6. Fases do proceso de hominización
1. Posición erguida (bipedalismo):
reorganización do esqueleto. Rótula móbil.
Pé sen pulgar opoñible. Estreitamento
canle ósea da pelve. Neotenia.
2. Liberación das extremidades
superiores. Cóbado articulado.
3. Desenvolvemento cerebral (homo
floresensis ?)
• Capacidade técnica;
• Linguaxe articulada;
• Autoconciencia,.
6
12. Ardipithecus Ramidus
Ardipithecus Ramidus, atopado en Etiopía, de aproximadamente 4,4
millóns de anos. As probas xenéticas confirman a separación evolutiva
dos chimpancés. Habitante dun medio forestal, os seus dentes tiñan un
esmalte fino e a súa alimentación era vexetariana. Non se confirmou
con absoluta seguridade o seu bipedalismo.
12
13. Australopithecus Anamensis
Australopithecus Anamensis, de 3,9 a 4,2 millóns de anos, foi atopado
en Kenia por Meave Leakey. As moas posuían un groso esmalte que
fan pensar nunha alimentación a base non só de follas senón tamén de
alimentos máis duros. Viviu nun ambiente forestal máis aberto có do
Ardipithecus. Bipedalismo e Dimorfismo sexual .
13
15. Australopithecus afarensis
Asutralopithecus afarensis , de 3,5 millóns de anos, ten unha
distribución máis ampla có anterior: Etiopía e Tanzania.
Donald Johanson atopou a Lucy, un esqueleto moi completo dunha
femia que vivía nun bosque seco no cauce dalgún río con sabanas no
seu entorno (cambio climático). Gran dimorfismo sexual.
15
16. Australopithecus afarensis II
Esqueleto incompleto de
Australopithecus
afarensis de Hadar, en
Etiopía, apodado por
Don Johanson Lucy.
16
18. Australopithecus africanus
Australopithecus
Africanus, (mono
africano do sur).
Viviu hai 3 e 2
millóns de anos nun
medio forestal seco
con espazos abertos.
O feito de que se
atoparan en covas
non significa que
viviran alí senón que
Australopithecus africanus, craneo foron levados logo de
atopado en Taung, Sudáfrica, por
Raymond Dart. Cráneo fósil seren cazados por
coñecido polo nome do neno de outros animais. Claro
Taung (1925) dimorfismo sexual.
Comunidades de
varios machos con
harén de femias.
18
20. Australopithecus
robustus
Localización dos fósiles africanos de hominina:
Val do Rift (do corno de áfrica ate Malaoui) e
Sudáfrica.
20
21. Os primeiros Homo
Australopithecus Garhi
Trataríase dos primeiros individuos do noso xénero
cun cerebro máis desenvolvido que xa comezaban a
fabricar instrumentos de pedra. Viviron hai 2,6 millóns
de anos progresivamente adaptados a ecosistemas
máis abertos (sabana arbustiva) e un clima máis seco.
Posuían caracteres simiescos (brazos curtos) e outros
máis parecidos aos humanos (pernas largas), a súa
dentadura vaise diferenciando da dos simios e os
instrumentos asociados aos fósiles fan pensar nunha
forma de vida basada no carroñeo ou na caza .
A estes primeiros exemplares atopados en Etiopía
(hoxe un deserto onde antes había floresta e un lago)
chámaselle Australopithecus Garhi.
21
22. Homo habilis
Homo habilis ou Homo Rudolphensis. Foron Mary e Louis Leakey
quen atoparon os restos fósiles desta especie en Olduvai, 1960.
Viviron durante dous millóns de anos, dende 1,8 m.a.
Desenvolveron unha rudimentaria industria de pedra (Modo 1). A
súa capacidade craneal era de 510 cc, aprox. Pode que fora o
antecesor do Homo Ergaster.
