1. ¹5 (11)
2014 îí. II óëèðàë
MÝÄÝÝ
www.crc.gov.mn
Communications Regulatory Commission of Mongolia
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ
¯éë×èëãýýã íýâòð¯¯ëýõ
ýðõç¯éí îð×èí á¯ðäëýý
[ õóóäàñ - 7 ]
¯íäýñíèé ðîóìèíã
¯éë×èëãýýíèé òóõàé
[ õóóäàñ - 22 ]
Òåëåâèçèéí ªðãªí
íýâòð¯¯ëãèéí àíàëîãè
ñèñòåìèéã òîîí òåõíîëîãèä
øèë毯ëýõýä áàðèìòëàõ
çîõèöóóëàëòûí
æóðàì áàòëàãäàâ
[ õóóäàñ - 44 ]

2. 2
Communications Regulatory Commission of Mongolia
Õàÿã: Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ Õîðîî. Ìåòðî áèçíåñ òºâ.
À áëîê. 5-ð äàâõàð. Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýã. Ñ¿õáààòàðûí ãóäàìæ-13.
Óëààíáààòàð-14201. Ìîíãîë óëñ
Óòàñ: 976-11-304257
Ôàêñ: 976-11-327720
Öàõèì õàÿã: www.crc.gov.mn
Öàõèì øóóäàí: info@crc.gov.mn
¹5 (11) | 2014 îí. II óëèðàë
ÝÍÝ ÄÓÃÀÀÐÒ...
Ñýò㯯ëèéí
çªâëªë
Äàðãà:
Á.Áàëãàíñ¿ðýí
ÕÕÇÕ-íû äàðãà
Ãèø¿¿ä:
Á.̺íõáàò
ÕÕÇÕ-íû Äýä äàðãà
áºãººä ÇǯÒÀ-íû äàðãà
Ò.Íàðàíìàíäàõ
Õîðîîíû õóðàëäààíû
íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà
Ã.Îþóíöýöýã
ÝÇÌÇÀ-íû äàðãà
À.Ëóâñàí-Î÷èð
ÐÄÇÕÀ-íû äàðãà
Ë.Ãàíòóëãà
ÇÀ-íû äàðãà
Á.Àíõáààòàð
ØÀ-íû äàðãà
Ñýòã¿¿ëèéí ýðõëýã÷:
Ö.̺íõçóë
(munhzul@crc.gov.mn)
Õàðèóöëàãàòàé íàðèéí
áè÷ãèéí äàðãà:
Ò.Íàðàíìàíäàõ
(naran@crc.gov.mn)
Ñýòã¿¿ëèéí äèçàéíûã
Íîìóí Åðªªë ÕÕÊ-ä áýëòãýâ.
w.nomun-yeruul.com
7
ÄÓÃÀÀÐÒÀÉÃÀÀ ØÈËÆÈÕ ¯ÉË×ÈËÃÝÝà ÍÝÂÒЯ¯ËÝÕ ÝÐÕǯÉÍ ÎÐ×ÈÍ
Á¯ÐÄËÝÝ
10
ÒÓÑ ÕÎÐÎÎÍÎÎÑ ÒÓÑÃÀÉ ÇªÂتªÐËÈÉÍ Õ¯ÑÝËÒÈÉÃ
ØÈÉÄÂÝÐËÝÑÝÍ ÒÓÕÀÉ ÌÝÄÝÝËÝË
11
ÓËÑ ÕÎÎÐÎÍÄÛÍ ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ ÈËÃÝÝËÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ
¯ÍÈÉà ת˪ªË˪ª
12
ICT EXPO 2014 ÁÎËÎÍ ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÑÀËÁÀÐ ¯¯Ñ×
ÕªÃÆѪÍÈÉ 93 ÆÈËÈÉÍ ÎÉÍ ÁÀßÐÛà ÒÎÕÈÎËÄÓÓËÀÍ ÌÎÁÀÉË
ÀÏÏËÈÊÝÉØÍ ÃÀÐÃÀËÀÀ
16
ÄÝËÕÈÉÍ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÃ×ÄÛÍ ×ÓÓËÃÀÍ -2014 ÀÌÆÈËÒÒÀÉ ÁÎËËÎÎ
18
“ÄÝËÕÈÉÍ ÐÀÄÈÎ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÈÕ ÕÓÐÀË 2015” -Ä ÁÝËÒÃÝÕ
ÀÇÈ ÍÎÌÕÎÍ ÄÀËÀÉÍ ÎÐÍÓÓÄÛÍ ÖÀÕÈËÃÀÀÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ
ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ÝÝËÆÈÒ ÕÓÐÀËÄ ÎÐÎËÖËÎÎ
19
ÀÇÈ ÍÎÌÕÎÍ ÄÀËÀÉÍ ÎÐÍÓÓÄÛÍ ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ ¯ÇÝÑÃÝËÝÍ 2014-Ä
¯ÇÝÑÃÝËÝÍ, ÑÅÌÈÍÀÐ ÁÎËËÎÎ
22
¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÐÎÓÌÈÍà ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ÒÓÕÀÉ
25
ÝÖÝà ÝÕÈÉÍ ÕßÍÀËÒÛÍ ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÇÀÀÂÀÐ
29
ÐÀÄÈÎ, ÒÅËÅÂÈÇÈÉÍ ªÐÃªÍ ÍÝÂÒЯ¯ËÃÈÉà ÒÎÎÍ ÒÅÕÍÎËÎÃÈÄ
ØÈËƯ¯ËÝÕ ¯ÍÄÝÑÍÈÉ ÕªÒªËÁªÐÈÉÍ ÕÝÐÝÃÆÈËÒ

3. 32014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
Òóñ õîðîîíîîñ òºðèéí ÿàì,
áàéãóóëëàãà, òóñãàé çºâøººðºë
ýçýìøèã÷èä, ¿éë÷èëãýý
ýðõëýã÷èä, õýðýãëýã÷äýä
ººðèéí ¿éë àæèëëàãàà, òîãòîîë
øèéäâýðèéã ñóðòàë÷ëàõ,
ìýðãýæèë àðãà ç¿éí çºâëºìæ
õ¿ðãýõ çîðèëãîîð ãàðãàäàã
“Õàðèëöàà Õîëáîîíû Çîõèöóóëàõ
Õîðîîíû ìýäýý” ñýòã¿¿ëèéí 2014
îíû II äóãààð óëèðëûí äóãààðûã
óíøèã÷ òàíä õ¿ðãýí ìýíä÷èëæ
áàéíà.
ªìíºõ ¿ã
Ýíý óäààãèéíõàà äóãààðûã òóñ õîðîîíîîñ æèë á¿ð çîõèîí áàéãóóëäàã
“ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒ, ÕªÃÆËÈÉÍ ×ÈÃ
ÕÀÍÄËÀÃÀ-2014” á¿ñèéí ñåìèíàðûã óãòàí õ¿ðãýæ áàéãààã îíöëîí
õýëýõýä òààòàé áàéíà. Òýð äóíäàà Ãàëäàí Áîøãîò õààíû ìýíäýëñíèé 370
æèëèéí îé, áàðóóí á¿ñèéí äàíøèã íààäàì íü òîõèîæ áóé Õîâä àéìàãò
ýíý óäààãèéí á¿ñèéí ñåìèíàð çîõèîí áàéãóóëàãäàæ áàéãàà áºãººä Ãîâü-
Àëòàé, Çàâõàí, Óâñ, Áàÿí-ªëãèé àéìàãò ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä, òóñãàé
çºâøººðºë ýçýìøèã÷èä èäýâõòýé îðîëöîæ áàéãàà íü ñàéøààëòàé þì.
̺í Ìîíãîë Óëñàä àíàëîãè òåõíîëîãè àøèãëàí ðàäèî, òåëåâèçèéí
ºðãºí íýâòð¿¿ëýã äàìæóóëàõ ñ¿ëæýýíèé ¿éë àæèëëàãààã õýäõýí õîíîãèéí
äàðàà áóþó 2014 îíû 07 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí 00 öàãò òîîí
òåõíîëîãèéí ñèñòåìèéã àøèãëàæ ýõëýõòýé õîëáîãäóóëàí øààðäëàãàòàé
ìýäýý ìýäýýëëèéã ñýòã¿¿ëäýý áàãòààæ òóñãàé äóãààð áîëãîí òîëèëóóëæ
áóé þì.
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîî íü 2014-2015 îíä ðàäèî
äàâòàìæèéã ¿ð àøèãòàé àøèãëàõ, øèíý÷èëñýí òºëºâëºëò õèéõ, õàðèëöàà
õîëáîîíû ñàëáàðûí çàõ çýýë äýõ øóäàðãà ºðñºë人íèéã äýìæèõ, òóñãàé
çºâøººðëèéí çîõèöóóëàëòàä òåõíèêèéí øèíý÷ëýë õèéõ, çàõ çýýë äýõ
á¿òýýãäýõ¿¿íèé áàòàëãààæóóëàëò, ñòàíäàðòûã õàíãóóëæ õýðýãëýã÷äèéí
ýðõ àøãèéã õàìãààëæ àæèëëàõ çýðýã ¿íäñýí çîðèëòóóäûã òàâèí àæèëëàæ
áàéíà. Ýíý óäààãèéí äóãààðòàà òóñ õîðîîíîîñ 2014 îíû õî¸ðäóãààð
óëèðàëä õèéæ ã¿éöýòãýñýí àæëûí òàéëàí, õóðàëäààíû øèéäâýð¿¿ä
áîëîîä öààøèä òºëºâëºæ áóé òîìîîõîí àæëóóäûí òàëààð ìýäýýëýë
áàãòààñíààñ ãàäíà òîîí ñèñòåìä øèëæèõòýé õîëáîãäîõ á¿õèé ë õóóëü
æóðàì, ñòàíäàðòóóä, çºâëºãºº ìýäýýëëèéã íýãòãýí áàãö ìýäýýëýë áîëãîí
ãàðãàëàà.
Óíøèã÷ òà á¿õýí áèäíèé áýëòãýñýí äóãààðààñ õàðèëöàà õîëáîîíû
ñàëáàðò òóñ õîðîîíîîñ õýðýãæ¿¿ëæ áóé àæëóóäòàé òàíèëöàõààñ ãàäíà
ººðò õýðýãòýé ìýäýý ìýäýýëëèéã àâ÷ ÷àäíà ãýæ íàéäàæ áàéíà.
ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ
ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÛ ÄÀÐÃÀ
Á.ÁÀËÃÀÍѯÐÝÍ

4. 4
ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÇÎÕÈÖÓÓËÀÕ ÕÎÐÎÎÍÛ
ÕÓÐÀËÄÀÀÍÀÀÑ 2014 ÎÍÛ 2 ÄÓÃÀÀÐ ÓËÈÐÀËÄ ÃÀÐÃÀÑÀÍ
ÒÎÃÒÎÎË, ØÈÉÄÂÝÐÈÉÍ ÌÝÄÝÝËÝË
2014 îíû 2 äóãààð óëèðàë
Ìýäýý
Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû óäèðäëàãààñ ºãñºí
óäèðäàìæ, ÷èãëýë áîëîí 2014 îíû ¿éë
àæèëëàãààíû òºëºâëºãººã õýðýãæ¿¿ëýõ
çîðèëãîîð 2014 îíû 2 äóãààð óëèðàëä
Õîðîîíû ýýëæèò õóðàëäààíûã 3 óäàà
çîõèîí áàéãóóëæ, íèéòäýý 22 òîãòîîë
áîëîí 4 òýìäýãëýëèéã òóñ òóñ ãàðãàí
øèéäâýðëýæ, õýðýãæèëòýíä õÿíàëò
òàâüæ àæèëëàñàí áîëíî.
Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû 2014 îíû ýýëæèò
3 äóãààð õóðàëäààí 2014 îíû 4
ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû ºäºð áîëîâ. Òóñ
õóðàëäààíààð íèéòäýý 5 àñóóäëûã
õýëýëöýæ, õîðîîíû 3 òîãòîîë áîëîí
2 òýìäýãëýë ãàðãàí øèéäâýðëýñýí.
Òóñ õîðîîíû õóðàëäààíààð Ìýäýýëýë,
õîëáîîíû ñ¿ëæýý ÕÕÊ-ààñ èð¿¿ëñýí
ñàíàë, õîëáîãäîõ ä¿ðýì æóðìûã ¿íäýñëýí
Ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñ¿ëæýý ÕÕÊ-èéí
õóäàã, ñóâàã÷ëàëûí ò¿ðýýñèéí òàðèôûã
ÕÕÇÕ-íû 2007 îíû 09 òîîò òîãòîîëûí
õàâñðàëòàíä ººð÷ëºëò îðóóëàí õÿíàí
áàòàëæ, áàòëàãäñàí òàðèôûã 2014
îíû 07 äóãààð ñàðûí 01-íèé ºäðººñ
ýõëýí ìºðäºæ àæèëëàõûã ¿¿ðýã áîëãîâ.
Ìºí “Áàãà îâðûí ñàíñàðûí õîëáîîíû
ñèñòåìèéí çîõèöóóëàëò-VSAT”-ûí
áàðèìò áè÷ãèéí òºñëèéã õóðàëäààíààð
àâ÷ õýëýëöýýä, ãèø¿¿äèéí ãàðãàñàí
ñàíàëûã òóñãàí õîðîîíû 2014 îíû 12
òîîò òîãòîîëûí õàâñðàëòààð áàòëàí
øèéäâýðëýâ. Ò¿¿í÷ëýí õóðàëäààíààð
¿¿ðýí õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàðò
ìîíèòîðèíã õèéõ ñóäàëãààíû òàëààð
òàíèëöóóëãà, àðãà õýìæýýíèé ñàíàëûã
õýëýëöýí äýìæèæ, Þó-Áè-Äý-Ýì-Áè
ÕÕÊ (UB DMB)-èéí ¿éë àæèëëàãààíä
õèéñýí õÿíàëò, øàëãàëòûí òàéëàíã àâ÷
õýëýëöýýä õóãàöààòàé äààëãàâàð ºã÷,
õóðàëäààíû òýìäýãëýë ãàðãàëàà.
Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû 2014 îíû ýýëæèò 4
ä¿ãýýð õóðàëäààí2014îíû4ä¿ãýýðñàðûí
26-íû ºäºð áîëîâ. Òóñ õóðàëäààíààð
íèéòäýý 6 àñóóäëûã õýëýëöýæ, õîðîîíû
4 òîãòîîë áîëîí 1 òýìäýãëýë ãàðãàí
øèéäâýðëýâ. Òóñ õîðîîíû õóðàëäààíààð
“Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí ñóâãèéã
èíòåðíýò ïðîòîêîë àøèãëàí äàìæóóëàõ
/ÀéÏèÒÂ/ ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ” òóñãàé
çºâøººðºë, “Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí
ñóâãèéã õèéìýë äàãóóëààð äàìæóóëàõ
¿éë÷èëãýý ýðõëýõ” áîëîí “Ðàäèî
äàâòàìæ àøèãëàõ” òóñãàé çºâøººðºë
îëãîõ óðàëäààíò øàëãàðóóëàëòûã òóñ òóñ
çîõèîí áàéãóóëàõ, àëáàäààñ õîëáîãäîõ
áàðèìò áè÷ãèéã áîëîâñðóóëàí õîðîîíû
õóðàëäààíä îðóóëàõûã ¿¿ðýã áîëãîñîí
òîãòîîëûã òóñ òóñ ãàðãàâ. Õóðàëäààíààð
“Öàõèëãààí õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé äóãààð
îëãîõ æóðàì”-ûã øèíý÷ëýõ òóõàé
àñóóäëûã õýëýëöýýä óã æóðìûã 2014 îíû
15 òîîò òîãòîîëûí õàâñðàëòààð øèíý÷ëýí
áàòàëñàí áîëíî.
Õîðîîíû õóðàëäààíààð èðãýä,
áàéãóóëëàãà,ÀÀÍ-ýýñõàðèëöààõîëáîîíû
¿éë÷èëãýý, øóóäàíãèéí àøèãëàëò
¿éë÷èëãýý, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé
çºâøººðºë áîëîí ðàäèî äàâòàìæèéí
òóñãàé çºâøººðºë àâàõ, ñóíãàõ, íýìýëò
ººð÷ëºëò îðóóëàõ, öóöëàõ òàëààð õ¿ñýëò
ìàòåðèàë èð¿¿ëñíèéã àëáàäààñ ¿íýëãýý
õèéñýí ñàíàë, ä¿ãíýëòèéã àâ÷ õýëýëöýýä,
íýð á¿õèé 41 õóóëèéí ýòãýýäýä òóñãàé
çºâøººðºë øèíýýð îëãîõ, 1 òóñãàé
çºâøººðºë ýçýìøèã÷ õóóëèéí ýòãýýäèéí
òóñãàé çºâøººðëèéí õàìðàõ õ¿ðýýíä
íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõààð øèéäâýðëýâ.
̺í õîëáîãäîõ õóóëü, òîãòîîìæèéí
çààëò, íºõöºë øààðäëàãûã ìºð人ã¿é,
õ¿ñýëò ãàðãàñàí 3 õóóëèéí ýòãýýäèéí
òóñãàé çºâøººðëèéã õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, 1
õóóëèéí ýòãýýäèéí òóñãàé çºâøººðëèéã

