1. booosting NIEUWSBRIEF #98
booosting AANKONDIGING 22+24 09 09
SEPTEMBER 2009 JAARGANG 20
INHOUD
AANKONDIGING VAN DE ARCHITECTENWORKSHOPS OP 22 + AANKONDIGING
01 ARCHITECTEN
24 SEPTEMBER 2009 BIJ PP GEVELBOUW TE OCHTEN WORKSHOPS
03 INNOVATIEVE
A R C H I T E C T E N W O R K S H O P S [AVA]
CONTRACTVORMEN
05 DUURZAAMHEID
& UNPLUGGED
RABO NEDERLAND
12 BOUWREGATTA
2009
VERSLAG
07 BIJEENKOMST
LEA
THE WALL
RNING BY DOING
IN DE PRIJZEN
09 FIETSBANK
BIKES & CHILL
10 DO IT! AWARD
NIEUWS
13 AFSTUDEER
OPDRACHT SLIM
SPECIAAL VOOR ARCHITECTEN ORGANISEERT BOOOSTING EEN TWEETAL RENOVEREN
14 BOOOK
WORKSHOPS IN SAMENWERKING MET AANGESLOTENE HOLONITE - FIRST READ THIS
GEGOTEN COMPOSIETSTEEN. 08 ANTWOORD
KAART
RECTIFICATIE
Het Booosting bestuur is nog steeds overtuigd van de grote waarde van de Dit zijn de eerste werkplaatsen van een inspirerende BOOOSTING
LIDMAATSCHAP
interactie tussen producenten en ontwerpers. Oud bestuurder Frido van serie waarbij telkens een ander product centraal zal staan. 12 NIEUWSBRIEF
ABONNEMENT
Nieuwamerongen, directeur van Arconiko Architecten en initiatiefnemer van Op 22 en 24 september richt dit praktijkgerichte onder- 15 AANGESLOTENEN
16 AGENDA
De Architectenworkshops, verwoordt het zo: zoek zich geheel op gegoten composietsteen. Een COLOFON
BESTUUR
‘Als ontwerpers veel kennis hebben van producten materiaal dat bestaat uit natuurlijke grondstoffen als
en van het productieproces vergroot dit de mogelijk- kwartszand, steengranulaat of kristalbaliet, gebonden
heden om hun ideeën te realiseren. Een middag door polyester. ‘De variatie in vormen is eindeloos’
experimenteren met een materiaal zal de deelnemers zegt gastheer Paul Jas, marketingverkoopmanager van
01
veel inzicht geven in de totstandkoming van Holonite, het moederbedrijf van PP Gevelbouw. Gevel-
nieuwe, speciale ontwikkelingen.’ panelen, banken, plantenbakken, kunstwerken…
>
Learning by doing dus! ‘U bedenkt het, wij maken het.’
>
2. > Het maximum aantal deelnemers per workshop is 10.
> [A V A ] De workshops zijn Alleen toegankelijk Voor de bij Booosting
Aangesloten organisaties (lees: leden).
> U kunt kiezen uit een ochtend- en een middagprogramma.
> Holonite inviteert u voor een lunch of diner, aansluitend aan
respectievelijk de ochtend- en de middagsessie.
> Dinsdag 22 september: 09:15 - 14:30 (+ lunch): ochtendprogramma
> Donderdag 24 september: 13:15 - 19:00 (+ diner): middagprogramma
programma
dinsdag 22 09 09 donderdag 24 09 09
9:15 - 14:30 (+ lunch) 13:15 - 19:00 (+ diner)
ochtendprogramma middagprogramma
09:15 ....................................... Ontvangst ...................................... 13:15
09:30 ........................ Introductie en voorstelronde ....................... 13:30
Frido van Nieuwamerongen, oud-bestuurslid Booosting
09:45 .... Productpresentatie Holonite Gegoten Composietsteen .... 13:45
Paul Jas, marketingverkoopmanager Holonite
10:00 ..... R&D Presentatie Holonite Gegoten Composietsteen ..... 14:00
Roland de Hullu, afdeling productontwikkeling Holonite
10:20 .......................... Praktische uitleg Workshop .......................... 14:20
Rob Tiebos, materiaaltechnoloog Holonite
10:30 ....................... Rondleiding fabriek/werkplaats ...................... 14:30
11:00 ......................................... Workshop ....................................... 15:00
13:00 ......................................... Evaluatie ....................................... 17:00
13:15 ......................................... Afsluiting ......................................... 17:15
13:20 ... Vertrek naar Restaurant De Altena in Ochten (facultatief) ... 17:20
13:30 ......................... Lunch - Diner ......................... 17:30
Inschrijven via de antwoordkaart op pagina 08 of via info@booosting.nl.
02
Na inschrijving ontvangt u - als huiswerk - informatie over proces en
producten van Holonite/PP Gevelbouw. U bent van harte welkom!
? www.holonite.nl en www.ppgevelbouw.nl.