22
23. Homo ergaster
Homo ergaster ou Homo erectus antigo
É o homo máis humano no sentido de que
posuía un gran cerebro e unha estatura e
proporcións semellantes ás humanas. O seu
cráneo é de 800 a 950 cc. Crese que tiña unha
forma complexa de organización social debido
á súa neotenia. A súa tecnoloxía (Modo 2)
denominada Achellense, consiste en núcleos
bifaces, fendedores e picos, de gran utilidade.
Foi o primeiro homínido que saiu de África,
polo menos dende hai 1 m.a..
23
24. Homo Erectus
Homo Erectus
De orixe africana e de gran parecido ao Homo Ergaster, esta especie
estendeuse por Eurasia dando lugar a diferenciación local: Erectus
africanos (Olduvai), asiáticos Home de Xava e Home de Pekín. O
exemplar máis antigo ten 1 millón de anos e o máis xove, 10.000 anos.
A súa capacidade craneal oscila entre 750 e 1300 cc.
24
25. Algúns restos de
Homo Erectus
Homo Erectus están
asociados ao uso do
lume, que permitiu a
adquisición de rasgos
evolutivos
característicos dos
Homo.
25
26. Humán de Pekin e Human de Xava
Homo erectus temperán
ou Ergaster
26
27. Homo Antecessor
O Homo antecessor O Que Antecede aos Demais (Atapuerca, 1997) foi
descuberto por Bermúdez de Castro, Arsuaga, Carbonell, Rosas, Martínez e
Mosquera. Revela que en Europa xa existían seres humanos hai máis de
800.000 anos. De elevada capacidade craneal ten tamén unha cara moi
moderna: mandíbulas e dentes totalmente diferentes ás especies anteriores.
Non se atoparon coetáneos africanos e os exemplares deste idade atopados
en Asia emparéntanse co Homo Erectus. Podería ser o eslabón perdido que
enlaza o Homo ergaster con especies máis próximas a nós.
27
29. Homo Heidelbergensis
O Homo Heidelbergensis (Heilderberg, 1908) ten 500.000 anos. A súa
capacidade craneal é de entre 1.000 e 1.400 cc. Pódese tratar dunha forma
arcaica de Homo sapiens ou de de Homo Neanderthalis; en todo caso é un
prototipo das especies que aparecerán máis tarde en Europa e Oriente
Medio. En Atapuerca, na Sima de los Huesos atopóuse o maior xacemento
de esqueletos desta especie (32 individuos de diferente idade e sexo) no
fondo dunha sima profunda, o cal fai pensar nunha posible práctica
funeraria.
29
30. Homo Neanderthalis
O Homo Neanderthalis, Homo do val de Neander, son
os humanos antigos mellor coñecidos (habitantes de
covas en Europa). Datan de entre 70.000 e 35.000
anos e chegaron a convivir cos primeiros homo
sapiens, os CroMagnon.
Posuían unha estrutura corporal forte e unha estatura
pequena, ombros e cadeiras anchas, peito corpulento
e brazos e tibias curto. Conservaban certo dimorfismo
sexual.
O seu cerebro era grande e a cavidade
cranial era alargada, ancha e baixa.
Abertura nasal voluminosa e arco
supraorbital.Dentes frontais grandes que
presentan gran desgaste (curtido de pies).
A súa estrutura corporal estaba adaptada
a climas fríos (última Idade de Xeo en
Europa). A súa extinción definitiva
estímase hai 25.000 anos.
30
34. Humán de Cro-Magnon
O Homo Sapiens 130.000-30.000 anos. Son os
humanos modernos primitivos que habitaron Europa.
De orixe africana, posiblemente emigraron a Asia
durante o período interglaciar que comezou hai
125.000 anos. Dende alí parece que chegaron a
Europa hai 35.000 anos.
A cara curta, plana e ancha, de nariz moito máis
pequena cá do neanderthal. A súa anatomía estaba
adaptada a climas cálidos (estilización).
A súa forma de vida cultural era moi complexa: caza,
pesca, comercio, arte (gravados, pinturas rupestres,
estatuillas…), rexistro do tempo, rituais espirituais…
34