5. 52014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
ÒÎÃÒÎÎË, ØÈÉÄÂÝÐÈÉÍ ÌÝÄÝÝËÝË
ñýðãýýõýýð 2014 îíû 17 òîîò òîãòîîë
ãàðãàí òóñ òóñ øèéäâýðëýñýí áîëíî.
Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû 2014 îíû ýýëæèò 5
äóãààð õóðàëäààí 2014 îíû 6 äóãààð ñàðûí
17-íû ºäºð áîëîâ. Òóñ õóðàëäààíààð
íèéòäýý 13 àñóóäëûã õýëýëöýæ, õîðîîíû
12 òîãòîîë, 1 òýìäýãëýë òóñ òóñ ãàðãàí
øèéäâýðëýñýí áîëíî.
Õóðàëäààíààð õàðèëöàà õîëáîîíû òîíîã
òºõººðºìæèéí áàòàëãààæóóëàëòûí
÷àíàðûí ãàðûí àâëàãà, ò¿¿íèé õîëáîãäîõ
áàãö áàðèìò áè÷ã¿¿äýä íýìýëò, ººð÷ëºëò
îðóóëàí áàòëàâ. Ò¿¿í÷ëýí äàâòàìæèéí
çóðâàñûí õóâààðèëàëò, àøèãëàëòûí òóõàé
õýëýëöýí “Ìîíãîë Óëñûí õýìæýýíä òîîí
ðàäèî ðåëåéíä àøèãëàõ äàâòàìæèéí
çóðâàñûí õóâààðèëàëò, àøèãëàëò”-ûã
áàòàëæ, äàâòàìæèéí çîõèöóóëàëòûã
øèíý÷ëýí õèéõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëæ
áàéíà. ÕÕÇÕ-íû õóðàëäààíààð “Óëñ
õîîðîíäûí àãààðûí øóóäàíãèéí
èëãýýëòèéí ¿éë÷èëãýýíèé ¿íèéí äîîä
õÿçãààðûã áàòëàõ òóõàé” 2012 îíû 50 òîîò
òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîâ. “Øóóäàíãèéí
¿íäñýí áîëîí áóñàä ñ¿ëæýýíä õîëáîãäîõ,
õàðèëöàí õîëáîëòûí æóðàì”, “ÕÕÇÕ-
ÕÎÐÎÎÍÛ
ÁÀÒÀËÑÀÍ
ÒÎÃÒÎÎËÛÍ
ÄÓÃÀÀÐ
ÎÃÍÎÎ ÒÎÃÒÎÎË, ÒÝÌÄÝÃËÝËÈÉÍ ÒÎÂ× ÀÃÓÓËÃÀ
Íýã. ÕÕÇÕ-íû áàòàëñàí òîãòîîë
1 Òîãòîîë 11 2014.04.25
Òàðèô áàòëàõ òóõàé.
(ÌÕÑ ÕÕÊ-èéí õóäàã, ñóâàã÷ëàëûí ò¿ðýýñèéí òàðèô)
2 Òîãòîîë 12 2014.04.25
Çîõèöóóëàëòûí ÷èãëýë øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé.
(Áàãà îâðûí ñàíñàðûí õîëáîîíû ñèñòåìèéí çîõèöóóëàëò)
3 Òîãòîîë 13 2014.04.25 Çîõèöóóëàëòûí ¿éë÷èëãýýíèé õºëñíèé õýìæýýíä ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé.
4 Òîãòîîë 14 2014.04.26 Óðàëäààíò øàëãàðóóëàëò çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé.
5 Òîãòîîë 15 2014.04.26
Æóðàì øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé.
(Öàõèëãààí õîëáîîíû ñ¿ëæýýíèé äóãààð îëãîõ æóðàì)
6 Òîãòîîë 16 2014.04.26
Óðàëäààíò øàëãàðóóëàëò çîõèîí áàéãóóëàõ òóõàé.
(Òåëåâèç, ðàäèîãèéí îëîí ñóâãèéã õèéìýë äàãóóëààð äàìæóóëàõ ¿éë÷èëãýý)
íîîñ ñàíàë, ãîìäîë, ìàðãààíûã õ¿ëýýí
àâàõ, õÿíàõ, øèéäâýðëýõ æóðàì”-ûã òóñ
òóñ øèíý÷ëýí òîãòîîëîîð áàòëàâ.
Õîðîîíû õóðàëäààíààð èðãýä,
áàéãóóëëàãà, ÀÀÍ-ýýñ õàðèëöàà
õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý, øóóäàíãèéí
àøèãëàëò ¿éë÷èëãýý, ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ
òóñãàé çºâøººðºë áîëîí ðàäèî
äàâòàìæèéí òóñãàé çºâøººðºë àâàõ,
ñóíãàõ, íýìýëò ººð÷ëºëò îðóóëàõ,
öóöëàõ òàëààð õ¿ñýëò ìàòåðèàë
èð¿¿ëñíèéã “Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé”
õóóëü, “Ðàäèî äîëãèîíû òóõàé” õóóëü,
“Øóóäàíãèéí òóõàé”, “Àæ àõóéí ¿éë
àæèëëàãààíû òóñãàé çºâøººðëèéí òóõàé
õóóëü”, õîëáîãäîõ õóóëü òîãòîîìæ,
ä¿ðýì æóðìûí õ¿ðýýíä àëáàäààñ ¿íýëãýý
õèéñýí ñàíàë, ä¿ãíýëòèéã àâ÷ õýëýëöýýä,
16 õóóëèéí ýòãýýäýä òóñãàé çºâøººðºë
øèíýýð îëãîõ, 6 òóñãàé çºâøººðºë
ýçýìøèã÷ õóóëèéí ýòãýýäèéí òóñãàé
çºâøººðëèéí õàìðàõ õ¿ðýýíä íýìýëò
ººð÷ëºëò îðóóëàõààð øèéäâýðëýâ. ̺í
õîëáîãäîõ õóóëü, òîãòîîìæèéí çààëò,
íºõöºë øààðäëàãûã ìºð人ã¿é, õ¿ñýëò
ãàðãàñàí 6 èðãýí, õóóëèéí ýòãýýäèéí
òóñãàé çºâøººðëèéã õ¿÷èíã¿é áîëãîõîîð
øèéäâýðëýñýí.
Õîðîîíû
õóðàëäààíààñ
2014 îíû 2
äóãààð óëèðàëä
áàòàëñàí òîãòîîë
øèéäâýðèéí
æàãñààëòûã
íýãòãýí ¿ç¿¿ëýâ.
¯¿íä:

6. 6
7 Òîãòîîë 17 2014.04.26
Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ñýðãýýõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, õàìðàõ õ¿ðýýíä íýìýëò,
ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé
8 Òîãòîîë 18 2014.06.17
Òóñãàé çºâøººðëèéí æóðàìä íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé. (2013 îíû 61
ä¿ãýýð òîãòîîëûí õàâñðàëò)
9 Òîãòîîë 19 2014.06.17
Áàòàëãààæóóëàëòûí ãàðûí àâëàãûã øèíý÷ëýí áàòëàõ, õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷èãò
íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ òóõàé
10 Òîãòîîë 20 2014.06.17
Äàâòàìæèéí çóðâàñûí õóâààðèëàëò, àøèãëàëò áàòëàõ òóõàé.
(Ìîíãîë Óëñûí õýìæýýíä òîîí ðàäèî ðåëåéíä àøèãëàõ äàâòàìæèéí çóðâàñûí
õóâààðèëàëò, àøèãëàëò)
11 Òîãòîîë 21 2014.06.17
Æóðàì øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé.
(Øóóäàíãèéí ¿íäñýí áîëîí áóñàä ñ¿ëæýýíä õîëáîãäîõ, õàðèëöàí õîëáîëòûí
æóðàì)
12 Òîãòîîë 22 2014.06.17
Òîãòîîë õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé.
(Óëñ õîîðîíäûí àãààðûí øóóäàíãèéí èëãýýëòèéí ¿éë÷èëãýýíèé ¿íèéí äîîä
õÿçãààðûã òîãòîîõ òóõàé, 2012 îíû 50 òîîò òîãòîîë)
13 Òîãòîîë 23 2014.06.17 Øàëãàëòûí ìºðººð àâàõ àðãà õýìæýýíèé òóõàé.
14 Òîãòîîë 24 2014.06.17
Æóðàì øèíý÷ëýí áàòëàõ òóõàé.
(ÕÕÇÕ-íä èð¿¿ëñýí ñàíàë, ãîìäëûã õ¿ëýýí àâàõ, õÿíàõ, øèéäâýðëýõ æóðàì)
15 Òîãòîîë 25 2014.06.17 Òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ, ººð÷ëºëò îðóóëàõ, õ¿÷èíã¿é áîëãîõ òóõàé
16 Òîãòîîë 26 2014.06.17 Àæëààñ ÷ºëººëºõ òóõàé
17 Òîãòîîë 27 2014.06.17 Àæèëä òîìèëîõ òóõàé
18 Òîãòîîë 28 2014.06.17 Àæëààñ ÷ºëººëºõ òóõàé
19 Òîãòîîë 29 2014.06.17 Àæèëä òîìèëîõ òóõàé
Õîðîîíû õóðàëäààíû òîãòîîë, øèéäâýðèéã áàéãóóëëàãûí öàõèì õóóäàñò òóõàé á¿ð òàâüæ, òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷,
ÀÀÍ, èðãýä áîëîí õýðýãëýã÷äýä íýýëòòýé, õ¿ðòýýìæòýé, èë òîä áàéëãàõ àðãà õýìæýýã àâ÷ àæèëëàñàí áîëíî
(http://www.crc.gov.mn/main.php?cid=1&do=70&did=0).
2014 îíû 2 äóãààð óëèðàë
Ìýäýý
Òóñ õîðîîíîîñ
òóñãàé çªâøªªðëèéí õ¯ñýëòèéã øèéäâýðëýñýí òóõàé ìýäýýëýë
Ò¿¿í÷ëýí: Êàáåëèéí
òåëåâèçèéí ¿éë÷èëãýý
ýðõëýõ 1, òåëåâèçèéí ºðãºí
íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýý
ýðõëýõ 6, ðàäèîãèéí ºðãºí
íýâòð¿¿ëãèéí ¿éë÷èëãýý
ýðõëýõ 1, îëîí ñóâãèéã
äàìæóóëàõ ¿éë÷èëãýý
ýðõëýõ 1 áîëîí ðàäèî
äàâòàìæèéí 8 òóñãàé
çºâøººðë¿¿äèéã òóñ òóñ
õ¿÷èíã¿é áîëãîæýý.
Òóñ õîðîîíîîñ 2014 îíû
õî¸ðäóãààð óëèðàëä:
Êàáåëèéí òåëåâèçèéí 9,
ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí 2,
èíòåðíåòèéí ¿éë÷èëãýýíèé
3, îëîí ñóâãèéã äàìæóóëàõ
¿éë÷èëãýý ýðõëýõ 1, õàðèëöàà
õîëáîîíû ñ¿ëæýý, äýä á¿òöèéí
ñóóðèëóóëàëò, çàñâàð ¿éë÷èëãýý
ýðõëýõ 38, øóóäàíãèéí 4,
ðàäèî äàâòàìæèéí 4 òóñãàé
çºâøººðë¿¿äèéã òóñ òóñ øèíýýð
îëãîñîí áàéíà.
̺í èíòåðíåòèéí ¿éë÷èëãýýíèé
1, ðàäèî äàâòàìæ àøèãëàõ 1
òóñãàé çºâøººðëèéí õàìðàõ õ¿ðýý
áîëîí 1 õàðèëöàà õîëáîîíû
ñ¿ëæýý, äýä á¿òöèéí ñóóðèëóóëàëò,
çàñâàð ¿éë÷èëãýý ýðõëýõ òóñãàé
çºâøººðºëä ¿éë÷èëãýýíèé òºðºë
íýìæ, 4 îëîí ñóâãèéí àãààðûí
òåëåâèç /MMDS/-èéí òóñãàé
çºâøººðëèéí äàâòàìæèéí
çóðâàñûã ººð÷ëºí 1 Êàáåëèéí
òåëåâèçèéí òóñãàé çºâøººðëèéã
ñýðãýýñýí áàéíà.