>
<
3. booosting AANKONDIGING 29 09 09
AANKONDIGING INNOVATIEVE CONTRACTVORMEN OP
DINSDAGMIDDAG 29 SEPTEMBER 2009 VAN 15:00 TOT
20:00 UUR IN DEN HAAG
INNOVATIEVE
FOTO: JEROEN MUSCH
FOTO: IMRE CSANY
CONTRACTVORMEN van klassiek bouwteam naar DBFMO
..
HET MINISTERIE VAN FINANCIEN ALS CASESTUDIE
DBFMO staat voor Design, Building, Finance, Maintenance en Operate. In Na een korte inleiding van een van de Booosting bestuursleden komen
deze contractvorm worden meerdere aspecten uit het bouwproces zoals zowel de opdrachtgever Liesbeth van der Pol (Rijksbouwmeester), de ont-
ontwerpen, bouwen, financiering, onderhoud en exploitatie in één contract werper Jeroen van Schooten, als deskundige betrokkenen van alle andere
gecombineerd. Bij de renovatie van het Ministerie van Financiën in Den DBFMO aspecten aan het woord. Centraal staat daarbij voor een ieder de
Haag is voor de contractvorming niet voor een klassiek bouwteam gekozen, vraag wat de invloed van deze contractvorming is geweest op de werkwijze.
maar voor dit zogenaamde DBFMO model. Heeft het de voorafgestelde kwaliteit mogelijk gemaakt of zelf gestimuleerd?
Wat zouden aanbevelingen kunnen zijn voor toekomstige bouwprojecten
Het gebouw is ruim een half jaar geleden in gebruik genomen. De waarin deze contractvorm wordt gebruikt?
ervaringen die tijdens het gehele proces en de afgelopen gebruiksperiode van
het Ministerie van Financiën zijn opgedaan bieden ons een leerzame Na een rondleiding door het gebouw zal er een discussie
03
gelegenheid om met elkaar terug te kijken en te evalueren of de gestelde met alle deelnemers zijn. De middag wordt uiteraard
doelen ook daadwerkelijk gerealiseerd zijn voor ieder van de genoemde afgesloten met een borrel.
>
bouwprocesdelen. U bent van harte welkom!
>
4. programma
15:00 Ontvangst
15:15 Welkomstwoord door Marc van Roosmalen, Architect RGD A&A
15:20 Inleiding door Martin Smit, Vicevoorzitter Booosting en
architect/directeur MWSmit-architects
15:30 Innovatieve contractvormen >
Alex Vermeulen, directielid RGD A&A
15:50 De opdrachtgever > Liesbeth van der Pol, Rijksbouwmeester
16:10 Design > Jeroen van Schooten,
Architect/directeur Meijer en Van Schooten architecten
16:30 Building > Marc Mommers, Strukton Integrale Projecten
16:50 Operate/Finance > Jos Nouwt,
projectdirecteur PPS Renovatie, Ministerie van Financiën
17:10 Break
IE
17:30 Rondleiding
18:30 Tegenlezing door Hennis de Ridder,
R.
hoogleraar Methodisch & Integraal Ontwerpen,
STE .EN
NI NCI
TUD/Civiele Techniek en Geowetenschappen
MI NA
18:45 Discussie
19:00 Borrel tot 20:00
T I
HE N F
Inschrijven via de antwoordkaart op pagina 08 of via info@booosting.nl
> Aangeslotenen van Booosting krijgen voorrang bij aanmelding.
> Niet aangeslotenen betalen € 30 (incl. btw) p.p.
> Tot een week voor aanvang kunt u zich kosteloos afmelden. VA
> Deze bijeenkomst zou eerder plaatsvinden op 16 juni 2009, zie ook pagina
01+02 van nieuwsbrief #97.
ALS DIE
U
ST
FOTO: IMRE CSANY
E
>
CAS
04
<
5. booosting AANKONDIGING 16 10 09
AANKONDIGING VAN HET PROJECTBEZOEK AAN HET NIEUWE
BESTUURSCENTRUM VAN RABOBANK NL TE UTRECHT OP
VRIJDAG 16 OKTOBER 2009 VAN 13:00 TOT 18:00 UUR
RABOBANK NL
DUURZAAMHEID
&
UNPLUGGED
Rabobank Nederland realiseert momenteel in Utrecht een nieuw bestuurs- Dit komt o.a. tot uitdrukking in Duurzaam slopen. Bijna 98% van het
centrum. De bestaande gebouwen van Rabobank Nederland blijven - verwijderde materiaal van het gesloopte EDS gebouw kon worden her-
zoveel mogelijk - behouden. Het nieuwe bestuurscentrum wordt duurzaam, gebruikt. 19.000 Ton puin is verwerkt in de fundering van wegen en als
energiezuinig en transparant. Het complex in aanbouw op de locatie van het betongranulaat. 100 Ton glas werd omgesmolten en hergebruikt, net als 200
voormalige EDS gebouw, zal het flexibele en innovatieve werkplekconcept ton hout en 275 ton metalen en ijzer.
