2. ÍNDICE.
• 1- Que son?
• 2- Como son?
• 3- Que comen?
• 4- Onde viven?: os formigueiros.
• 5- Como funciona un formigueiro?
• 6- Como se reproducen?
• 7- Comportamento.
• 8- Tipos.
• 9- Comunicación.
• 10- Curiosidades.
• 11- As formigas na cultura popular.
3. 1. Que son?
• Son insectos antiquísimos (mediados do
cretáceo, fai uns 110 millóns de anos) que
proveñen de animais semellantes a avespas.
Forman parte da familia dos insectos sociais
ou himenópteros. Existen preto de 12.500
especies. Etimoloxicamente o seu nome
procede do latín formica.
5. 3. Que comen?
Clasifícanse en 4 tipos:
1- As que comen froitas e azucres.
2- As depredadoras: outros insectos, animais
mortos… calquera cousa que estea ó seu
alcance.
3- As que comen follas, herba, cereais,
sementes e incluso gran.
4- As caníbales, é dicir, comen outras
formigas.
6. 4. Onde viven?: os formigueiros.
• En tódolos continentes menos nos polos.
• Moitas formigas escavan o terreo e forman un
montículo en forma de volcán.
• Outras, en cambio, gústalles vivir fóra, como
por exemplo en troncos podrecidos; algunhas
aproveitan buracos ou ocos no cemento para
construír os seus niños.
• En calquera caso son moi prácticas facendo os
seus formigueiros.
7. 5. Como funciona un formigueiro?
• O formigueiro consiste fisicamente nun
pasadizo perpendicular, que ten varias galerías
laterais, sen saída, destinadas ó almacenaxe de
alimentos nas súas profundidades, e dispón,
ademais, dunha especie de salóns e un
vertedoiro cerca da superficie.
8. 6. Como se reproducen?
• Ó igual cas abellas, a raíña é moito
máis grande que os demais e ten
só unha función: poñer ovos
(cousa que só ela pode facer).
• Cando a formiga raíña atopa un bo
lugar para facer o niño
inmediatamente comezan a
construír. Cando a raíña está
dentro perde as súas ás e empeza
a aparearse periodicamente con
tódolos machos. Como
curiosidade: teñen a capacidade
de poñer ata 1.200 ovos.
9. 7.Comportamento.
• Divídense en 3 tipos segundo
o comportamento:
1- Raíña: Pásase a vida poñendo
ovos ó ritmo de 2 a 3 minutos.
2- Obreiras:coidan os ovos e as
larvas, alimentan a
raíña,constrúen e reparan o
niño, nutren ós
machos,buscan alimento e as
veces fan a guerra.
3- Machos e femias xoves: vanse
voando do niño(son formigas
con ás). Os machos morren
unha vez que fecundan as
femias e estas entón comezan
a buscar refuxio e forman
unha nova colonia.
11. 9. Comunicación.
• Comunícanse mediante
feromonas, que crean
mediante as glándulas
exocrinas. Tamén teñen
outra glándula que
segrega feromonas
funerarias, que avisan ás
outras formigas de que
morreu e que teñen que
levala a cámara de
desfeitos.
12. 10. Curiosidades (I).
• Curiosidades das formigas:
1- Nalgunhas tribus de Sudamérica e África úsanse as formigas soldado de
gran tamaño para cerrar feridas ou cortes.
2- Son capaces de navegar ou facer pontes uníndose entre elas ou tamén
usando follas.
3- Unha formiga dos manglares australianos pode nadar e vivir en niños
baixo a auga utilizando o aire atrapado neses niños para respirar
transportándoo nunha especie de peto.
4- Algunhas formigas son capaces de orientarse mediante o campo
magnético da terra.
5- Hai un tipo de formigas chamadas escravistas, teñen unha raíña que
produce descendencia pero esas formigas rouban as crisálidas das
colonias veciñas e cando crecen utilízanas para facer as tarefas de
mantemento e coidado do niño.
13. 10. Curiosidades (II).
6- A formiga siafu, lexionaria ou guerreira pode agruparse en colonias de ata
20.000.000 de individuos e saír arrasando todo ó seu paso incluso animais
pequenos,a isto chámase a marabunta.
7- O ácido fórmico chámase así por que a primeira vez que se illou foi cando
un científico machucou un puñado de formigas vermellas.Algúns
científicos pensan que parte do ácido fórmico presente na chuvia ácida
vén da cantidade de formigas que hai no Amazonas (poden equivaler ó 15
% da biomasa da Terra).
8- Son tan fortes que poden levantar entre 5 e 10 veces seu propio peso e
arrastrar obxectos entre 20 e 50 veces máis pesados.Os músculos dunha
formiga e os de unha persoa en termos de potencia son iguais,pero canto
mais grande é un organismo menos forza ten en proporción a súa masa
polo tanto se tiveramos o tamaño dunha formiga poderíamos facer o
mesmo ca elas.
14. 10. Curiosidades (III).
9- Non teñen pulmóns; respiran por dous espiráculos
ós lados do seu costado. Teñen 2 estómagos: un
para dixerir e outro para almacenar. Teñen o
cerebro máis grande en relación o seu tamaño de
todo o reino animal.
10- En Sudáfrica empréganse para colleitar sementes
de rooibos porque estas son moi difíciles de
apañar xa que se dispersan moito, así que se
buscan nos formigueiros onde as acumulan as
formigas. Con estas sementes fanse infusións.
15. 11. As formigas na cultura popular.
As formigas xogan un importante papel no cine e na TV:
Forman parte tamén de contos e fábulas como A cigarra e a formiga ou A
pomba e a formiga.
Normalmente representan os papeis de traballadoras, fortes, honestas e
que son capaces de sacrificarse polo ben da comunidade.
Ant - Man A formiga
atómica
Cando ruxe a
marabunta
Antboy
Empire of the
ants
Antz
(Formigaz)
El hormiguero