7. 72014. Ii óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
2014 îíû õî¸ðäóãààð óëèðàë
Êàáåëèéí ñóâãèéí òóñãàé çªâøªªðëèéí õ¯ñýëòèéã
ò¯ð õóãàöààãààð õ¯ëýýæ àâàõã¯é áàéõààð øèéäâýðëýâ
Òåëåâèçèéí ªðãªí íýâòð¯¯ëãèéí çàõ çýýëèéí ªíªªãèéí áàéäëûã àâ× ¯çýõýä óëààíáààòàð õîòîä
íèéò 17 ýôèðèéí òåëåâèç, 84 êàáåëèéí ñóâàã, õªäªª îðîí íóòàãò 81 òåëåâèç, 12 êàáåëèéí
ñóâãèéí òóñãàé çªâøªªðªë îëãîîä áàéíà.
ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí çàõ çýýëä õýò îëîí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷
áàéãààãààñ ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí îðëîãûí ãîë ýõ ¿¿ñâýð
áîëñîí çàð ñóðòàë÷èëãààíû îðëîãî íü ÷àíàðòàé á¿òýýë
¿éëäâýðëýõýä õ¿ðýëöýõã¿é, ýíý íü ñàëáàðûí çîõèñòîé
õºãæèëä ñààä áîëæ, ¿çýã÷ îëîí íèéòèéí ýðõ àøèã
õºíäºãäºõºä õ¿ð÷ áàéãàà áºãººä ýíý òàëààð õîëáîãäîõ
ìýðãýæëèéí áàéãóóëëàãóóä, òåëåâèç¿¿äèéí õîëáîîíîîñ
ñàíàë ãîìäîë èð¿¿ëñýýð áàéíà.
Ò¿¿í÷ëýí: Êàáåëèéí ñóâãèéí ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí
Òåëåâèç, ðàäèîãèéí ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí çîõèöóóëàëòûí
åðºíõèé íºõöºë øààðäëàãûí áîëîí òóñãàé çºâøººðëèéí
íºõöºë øààðäëàãûí õýðýãæèëòèéí áàéäëûã àâ÷ ¿çýõýä
õàíãàëòã¿é õýâýýð áàéãàà áºãººä íèéò îëãîñîí êàáåëèéí
ñóâãèéí 30 îð÷èì õóâü íü ¿éë àæèëëàãàà ýõëýýã¿é,
æèãäðýýã¿é áàéíà.
ªðãºí íýâòð¿¿ëãèéí õóóëü ýðõ ç¿éí îð÷èí, áîäëîãûí
áàðèìòëàõ ÷èãëýëèéã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, ªðãºí
íýâòð¿¿ëãèéí õóóëèéí òºñºë áîëîâñðóóëàõ àæëûí
õýñãèéã ÌÒØÕÕÃ áîëîí ÕÕÇÕ-íîîñ çîõèîí áàéãóóëàí
îëîí óëñûí çºâëºõ ¿éë÷èëãýýã àâ÷ ñóäàëãàà, ä¿ãíýëò õèéí
àæèëëàæ áàéãàà áºãººä äýýðõ ¿¿ññýí íºõöºë áàéäëûã
õàðãàëçàí ÌÒØÕÕÃ-ààñ èð¿¿ëñýí ìýäýãäýëä ¿íäýñëýæ,
êàáåëèéí ñóâãèéí òóñãàé çºâøººðëèéí õ¿ñýëòèéã 2014
îíû 05 äóãààð ñàðûí 07-íû ºäðººñ ýõëýí ò¿ð õóãàöààíä
õ¿ëýýæ àâàõã¿é áîëîõûã ìýäýãäýýä áàéíà. Êàáåëèéí
ñóâãèéí òóñãàé çºâøººðºë îëãîõòîé õîëáîîòîé àñóóäëûã
øèéäâýðëýõ õóãàöààã òîäîðõîé áîëìîãö ÕÕÇÕ-íû
www.crc.gov.mn öàõèì õóóäñààð ìýäýýëýõ áîëíî.
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¯éë×èëãýýã íýâòð¯¯ëýõ
ýðõç¯éí îð×èí á¯ðäëýý
Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëüä íýìýëò, ººð÷ëºëò
îðóóëàõ òóõàé õóóëèéí òºñëèéã ýõíèé õýëýëö¿¿ëãýýð
äýìæèí áàòëóóëàõ ñàíàëûã 2014 îíû 07 äóãààð ñàðûí
01-íèé ºäðèéí ÓÈÕ-í ÷óóëãàíû íýãäñýí õóðàëäààíààð
õýëýëöýí àíõíû õýëýëö¿¿ëãýýð áàòàëëàà. Èíãýñíýýð
õýðýãëýã÷èä ¿¿ðýí óòàñíû îïåðàòîð êîìïàíèà ñîëüñîí
÷ äóãààðàà ñîëèõã¿éãýýð ¿ðãýëæë¿¿ëýí àøèãëàõ
áóþó äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýýã á¿ðýí ä¿¿ðýí
õýðýãæ¿¿ëýõ ýðõ ç¿éí îð÷èí á¿ðäñýíýýñ ãàäíà
äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýý, ò¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýí
çîõèîí áàéãóóëàõ áàéãóóëëàãûí ýðõç¿éí ñòàòóñ,
äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýýíä îðîëöîõ òºðèéí
áîëîí áóñàä áàéãóóëëàãûí ýðõ ¿¿ðýã, ¿éë÷ëýã÷èéí õ¿ëýýõ
¿¿ðýã íü òîäîðõîé áîëîîä áàéíà.
Õóóëèéãõýðýãæ¿¿ëýõòýéõîëáîãäóóëàí¿¿ðýíáîëîíñóóðèí
õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èäòýé óóëçàëò, õýëýëö¿¿ëýã
çîõèîí áàéãóóëæ äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëýõýä øààðäàãäàõ òåõíèê òåõíîëîãèéí øèéäëèéã
ýöýñëýí øèéäâýðëýõ, õîëáîãäîõ ä¿ðýì, æóðìûã
áîëîâñðóóëàí áàòëàõ, òåõíèêèéí áîëîîä çîõèöóóëàëòûí
îð÷èíä ãàðàõ çàðèì ººð÷ëºëòºä çîõèöóóëàëò õèéõ çýðýã
öàã õóãàöàà øààðäñàí áýëòãýë àæëóóäûã õàíãàñíû äàðàà
äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýõ õóãàöààã
àëáàí ¸ñîîð îëîí íèéòýä ìýäýýëíý.
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¿éë÷èëãýý ãýäýã íü õýðýãëýã÷
¿éë÷èëãýý àâ÷ áóé îïåðàòîð êîìïàíèà ººð÷ëºõ
òîõèîëäîëä îäîîãèéí àøèãëàæ áóé äóãààðàà
ñîëèõã¿éãýýð ¿ðãýëæë¿¿ëýí àøèãëàõ áîëîìæèéã
îëãîäîã ¿éë÷èëãýý þì. ªºðººð õýëáýë õýðýãëýã÷ íýã
îïåðàòîð êîìïàíèéí á¿ðòãýëýýñ ãàð÷ ººð îïåðàòîð
êîìïàíèéã ñîíãîí (ººð îïåðàòîð êîìïàíèä øèíýýð
á¿ðòã¿¿ëýí) øèíýýð õýðýãëýã÷ áîëîõ ¿åäýý øèëæèí
î÷èæ áóé ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ýýñ äóãààð àâàëã¿éãýýð îäîî
àøèãëàæ áóé õóó÷èí äóãààðàà øèëæ¿¿ëýí õýðýãëýõ
áîëîìæîîð õàíãàãääàã. Óã ¿éë÷èëãýýã 1990-ýýä îíû
äóíä ¿åýñ äýëõèéí óëñ îðíóóä ¿¿ðýí áîëîí ñóóðèí
õîëáîîíû çàõ çýýëä íýâòð¿¿ëýí õýðýãëýæ ýõýëñýí áºãººä
2013 îíû áàéäëààð 78 óëñ òóñ ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýýä
áàéíà. Õýðýãëýã÷èéí ýðõ àøãèéã äýýäëýõ, çàõ çýýëèéí
øóäàðãà ºðñºë人íèéã õàíãàæ àæèëëàõàä Ìîíãîë óëñàä
îäîîãîîð õ¿÷èí òºãºëäºð ¿éë÷èëæ áóé õóóëü, ä¿ðýì
æóðìûí õ¿ðýýíä äóãààðòàéãàà øèëøèõ ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëýõ áîëîìæ õÿçãààðëàãäìàë áàéãààã àæëûí
õýñãèéí ä¿ãíýëòýä òóñãàñàí áºãººä õóóëüä íýìýëò,
ººð÷ëºëò îðóóëàõ çàìààð ýðõ ç¿éí îð÷íûã á¿ðä¿¿ëýõ íü
ç¿éòýé ãýæ ¿çñýíèéã èéíõ¿¿ äýìæëýý. Ýíýõ¿¿ ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëýõ çîðèëãî íü õýðýãëýã÷äýä äóãààðàà õàäãàëàí
¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èéã ñîíãîõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýõ,
õýðýãëýã÷èéí ýðõ àøãèéã õàìãààëàõ, ¿¿ðýí õîëáîîíû
¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí ºðñºë人íèéã çºâ õýëáýðýýð
íýìýãä¿¿ëýõýä îðøèæ áàéãàà þì.

8. 8
Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé
õóóëüä èðãýäýä òààëàãäàõ
íýãýí ººð÷ëºëòèéã îðóóëëàà.
Õàðàìñàëòàé íü, àñóóäàë
äàãóóëñàí îëîí òºñëèéí ñ¿¿äýðò
ýíý õóóëü äàðàãäàõ øèã áîëëîî.
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ ãýäãèéã
ýíãèéíýýð òàéëáàðëàæ ºãºº÷?
Ýíý íü õýðýãëýã÷ ¿éë÷èëãýý àâ÷
áàéãàà îïåðàòîð êîìïàíèà ººð÷ëºõ
òîõèîëäîëä îäîîãèéí àøèãëàæ
áóé äóãààðàà ñîëèõã¿éãýýð
¿ðãýëæë¿¿ëýí àøèãëàõ áîëîìæèéã
îëãîäîã ¿éë÷èëãýý þì. ªºðººð
õýëáýë, õýðýãëýã÷ íýã îïåðàòîð
êîìïàíèéí á¿ðòãýëýýñ ãàð÷ ººð
îïåðàòîð êîìïàíèéã ñîíãîí
øèíýýð õýðýãëýã÷ áîëîõ ¿åäýý
øèëæèí î÷èæ áóé ¿éë÷èëãýý
ýðõëýã÷ýýñ äóãààð àâàõã¿éãýýð
õóó÷èí äóãààðàà áàðèõ áîëîìæ
ãýñýí ¿ã. 1990-ýýä îíîîñ ýõëýí ýíý
¿éë÷èëãýýã Õîíêîíã, Àíãëè óëñ àíõ
õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëñýí. Îäîîãîîð 78
óëñ ýíý ¿éë÷èëãýýã ººðèéí îðîíäîî
íýâòð¿¿ëýýä áàéíà. ¯éë÷èëãýýíèé
çîðèëãî íü çàõ çýýëä øóäàðãà
ºðñºë人íèéã æèíõýíý óòãààð
íü áèé áîëãîõ þì. Õî¸ðäóãààðò,
õýðýãëýã÷äýä ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð,
ñ¿ëæýýíèé õàìðàõ
õ¿ðýý ãýýä áóñàä
îëîí äàâóó òàëûã
àøèãëàõ áîëîìæèéã
á¿ðýí íýýæ ºãºõ þì. Ìàíàéõ
òåõíèê, òåõíîëîãèî õàíãààä
ýíý ¿éë÷èëãýýíä íýâòýðâýë 79
ýñâýë 80 äàõ îðîí íü áîëíî.
ͺ㺺 òàëààñ õýðýãëýã÷äýä
äóãààðàà õàäãàëàí ¿éë÷èëãýý
ýðõëýã÷èéã ñîíãîõ áîëîìæèéã
á¿ðä¿¿ëýõ, õýðýãëýã÷èéí ýðõ
àøãèéã õàìãààëàõ, ¿¿ðýí
õîëáîîíû ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷äèéí
ºðñºë人íèéã çºâ ÷èãë¿¿ëýõ
þì. Òóõàéëáàë, ¿¿ðýí õîëáîîíû
îïåðàòîð êîìïàíèóä íü
õýðýãëýã÷ýý äóãààðààð íü áàðüæ
òîãòîîõ, äóãààðûí ¿íý öýíèéã
õèé õººðºãäºõ, ¿íý òàðèôûí
õÿìäðàëààð ºðñºëäºõ áóñ
¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàð, ñ¿ëæýýíèé
õàìðàõ õ¿ðýý, õýðýãëýã÷èéí õ¿ñýë,
òààøààëä íèéöñýí ¿éë÷èëãýýã
¿ç¿¿ëýõýä ÷èãëýíý ãýñýí ¿ã. Îëîí
óëñàä äóãààðòàéãàà øèëæèõ
¿éë÷èëãýýã íèéò õýðýãëýã÷äèéí
òàâààñ äýýø õóâü íü õýðýãëýñýí
òîõèîëäîëä ¿ð àøèãòàé ãýæ ¿çäýã.
Ìàíàé óëñàä ýíý ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëýõ øààðäëàãà áàéãàà
ýñýõèéã òàíäàõàä ñóäàëãààíä
îðîëöîã÷äûí 60 îð÷èì õóâü íü
äýìæñýí.
Òýãâýë “Ìîáèêîì”-ûí õýðýãëýã÷
“Ñêàéòåë” êîìïàíè ðóó
øèëæëýý ãýõýä “Ñêàéòåë”-èéí
ÿðèàíû òàðèô, ¿éë÷èëãýýíèé
õºíãºëºëòººð ÿâíà ãýñýí ¿ã ¿¿?
Òýãíý.
Çàðèì îïåðàòîð êîìïàíèéí
òåõíèê òåõíîëîãè, ñ¿ëæýý ººð,
ººð áàéäàã. Òýð íü ÿàõ âý?
Íýã ç¿éëèéã òîäðóóëæ õýëüå.
Äóãààð áîë ¿éë÷èëãýý, òåõíèê
òåõíîëîãèòîé îãò õàìààðàëã¿é.
2G ¿éë÷èëãýýíèé õóâüä Þíèòåë,
Ìîáèêîì êîìïàíèéí õýðýãëýã÷äýä
÷ºëººòýé. ßàãààä ãýâýë ýíý õî¸ð
êîìïàíèéí òåõíèê òåõíîëîãèä
ÿëãàà òºäèéëºí áàéõã¿é. Õàðèí
3G ¿éë÷èëãýý íü äºðâºí îïåðàòîð
êîìïàíèä àäèëõàí ÷ºëººòýé.
“Þíèòåë”-èéíõýí “Áèä 21
àéìãèéí áàðàã á¿õ ñóìàíä
ñ¿ëæýýãýý îðóóëñàí” ãýäýã. Èéì
òîõèîëäîëä áàñ ÿàõ âý?
Äýýð õýëñýí÷ëýí äóãààðòàéãàà
øèëæèõ ¿éë÷èëãýý áîë äóãààðàà
àøèãëààä ººð ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷
êîìïàíèéí ¿éë÷èëãýýã àøèãëàõ
þì. Õàðèí õàìðàõ õ¿ðýýíèé
õóâüä ¿íäýñíèé ðîóìèíã áóþó
ãàäààäàä ãàð óòàñòàéãàà ÿâäàãòàé
àäèëõàí àéìàã, ñóìàíä î÷îîä
íºãºº ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èéíõýý
ñ¿ëæýýã àøèãëàíà ãýñýí ¿ã.
Ìýäýýæ “Ñêàéòåë”, “Æè-ìîáàéë”
Õóóëü òîãòîîã÷èä Õàðèëöàà õîëáîîíû òóõàé õóóëüä íýìýëò ººð÷ëºëò
îðóóëëàà. ªºð÷ëºëòººð èðãýä ººðñäèéí àøèãëàæ áóé äóãààðòàéãàà
ººð îïåðàòîð êîìïàíè ðóó øèëæèõ áîëîìæ íýýãäýæ áàéãàà þì. ßìàð
îíöëîãòîé õóóëü áîëîâ, õýçýýíýýñ õýðýãæèõ òàëààð Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýíòýé ÿðèëöñàíûã õ¿ðãýæ áàéíà.
ßðèëöëàãà
Á.Áàëãàíñ¿ðýí:
Äóãààðàà øèë毯ëýõ ¯éë×èëãýýã
íýâòð¯¯ëýõ áýëòãýë
àæèë õèéãäýíý