Rabo Unplugged optimaal kunnen faciliteren. Lagere exploitatiekosten per medewerker dan bij een standaardkantoor,
Rabobank omschrijft haar nieuwe bestuurscentrum als toonaangevend, omdat bij de nieuwe manier van werken minder werkplekken nodig zijn
functioneel en uitnodigend, in stijl met het coöperatieve karakter van de (gerekend wordt met factor 0,6). Hierdoor wordt er meer geïnvesteerd in
organisatie. De visie voor de ontwikkeling hiervan is gebaseerd op leefbaar- kwaliteit per vierkante meter. Optimale isolatie, klimaatplafonds en
heid, kwaliteit, gezondheid en veiligheid. Op alle mogelijke manieren is warmtepompen zorgen samen met een ondergrondse warmte-koude-
nagedacht over materiaal- en energiegebruik en over klimaatbeheersing met opslaginstallatie voor efficiënt gebruik van warmte en koude energie.
behoud van comfort. Dit projectbezoek staat in het teken van twee onder- Efficiënt ruimtegebruik komt ook tot uitdrukking in technische hoog-
werpen Duurzaamheid en Unplugged. standjes als de unieke, ruimtebesparende Twinliften. Dit zijn twee liftkooien
die onafhankelijk van elkaar, bóven elkaar in één schacht opereren.
DUURZAAMHEID De vorm is niet alleen uit esthetisch oogpunt gekozen,
Duurzaam bouwen kent twee begrippen: durable en sustainable. Durable maar is ook energiezuiniger. Eén van de twee kernen
05
gaat over de levensduur van de gebruikte materialen en constructies. staat enigszins gedraaid en de glazen façadegevel
Sustainable betreft de relatie tussen het gebruikte materiaal en de verbindt de kernen. De verhouding bruto/netto vloer-
>
omgeving. Bij dit project zijn beide begrippen van even groot belang. oppervlak is gunstiger dan bij een rechthoekig gebouw.
>
6. UNPLUGGED
programma
12:30 inlooplunch
Rabobank wil voorloper zijn op het gebied van het ‘nieuwe werken’ en gaat 13:00 welkomstwoord door Iwan van Bochove, Bestuurslid Booosting
Rabo Unplugged toepassen, een innovatief, flexibel werkplekconcept. 13:10 1e lezing Het ontwerp door Rob Ligtvoet
Een tijd- en plaatsonafhankelijke werkstijl die - nog meer - rekening houdt Directeur/architect Kraaijvanger Urbis (onder voorbehoud)
met veranderende klant- en personeelswensen. Optimale ICT oplossingen 13:35 2e lezing De constructie door Johan Galjaard
(videoconference, draadloos internet, telewerken) worden aangeboden. Een Raadgevend ingenieur ABT
nieuwe werkmentaliteit wordt gevraagd. 14:00 3e lezing Het gebouwmanagementsysteem door Gerrit de Vries
Medewerkers van Rabobank Nederland hebben straks geen vaste werkplek Projectmanager E&W Installaties
meer. Ze kiezen zelf waar, met wie en met welke middelen ze het snelst tot Projectteam Rabo Nieuwbouw & Renovatie
een optimaal resultaat komen. Thuiswerken kan ook. 14:25 4e lezing Unplugged door Pieter Ketting
Programmanager Rabo Unplugged (onder voorbehoud)
De totale Rabo nieuwbouw plus bestaande gebouwen heet Rabo Campus. 14:50 Tijd voor vragen
Deze ontmoetingsplek zal functioneren als een stad: met pleinen, straten en 15:00 Rondleiding
wijken, met het Plaza als centraal plein. Als entree naar een veelzijdig 16:30 Tegenlezing
complex, met kleine open of gesloten werkplekken, in een vergaderruimte 16:45 Discussie
06
of in een van de vele clubhuizen met horecafaciliteiten. 17:00 Borrel tot 18:00
Op vrijdag 16 oktober biedt Booosting u de gelegenheid om kennis te nemen Inschrijven via de antwoordkaart op pagina 08 of via
>
van de achtergrond van deze nieuwe ontwikkeling. info@booosting.nl. U bent van harte welkom!
<
7. booosting VERSLAG 21 04 09
VERSLAG PROJECTBEZOEK THE WALL OP 21 APRIL 2009
THE WALL
LANGS DE A2 BIJ UTRECHT WORDT DE LAATSTE HAND GELEGD AAN WAT EEN
VAN DE LANGSTE GEBOUWEN VAN EUROPA ZAL WORDEN: THE WALL. EEN
HIGH-TECH
Als laatste spreker voor de rondleiding liet Paul Heerkens van Zoontjes Beton
MUUR DIE MEER DAN EEN MUUR WIL ZIJN. AAN DE SNELWEGKANT EEN zien dat een product dat niet direct met innovatie wordt geassocieerd, wel
GLOOIENDE EN GOLVENDE RODE GELUIDWERING, AAN DE WOONWIJKKANT degelijk vernieuwend kan zijn. Betonnen tegels op een parkeerdak zijn wel
EEN FANTASTISCH WINKELCENTRUM. high-tech!
