2. VİDEO-MODEL OLMA NEDİR?
1999 YILINDAN BU YANA OTİSTİKLERİN EĞİTİMİNDE
KULLANILMAKTADIR.
-İstenen bir davranış ya da beceriyi kazandırmak için
hazırlanan bir videonun taklit edilmesi/izlenmesi yoluyla
beceri kazandırmayı hedefleyen görsel bir öğretme
metodudur.
-otistik çocuklara ve diğer engel gruplarına pek çok beceriyi
kazandırmak için kullanılan metotlardan biridir
-öğrencinin verilen görevi başarılı bir şekilde
gerçekleştirmesi için görsel öğretimin bir parçası olan
basamaklandırma yöntemiyle öğretimin bir türüdür
3. VİDEO-MODEL OLMA YÖNTEMİYLE;
-sosyal beceriler ve iletişim
-oyun becerileri
-öz bakım becerileri
-akademik beceriler
-basit mesleki beceriler
-düzgün davranış geliştirme öğretilebilir.
4. VİDEO-MODEL OLMANIN
AVANTAJLARI
-Şeffaflık, kolay algılanması ve görsellik-görsellik otistik
çocukların güçlü yönlerinden biri olduğu için-.
-İmgeleme/kafasında canlandırmada sorun mu yaşıyor? Ne
yapması gerektiğiyle ilgili kesin ve açık olan yönergeleri
izleme şansı.
-Gördüklerini taklit etmede sorun mu yaşıyor? Video-
model olma ile çocuk yanındaki kişiyi taklit etmek yerine
videoyu istediği kadar izleyerek istenen beceriyi
geliştirebilir.
-Motivasyon-Otistik çocuklar Teknolojiyi etkin kullanarak
(dizüstü bilgisayar, tablet, akıllı telefon…) daha fazla
motive olabilmektedir.
5. VİDEO-MODEL OLMANIN OLASI
DEZAVANTAJLARI
-Bireysel farklılıkların-farklı düzeyde algı, beceri,
motivasyon,hız…- ve ihtiyaçların göz ardı edilmesi
-Uzun süreli ve süreklilik isteyen bir süreç olması-
öğrencilerin öğrenme sürecinin sürekli yeni videolarla
desteklenmesi ihtiyacı.
-Beceriyi genelleme eğilimi-öğrenci öğrendiği beceriyi
gerçek yaşama uyarlamada sıkıntı yaşayabilir ya da
ortam değiştiği zaman yapmaktan kaçınabilir
6. VİDEO-MODEL OLMAYI HER
ZAMAN DİĞER BECERİLERLE
KOMBİNE BİR BİÇİMDE KULLANIN
Oyun oynama becerileri kazandırılırken şunlarla kombine
edilebilir
-taklit etmeyi öğretme
-fiziksel teşvik kullanarak öğretme
-basamaklandırma metotları kullanarak öğretme
Ayrıca video-model olmada çocuğun;
-iletişim becerilerini geliştirme
-dikkat/konsantrasyon becerisini geliştirme
-taklit etme becerisini geliştirme
-ince ve kaba motor becerilerini geliştirme alanlarının
desteklenmesi hedeflenmektedir
8. MEKAN VE ÇEKİM İÇİN TAVSİYE
EDİLEN PARAMETRELER
-bireyin özelliklerini dikkate alma
-dikkati dağıtacak ses, obje ve bireylerin ortamdan
uzaklaştırılması
-çekimi yapılan videonun uygun çalışma ortamında
yapılması (çalışılan konuya göre yemek yapmayla ilgili
bir videoysa mutfak, temizlik-ütü ev ekonomisi
atölyesi vb.)