9. 92014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
“Äóãààðòàéãàà øèëæèõ ¯éë×èëãýý”
ßðèëöëàãà
êîìïàíèéí õóâüä
òåõíîëîãè íü ººð
ó÷ðààñ ðîóìèíã ¿éë÷èëãýýã àøèãëàõ
áîëîëöîîã¿é.
Äóãààðòàéãàà øèëæñýíýýð çàõ
çýýëä øóäàðãà ºðñºë人íèéã
áèé áîëãîíî ãýñýí. ¯¿íèéã
òàéëáàðëàõã¿é þó?
Çàõ çýýë äýýð äàâàìãàéëàã÷
êîìïàíè ¿éë÷èëãýýíèéõýý ¿íý
òàðèôàà õýò áóóëãàâàë áóñàä
ºðñºëäºã÷ êîìïàíèéã õýâèéí ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëàõàä õ¿íäðýë
áèé áîëãîíî. Îäîîãîîð ìàíàé
óëñàä äàâàìãàéëàã÷ êîìïàíè
íü “Ìîáèêîì” áàéíà. Ãàð óòàñ
õýðýãëýã÷ èðãýäèéí 43 õóâü íü
ýíý êîìïàíèéí ¿éë÷ë¿¿ëýã÷.
ªðñºë人íèé òóõàé õóóëèàð
34-ààñ äýýø õóâü ýçýìøèã÷ áîë
äàâàìãàéëàã÷ ãýæ ¿çäýã. Òýãýõýýð
43 õóâü ãýõýýð èëò äàâàìãàéëæ
áàéãàà áèç äýý. Õàðèí íºãºº
ãóðâàí îïåðàòîð êîìïàíè íü
¿ëäñýí 57 õóâèéí çàõ çýýëèéã
õóâààæ ýçýëæ áàéíà. Òóõàéëáàë,
“Þíèòåë” 30 õ¿ðýõã¿é õóâü,
“Ñêàéòåë” 20 îð÷èì õóâü,
“Æè-ìîáàéë” 10 ãàðóé õóâèéí
ýçýìøèã÷òýé. Èéì áàãà õóâü
õýìæýý ýçýëæ áàéãàà êîìïàíèóäòàé
áàéõàä 43 õóâü ýçýìøèã÷ ìààíü
õýðýãëýã÷äýý òàòàõ ãýæ ¿íýý áóóëãàõ
íü øóäàðãà ºðñºë人í áèø.
¯íýý áóóëãàõã¿é þì áîë
õàðèëöàã÷àà àëäàõ þì áèø ¿¿?
Áóñàä ºðñºëäºã÷ êîìïàíèóä
çàõ çýýëä ýçëýõ áàéð ñóóðèà
íýìýãä¿¿ëæ, õýðýãëýã÷äèéíõ íü òîî
òîãòâîðæñîíû äàðàà äàâàìãàéëàã÷
êîìïàíè áóþó “Ìîáèêîì”-ûíõîí
¿íý ºðòºãºº òîäîðõîé õýìæýýãýýð
áóóëãàæ áîëíî.
Òîäîðõîé öàã õóãàöààíû äàðàà
íü ¿íý íü áóóíà ãýñýí ¿ã ¿¿?
Õýðýâ “Ìîáèêîì” ¿íýý áóóëãààä
100 õóâèéí ýçýìøèã÷ áîëâîë
äàðàà íü ýíý çàõ çýýëèéã õÿíàõ
áîëîëöîîã¿é áîëíî. Òýãýõýýð
äóãààð øèëæýýä ¿íý òàðèô øóóä
áàãàñíà ãýæ îéëãîæ áàñ áîëîõã¿é.
Ýíý õóóëü áàòëàãäàõ ñóðãààð
¿íýý áàãàñãàñàí îïåðàòîð
êîìïàíè áàéíà óó?
Áàéõã¿é.
×óóëãàíû õóðàëäààíààð çàðèì
ãèø¿¿í õýëæ áàéñàí. “Ìîáèêîì
ýíý õóóëüä ººð÷ëºëò îðóóëàõûã
äýìæèõã¿é áàéíà” ãýæ. ßàãààä
ãýâýë õýðýãëýã÷äýä çîðèóëñàí
õºíãºëºëò, ¿éë÷èëãýý ìóó ó÷ðààñ
èðãýä áóõèìäàëòàé áàéäàã ãýõ
þì?
Ãàðàà ºð㺺ä çºâøººðíº ãýæ
áàéõã¿é ø¿¿ äýý. Ýíý ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëñýí 78 óëñûí äàâàìãàéëàã÷
êîìïàíè íü ýñýðã¿¿öýæ ë áàéñàí.
Åð íü áóñàä óëñàä äóãààðòàéãàà
øèëæèõ ¿éë÷èëãýý íýâòýðñíýýð
õàðèëöàã÷àà àëäñàí îïåðàòîð
êîìïàíè ãýæ áàéõã¿é. Îëîí óëñûí
äóíäæààñ õàðàõàä 15-20 õóâü íü
òîäîðõîé õóãàöààãààð ¿å øàòòàé
øèëæñýí áàéäàã. Ò¿¿íýýñ áèø íýã
ñàðûí äîòîð 30-40 õóâü íýãýí çýðýã
øèëæèíý ãýñýí îéëãîëò áàéõã¿é.
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ ýíý
¿éë÷èëãýý õýçýýíýýñ õýðýãæèõ âý?
Õóóëü íü áàòëàãäëàà ãýýä øóóä
õýðýãæèõã¿é. Ǻâõºí ýðõ ç¿éí õóâüä
áîëîìæèéã íü íýýæ ºã÷ áàéãàà þì.
Òåõíèê òåõíîëîãèéã íü áýëòãýõýä
õóãàöàà õýðýãòýé áàéíà. Îëîí
óëñûí òóðøëàãààñ õàðàõàä áýëòãýë
àæèëä 3-6 ñàð çàðöóóëäàã þì
áèëýý.
Òýãýõýýð ìàíàéä õýçýýíýýñ ãýñýí
¿ã âý. 2015 îíîîñ þì áèø ¿¿?
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîîíîîñ îïåðàòîð
êîìïàíèóäòàéãàà óóëçàëò,
õýëýëö¿¿ëýã ºðí¿¿ëýõ ó÷èðòàé.
Òýäíýýñ õèéæ õýðýãæ¿¿ëýõ àæëûí
òºëºâëºãºº ãýýä îëîí ç¿éëèéã
áýëýí áîëñíûõ íü äàðàà ýíý
¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëíý. Òýãýõã¿é
áîë õóóëü º÷èãäºð áàòëàãäñàí.
ªíººäºð õýðýãæ¿¿ëüå ãýâýë çàõ
çýýëèéã íü òîãòâîðã¿é áîëãîõ
ýðñäýëòýé ó÷ðààñ õóãàöàà õýðýãòýé
áàéãàà þì. Õýâëýë ìýäýýëëèéíõýí
òà á¿õýí ÷ ãýñýí ¿¿íä áîëãîîìæòîé
õàíäàõ õýðýãòýé.
Óã íü õóóëü áàòëàãäñàí ºäðººñºº
ýñâýë ÿã öàâ çààñàí òîäîðõîé
õóãàöààíû äàðàà õýðýãæäýã ø¿¿
äýý. Èéì á¿ðõýã áàéäàãã¿é?
Õóóëü áàòëàãäñàíààð çºâõºí ýðõ
ç¿éí áîëîìæèéã íü íýýæ áàéãàà
áºãººä òîäîðõîé õóãàöààíä áýëòãýë
àæëûã õàíãàõ, òåõíèê òåõíîëîãèéí
øèéäëèéã ýöýñëýõ, õîëáîãäîõ
çîõèöóóëàëòûí æóðàì ãàðàõ çýðýã
àæëóóä çàéëøã¿é õèéãäýíý.
Äóãààðòàéãàà øèëæèõ
¿éë÷èëãýýíèé òºëáºð õýäýí
òºãðºãò áàãòàõ âý?
Îïåðàòîð êîìïàíèóäòàéãàà óóëçàæ
áàéæ òîãòîîõ àñóóäàë. Òýãýýä ÷
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîîíîîñ ¿íý òàðèô òîãòîîæ
áîëîõã¿é. Ãýõäýý ìýäýýæ øèëæèõ
¿éë÷èëãýý íü øèíý õýðýãëýã÷
áîëñíîîñ õÿìäõàí áàéíà.
Ìàíàé óëñàä ãàð óòàñ õýðýãëýã÷
õýäýí èðãýí áàéäàã áîë?
2013 îíû ýöñèéí áàéäëààð 4.2 ñàÿ
õýðýãëýã÷ áàéíà.
Ýõ ñóðâàëæ: “Çóóíû ìýäýý” ñîíèí.
Ñýòã¿¿ë÷ Ä.Áîëîðìàà

10. 10
Ìýäýý
Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ¯éë×èëãýýíèé òàëààð
ñàíàë õ¯ñýëò, ãîìäëûã øèéäâýðëýñýí òóõàé
ìýäýýëýë
Òóñ õîðîîíîîñ, Çàñãèéí Ãàçðûí “11-11” òºâººð äàìæóóëàí 2014 îíû 2 äóãààð óëèðàë, õàãàñ æèëä õ¿ëýýí àâñàí
ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ¿éë÷èëãýýíèé òàëààð íèéò ñàíàë õ¿ñýëò, ãîìäëûã øèéäâýðëýñýí òàëààð ìýäýýëëèéã
äàðààõ õ¿ñíýãòýýñ õàðíà óó.
Óã õ¿ñíýãòýýñ õàðàõàä òóñ òºâººð äàìæóóëàõ òóñ õîðîîíä íèéò 103 ñàíàë õ¿ñýëò, ãîìäîë, ø¿¿ìæëýë, ºðãºäºë èð¿¿ëæýý.
¯¿íèé èõýíõè õóâèéã ñàíàë õ¿ñýëò, ºðãºäºë, ãîìäîë ýçýëæ áàéãàà íü õàðàãäàæ áàéãàà áºãººä òóõàé á¿ðò õàðèóëò ºã÷
õóðäàí ò¿ðãýí õóãàöààíä øèéäâýðëýñýí áàéíà.
Õàðèóëñàí - 6 Õàðèóëñàí - 6
Óäààí - 0 Óäààí - 11
Øèéäâýðëýýã¿é - 0 Øèéäâýðëýýã¿é - 0
ÓäààíØèéäâýðëýýã¿é ÕóðäàíÕàðèóëñàí
Ñàíàë õ¿ñýëò-170
Ñàíàë õ¿ñýëò-63
Õóðäàí - 105 Õóðäàí - 268
Ãîìäîë-97
Ãîìäîë-39
Òàëàðõàë-2
Òàëàðõàë-1
Ø¿¿ìæëýë-14
Ø¿¿ìæëýë-8
ªðãºäºë-2
Áàéãóóëëàãààð
Áàéãóóëëàãààð
Áàéãóóëëàãààð
Õàðèëöàà
õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ
õîðîî
Õàðèëöàà
õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ
õîðîî
0
0
2
0
14
8
97
39
2
1
25
10
50
20
75
30
100
40
125
50
150
60
175
70
ÑàíàëûíòîîÑàíàëûíòîî
Ñàíàë õ¿ñýëòÒàëàðõàëªðãºäºë ÃîìäîëØ¿¿ìæëýë
Õàãàñ æèëèéí áàéäëààð
II óëèðëûí áàéäëààð
øèéÄâýðëýëòèéí ×àíàð | II óëèðàë øèéÄâýðëýëòèéí ×àíàð | Õàãàñ æèë
175
63

11. ÓËÑ ÕÎÎÐÎÍÄÛÍ ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ
ÈËÃÝÝËÒÈÉÍ ¯ÉË×ÈËÃÝÝÍÈÉ ¯ÍÈÉÃ
Àìåðèêèéí íýãäñýí óëñ áîëîí Á¿ãä
íàéðàìäàõ Ñîëîíãîñ óëñûí ÷èãëýëä
óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýëòèéí
¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä íü òóõàéí çàõ çýýë äýýð
êàðãî à÷àà òýýâýðëýäýã õóâü õ¿ì¿¿ñ áîëîí
àæ àõóéí íýãæòýé ºðñºëäºõºä õ¿íäðýëòýé
áàéñàí áºãººä 2012 îíîîñ àãààðûí
øóóäàíãèéí èëãýýëòèéã õýðýãëýã÷äýýñ êàðãî
¿éë÷èëãýýíèé ¿íýýð àâäàã, õýðýãëýã÷äýýñ
õ¿ëýýí àâñàí øóóäàíãèéí èëãýýëòèéã
îëîí õîíîãîîð ÿâóóëàõã¿é ñààòóóëàí
õóðààõ, èëãýýëò àëãà áîëãîõ çýðýã çºð÷ë¿¿ä
áàéíãà ãàðãàõ áîëñîí òóë ýíýõ¿¿ àñóóäëûã
øèéäâýðëýõ, õýðýãëýã÷äèéí ýðõ àøãèéã
õàìãààëàõ, òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷
íàðûã òóõàéí çàõ çýýë äýýð ºðñºëäºõ
áîëîìæîîð õàíãàõ çîðèëãîîð òóõàéí
óëñóóäàä èëãýýõ øóóäàíãèéí èëãýýëòèéí
¿íèéí äîîä õÿçãààðûã òîãòîîæ Õîðîîíû
2012 îíû 08 äóãààð ñàðûí 28-íû ºäðèéí
50 òîîò òîãòîîëîîð áàòàëñàí þì.
Óëñ õîîðîíäûí øóóäàíãèéí èëãýýëòèéí
¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷ íàðò ¿íèéí äîîä õÿçãààðûã
áàòàëæ ºãñíººñ õîéø ñ¿¿ëèéí õî¸ð
æèëèéí õóãàöààíä ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä íü
õýðýãëýã÷äýä ò¿ðãýí, øóóðõàé, íàéäâàðòàé
øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëñíýý𠺺ðñäèéí
çàõ çýýë äýýð áàéð ñóóðèà îëæ ÷èãëýë òóñ
á¿ðòýý ¿éë àæèëëàãààãàà òîãòâîðòîé ÿâóóëæ
áàéíà.
Èéìä çàõ çýýëèéí òîãòâîðòîé ¿éë àæèëëàãààã
õàðãàëçàí Õîðîîíû õóðëûí 2014 îíû
22 òîîò òîãòîîëîîð 2012 îíä áàòàëñàí
óëñ õîîðîíäûí èëãýýëòèéí ¿éë÷èëãýýíèé
¿íèéí äîîä õÿçãààðûã òîãòîîñîí 50 òîîò
òîãòîîëûã õ¿÷èíã¿é áîëãîñíîîð òóõàéí
÷èãëýë¿¿äýä ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ íàðò çàõ çýýë
äýýð ÷ºëººòýé ºðñºëäºõ
á î ë î ì æ è é ã
îëãîæ áàéãàà
þì.
112014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
Ìýäýý
“ØÓÓÄÀÍÃÈÉÍ ¯ÍÄÑÝÍ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÀÄ Ñ¯ËÆÝÝÍÄ
ÕÎËÁÎÃÄÎÕ ÕÀÐÈËÖÀÍ ÕÎËÁÎËÒÛÍ ÆÓÐÀÌ”-Ûà ØÈÍÝ×ÈËËÝÝ
Ìîíãîë óëñàä øóóäàíãèéí ñàëáàð ¿¿ñ÷
õºãæñºíººñ õîéø 2002 îíä àíõíû
õóâèéí õýâøèë îðæ èðñíýýð òóõàéí ñàëáàðûí
çàõ çýýë äýýð ºðñºë人íèéã áèé áîëãîñîí.
Ãýòýë ººðèéí øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýíèé
ñàëáàð íýýãýýã¿é ãàçàð øóóäàíãàà ÿàæ
õ¿ðãýõ âý ãýäýã íýëýýä òóëãàìäñàí àñóóäàë
¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýã÷ íàðò áèé áîëñîí òóë
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíîîñ
õýðýãëýã÷äýä ¿éë÷ëýã÷ áàéãóóëëàãàà ñîíãîõ,
¿éë÷èëãýýã àðä èðãýäýä õ¿ðòýýìæòýé áîëãîõ,
çàõ çýýë äýýð øóäàðãà ºðñºë人íèéã äýìæèõ
¿¿äíýýñ “Øóóäàíãèéí ¿íäñýí áîëîí áóñàä
ñ¿ëæýýíä õîëáîãäîõ, õàðèëöàí õîëáîëòûí
æóðàì”-ûã Õîðîîíû õóðëûí 2004 îíû 20
òîîò òîãòîîëîîð áàòàëæ øèéäâýðëýâ.
Ýíýõ¿¿ æóðàì áàòëàãäñàíààð øóóäàíãààð
¿éë÷ëýã÷áàéãóóëëàãóóäíüøóóäàíãèéí¿íäñýí
ñ¿ëæýý ýçýìøèã÷ áîëîí áóñàä øóóäàíãèéí
áàéãóóëëàãàòàé õàðèëöàí õîëáîëòîíä îðæ
ººðèéí ¿éë÷èëãýýíèé ñàëáàð íýýãýýã¿é
ãàçàðò øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýã àðä èðãýäýä
¿ç¿¿ëýõ òààòàé áîëîìæîîð õàíãàãäñàí þì.
̺í Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîîíîîñ óã æóðàìä 2014 îíû õîðîîíû
21 òîîò òîãòîîëîîð íýìýëò ººð÷ëºëò
îðóóëàí øèíý÷ëýí áàòàëñàí áºãººä òóñ
æóðìàíä õàðèëöàí õîëáîëòûí ¿éë÷èëãýýíèé
¿íý òîãòîîõ àðãà çàì áîëîí õàðèëöàí
õîëáîëòîíä îðîõ ¿éë÷èëãýý ìºí õàðèëöàí
õîëáîëòûí ãýðýýã áàéãóóëàõ, ò¿¿íä õÿíàëò
òàâèõ çààëòóóäûã øèíýýð îðóóëæ ºãñºí íü
øóóäàíãèéí ¿íäñýí áîëîí áóñàä ñ¿ëæýýíä
õàðèëöàí õîëáîãäîõ, øóóäàíãèéí çàõ çýýë
äýýð õàìòðàí àæèëëàõ, àøèãëàëòûí çàðäëûã
áàãàñãàæ õºðºí㺠îðóóëàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ
çýðýã à÷ õîëáîãäîëòîé áîëñîí þì.