In een van de weinig nog niet bezette ruimten vond de Booosting bijeen- Het weer werkte goed mee aan een uitgebreide wandeling door het complex
komst plaats. Het was even wennen aan de akoestiek, maar dankzij aan- en over het parkeerdak. Een interessant en leerzaam maar aangenaam
nemer Van Wijnen was de ruimte omgetoverd tot iets wat uitstekend past bij onderdeel van het programma.
de grootsheid van het project
MUUR
Na een korte inleiding van ons bestuurslid Esther Hebly vertelde architect De traditionele tegenlezing werd dit keer door Booosting oprichter Jan
Fons Verheijen (VVKH) hoe je tot een geluidswerende gevel kunt komen, Brouwer gehouden. Jan nam ons mee door de geschiedenis van het ver-
uitgaand van de beleving van de passerende automobilist en met de meest schijnsel ‘Muur’. ‘Na decennia van het afbreken van stadsmuren gaan we ze
moderne computerprogramma’s. Grensverleggende gereedschappen van de nu weer opbouwen. Is het nu weer een muur als verdediging tegen onze
architect leiden tot grensverleggende architectuur. moderne vijanden zoals het geluid van een snelweg of
Daarna kwam Antonello Lipori van Oskomera aan het woord. Met veel wordt het ook wat anders. De tijd zal ons leren of deze
visualisaties toonde hij aan dat het constructief vormgeven en het realiseren ontwikkeling zich doorzet. ’Na deze reflecterende
07
van een dergelijk concept geen eenvoudige zaak is. Alleen door een integrale woorden liet een ieder zich de borrel goed smaken.
benadering van de beton-, staal- en glastechnologieën is een dergelijk com-
>
plex project daadwerkelijk uit te voeren. Martin Smit, Vicevoorzitter Booosting
<
8. a n t w o o r d kaart POSTZEGEL
booosting RECTIFICATIE
NEDERLANDSE BOUWPRIJS 2009
3000 AJ Rotterdam
In nieuwsbrief #97 zijn niet alle prijswinnaars genoemd in het artikel over
de Nederlandse Bouwprijs 2009 - categorie Gebouwen. Ook aangeslotene
postbus 386
Oskomera werkte mee aan de totstandkoming van het omvangrijke
Booosting
winnende project Westraven: > 7.503 m2 glasweefsel
> 3.916 m2 geschroefde beglazing
> 7 ton draagconstructie
? www.oskomera.nl Uiteraard en alsnog: Van Harte Proficiat!
booosting PROEFLIDMAATSCHAP
komt op dinsdagmiddag 29 september naar de Themameeting Innovatieve
bezoekt op vrijdag 16 oktober het nieuwbouwproject van Rabobank NL in
komt op dinsdagochtend 22/donderdagmiddag 24 september * naar de
neemt op donderdag 3 en vrijdag 4 september deel aan de Nederlandse
bestelt het Booosting boook > met o.a. een verslag van het symposium
personen en PROEFLIDMAATSCHAP
personen. Zie pagina 12
Zie pagina 01-02 van deze nieuwsbrief *doorhalen wat niet van toepassing is Kent u als Booosting aangeslotene
iemand in uw werkkring die alle
personen. Zie pagina 03-04
kenmerken heeft van een koploper
Architectenworkshop Gegoten Composietsteen met
en die Booosting nog niet of nauwe-
is geïnteresseerd in het aansluiten bij Booosting
lijks kent? Een persoon die inno-
maakt wel/niet * gebruik van lunch of diner.
personen. Zie pagina 05-06
veert omdat het anders moet en
kan in de bouw?
WOONPLAATS
Bouw Regatta 2009 in Enkhuizen met
Het kan gaan om totale gebouw-
Booosting 20 jaar vooruit! (€ 12,50)
concepten, maar ook om vernieu-
wende producten, processen, diensten of innovatief opdrachtgeverschap.
Zo ja, introduceer hem of haar dan in ons inspirerend netwerk van mensen
die nieuwe wegen bewandelen. En geef deze vernieuwer een voucher voor
Contractvormen met
een Booosting proeflidmaatschap kado! Dit kennismakingsaanbod geldt tot
en met 31 december 2009 en vertegenwoordigt een waarde van € 350.
Utrecht met
? info en/of voucher
08
POSTCODE
TELEFOON
BEDRIJF
Esther Hebly, algemeen bestuurslid
E-MAIL
ADRES
E info@booosting.nl
NAAM
<
T 010 282 9950
<
9. booosting IN DE PRIJZEN
AAARCHITECTEN WINT ONTWERPWEDSTRIJD POLY PRODUCTS MET
FIETSBANK
BIKES & CHILL
De jury oordeelde verder dat de Haagse ontwerpers de materiaalmogelijk-
heden ten volste hebben benut. Dat geldt voor de vorm én de uitbreidings-
mogelijkheden. De fietsbank bestaat uit losse onderdelen die onderling
geschakeld kunnen worden in een bochtig patroon. Zo ontstaat een vrolijk
beeld terwijl de fietsen aan het oog zijn onttrokken.
