.

41. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Adımları

42. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Adımları

43. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Adımları

44. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Rapor
Örneği

45. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Rapor
Örneği
Test istatistiğinin değeri 0,961 olarak bulunmuştur. p
değerinin iki katı 0,436 olarak hesaplanmıştır ve
α’nın iki katı olan 0,10’dan daha büyüktür. Bu
durumda yokluk hipotezi reddedilemez ve sözü
edilen verinin normal dağılımdan geldiği %95
güvenle söylenebilir.

46. Normallik İçin Shapiro – Wilk Testi Rapor
Örneği