12. 12
ìîáàéë
àïïëèêýéøí
ãàðãàëàà
Òóñ õîðîîíû ¿éë àæèëëàãààíä ìºðäºãääºã
õîëáîãäîõ õóóëü æóðàì, ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷, òóñãàé
çºâøººðºë ýçýìøèã÷äýä ìºðä¿¿ëäýã íºõöºë
øààðäëàãà, çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã áîëîí
òóñ õîðîîíîîñ ýðõëýí ãàðãàäàã íîì òîâõèìîë,
ñýòã¿¿ëèéã ýíýõ¿¿ àïïëèêýéøíýýñ òàòàí àâ÷ òàíèëöàõ
áîëîìæòîé áîëîîä áàéãàà þì.
ICT EXPO 2014 áîëîí
Õàðèëöàà Õîëáîîíû ñàëáàð
¯¯ñ× õªãæñªíèé 93 æèëèéí
îéí áàßðûã òîõèîëäóóëàí
Ñàëáàðûí áàÿðûí ýðãýí òîéðîíä

13. 132014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
“Ðàäèî Ìîíãîëä” áàãà õóðàë
ò¿¿õ ñóäëàëûí òºâ õàìòðàí “Ðàäèî
Ìîíãîëä” ýðäýì øèíæèëãýýíèé
áàãà õóðëûã çîõèîí áàéãóóëëàà.
Õóðëûã ÌÒØÕÕÃ-ûí äàðãà
Ö.Æàäàìáàà, ̯ÎÍÐÒ-èéí
çàõèðàë Ë.Öýðýí-Î÷èð íàð íýýæ
¿ã õýëñýí áºãººä òóñ ñàëáàðûíõàí
Ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëýã ýõýëñýí
àíõíû îí æèë¿¿äèéã äóðñàæ,
Ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí òàëààð
áàðèìòëàõ áîäëîãî, ÷èãëýë,
ñ¿ëæýýíèé ºíººãèéí áàéäàë,
áýðõøýýë øèéäýë, äàâòàìæèéí
çîõèöóóëàëò, õÿíàëò, ðàäèî ºðãºí
Ìîíãîë Óëñàä “Îð÷èí öàãèéí
õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàð
¿¿ñ÷ õºãæñºíèé 93 æèëèéí îé
áîëîí ðàäèî ºðãºí íýâòð¿¿ëýã
¿¿ñ÷ õºãæñºíèé 80 æèëèéí îéí
õ¿ðýýíä Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè,
øóóäàí õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçàð,
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîî, Ðàäèî òåëåâèçèéí ñ¿ëæýý
ÓÒ¯Ã, Ìîíãîëûí ¯íäýñíèé
Îëîí Íèéòèéí ðàäèî òåëåâèç,
ØÓÒÈÑ-èéí Ìýäýýëýë õîëáîî
òåõíîëîãèéí ñóðãóóëü, Ìýäýýëýë,
õàðèëöàà õîëáîî áà õîëáîî÷èí
2014.05.27
“ÊÀÍÑÀÒ” ¯Íäýñíèé õî¨ðäóãààð òýìöýýíèé øèëä㯯ä òîäîðëîî
Îëîí óëñàä Êàíñàò (CanSat, can-ëààç, sat-õèéìýë äàãóóë ãýñýí óòãàòàé
ººðººð õýëáýë ëààçàíä áàãòàõ õýìæýýíèé ñîíèðõîã÷èéí õèéìýë
äàãóóë þì) õýìýýõ äèàìåòð íü 66 ìì, ºíäºð íü 115 ìì á¿õèé óíäààíû
ëààçàíä áàãòàõóéö 350 ãì îð÷èì æèíòýé, ºðòºã áàãàòàé õèéìýë äàãóóëûí
ýíýõ¿¿ òºðëèéã èõ äýýä, ñóðãóóëü, ýðäýì øèíæèëãýýíèé áàéãóóëëàãóóä
ñóðãàëò áîëîí ýðäýì øèíæèëãýýíèé òóðøèëòûí çîðèëãîîð ºðãºíººð
çîõèîí á¿òýýæ, õººðãºí àøèãëàæ áàéíà.
Êàíñàò íü ñàíñðûí óóäàìä àøèãëàãäàõ îëîí òºðëèéí çîðèóëàëò á¿õèé
õèéìýë äàãóóëûí ñèñòåì¿¿äèéí òåõíîëîãèéí á¿òöèéã åðºíõèéä íü
àãóóëñàí áàéäàã òóë ñàíñðûí òåõíîëîãèéí ÷èãëýëýýð ñóðãàëò ñóäàëãàà
õèéäýã èõ, äýýä ñóðãóóëèóäûí õ¿ðýýíä îþóòàí ñóðàã÷èä èõýýð
ñóäàëæ, ñóðãàëòûí áààç, ìàòåðèàë áîëãîí àøèãëàäàãààðàà èõýýõýí à÷
õîëáîãäîëòîé.
Ìàíàé Óëñûí õóâüä àíõ óäààãàà ÌÓÈÑ-èéí Ôèçèê, ýëåêòðîíèêèéí
ñóðãóóëü, ØÓÒÈÑ-èéí Ìåõàíèê èíæåíåðèéí ñóðãóóëèéí õàìòàðñàí
áàã 2012 îíû 07 ñàðä Èñïàíè Óëñàä çîõèîí áàéãóóëàãäñàí îëîí óëñûí
òýìöýýíä àìæèëòòàé îðîëöîæ àëò, õ¿ðýë ìåäàëèóäûã àâ÷ áàéñàí áèëýý.
2014.5.22
“Ðàäèî Ìîíãîëä” áàãà õóðàë áîëëîî
íýâòð¿¿ëãèéã òîîí òåõíîëîãèä
øèëæ¿¿ëýõ õóâèëáàðóóä,
Ìîíãîëûí ¯íäýñíèé Îëîí
Íèéòèéí ðàäèîãèéí òåõíèê
òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýë, Õèéìýë
äàãóóëûí ñ¿ëæýýãýýð ðàäèî
ºðãºí íýâòð¿¿ëýã äàìæóóëàõ,
Òîîí ðàäèîãèéí çîõèöóóëàëò,
òåõíèêèéí øèéäýë çýðýã îëîí
àñóóäëûã õýëýëöëýý. Ýðäýì
øèíæèëãýýíèé áàãà õóðëààñ
ãàðñàí ñàíàë çºâëºìæèéã òóñ
ñàëáàðûíõàí àæèë õýðýã áîëãîí
àæèëëàõ þì.

14. 14
Ìîíãîë Óëñûí Ìýäýýëëèéí
òåõíîëîãè, øóóäàí
õàðèëöàà õîëáîîíû ãàçàð áîëîí
Àçè, íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí
öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãà-
ÀÍÄÖÕÁ (APT)-ààñ õàìòðàí
Àçè, íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí
îðíóóäûí “Êèáåð àþóëã¿é
áàéäëûí 5 äóãààð ôîðóì”-ûã
2014 îíû 5 äóãààð ñàðûí 26-28-
íû ºäð¿¿äýä Óëààíáààòàð õîòíîî
àìæèëòòàé çîõèîí áàéãóóëëàà.
Òóñ îëîí óëñûí ôîðóìûã
Êèáåð àþóëã¯é áàéäëûí ôîðóìûã
õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëàâ
Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí ãàçðààñ
“¯íäýñíèé õèéìýë äàãóóë
õºòºëáºð”-èéã áàòàëñàí áºãººä
ñàíñàðûí òåõíîëîãèéã õºãæ¿¿ëýõ,
íóòàãøóóëàõ ÷èãëýëýýð àíõààðàë
òàâèí àæèëëàæ áàéíà. 2013 îíä
Ìîíãîë Óëñûí Åðºíõèé ñàéäûí
èâýýë äîîð “Õèéìýë äàãóóë-
Áèäíèé òýì¿¿ëýë” óðèàòàéãààð
“ÊÀÍÑÀÒ” ¿íäýñíèé óðàëäààíûã
Ìîíãîëä àíõ óäàà çîõèîí
áàéãóóëñàí áºãººä øàëãàðñàí
áàã ßïîí óëñàä çîõèîãäñîí îëîí
óëñûí òýìöýýíä óëñàà òºëººëºí
îðîëöñîí þì.
Ýíý îíä “Õèéìýë äàãóóë-Áèäíèé
ãàðààð” óðèàòàéãààð “ÊÀÍÑÀÒ”
¿íäýñíèé õî¸ðäóãààð óðàëäààíûã
çîõèîí áàéãóóëñàí. Ýíýõ¿¿
óðàëäààíû ¿íäñýí çîðèëãî
íü Ìîíãîëûí èíæåíåð¿¿ä,
ýðäýìòýí ñóäëàà÷èä, îþóòàí
çàëóóñ áîëîí îëîí íèéòèéí
áàéãóóëëàãóóäûã ñàíñàð ñóäëàë,
ñàíñðûí òåõíîëîãèéã õºãæ¿¿ëýí
íóòàãøóóëàõ, ¿íäýñíèé õèéìýë
äàãóóë õººðãºõ, ýçýìøèõ,
àøèãëàõ àæèëä òàòàí îðîëöóóëàõ,
óëìààð îëîí óëñûí ò¿âøèíä
íèéöñýí ¿íäýñíèé ñîíèðõîã÷èéí
õèéìýë äàãóóë çîõèîí á¿òýýæ
àøèãëàõ, ñàíñðûí èíæåíåð÷ëýë
áîëîí ñàíñàð ñóäëàëûí
áîëîâñðîëûã õºãæ¿¿ëýõ, ñàíñðûí
èíæåíåð÷ëýëèéí ìýðãýæèëòýíã
äîòîîääîî áýëòãýõ áààç ñóóðèéã
áýõæ¿¿ëýõ þì.
¯íäýñíèé õî¸ðäóãààð òýìöýýíä
ãóðâàí èõ, äýýä ñóðãóóëèéí 6
áàã îðîëöñîí áºãººä ÌÓÈÑ-
èéí ÔÝÑ-èéí 1 áàã, ÌÓÈÑ-
èéí Õýðýãëýãýýíèé ñóðãóóëèéí
1 áàã, ÌÓÈÑ-èéí ÌÒÑ-èéí 1
áàã, ØÓÒÈÑ-èéí ÕÌÒÑ-èéí
1 áàã, ØÓÒÈÑ-èéí ÊòÌÑ-
èéí 1 áàã, Áàòëàí õàìãààëàõ
èõ ñóðãóóëèéí 1 áàã íèéò 6
áàãèéí 30 îþóòàí, 6 áàãø
á¿õèé á¿ðýëäýõ¿¿íòýé áàãóóä
ºðñºëäñºí þì. Íèéò îðîëöîã÷
áàãóóäûã “Ìýäýýëýë Õîëáîîíû
Ñ¿ëæýý” ÒªÊ, “Ìîíãîëûí
Öàõèëãààí Õîëáîî” ÕÊ, Ìîáèêîì
êîðïîðàöè, Èñàòêîì êîìïàíè,
Òðèäóì ýñåêþðèòè êîìïàíè
áîëîí Ìîíêàáåëü êîìïàíè çýðýã
ìýäýýëýë õîëáîîíû òýðã¿¿ëýã÷
êîìïàíèóä èâýýí òýòãýí
îðîëöëîî. “ÊÀÍÑÀÒ”-èéã õººðãºõ
¿ç¿¿ëáýð òîãëîëòîíä ñóðãàëòàíä
õàìðàãäñàí áàãóóä ººðñäèéí
á¿òýýñýí á¿òýýëèéíõýý äàâóó
òàëóóäûã áóñàääàà õàðóóëæ,
ººðñäèéí õèéñýí ñîíèðõîã÷èéí
õèéìýë äàãóóëûã õººðãºæ îëîí
íèéòýä ñîíèðõóóëñàí þì.
Óã ÊÀÍÑÀÒ õººðãºõ ¿ç¿¿ëáýð
òîãëîëò áîëîí øàëãàðóóëàëò 2014
îíû 5 äóãààð ñàðûí 24-íû ºäºð
Óëààíáààòàð õîòûí ßàðìàãèéí
Ìîðèí òîéðóóëãûí òàëáàéä
áîëñîí áà øèëäýã áàãóóäàà
òîäðóóëæ ýõíèé 3 áàéðò ìºíãºí
øàãíàë, öîì ãàðäóóëñàí áîëíî.
çîõèîí áàéãóóëàõàä äýìæèã÷
áàéãóóëëàãààð Ìîíãîë Óëñûí
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîî, åðºíõèé èâýýí òýòãýã÷ýýð
Ñêàéòåëü êîìïàíè îðîëöëîî.
Óã õóðàëä ÀÍÄÖÕÁ-ûí Åðºíõèé
íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Òîøèäà
ßìàäà îðîëöñîí áºãººä ÇÃÕÝÃ-
ûí äàðãà, Ìîíãîë Óëñûí ñàéä
×.Ñàéõàíáèëýã, Ìýäýýëëèéí
òåõíîëîãè, øóóäàí õàðèëöàà
õîëáîîíû ãàçðûí äàðãà
Ö.Æàäàìáàà íàð íýýæ òóñ òóñ
¿ã õýëñýí áîëíî. Òóñ ôîðóìä
Àôãàíèñòàí, Áàíãëàäåø, Áóòàí,
ÁÍÕÀÓ, ÁÍÀÑÀÓ, ÁÍÀËÀÓ,
Âüåòíàì, Êàìáîæ, Ìàëàéç,
Ìàëäèâ, Ìÿíìàð, Áàëáà,
Ìýäýý