AAARCHITECTEN EN PRODUCTONTWERPBUREAU UQ DESIGN HEBBEN MET
BIKES & CHILL DE EERSTE PRIJS BEHAALD IN DE ONTWERPWEDSTRIJD Bikes & Chill is in eerste instantie bedacht voor het plein voor station Den
‘CONSTRUCTIEF EN CREATIEF MET COMPOSIETEN’ VAN POLY PRODUCTS. HET Haag Centaal, maar kan evengoed worden toegepast bij scholen, het strand
GEZAMENLIJKE ONTWERP IS EEN FIETSBANK, EEN COMBINATIE VAN EEN en op recreatieterreinen.
FIETSENSTALLING EN ZITBANK.
Poly Products schreef de prijsvraag uit ter gelegenheid van haar 40 jarig
Uit 45 inzendingen zijn zes ontwerpen genomineerd. De winnaars hielden bestaan. Aan de prijs is een geldbedrag van € 10.000 verbonden om het
zich niet alleen aan de belangrijkste ontwerpvoorwaarde: het toepassen van product verder te ontwikkelen. Van harte proficiat!
een vezel versterkte composiet. De jury prees de ontwerpers van Bikes &
Chill ook vanwege de multifunctionele waarde van het product. Het kunst- ? &
stof omhulsel herbergt een halfverdiepte fietsenstalling, terwijl de buitenzijde Poly Products AA Architecten
09
is vormgegeven als een bank. Hier kunnen mensen uitrusten, een boekje Jeroen vd Vlis Niek van Brussel
lezen of gewoon genieten van de zon. Het ontwerp is daarnaast een aan- 0183-507 150 nvb@aaarchitecten.nl
>
sprekend element in de openbare ruimte. www.polyproducts.nl www.aaarchitecten.nl
<
10. booosting IN DE PRIJZEN
<
<
MAS ARCHITECTUUR EN MARCO HENSSEN ARCHITECTEN
WINNAARS MET DO IT! AWARD
INNOVATIEVE RENOVATIEPROJECTEN
DO IT! is een prijsvraag waarin vijf bouw(ontwerp)teams worden uit- Het Palenstein Vestia project won de Publieksprijs met als motto ‘Op tijd
genodigd een bouwplan te bedenken voor energiezuinige of CO2-neutrale voorsorteren’. De projectgroep ontwikkelde twee concepten om de energie-
woningen. Elk team is samengesteld uit diverse disciplines die vrijwillig prestatie van drie flatgebouwen in de wijk Palenstein in Zoetermeer enorm
hun tijd en deskundigheid inzetten. DO IT! is een initiatief van Vereniging te verbeteren. Het eerste concept is een slimme combinatie van technische
Esprithuis, Projectgroep Duurzame Energie Projectontwikkeling Woning- oplossingen, waarbij retourventilatielucht wordt behouden voor verwar-
bouw (DEPW) en SenterNovem. mingsdoeleinden. Het tweede concept is ingrijpender, maar geeft ook een
nog sterkere kwaliteitsimpuls. Balkons en galerijen worden verwijderd en
Het project Passiefhuis Renovatie Roosendaal leverde de meest interessante vervangen door prefabmodules met een eigen energiesysteem per apparte-
bijdrage aan CO2 reductie, energiebesparing en de ontwikkeling naar energie- ment. De modules vergroten de woningen en leveren ook een interessanter
neutraal bouwen op en won de Juryprijs. De opgave betreft het renoveren en gevelbeeld op.
‘groener’ maken van jaren vijftig woningen met energielabels E en F. De op- Daan ter Avest van aangeslotene MAS architectuur nam
lossing wordt gezocht in toevoegingen aan de woningen, ofwel in ‘Add on’. deel aan Project Palenstein. Aangeslotene Marco Henssen
10
‘Add on’ bestaat uit een bouwkundig en een installatietechnisch deel: het werkte mee aan het renovatieconcept in Roosendaal. De
plaatsen van een isolatiegevel met kozijnen en het installeren van moderne uitreiking vond begin juli van dit jaar plaats.
>
verwarming, ventilatie en een warmwatervoorziening. Allen van harte proficiat!
>
11. n PASSIEFHUIS RENOVATIE ROOSENDAAL
VOEG EEN ISOLATIEGEVEL EN MODERNE VERWARMING PLUS VENTILATIE TOE AAN
ENERGIEVERSLINDENDE NAOORLOGSE WONINGEN.
% PALENSTEIN VESTIA PROJECT ZOETERMEER
ZAAG DE BALKONS VAN EEN GALERIJFLAT (10 HOOG) EN PLAATS ER UNITS MET EEN
ENERGIEBESPAREND SYSTEEM DIE BOVENDIEN MEER WOONRUIMTE OPLEVEREN.