-ellerde dikkat dağıtıcı objelerin bulunmaması (yüzük,
oje, uzun tırnaklar…)
9. -filmin çekileceği açı çok önemli- çocuğun
gözünden/açısından bakarak ya da karşıdan çekim
yapmak- beceriye ve zorluğuna göre açı değiştirilebilir
-uygun mesafe/uzaklık
-çocuğun uyumunu kolaylaştırmak için çalışma ortamının
çocuğa tanıtılması
-kısa videolarla başlayıp ( yaklaşık 1 dk.) daha sonra
kademeli olarak uzun videolara geçmek
-videoyu izlemeden önce ve izledikten sonra çocuğun
isteneni algılayabilmesi için zaman vermek
-video yavaş hareketlerle öğrencinin takip edebileceği
hızda çekilmeli
-öğrenci konuyu algıladıktan sonra video daha hızlı
çekilebilir
-çok basamaklı bir beceri videosuysa her bir basamağın net
bir şekilde verilmesine dikkat edilmeli
10. SÖZLÜ MÜDAHALE VE YORUMLAR
Öğrencinin sözel iletişim seviyesini dikkate almak kaydıyla;
-temel kural: İletişim becerisini arttırmak için öğrencinin
seviyesinin bir adım üstünde yönergeler vermek-sadece
hecelerle konuşan bir öğrenciye tek tek kelimelerle
yorumda bulunmak-
-hiç konuşmadan/yorum yapmadan uygulama yapma: Eğer
öğrenci konuşulmasından rahatsız oluyor ya da dikkati
dağılıyorsa müdahale edilmemeli
-bu projede kullanılacak videolar websitesi (Açık Eğitim
Kaynağı) aracılığıyla uluslararası bir platformda
paylaşılacağı için hiçbir sözlü uyaran içermemeli (farklı
diller nedeniyle)-gerekli durumlarda videoya daha sonra
sözlü uyaran ya da açıklama eklenebilir
11. VİDEONUN İZLETİLECEĞİ MEKANIN
SEÇİMİ
En uygun izletme ortamı;
-eğer yapılacak uygulama basamaklı bir uygulamaysa ve
masada çalışmayı gerektiriyorsa öğrenciye çalışabileceği
genişlikte bir masa sağlanmalı
-çalışma basamaklı /sıralı bir süreç gerektirmiyorsa ve
öğrenci masada oturmayı reddediyorsa yerde de çalışabilir
-uygun/doğal ortamda olmalı (mutfak, bahçe,atölye…)
-aynı anda çocuğun yapabileceğinden fazla beceri izletip
yapmasını istemek olumsuz sonuçlar yaratır
-portatif cihazlar kullanılması öncelikli tercihtir
12. ÖĞRENCİYİ HER ZAMAN BİLGİLENDİRİN
-NE
-NEREDE
-NE ZAMAN OLACAK
-NEDEN BUNU YAPIYOR (MOTİVASYONUNU
ARTTIRMAK İÇİN)
-BUNDAN SONRA NE OLACAK
En kolay iletişim kurduğu ve anladığı yöntemle
yaklaşarak açıklamada bulunmak-görsel, sözel,beden
dili…-
13. ÖĞRENCİYE VİDEOYU NASIL
İZLETMELİYİZ?
1.ADIM: videoyu tanıtma
-öğrenci önce videoyu izler
-BİZİM GÖREVİMİZ: Öğrencinin videoya
odaklanmasına dikkat etmek
14. 2. ADIM: Öğrenci videoyu izleyip gördüklerini
yapmaya çalışır
3.ADIM: Öğrenci videoyla eş zamanlı olarak beceriyi
uygulamaya çalışır
-öğrenci aktif olarak verileni yapmaya çalışır
-BİZİM GÖREVİMİZ: Sıkıntı yaşadığı noktada fiziksel
teşvikte bulunmak
15. 4. ADIM: öğrencinin videoyu kendi başına/bağımsız
izlemesi
-yavaş yavaş azalan uyaranlar ve bağımsız çalışmasını
destekleme
-öğretmen sadece öğrencinin verilen görevi başarıyla
tamamlamasına yardımcı olmalı
5. ADIM: Videonun desteğinin azaltılması
-yavaş yavaş videonun izletilmesinin azaltılması
-hedef video ve dış uyaranlar olmadan öğrencinin beceriyi
tam kazanması ve günlük hayatta bağımsız bir şekilde
yerine getirmesi
16. SÖZEL YORUMLAR
-övgü, cesaretlendirme,teyit etme
-eğer videonun içinde sözlü yönlendirmeler varsa
dışarıdan kesinlikle yorum yapmayın (projedeki
videolarda hiçbir şekilde sözel ifadeler olmayacak)
-eğer videoda sözel uyaranlar yoksa 1. Ve 2.
Aşamalarda öğrenciyle beraber izlerken öğrenciyi
bilgilendirmek ve yönlendirmek için sözel
uyaranlar/açıklamalar kullanabiliriz
17. TEKRAR VE SIKLIK
1.ADIMDA TEKRAR: tanıtma
-Öğrenciye video 1 defa izletilir ve nasıl tepki verdiği
gözlenir; eğer hoşuna giderse birkaç kez daha izletilir,
eğer izlemiyor/odaklanmıyorsa motive etmeye çalışılır,
hala izlemek istemiyorsa zorlanmaz ve bırakılır
Ne sıklıkta izletmeliyiz?
-Günde en az 1 defa (videodaki beceriye de bağlı
olarak)
-uzun bir zaman dilimi içinde düzenli bir şekilde
izletilmeli
18. 2 ÖĞRENCİ İÇİN VİDEO MODEL OLMA
-öğrencinin diğer bir öğrencinin katılımına izin
vermesi
-öğrenci diğer öğrencinin uygun davranmasını
sağlayamıyorsa öğretmenin yardımı gerekir
-sosyal iletişim ve imgelemede/kurgulamada kusurlar
olabilir( özellikle otistik çocuklarda)
19. ÇOCUKLARA OYUN OYNAMA BECERİLERİ KAZANDIRMADA
VİDEO MODEL OLMA
-Çocuğun bireysel özellikleri, istekleri ve tercihleri dikkate
alınarak senaryo seçilmeli
-En sevdiği oyuncaklar tercih edilmeli
-çocuğun yaşına ve becerilerine uygun oyunlar tercih edilmeli
OLASI DEZAVANTAJLAR
-dikkat kusurları/dağınıklığı
-videonun ilginç olmaması
-videoyu çok fazla izlediği için ilgisini kaybetmesi
-oyunun çok zor ya da çok kolay olması
Bilgisayarın düzgün çalışmaması