15. 152014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
Õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûíõàí
93 æèëèéí îéãîî òýìäýãëýí ªíãªð¯¯ëëýý
Àðãà õýìæýý
Activities of Computer Emergency
Response Teams-CERTS in the re-
gion) òóñ òóñ äàðãàëàí àìæèëòòàé
çîõèîí áàéãóóëàâ. Íýãäñýí áîëîí
ñàëáàð õóðàëäààíààð Êèáåð
àþóëã¿é áàéäëûí ÷èãëýëýýð
õýðýãæ¿¿ëæ áóé òóðøëàãàà
õóâààëöàí, òóëãàìäàæ áóé
àñóóäëóóäûã õýëýëöýæ, öààøèä
êèáåð àþóë çàíàëòàé òýìöýõ
á¿ñ íóòãèéí õàìòûí àæèëëàãààã
ñàéæðóóëàõ àñóóäëûã õýëýëöëýý.
Ò¿¿í÷ëýí öàõèì àþóëã¿é áàéäëûí
Áàëèãèéí òºëºâëºãººíèé
õýðýãæèëò, Ñïàì, õîðòîé êîä,
âèðóñ, àþóë çàíàë, áóäëèàí, òàíèõ
òýìäãèéí õóëãàéíû àñóóäëóóä,
Õîð õºíººëòýé öàõèì õóóäñóóä
áîëîí áàãà íàñíû õ¿¿õäèéí
õàìãààëàëò, Êèáåð àþóëã¿é
áàéäëûí ìýäëýã îéëãîëòûã îëîí
íèéòýä ò¿ãýýõ, êîìïüþòåðèéí
ÿàðàëòàé òóñëàìæèéí áàãóóäûí
¿éë àæèëëàãààíû òàíèëöóóëãà,
øèíýýð ãàð÷ èðæ áóé àþóë, çàíàë,
çîðèëòîò õàëäëàãóóä çýðýã îëîí
àñóóäëûã õýëýëöñýí íü ÷óõàë à÷
õîëáîãäîëòîé ¿éë ÿâäàë áîëñîí
ãýæ ìýðãýæèëòí¿¿ä ä¿ãíýëýý.
Òóñ ôîðóìûã çîõèîí àìæèëòòàé
áàéãóóëñàí ÌÒØÕÕÃ, ÀÍÄÖÕÁ
áîëîí õàìòðàí àæèëëàñàí
Ñêàéòåë ÕÕÊ, ÌÕÑ ÒªÊ-èéí
óäèðäëàãà, çîõèîí áàéãóóëàõ
àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿ä, èäýâõèòýé
îðîëöñîí òºðèéí áàéãóóëëàãà,
êîìïàíèóäàä Õîðîîíû óäèðäëàãà,
àæèëòíóóäûí íýðèéí ºìíººñ
òàëàðõëàà èëýðõèéëüå.
Ôèëèïïèí,Ôèæè,Ïàêèñòàí,Ïàïóà
Øèíý Ãâèíåé, Øðè Ëàíê, Òàéëàíä,
Òîíãà, ßïîí çýðýã íèéò 20 ãàðóé
îðíû òºëººëºã÷èä, îëîí óëñûí
áàéãóóëëàãóóäààñ Àçè íîìõîí
äàëàéí á¿ñèéí îðíóóäûí ñ¿ëæýý
ìýäýýëëèéí òºâ (APNIC), Àçèéí
èíòåðíýòèéí íèéãýìëýã (ISOC),
NTT, Õîíêîíãèéí Ìýäýýëëèéí
àþóëã¿é áàéäëûí ìýðãýæëèéí
õîëáîî (PISA), Òîêèîãèéí èõ
ñóðãóóëü çýðýã áàéãóóëëàãóóäûí
òºëººëºã÷, ýðäýìòýí ñóäëàà÷èä
îðîëöîâ. Ôîðóìûí õ¿ðýýíä
íýãäñýí õóðàëäààí 2 óäàà, ñàëáàð
õóðàëäààí 8 óäàà òóñ òóñ çîõèîí
áàéãóóëàãäñàí áºãººä Ìîíãîëûí
òàëààñ ÌÒØÕÕÃ-ûí ØÁÒÃ-ûí
äàðãà Ã.×èíçîðèã (Session-2: Com-
bating SPAM and other Threats
such as Botnets, Phishing, Hack-
ing, Virus/Worm, Identity theft
etc.), ÕÕÇÕ-íû ÝÇÌÇÀ-íû äàðãà
Ò.Íàðàíìàíäàõ íàð (Session-6:
Ìîíãîë Óëñàä “Îð÷èí öàãèéí
õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàð
¿¿ñ÷ õºãæñºíèé 93 æèë”-èéí îéã
ºíãºðñºí òàâäóãààð ñàðä òýìäýãëýí
ºíãºð¿¿ëëýý. Ñàëáàðûí ñïîðòûí
íààäìààð ýõýëæ, “Ðàäèî Ìîíãîë”
ýðäýì øèíæèëãýýíèé áàãà õóðàë,
“Êàíñàò” õèéìýë äàãóóë õººðãºõ
¿íäýñíèé õî¸ðäóãààð óðàëäààí, ICT EXPO-2014
¿çýñãýëýíãýýð áóóõèàëæ, Êèáåð àþóëã¿é áàéäëûí
îëîí óëñûí 5-ð ôîðóì, áàÿðûí õóðàë, ìýäýýëëèéí
òåõíîëîãèéí ñàëáàðûí øèëäã¿¿äèéã òîäðóóëäàã
“ICT AWARDS” çýðýã îëîí àðãà õýìæýýã îéí áàÿðûí
õ¿ðýýíä çîõèîí áàéãóóëàâ.
Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí áàÿðûí
õóðëûã íýýæ Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè, øóóäàí õàðèëöàà
õîëáîîíû ãàçðûí äàðãà Ö.Æàäàìáàà õýëýõäýý
ñàëáàðûí äîëîîí çîðèëòûí õ¿ðýýíä îëîí àæëóóäûã
õèéæ áàéãààãààãààñ òºðèéí ò¿ãæðýëã¿é ¿éë÷èëãýýíèé
Ò¯Ö ìàøèí, óõààëàã øóóäàíãèéí
¿éë÷èëãýý, ñàÿõàí ̯ÒÏ-ä ¿¿äýý
íýýñýí Ñèëèêîí õàóñ áóþó “Ìîíãîë
òîëãîé”-ã îíöîëæ, òåëåâèçèéí ºðãºí
íýâòð¿¿ëãèéí àíàëîãè òåõíîëîãèîñ
òîîí òåõíîëîãèä øèëæèõ áîëîí
ìàíàé óëñ ¯íäýñíèé õèéìýë
äàãóóë õººðãºõèéí ÷óõëûã îíöîëæ,
àõìàäóóääàà áîëîí ñàëáàðûíõàà íèéò àëáàí õààã÷äàä
àæëûí àìæèëò õ¿ññýí.
̺í Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû
äàðãà Á.Áàëãàíñ¿ðýí, Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû
ñàëáàðûí Àõìàäûí íýãäñýí õîðîîíû òºëººëºë áàÿð
õ¿ðãýæ ¿ã õýëñýí áºãººä Àçè-Íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí
öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí óäèðäëàãààñ
èð¿¿ëñýí ìýíä÷èëãýýã óëàìæèëëàà. Áàÿðûí õóðëûí
¿åýð øàãíàëûí õóð áóóæ îëîí õ¿í òºðèéí ºíäºð
äýýä îäîí ìåäàëèàð áîëîí ñàëáàðûí øàãíàëààð
øàãíàãäàæ õºäºëìºðºº ¿íýë¿¿ëñýí þì.
2014.05.28

16. 16
Îëîí óëñûí Öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãààñ (ITU) æèë á¿ð çîõèîí áàéãóóëäàã “Äýëõèéí
Çîõèöóóëàã÷äûí ×óóëãàí” /Global Symposium for Regulators /GSR/ íü Áàõðàéíû Õààíò
óëñûí Ìàíàìà õîòîä 2014 îíû 6 äóãààð ñàðûí 3-5-íû õîîðîíä “Capitalizing on the Poten-
tial of the Digital World” áóþó “Òîîí òåõíîëîãèéí åðòºíöºä ãàð÷ áóé áîëîìæ íºõöë¿¿äýýñ
¿ð àøèã õ¿ðòýõ íü” ãýñýí ñýäâèéí õ¿ðýýíä Áàõðàéíû õààíò óëñûí ªðãºìæëºëò Õóíòàéæ
ýðõýìñýã íî¸í, Áàõðàéí óëñûí Åðºíõèé ñàéä Êàëèôà Áèí Ñàëìàí Àë- Êàëèôàãèéí èâýýë
äîð àìæèëòòàé çîõèîí áàéãóóëàãäàæ ºíäºðëºëºº.
Äýëõèéí Çîõèöóóëàã÷äûí ÷óóëãàí íü ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí
çîõèöóóëàã÷äûí õóâüä äýëõèéí õýìæýýíèé òîìîîõîí àðãà õýìæýý áîëäãîîðîî îíöëîã
áºãººä ýíý óäààãèéí ÷óóëãàíä äýëõèéí óëñ îðíóóäûí ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãà áîëîí áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷èä, ñàëáàðò òýðã¿¿ëýã÷ êîìïàíèóäûã
òºëººëñºí 650 ãàðóé äýýä õýìæýýíèé çî÷èä, òºëººëºã÷èä îðîëöñîí áºãººä òóñ õîðîîíîîñ
Çîõèöóóëàëòûí àëáàíû ìýðãýæèëòýí Í. Òîãòîõñ¿ðýí, ÝÇÌÇÀ-íû ìýðãýæèëòýí Ò. Óóãàíáàò
íàð îðîëöîîä èðëýý.
Äýëõèéí Çîõèöóóëàã÷äûí ×óóëãàí-2014 íü óëàì á¿ð òýëýí õºãæèæ áàéãàà òîîí òåõíîëîãèéí
îð÷èíä áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷èä, çîõèöóóëàã÷äûí ºìíº òóëãàð÷ áàéãàà õ¿íäðýë áýðõøýýë,
àñóóäàë, áîëîìæóóäûí òàëààð äàðààõ ñýäâèéí õ¿ðýýíä õýëýëöýæ, îðîëöîã÷èä õàðèëöàí
ñàíàë ñîëèëöîæ, òóðøëàãààñàà õóâààëöëàà.
×óóëãàíààð õýëýëöñýí ñýäýâ (òàéëàí, õýëýëö¿¿ëýã):
Öàõèì åðòºíöºä õýðýãëýã÷äèéí ýðõ àøãèéã õàìãààëàõ àñóóäàë /Consumer protection in the
online world
Õóðäàöòàé õóâüñàí õºãæèæ áàéãàà ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîî, òåõíîëîãèéí ñàëáàðò
ºðñºë人íèéã õýðõýí äýìæèí õºãæ¿¿ëýõ /Why Competition Matters and How to Foster it in
the Dynamic ICS Sector/
Èõ õýìæýýíèé äàòà, ýíý íü áîëîìæ óó, àþóë óó, ¿¿íòýé õîëáîîòîé çîõèöóóëàëò, /Big Da-
ta-Opportunity or Threat?/
Ðàäèî äîëãèîíû òóñãàé çºâøººðëèéã ýðãýí õàðàõ öàã áîëñîí óó? Ðàäèî äîëãèîíû ºñºí
íýìýãäýæ áàéãàà õýðýãöýý øààðäëàãà, ðàäèî äîëãèîíûã õàìòðàí àøèãëàõ áîëîìæèéã
á¿ðä¿¿ëýõ, ¿¿íòýé óÿëäñàí áîäëîãî çîõèöóóëàëòûí àðãà õýìæýý /New Frontiers in Spec-
trum Licensing/
Ìýäýýëýë, õàðèëöàà òåõíîëîãè (ÌÕÒ)-èéí áèçíåñ çàãâàðò ºãºãäëèéí íºëºº- /The Impact
of Data on ICT Business Models/
Çîõèöóóëàëòûí àðãà õýìæýýíèé íºëººëºëä ñóäàëãàà, ¿íýëãýý õèéõ çàìààð ÌÕÒ-èéí
ñàëáàð äàõ øèéäâýð ãàðãàëòûã ñàéæðóóëàõ /Using RIA to improve decision making in the
ICT Sector/
ªðãºí çóðâàñûí ñ¿ëæýýíèé ñòðàòåãè, òºëºâëºëòèéí õýðýãæèëòýíä òàâèõ õÿíàëò
/Monitoring the Implementation of Broadband Plans and Strategies/
Ãàäààä àðãà õýìæýý
Äýëõèéí Çîõèöóóëàã÷äûí ×óóëãàí -2014
àìæèëòòàé áîëëîî
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

17. 172014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
×óóëãàíä îðîëöîã÷èä äýýðõ ñýäýâ òóñ á¿ðýýð
èëòãýë òàâüæ, óëñ îðíóóäûí òóðøëàãààñ
æèøýý àâ÷, õýëýëö¿¿ëýã ºðí¿¿ëæ áàéñàí íü
õóâüñàí ººð÷ëºãäºæ áóé öàõèì åðòºíöºä
çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãóóäûí ºìíº òóëãàð÷
áàéãàà îëîí àñóóäëóóäûí òàëààð íýãäñýí
îéëãîëòûã ºã÷, çîõèöóóëàëòûí øèëäýã
òóðøëàãàä òóëãóóðëàñàí óäèðäàìæèéã
òîäîðõîéëîí ãàðãàæ, ýíýõ¿¿ óäèðäàìæèéã
äýìæèæ áàéãààãàà óëñ îðíóóäûí çîõèöóóëàõ
áàéãóóëëàãóóäàä õàíäàæ óðèàëñíààðàà à÷
õîëáîãäîëòîé áàéëàà.
Ýíý æèëèéí õýëýëö¿¿ëãèéí ãîë ñýäýâ öàõèì
åðòºíö äýõ õýðýãëýã÷èéí ýðõèéã õàìãààëàõ,
¿¿íòýé õîëáîîòîé áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûã
øèíý øàòàíä ãàðãàõ àñóóäëûã õýëýëöýõýä
÷èãëýãäýæ áàéâ. Ò¿¿í÷ëýí çîõèöóóëàõ
áàéãóóëëàãóóä äýýðõ àñóóäàëòàé óÿëäñàí
õóóëü, òîãòîîìæèéí õýðýãæèëòèéã
õàíãóóëàõ ýðõ ìýäýëòýé áàéõ, ººðèéí ¿¿ðýã
ôóíêö, á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëòûã ýðãýí
õàðàõ øààðäëàãà òóëãàð÷ áàéãàà òºäèéã¿é
¿íäýñíèé áîëîí îëîí óëñûí ò¿âøèíä
çîõèöóóëàëòûí õàìòûí àæèëëàãàà íýí
÷óõàë áîëîõûã îíöëîí òýìäýãëýæ áàéëàà.
×óóëãàíû èëòãýã÷, óäèðäàã÷äààñ äóðüäâàë:
ÀÍÓ-ûí Õîëáîîíû Õàðèëöàà õîëáîîíû
çîõèöóóëàõ õîðîîíû / FCC/ ãèø¿¿í õ. Jes-
sica Rosenworcel, Ñîëîíãîñ óëñûí Õàðèëöàà
õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû ( KCC)
ãèø¿¿í í. Kijoo Lee, Facebook-èéí Àíãëè,
Îéðõ äîðíîä, Àôðèê óëñóóäûã õàðèóöñàí
áîäëîãûí àñóóäàë ýðõýëñýí çàõèðàë
í. Simon Milner, Google-èéí áîäëîãûí
ãàçðûí äàðãà í Khaled Koubaa, Øâåéöàðè
óëñûí Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ
õîðîîíû åðºíõèé çàõèðàë í.Philipp
Metzger, “AJH Õàðèëöàà õîëáîî” îëîí
óëñûí çºâëºõ êîìïàíèé çàõèðàë í. Andy
Hair/ Ìîíãîë óëñûí ÕÕÇÕ-íä õàðèëöàà
õîëáîîíû òóñãàé çºâøººðëèéí òîãòîëöîîã
áîëîâñðîíãóé áîëãîõ ÷èãëýëýýð çºâëºìæ
ºã÷ áàéñàí/ ,Ïîëüø óëñûí Õàðèëöàà
õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí åðºíõèéëºã÷
Ìàãäåëèíà Ãàæ, Microsoft-èéí Îëîí óëñûí
òåõíîëîãèéí áîäëîãûí àñóóäàë õàðèóöñàí
í. Æèì Áåâåðèæ ãýõ ìýò.
Òóñ õîðîî íü Îëîí óëñûí öàõèëãààí
õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí
ñàëáàðûí ãèø¿¿íèé õóâüä Îëîí óëñûí
öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãààñ çîõèîí
áàéãóóëæ áàéãàà ¿éë àæèëëàãààíä èäýâõòýé
îðîëöäîã áºãººä ýíý óäàà ÷óóëãàíä
îðîëöîõäîî Àçè Íîìõîí Äàëàéí îðíóóäûí
öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí
äàðãà í. Sameer Sharma-òàé òóñãàéëàí
óóëçàæ, õàðèëöàí ñàíàë ñîëèëöñîíîîñ
ãàäíà õýëýëöñýí ñýäýâ òóñ á¿ðýýð
÷óóëãàíààñ ãàðñàí òàéëàí, óëñ îðíóóäûí
çîõèöóóëàëòûí òóðøëàãà, çºâëºìæòýé
äýëãýðýíã¿é òàíèëöàæ, çàðèì çîõèöóóëàõ
áàéãóóëëàãûí òºëººëºã÷òýé õàðèëöàí
òóðøëàãààñàà ñîëèëöîæ, ÷óóëãàíû
òàéëàí, õýëýëö¿¿ëãèéí ìàòåðèàëûã
ñóäàëæ, öààøäûí çîõèöóóëàëòûí ¿éë
àæèëëàãààíäàà àíõààð÷ ¿çýõýýð àâ÷èðëàà.
Çîõèöóóëàëòûí æóðàì áîëîâñðóóëæ,
çîõèöóóëàëòûí àðãà õýìæýý àâ÷
õýðýãæ¿¿ëýõäýý Äýëõèéí Çîõèöóóëàëòûí
×óóëãàíààð õýëýëöñýí àñóóäàë, ãàðñàí
çºâëºìæ, óäèðäàìæèéã àíõààð÷ ¿çýí,
ººðèéí îðíû îíöëîã íºõöºëä òîõèðóóëàí
õýðýãæ¿¿ëýõ íü òóñ ÷óóëãàíä îðîëöñîíû à÷
õîëáîãäîë ãýæ ¿çýæ áàéíà.