? &
MAS architectuur Marco Henssen architecten
Daan ter Avest Marco Henssen
010 413 6856 010 280 92 84
www.masarchitectuur.nl info@marcohenssen.nl
11
Zie ook: www.esprithuis.nl,
www.senternovem.nl/kompas,
>
www.depw.nl en www.brainport.nl
<
12. booosting AANKONDIGING booosting ABONNEMENT
BOUWREGATTA 09 ABONNEMENT
B NIEUWSBRIEF
ooosting platform voor koplopers in bouwinnovaties pro-
fileert en oriënteert zich graag breed. Reden om deel te nemen
aan de Nederlandse Bouw Regatta 2009 met een zeer De nieuwsbrief wordt u vanaf de volgende editie alleen toegezonden als u
innovatief schip. De Team Heiner 38 (TH38) een supersnelle zich hierop abonneert. Dit kan door een machtigingsformulier in te vullen.
zeewaardige zeilboot met kantelkiel. De TH38 wordt Voor slechts € 25 per jaar blijft u dan verzekerd van informatie over
bescheiden omschreven als ‘Een verademing in de actuele bouwontwikkelingen. Een machtigingsformulier is u toegestuurd
kielbootzeilsport’. Booosting biedt u de unieke kans met twee ervaren met de vorige nieuwsbrief, editie #97 mei 09.
wedstrijdzeilers te trachten sneller te varen dan de wind!
U kunt ons tot 1 oktober een machtiging tot automatische incasso
AANKOMST BOTEN donderdag 3 september afgeven. Zo niet dan is dit helaas de laatste keer dat u de Booosting
OEFENEN donderdagmiddag 3 september nieuwsbrief ontvangt.
ZEILEN vrijdag 4 september 2009
LOCATIE IJsselmeer, vanuit Enkhuizen Booosting Aangeslotenen blijven
KOSTEN € 900,- (excl. btw) de nieuwsbrief gratis ontvangen.
Dit is één van de voordelen van
Een unieke gelegenheid om met de TH 38 onze bedrijven én Booosting in het Booosting aangeslotenschap
de picture zeilen! Laten wij er met elkaar als zeilende Booosting aangeslo- en inbegrepen bij de jaarlijkse
tenen een fantastische netwerkzeildag van maken! contributie. Zeker weten of u al
Inschrijven kan nog via de antwoordkaart of via info@booosting.nl bent aangesloten? Kijk op pagina
15 van deze nieuwsbrief.
?
Booosting Voor meer informatie of het aanvragen van een nieuw formulier
Berend Groeneveld, verwijzen wij u naar: info@booosting.nl en www.booosting.nl.
penningmeester
info@booosting.nl Een digitale nieuwsbrief en een nieuwe website zijn in
berendg@Interdamprojects.nl de maak! Het bestuur hoopt dat u positief reageert.
Met vriendelijke groet,
12
+
www.teamheiner38.com/home Berend Groeneveld, penningmeester
<
www.bureaudebont.dazzleware.nl
<
13. booosting AFSTUDEEROPDRACHT
AFSTUDEERSCRIPTIE
SLIMRENOVEREN
INTEGRALE BENADERING
Essentieel in de studie SlimRenoveren is de multidisciplinaire benadering ENERGIEVERBRUIK
van het bouwproces. Er is aandacht voor alle betrokken partijen: de woning- De units zijn geïsoleerd en kunnen
corporatie, de bewoner, de architect, de overheid én de bouwer. worden voorzien van nieuwe, energiezuinige
SlimRenoveren is een toolkit waarmee woningcorporaties en architecten aan installaties. Een flexibel en aanpasbaar leidingverloop garan-
de slag kunnen om een grootschalige renovatie van naoorlogse rijtjes- deert flexibiliteit voor de toekomst. Om het totaal energiegebruik van de
woningen snel en met aandacht voor de bewoners uit te voeren. woningen te verminderen, kan in de woning na-isolatie worden toegepast en
enkel glas worden vervangen door dubbelglas.
ONTWERPVRIJHEID
SlimRenoveren is een geprefabriceerd bouwsysteem. In zeer korte tijd kan Doris de Bruijn en Sean Vos zijn 18 juni jl. afgestudeerd op dit onderwerp aan
een woning met units worden uitgebreid, zonder veel overlast. Dit kan aan de faculteit Bouwkunde van de TU/e. Van harte proficiat!
de voor- en de achterzijde plaatsvinden. De constructieve opbouw van het
systeem is vast. Het systeem biedt architecten mogelijkheden om een ?
nieuwe invulling te geven aan de beeldkwaliteit van naoorlogse wijken, met Doris de Bruijn en Sean Vos
13
behoud van respect voor de bestaande bouw. Door materiaalkeuze van de doris@slimrenoveren.nl
gevelafwerking en de invulling van de gevelpui kan de uitstraling worden sean@slimrenoveren.nl
>
beïnvloed. Bovendien is de individuele keuzevrijheid van de bewoners groot. www.slimrenoveren.nl
<
14. booosting
FIRST
boook
READ THIS
Dit is de imaginaire Flyangle Case waarin een revolutionair vliegtuig wordt
ontworpen.