18. 18
“ÄÝËÕÈÉÍ ÐÀÄÈÎ ÕÎËÁÎÎÍÛ ÈÕ ÕÓÐÀË 2015” -Ä ÁÝËÒÃÝÕ
ÀÇÈ ÍÎÌÕÎÍ ÄÀËÀÉÍ ÎÐÍÓÓÄÛÍ ÖÀÕÈËÃÀÀÍ ÕÎËÁÎÎÍÛ
ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ÝÝËÆÈÒ ÕÓÐÀËÄ ÎÐÎËÖËÎÎ
Àçè-Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãààñ (APT)
Àâñðàëè Óëñûí Áðèñáýéí õîòíîî 2014 îíû 6 äóãààð ñàðûí 9-íººñ 13-íû
ºäð¿¿äýä “Äýëõèéí Ðàäèî Õîëáîîíû Èõ Õóðàë-2015”-ä áýëòãýõ “Àçè-Íîìõîí
Äàëàéí Îðíóóäûí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí ýýëæèò 3-ð õóðàë”-
ûã àìæèëòòàé çîõèîí áàéãóóëæ ºíäºðëºëºº. Òóñ õóðàëä ÕÕÇÕ-íû ÐÄÇÕÀ-íû
äàðãà À.Ëóâñàí-Î÷èð, ÐÄÇÕÀ-íû àõëàõ ìýðãýæèëòýí Ç.Àìãàëàí, ÌÒØÕÕÃ-ûí
ìýðãýæèëòýí Ö.Ãàíòºãñ íàð îðîëöëîî.
̺í 4 äýõ ¿åèéí ¿¿ðýí õîëáîîíû òåõíîëîãè
áóþó ðàäèî õîëáîîíû õºäºë㺺íò
¿éë÷èëãýýíä ÎÓÖÕÁ-ûí ñóäàëãààíû
ãðóïïóóä íü äàðààõ äàâòàìæèéí
çóðâàñóóäûã òîäîðõîéëñîí áàéíà.
¯¿íä:
470-694/698, 698-790, 1 300-1 350,
1 350-1375, 1 375-1 400, 1 300-1 400,
1 350-1400,1 427-1 518, 1 427-1 452,
1 427.9-1 462.9/1 475.9-1 510.9, 1 452-
1 492, 1 492-1518,1 427-1 525, 1 518-
1 559, 1 559-1 610, 1 626.5-1 660.5,
1 668-1675, 1 695-1 700, 1 695-1 710,
1 670-1 710, 2 025-2 110/2 200-2 290,
2 090-2 110, 2 200-2 215, 2 700-2 900,
3 300-3 400, 3 400-3 600, 3 400-
3 700, 3 600-3 700, 3 600-4 200,
3 700-4200, 4400-4500,4500-4800,
4800-4900, 4800-4990,4800-5000,
5350-5470, 5725-5850,5850-6700,
5850-6725 ÌÃö.
Äýýðõè äàâòàìæèéí çóðâàñóóäààñ 694-790
ÌÃö, 3600-4200 ÌÃö-èéí çóðâàñààñ áóñàä
çóðâàñûã ðàäèî õîëáîîíû õºäºë㺺íò
¿éë÷èëãýýíä áóþó 4 äýõ ¿åèéí ¿¿ðýí
õîëáîîíû òåõíîëîãèä àøèãëàõûã èõýíõ
îðîí ýñýðã¿¿öñýí áàéðü ñóóðüòàé áàéíà.
Ýíýõ¿¿ áýëòãýë õóðàë íü 2014 îíû 9 ä¿ãýýð
ñàð (APG4), 2015 îíû 6 äóãààð ñàðä (APG5)
òóñ òóñ äàõèí õóðàëäàõ áºãººä Àçè íîìõîí
äàëàéí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí
ãèø¿¿í îðíóóäûí ñàíàëóóäûã íýãòãýæ
ÎÓÖÕÁ-ààñ 2015 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 02-
27-íû õîîðîíä Øâåéöàðü Óëñûí Æåíåâ
õîòíîî çîõèîí áàéãóóëàãäàõ Äýëõèéí
ðàäèîãèéí èõ õóðàëä (WRC15) ºðãºí áàðèõ
þì.
Ãàäààä àðãà õýìæýý
Õ
Ó
Á
Ç
Ý
íýõ¿¿ õóðàëäààíä íèéò
28 îðíû 324 òºëººëºã÷èä
îðîëöîæ ðàäèî
äàâòàìæèéí ºíººãèéí õýðýãëýý,
ýðýëò õýðýãöýýíèé òàëààð
õèéñýí ñóäàëãàà, óëñ îðíóóäûí
áàéð ñóóðü, õèéìýë äàãóóëûí
Ãåî òîãòâîðòîé îðáèòûã öààøèä
õýðõýí ¿ð àøèãòàé àøèãëàõ, õèéìýë
äàãóóë õººðãºõ çîõèöóóëàëòàíä ººð÷ëºëò
îðóóëàõ, Îëîí óëñûí öàõèëãààí õîëáîîíû
áàéãóóëëàãûí (ÎÓÖÕÁ) ñóäàëãààíû
àëáàäûí õèéñýí òàéëàí, ìýäýãäýë áóñàä
îëîí óëñûí áàéãóóëëàãóóäûí (CEPT, CI-
TEL, ICAO, ITU, International Amateur Ra-
dio Union ã.ì) èëòãýëòýé òàíèëöàõ óëìààð
Äýëõèéí ðàäèî õîëáîîíû èõ õóðàëä
ñàíàëàà íýãòãýí ºðãºí áàðèõ ãýõ ìýò ºðãºí
ñýäâýýð õóðàëäëàà.
“
Äýëõèéí ðàäèîãèéí èõ õóðàë 2015”-ä
íèéò 6 á¿ëãèéí 31 àñóóäàë õýëýëöýãäñýí
áàéãàà áºãººä ýäãýýðýýñ 4 äýõ ¿åèéí
¿¿ðýí õîëáîîíû òåõíîëîãèä ðàäèî
äàâòàìæ òºëºâëºõ àñóóäàë á¿õ óëñûí îðíû
äóíä õàëóóí ñýäýâ áàéëàà.
Äýëõèéí íèéò óëñ îðîí òåëåâèçèéí
ºðãºí íýâòð¿¿ëãèéí àíàëîãè ñèñòåìýýñ
òîîí òåõíîëîãèä øèëæèæ áàéãààòàé
õîëáîãäóóëàí ¿¿íýýñ ñóëàð÷ áàéãàà 686-
790 ÌÃö-èéí äàâòàìæèéí çóðâàñûã 4 äýõ
¿åèéí ¿¿ðýí õîëáîîíû ñèñòåìä àøèãëàõûã
Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí öàõèëãààí
õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí ãèø¿¿í 38 îðíîîñ
Ëàëûí Á¿ãä Íàéðàìäàõ Èðàí Óëñààñ áóñàä
îðîí äýìæñýí áàéð ñóóðüòàé áàéëàà.

19. 192014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
“Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí
øóóäàíãèéí ¯çýñãýëýí 2014”-ä îðîëöîâ
Àçè-íîìõîí äàëàéí îðíóóäàä àíõ óäàà çîõèîí áàéãóóëàãäàæ áóé Àçè Íîìõîí äàëàéí îðíóóäûí øóóäàíãèéí
¿çýñãýëýí 2014 (POST-EXPO 2014 Asia Pacific) 05 äóãààð ñàðûí 19-21-íèé õîîðîíä Á¿ãä íàéðàìäàõ Õÿòàä àðä
óëñûí Õîíãêîíã õîòíîî 3 ºäºð àìæèëòòàé áîëæ ºíäºðëºëºº.
POST-EXPO 2014 Asia Pacific ¿çýñãýëýí, ñåìèíàðûí ãîë çîðèëãî íü äýëõèéí øóóäàíãèéí ñàëáàðûí îäîî áîëîí
èðýýä¿éí õºãæëèéí ÷èã õàíäëàãûã òîäîðõîéëîõ, øèíý òåõíèê, òåõíîëîãèòîé òàíèëöàõ áîëîí îëîí óëñûí
øóóäàíãèéí ñàëáàðò õýðýãæ¿¿ëæ áóé øèíý ¿éë÷èëãýý, ò¿¿íèéã öààøèä õýðõýí íèéòèéí õ¿ðòýýë áîëãîõ òàëààð
ñàíàë, òóðøëàãà ñîëèëöîõ áîëîìæîîð õàíãàõàä ÷èãëýãäñýí áîëíî. Ýíýõ¿¿ ¿çýñãýëýí, ñåìèíàðûí ¿åýð äàðààõ
àñóóäëóóä äýýð ãîë àíõààðëàà õàíäóóëñàí þì.
1. Àçè íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí
îðíóóäûí õºãæëèéã äàãàí ýäãýýð
îðíóóäûí èðãýä äýëõèéí ºíöºã
áóëàí á¿ðýýñ áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í
õóäàëäàí àâàõ ÷èã õàíäëàãà
ºñºæ áàéãàà íü àæèãëàãäàæ
áàéíà. ¯¿íòýé õîëáîîòîéãîîð
øóóäàíãèéí áàéãóóëëàãóóä
ºíººãèéí ìýäýýëëèéí òåõíèê
òåõíîëîãèéí õºãæëèéã àøèãëàí
E-commerce ¿éë÷èëãýýã
íýâòð¿¿ëýõ òàë äýýð àæèëëàõ
2. E-commerce ¿éë÷èëãýýã
õýðýãëýã÷äýä ò¿ðãýí øóóðõàé
õ¿ðãýõèéí òóëä Ñèíãàïóð áîëîí
Õîíã Êîíãèéí øóóäàíãèéí
áàéãóóëëàãóóä òóñ òóñ ãààëèéí
áàéãóóëëàãóóäòàé äýýä
õýìæýýíèé óóëçàëò õèéõýýð
çýõýæ áàéíà. Èíãýñíýýð ãààëèéí
á¿ðä¿¿ëýëòèéí ñèñòåìèéã
á¿ðýí àâòîìàòæóóëæ áàðàà
á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õýðýãëýã÷äýä
õóðäàí øóóðõàé õ¿ðãýõ
áîëîìæòîé áîëîõ þì.
3. Óõààëàã øóóäàíãèéí
õàéðöàãíû õýðýãëýýã äýëõèéí
óëñ îðíóóä ºðãºíººð íýâòð¿¿ëæ
áàéãàà áºãººä óã ¿éë÷èëãýýíèé
äàâóó òàëûã õýðýãëýã÷äýä
ñóðòàë÷èëæ, õýðýãëýýã
íýìýãä¿¿ëñíýýð øóóäàíãèéí
êîìïàíèóä õ¿ðãýëòèéí òàë äýýð
àñàð èõ õýìíýëò õèéõ áîëîìæòîé
áîëæ áàéíà.
4. ßïîí óëñûí øóóäàíãèéí
áàéãóóëëàãààñ ¿éë àæèëëàãààíäàà
øèíýýð íýâòð¿¿ëæ áóé Cool-
box – ûí òàëààð äýëãýðýíã¿é
òàíèëöóóëãà õèéâ. Ýíýõ¿¿ Cool-
box íü õ¿íñíèé íîãîî áîëîí
çàãàñ çàãàñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé
õóäàëäààíä çîðèóëæ á¿òýýñýí
áºãººä òåìïåðàòóðàà 72 öàã
õ¿ðòýë áàðèõ ÷àäâàðòàé þì.
Èíãýñíýýð øóóäàíãààð äàìæèõ
ñîëèëöîîã ºñãºõ ÷óõàë à÷
õîëáîãäîëòîé áîëîõ àæ.
5. Äýëõèéí øóóäàí õîëáîîíîîñ
øèíýýð ãàðãàæ áóé CDS
áóþó ãààëèéí óðüä÷èëñàí
á¿ðä¿¿ëýëòèéí õÿíàëòûí
ñèñòåì¿¿äèéí òóõàé åðºíõèé
òàíèëöóóëãûã ìºí õèéëýý.
Ýíýõ¿¿ ñåìèíàðûí ¿åýð Äýëõèéí
øóóäàíãèéí áàéãóóëëàãûí /
UPU/ óäèðäëàãóóäòàé óóëçàí
Ìîíãîë óëñûí Õàðèëöàà
õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíû
ãèø¿¿í÷ëýëèéí àñóóäëûã
øèéäâýðëýõ, ìºí Ìîíãîë óëñûí
çèï êîäûã îëîí óëñûí çèï êîäûí
á¿ðòãýëèéí ñèñòåìä øèíý÷ëýí
îðóóëàõ áîëîí áóñàä àñóóäëààð
öààøèä õýðõýí õàìòðàí àæèëëàõ
òàëààð ñàíàë ñîëèëöëîî.
¯¿íä:
Øóóäàíãèéí ¿éë÷èëãýýíèé
÷àíàðûí õÿíàëòûí QCS-èéí
õÿíàëòûã ñàéæðóóëàõ.
Ìîíãîë óëñûí á¿ñ÷ëýëèéí
êîäûã áîëîâñðîíãóé áîëãîæ
õýðýãëýýíä íýâòð¿¿ëýõ, ò¿¿í÷ëýí
øóóäàíãèéí íýãäñýí êîäûã øèíýýð
áîëîâñðóóëàõ àæèëä Äýëõèéí
Øóóäàí Õîëáîîíû Øóóäàíãèéí
Òåõíîëîãèéí Òºâèéí äýðãýäýõ
Øóóäàíãèéí Õàÿãæóóëàëòûí õýñýã
õàìòðàí àæèëëàõ.
Øóóäàíãèéí ñàëáàðò ¿éë
àæèëëàãàà ÿâóóëæ áóé ÀÀÍ-ä
çºâëºõ ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëäýã What-
next4u áàéãóóëëàãûí çºâëºõ Derek
Osborn-òîé øóóäàíãèéí ñàëáàðûí
äýëõèéí ÷èã õàíäëàãà, õýðýãæ¿¿ëæ
áóé òºñë¿¿ä áîëîí öààøèä õàìòðàí
àæèëëàõ.
̺í Õîíãêîíãèéí øóóäàíãèéí
áàéãóóëëàãàòàé Ìîíãîë óëñààñ
ãàðàõ, îðîõ áóóõèà áîëîí áóñàä
øóóäàíã òóñ áàéãóóëëàãûí ñ¿ëæýýã
àøèãëàí äàìæóóëàí òýýâýðëýõ
ãàðö áîëîí à÷ õîëáîãäëûí òàëààð
óóëçàëò çîõèîí áàéãóóëëàà.
Ãàäààä àðãà õýìæýý

20. 20
Ãàäààä àéë÷ëàë
Õ
Ó
Á
Ç
ÀÍÄÖÕÁ-ûí Áîäëîãî,
çîõèöóóëàëòûí ×óóëãà óóëçàëò-14
çîõèîí áàéãóóëàãäàâ
¯¿íä:
1. Áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷,
çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí
÷èã ¿¿ðãèéã øèíý îð÷èíä
íèéö¿¿ëýõ, íèéãýì-ýäèéí
çàñãèéí õºãæëèéí ò¿íøëýã÷
áîëîõ ñýäâýýð 4 ñàëáàð
õóðàëäààíààð 13 èëòãýë¿¿ä
õýëýëöýí, á¿ñ íóòãèéí
õàìòûí àæèëëàãàà, Àâñòðàëè,
Òàéëàíä, Ñèíãàïóð, Ìàëàéç,
Ïàêèñòàí çýðýã îðíóóäûí
òóðøëàãà, òàâüñàí çîðèëò
àðãà õýìæýýíèé òàëààð èëòãýë
òàâèãäëàà (Facilitative role of
policy maker and regulator:
partner for development and
social inclusion)
2. Ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû
õºãæëèéí õàíäëàãóóä, ò¿¿íèé
áîäëîãî çîõèöóóëàëòûí
øèíý îð÷èíä íºëººëºõ
àñóóäëóóä, ýêî òîîí òîãòîëöîîã
á¿ðä¿¿ëýõ ñýäâýýð 2 ñàëáàð
õóðàëäààíààð 7 èëòãýã÷èéí
èëòãýëèéã õýëýëöýâ (Embrac-
ing the new digital ecosystem:
trends in ICT and their impacts
on the next generation policy
and regulation)
3. Çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí
õÿíàëòûí òîãòîëöîî, àðãà
õýìæýýã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ,
ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû
äýä á¿òöèéã õºãæ¿¿ëýõ ¿åèéí
çîõèöóóëàëòûí àñóóäëóóä
ñýäâýýð Òàéëàíä, Âüåòíàì,
ßïîí óëñûí èëòãýëèéã
õýëýëöýâ. (Regulatory enforce-
ment: the challenges in the data
driven digital world)
4. Áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí
÷óóëãà óóëçàëòûí áàéãóóëñàí
àæëûí äýä õýñãèéí òîâ÷
òàéëàí, öààøèä àæèëëàõ
àæëûí àðãà, àðãà÷ëàëûã
õýëýëöýí áàòëàâ (Review of
Policy and Regulatory Forum
Working Method);
Àçè, íîìõîí äàëàéí öàõèëãààí õîëáîîíû áàéãóóëëàãûí 14 äýõ óäààãèéí
“ÀÍÄÖÕÁ-ûí Áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí ÷óóëãà óóëçàëò-14” (APT Policy
and Regulation Forum-14) 2014 îíû 5 äóãààð ñàðûí 20-22-íû ºäð¿¿äýä
Òàéëàíä Óëñûí Ïàòòàÿà õîòíîî çîõèîí áàéãóóëàãäëàà. Òóñ ÷óóëãà
óóëçàëòàíä Ìîíãîë Óëñûã òºëººëæ, òóñ õîðîîíû Ýðõ ç¿é ìýäýýëýë,
çàõèðãààíû àëáàíû äàðãà Ò.Íàðàíìàíäàõ îðîëöîâ. Ýíýõ¿¿ ÷óóëãà
óóëçàëòàíä íèéòäýý ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿í 30 ãàðóé îðîí, äàãàëäàõ
ãèø¿¿í, îëîí óëñûí áàéãóóëëàãûí 150 ãàðóé çî÷èä, òºëººëºã÷èä òóñ òóñ
îðîëöëîî.
×óóëãà óóëçàëòûí íýýëòýíä ÎÓÖÕÁ-ûí Åðºíõèé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà
Õ.Òîóðýãèéí ä¿ðñò ìýíä÷èëãýýã äýâø¿¿ëæ, òýðýýð òóñ á¿ñèéí ÷óóëãà óóëçàëò
íü ÎÓÖÕÁ-ûí Ìýäýýëýëæñýí íèéãìèéí ºäðèéí äàðàà áîëæ áàéãàà, ÎÓÖÕÁ-
ààñ äýâø¿¿ëñýí çîðèëò, õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõýä á¿ñèéí îðíóóäûí õàìòûí
àæèëëàãààã äýìæèõ, áîäëîãî çîõèöóóëàëòûí òóëãàìäñàí àñóóäëûã õýëýëöýõ,
òóðøëàãàà õàðèëöàí ñîëèëöîõ, øèíý íºõöºë áàéäàëä çîðèëòîî òîäîðõîéëîõ
÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé ¿éë ÿâäàë áîëæ áàéãààã îíöëîí òýìäýãëýâ. Ò¿¿í÷ëýí
íýýëòèéí àæèëëàãààíä ÀÍÄÖÕÁ-ûí Åðºíõèé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Ò.ßìàäà,
Òàéëàíäûí Âàíò Óëñûí Ìýäýýëýë, õîëáîîíû Òºðèéí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà
õàòàãòàé Ñóðà÷àé íàð òóñ òóñ íýýæ ¿ã õýëýâ. ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿¿í îðíóóä
14 äýõ óäààãàà áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí àñóóäëààð õóðàí ÷óóëæ, ñàëáàðûí
áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷, çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí ÷èã ¿¿ðãèéã øèíý îð÷èíä
íèéö¿¿ëýõ, íèéãýì-ýäèéí çàñãèéí õºãæëèéí äýìæèã÷ õýðýãñýë áîëãîõ,
íèéòëýã çîðèëòîî òîäîðõîéëîõîä òîìîîõîí àëõàì áîëíî ãýäýãò íàéäàæ
áàéãààãàà õýëëýý.
ÀÍÄÖÕÁ-ûí “Áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí ÷óóëãà óóëçàëò” íü ºíäºð ò¿âøíèé
òºëººëºë îðîëöäîã áºãººä áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷èä, õîëáîãäîõ ÿàì,
çîõèöóóëàõ áàéãóóëëàãûí òºëººëºã÷èä, îëîí óëñûí òºðºëæñºí áàéãóóëëàãóóä,
ýðäýìòýí, ñóäëàà÷èä îðîëöäîã òîìîîõîí ¿éë ÿâäàë þì. Ò¿¿í÷ëýí òóñ ÷óóëãà
óóëçàëò íü ÀÍÄÖÕÁ-ûí 2014 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðä Áðóíåé Óëñûí íèéñëýëä
áîëîõ ãèø¿¿í îðíóóäûí Ñàéä íàðûí õýìæýýíèé ÷óóëãàíû áýëòãýë àæëûí
õ¿ðýýíä çîõèîí áàéãóóëàãäàæ áàéãààãààðàà îíöëîãòîé áîëñîí þì.
Òóñ ÷óóëãà óóëçàëò íü 2014 îíä ìýäýýëýë, õàðèëöàà õîëáîîíû á¿ñ íóòãèéí
áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí äàðààõ ÷èãëýëýýð íýãäñýí áà ñàëáàð õóðàëäààíààð
õîëáîãäîõ òàéëàí, èëòãýë¿¿äèéã àâ÷ õýëýëöýí õîëáîãäîõ øèéäâýðèéã
ãàðãàëàà.

21. 212014. II óëèðàë | www.crc.gov.mn
ÌÝÄÝÝ
ÕÕÇÕ
Ãàäààä àéë÷ëàë
5. ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿í îðíóóäûí ìýäýýëýë õîëáîîíû áîäëîãî,
çîõèöóóëàëò áîëîí òåõíîëîãèéí ñàëáàðûí ºíººãèéí òºëºâ, áàéäàëä
¿íýëãýý ºãñºí áîëíî.
6. ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿í îðíóóäûí Ìýäýýëýë, õîëáîîíû ñàéä íàðûí
õýìæýýíèé óóëçàëòûã (Preparations for the APT Ministerial Meeting,
Brunei, 10-11 September 2014) çîõèîí áàéãóóëàõ áýëòãýë àðãà õýìæýýíèé
àñóóäëààð 3 ñàëáàð õóðàëäààíààð õýëýëöýæ, ÀÍÄÖÕÁ-ûí Áàëè
õºòºëáºðèéí õýðýãæèëò, Ñàéä íàðûí ÷óóëãà óóëçàëòààð õýëýëö¿¿ëýõ
àñóóäëûí áîëîìæèò àñóóäëûí õóâèëáàð, Ñàéä íàðûí ÷óóëãà óóëçàëòûí
ñýäýâ (Theme: Safe and Secure Society through ICT)-èéã ýöýñëýí
òîõèðîëöîâ. Òóñ ÷óóëãà óóëçàëòûã çîõèîí áàéãóóëàõ ÀÍÄÖÕÁ-ûí
ãèø¿¿í îðíóóäààñ áýëòãýëèéã õàíãàõ 2 àæëûí õýñýã áàéãóóëàí, àæëûí
òºëºâëºãºº áà õóâààðèéí òºñëèéã áàòëàâ.
7. ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿í îðíóóä, äàãàëäàõ ãèø¿¿í, îëîí óëñûí
áàéãóóëëàãóóäûã ÀÍÄÖÕÁ-ûí ãèø¿¿í îðíóóäûí Ìýäýýëýë, õîëáîîíû
ñàéä íàðûí õýìæýýíèé ÷óóëãà óóëçàëò (Preparations for the APT Minis-
terial Meeting, Brunei, 10-11 September 2014)-íä èäýâõèòýé îðîëöîõûã
óðèàëàâ.
8. ×óóëãà óóëçàëòûí ¿åýð 2014 îíû 11 ñàðä Ìÿíìàð Óëñàä áîëîõ òóñ
áàéãóóëëàãûí 13 äóãààð Åðºíõèé àññåìáëåé, 38 äóãààð Óäèðäëàãûí
õîðîîíû õóðàëäààíààð áîëîõ ÀÍÄÖÕÁ-ûí ÅÍÄÁ, ÅÍÁÄ-ûí îðëîã÷
äàðãà íàðûí ñîíãóóëüä íýð äýâøèã÷ íàðûí òàëààð ìýäýýëëèéã
òàíèëöóóëàâ.
9. ÀÍÄÖÕÁ-ààñ 2015 îíä çîõèîí áàéãóóëàõ 15 äàõ “Áîäëîãî,
çîõèöóóëàëòûí ÷óóëãà óóëçàëò-15”-ûí òîâ, óëñûã æè÷ òîõèðîõîîð
øèéäâýðëýñýí áîëíî.
ÀÍÄÖÕÁ-ûí Áîäëîãî,
çîõèöóóëàëòûí 14 äýõ óäààãèéí
÷óóëãà óóëçàëòààð ìýäýýëýë,
õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí
áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûã îíîâ÷ëîõ,
çîõèöóóëàëòûí øèíý îð÷èíä
õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýã
òîäîðõîéëîõ, ýäèéí çàñãèéã
äýìæèõ, ÿäóóðëûã áóóðóóëàõ,
õýðýãñýë áîëãîõ, ýâñýí íýãäýõ
ÿâöûí ¿åä çîõèöóóëàëòûã õýðõýí
àæèëëóóëàõ, õÿíàëòûí òîãòîëöîîã
çîõèöóóëàëòûí àðãà õýðýãñýë
áîëãîõ, èõ ºãºãäºë, òîîí ýêî
òîãòîëöîî, óõààëàã õîò áà óëñ,
èíòåðíýòýä ñóóðèëñàí òåõíîëîãèéí
õºãæëèéí áîäëîãî, çîõèöóóëàëò,
øèíý òåõíèê òåõíîëîãèéí ñ¿¿ëèéí
¿åèéí îëîëò, ãàäààä îðíóóäàä
íýâòð¿¿ëæ áóé òóðøëàãà, õ¿íäðýë
áýðõøýýë, øèéäâýðëýõ àðãà
çàì, öààøäûí çîðèëòûí òàëààð
àñóóäëûã õýëýëöñýí ÷óõàë à÷
õîëáîãäîëòîé ¿éë ÿâäàë áîëñîí
ãýæ ¿çýæ áàéíà.
Îðîí íóòãèéí òªëªªëªÃ×äªä çîðèóëñàí
ñóðãàëò, ñåìèíàð çîõèîí áàéãóóëàâ
Ìîíãîë Óëñûí Õàðèëöàà
õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíîîñ
2014 îíû 5 äóãààð ñàðûí 27-íû
ºäºð Äàðõàí-Óóë, ªâºðõàíãàé,
ªìíºãîâü, Õºâñãºë, Óâñ, Õýíòèé,
Áàÿí-ªëãèé, Ñýëýíãý, Õîâä
àéìãóóäàä òîìèëîí àæèëëóóëæ
áàéãàà îðîí íóòãèéí òºëººëºã÷
íàðò çîðèóëñàí ñóðãàëò,
ñåìèíàðûã çîõèîí áàéãóóëàâ. Òóñ
õîðîî íü “Õàðèëöàà õîëáîîíû
òóõàé õóóëü”, “Ðàäèî äîëãèîíû
òóõàé õóóëü”, “Øóóäàíãèéí òóõàé
õóóëü”, òîãòîîìæèä çààñàí ÷èã
¿¿ðýã, á¿ðýí ýðõýý õýðýãæ¿¿ëýõèéí òóëä òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷äèéí
òîî, õ¿í àìûí íÿãòàðøèë, ãàçàð íóòãèéí áàéðøèë çýðãýýñ õàìààðóóëàí
òîäîðõîé òîîíû àéìãóóäàä ººðèéí îðîí íóòàã äàõ òºëººëºã÷äèéã
òîìèëîí àæèëóóëæ áàéíà. ¯¿íä: Äàðõàí-Óóë, ªâºðõàíãàé, ªìíºãîâü,
Õºâñãºë, Óâñ, Õýíòèé, Áàÿí-ªëãèé, Ñýëýíãý, Õîâä àéìàã çýðýã áîëíî.
Õàðèëöàà õîëáîîíû çîõèöóóëàõ õîðîîíîîñ õàðèëöàà õîëáîîíû ñàëáàðûí
¿éë àæèëëàãààòàé õîëáîãäñîí õóóëü ýðõ ç¿éí àêò, çîõèöóóëàëòûí æóðìûã
áîëîâñðóóëàõ, õýðýãæèëòýä õÿíàëò òàâüæ, ÿëàíãóÿà õºäºº îðîí íóòàãò
¿éë÷èëãýý ÿâóóëæ áóé èðãýí, áàéãóóëëàãà, ÀÀÍ-èéí ¿éë àæèëëàãààíä
äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ, øóäàðãà ºðñºëäºõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýõ, õýðýãëýã÷äýä
¿ç¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýýíèé ÷àíàðûã ñàéæðóóëàõ, çîõèöóóëàõ õîðîîíîîñ ãàðãàæ
áóé çîõèöóóëàëòûí áàðèìò áè÷èã, õîëáîãäîõ øèéäâýðèéã îðîí íóòàãò
õýðýãæ¿¿ëýõ, òóñãàé çºâøººðºë, ýðõèéí áè÷èã àâàõààð õ¿ñýëò ãàðãàñàí
èðãýí, àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãàä ìýðãýæèë, àðãàç¿éí çºâëºãºº ºãºõ,
ìýäýýëëèéã øóóðõàé õ¿ðãýõ ÷èãëýëýýð ýíýõ¿¿ ñóðãàëò, ñåìèíàð çîõèîí
áàéãóóëñàí íü ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé àðãà õýìæýý áîëëîî.