Het boek eindigt met een First-Aid
survival kit met schema’s en moge-
SYSTEMS ENGINEERING IN PRACTICE lijke trajecten, waar alleen de topics
nog van ingevuld hoeven te worden.
Systems Engineering is geen exacte wetenschap, noch garandeert het volgen Hoofdstukjes als Principles of
van dit proces een goede uitkomst. Het is een ontwerpsteun gebaseerd op Failure zijn smakelijk ingevoegd.
aannames, en vooral een medium voor communicatiemanagement. Het is Onder het kopje Hero worden grote
handig bij grote ontwikkelingsprojecten waar een veelheid van verschillende vernieuwers als Akio Morito be-
persoonlijkheden en instituten geregisseerd moet worden. Handig als je een schreven, die als CEO van Sony de
tunnel onder de Straat van Gibraltar wilt maken of een nieuw vliegtuig wilt Walkman op de markt. Citaten als
ontwikkelen. Veel aangehaald materiaal is ontleend aan de luchtvaartindustrie. van Thomas Edison (1847 - 1931)
geven de lezer hoop: I have not
First Read This is het resultaat van een miniconferentie in 2007, gehouden failed, I’ve just found 10,000 ways
door een kleine groep specialisten van verschillende afkomst. Hun interesse- that don’t work.
gebieden zijn herkenbaar in de tekst en presentatie. Ed van Hinte en Michel
van Tooren zijn de schrijvers, Erik Wong deed het graphic design en Eva Het boek biedt serieuze kost door
Heisterkamp de image research. Srinisa van Raghunathan van de University de vele feitjes en zijn thema. De
of Belfast, en Adriaan Beukers zijn engineering/aerospace researchers. Van lichtvoetige wijze van presenteren,
Hinte schreef eerder met Beukers het boek Lightness. Hij specialiseert zich maakt het evenwel tot een goed ‘bladerboek’. Een leuk cadeau, dat snel
in licht bouwen. First Read This is net als Lightness, een lichtvoetige op- inzicht biedt in holistische en op de toekomst gerichte processen.
somming van ideeën en feiten, vlot gepend in de puntige Van Hinte stijl.
Karel Vollers, secretaris
Het boek bespreekt nieuwe ontwikkelingsstrategieën en licht deze toe met
veel schema´s en termen. Het heeft drie delen. Het begint met een toolbox,
waarin bondig de ins and outs van doelen, scenario’s en valkuilen worden AUTEURS Ed van Hinte en Michel van Tooren
behandeld. De schrijvers hebben een bijna wellustig oog voor het verwoor- UITGEVER 010 Publishers
den van een proces. De hoofdstukken But First Read This, The Perfect TAAL Engels
14
Formula, Reasonable Doubt, The Holistic Refinement of Things, The ISBN 978 90 6450 643 7
Hereafter en enkele bijlagen als Encore´s zijn gecentreerd om het midden- JAAR 2008
>
ste deel van het boek. PRIJS € 24,50
<
15. booosting AANGESLOTENEN
NIEUWAANGESLOTEN ADVIES- EN CONSTRUCTIEBUREAUS > ABT adviseurs in
bouwtechniek > Aldus bouwinnovatie > Arcadis > Arsycon > Corsmit
Raadgevend Ingenieursbureau > dgmr raadgevende ingenieurs > DHV Bouw
Arsycon en Industrie > Ecofys > Façade Consulting & Engineering > GeNie Consult en
Partners > IBS Consultants > InnoBuild > InnoExperts > Interdam Projects >
Contactpersoon: Klaas Schoustra, directeur-adviseur
MetzConsult > RGD, directie Advies en Architecten > Schoonderbeek &
Atalanta 20 Partners Advies > Ingenieursbureau Zonneveld <
5121 MS Rijen
T 0161 233161 PRODUCTIE- EN BOUWBEDRIJVEN > Alcoa Architectuursystemen >
M 06 5115 4018 Bayards Aluminium Constructies > BIK Bouwprodukten > BRS Building
info@arsycon.nl Systems > Corus Bouw > Holland Composites Industrials > Holonite >
www.arsycon.nl Hunter Douglas Construction Elements > Legrand Nederland > Limelight >
Mat Afbouw > MBI > De Meeuw Oirschot > Mertens Groep > Octatube
Space Structures > Oskomera > Plastica Plaat > Platinox Special Products >
Polyblock > Poly Products > Rockwool > Sapa Building System > Trespa
Arsycon is een advies- en projectmanagement bureau voor glas en gevel- International > Ubbink Nederland > Vastbouw Oost > Zoontjens <
constructies.
ARCHITECTENBUREAUS > AA Architecten > Archipel Ontwerpers
Arsycon staat voor architectuur, synergie en constructies. Mijn missie is om > Architectenburo Agterberg > Arconiko Architecten > AREA architecten >
Atelier PRO > van der breggen architecten > Böhtlingk architectenbureau
samen met bouwpartners, lichte gevels en daken te realiseren waar architec- > architectenbureau Cepezed > EGM Architecten > Henket en partners
tuur, constructie en uitvoering nadere afstemming nodig hebben. Synergie architecten > Marco Henssen Architecten > MAS architectuur > Mei
willen we behalen door een integrale benadering vanuit de maakbaarheid, Architecten en Stedenbouwers > Architecten Van Mourik > MoveYou >
bouwtechniek, kosten, duurzaamheid en de projectorganisatie. Piode ontwerp- en adviesbureau > RPHS architecten > Martin W. Smit
architects > Jan Timmers > Verburg Hoogendijk Architecten >
Schoustra: ‘Het netwerk van Booosting is voor mij als oprichter van Arsycon Han van Zwieten Architecten <
vertrouwd terrein. Vanuit diverse functies in het bedrijfsleden heb ik mijn INDUSTRIEEL ONTWERPBUREAUS > Creative Constructions >
passie voor innovatie in het verleden vorm kunnen geven met andere Designers ‘N Associates | DNA <
Booosting aangeslotenen. Voorbeelden hiervan zijn de Infra+ vloer en het
glazen Jinso paviljoen op de Arenaboulevard in Amsterdam. Ik wil graag een BRANCHE-ORGANISATIES > Bouwen met
bijdrage blijven leveren aan bijzondere projecten. Als zelfstandig adviseur wil Staal > Cement&BetonCentrum > Centrum Hout >
ik mijn eigen horizon ook blijven verbreden.’ VMRG <
15
ONDERWIJS > TU Delft, vakgroep
Bouwtechnologie > TU Eindhoven, faculteit
Bouwkunde < <
>
<
16. booosting COLOFON booosting AGENDA 2009
GROOTHANDELSGEBOUW UNIT A7.006
BEZOEKADRES: STATIONSPLEIN 45 ROTTERDAM BIJEENKOMSTEN
POSTADRES: POSTBUS 386 3000 AJ ROTTERDAM 3+4 september Nederlandse Bouwregatta 2009 (Zie pag 12 )
TELEFOON 010 2829 950 TELEFAX 010 2829 813 22 + 24 Architectenworkshop Gegoten Composietsteen [AVA]
E-MAIL INFO@BOOOSTING.NL SITE WWW.BOOOSTING.NL september PP Gevelbouw Ochten (Zie pag 01-02 van deze nieuwsbrief)
29 september Themameeting Innovatieve Contractvormen, Ministerie
<<<
CONTACTPERSOON
van Financiën Den Haag (Zie pag 03-04 )
Jolanda Steenhouwer
BEREIKBAAR 16 oktober Projectbezoek nieuw bestuurscentrum Rabobank Utrecht
(Zie pag 05-06 )
maandag en donderdag 9.00-14.30 uur en dinsdag 9.00 - 17.30 uur
ooo
REDACTIE 10 november Kunststof composieten in de bouw deel II bij NPSP
Jolanda Steenhouwer december Innovaties uit de kas(t)
VORMGEVING Kennisuitwisseling agrosector - bouw
Patricia Brouwer Design IN DE PLANNING architectenpresentatie - Biomimicry (learning from
DRUK nature) - Booosting Branchevreemd Zweefvliegtuigfabriek Duitsland -
Drukkerij Impressed Centraal Staal - Corus IJmuiden - zonne-energie
MET DANK AAN Daan ter Avest, Marion Baardmans, Doris de
[AVA] Alleen voor Booosting aangeslotenen
Bruijn, Niek van Brussel, Nienke Dijkstra, Bert Heijnen, Majorie
Jans, Paul Jas, Ingeborg Kruit, Rens Metz, Marc van Roosmalen,
Klaas Schoustra, Sean Vos, Gerrit de Vries, Dianta Wilmsen
booosting Op 31 augustus 1988 is Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie opgericht vanuit een gecombineerd initiatief van
industrie, industrieel ontwerpers en architecten. Booosting heeft zich als doel gesteld het proces van vernieuwing en verbetering in
de bouw wezenlijk te versnellen; daarvoor wil zij ideeën en projecten op het gebied van Onderzoek, Ontwerp en Ontwikkeling initiëren
en faciliteren. Door haar structuur en de stimulerende en activerende initiatieven die zij ontplooit heeft Booosting een unieke positie binnen de bouw verworven. Aangeslotenen
wordt de gelegenheid geboden om hun eigen bouwwereld te vergroten door ervaringen te delen, ideeën op te doen en banden aan te gaan met aanpalende disciplines.
voorzitter Atto Harsta Aldus Bouwinnovatie
vice-voorzitter Martin Smit Martin W Smit Architects
BESTUUR
penningmeester Berend Groeneveld Interdam Projects
secretaris Karel Vollers TU Delft, faculteit Bouwkunde
16
algemeen lid Esther Hebly Oskomera Gevelbouw
algemeen lid Iwan van Bochove Ecofys
algemeen lid Robert Winkel MEI architecten en stedenbouwers
studentbestuurslid Jasper Moelker
> TUD Bouwkunde/Bout
<