doks

2. Карт хувилах чимэглэх

3. Каталогуудыг чимэглэх

4. Каталог ашиглах сурталчилхад тусламж болох гарын авлага боловсруулах

5. Каталог өргөжүүлэх

7. Номзүйн бичилтэнд редакц хийж зайлшгүй тохиолдолд электрон каталогоос тэдгээрийг хасах

8. Төрөл бүрийн лавлагаагаар болон мэдээллийг түүвэрлэн түгээхээр ярианы эсвэл багцалсан горимд мэдээллийн эрэл хайлтыг хйих

9. Номзүйн өгөгдлийг каталогийн карт номзүйн гарын авлага тогтоосон мэдээллийн тайлан зэрэг хэлбэрээр хэвлэх

11. үсэг дараалалаар, төрөл ангиар, зүйчилсэн аргаар;

12. Тусгагдсан баримтуудын хэлбэрээр (ном өгүүлэл г.м)

13. Тусгагдсан фондуудаар нэг (номын сангийн электрон каталогийг эсвэл нэгдсэн электрон каталогийг).Электрон каталогийн санамжинд номзүйн бичилтийн хэмжээнээс гадна электрон каталогт номзүйн бичилтүүдийг оруулахад хяналт тавих үүрэг гүйцэтгэгчийн тусламжтайгаар хйигдэх МХХний толь бичиг зохиогч хам зохиогчдын нэрс цувралын гарчгууд гэх мэт.<br />Мөн электрон каталогт үгийн үндсээр хайлт хийж уншигч хэрэгтэй мэдээллээ олж авах боломжтой байдаг <br />Хэрэглэгчийн харилцан яриа ба электрон каталог нь (цэс) болон (заавар)ын тусламжтайгаар хийгдэнэ <br />Электрон каталогт мэдээллийг хүргэгч гол хэрэгслүүд нь соронзон туузууд дискет хатуу дискүүд компакт дискүүд (CD),CD ROM дискүүд болно <br />Компакт дискнүүд нь зөвхөн бичмэл мэдээллүүдийг агуулаад зогсохгүй мөн видео дүрслэл авианы дагалдал (яриа эсвэл хөгжим) болон бусад мултьмедийн хэрэгслийг агуулна <br />Персонал компютерүүдтэй нийцэж мэдээллийн ихээхэн багтаамжийг агуулж байгаа компакт дискнүүд нь мэдээллийн хайлтын найдвартай удаан хадгалах хэрэгсэл болдог <br />Картын сангийн зохион байгуулалт<br />Номзүн картын сан нь байнга шинэ мэдээ баримтаар баяжиж хуучирсан материал нь хасагдаж байдаг онцлог талтай билээ Картын санд сүүлийн 2 3 жилийн материал тусгагдах ёстой Карт байрлуулах үедээ шинэ салбар анги нэмэх хуучирсан материал хасах зэрэг цаг үеийн редакц хийнэ<br />Номзүйн картын сан нь төрөл ангийн каталогийн хавсралт үүргийг гүйцэтгэх ба ихэнх тохиолдолд түүний нэгэн адил зохион байгуулагдана<br />Картын санг нийтийн номын сангуудад өөр өөрийн уншигчдын <br />бүрэлдхүүн фондын бүрдүүлэлт зэргийг харгалзан янз бүрийн хэлбэрээр байгуулж болдог Үүнд: <br />a/. Нийт уншигчдын сонирхлыг бүрэн хамарч чадах сонин сэтгүүлийн өгүүллийн ерөнхий картын сан <br />б/. Шинжлэх ухааны мэдлэгийн салбар ба тусгай асуудлыг хамарсан сэдэвчилсэн картын сан<br />в/. Ном зохиолын онцлог хэлбэр буюу материалд зориулсан тусгай картын сан (шүүмжийн картын сан намтрын картын сан зэрэг)<br />г/. Орон нутгийн картын сан <br />д/. Шинэ номын картын сан гэх мэт. <br />Ерөнхий картын санд <br />УИХ засгийн газрын хууль тогтоолууд шинжлэх ухааны бүх салбарын гол өгүүллэгүүдийг түүвэрлэн ангилж оруулахаас гадна уншигчдад чухал хэрэгцээтэй тогтмол хэвлэлд нийтлэгдсэн зүйлс төр засгийн удирдагчдын хэлсэн үг улс төр эдийн засгийн чухал асуудал гадаад бодлогын өгүүлэл зэрэг нь тусгагдаж өгнө<br />Ерөнхий картын санд материалыг номын сан номзүйн ангилалын үндсан дээр хийгдсэн Монгол улсын тогтмол хэвлэлийн өгүүллийн картын санг номын сан номзүйн ангиллын ННА системээр ангилах нэгдсэн журмын дагуу шинжлэх ухааны мэдлэгийн салбараар ангиллын үндсэн болон дэд салбар ангиудад хийж байрлуулна Анги сэдэв дотроо материалын үсгийн дарааллаар эсвэл оны тонгоргосон байдлаар байрлагдана <br />Картын сангийн материалыг мэдлэгийн салбараар хэтэрхий нарийвчлан ангилах шаардлагагүй<br />Сэдэвчилсэн картын сан<br />Онцлог нь янз бүрийн хэвлэлийг нэг асуудал болон сэдвээр мөн хоорондоо холбоотой хэсэг бүлэг асуудлаар хурдан шуурхай сурталчлах боломжтойд оршино <br />Сэдэвчилсэн картын сангийн сэдвийг сонгохдоо тухайн цаг үеийн үйл явдал нөхцөл байдалтай уялдуулна Тухайлбал “Ногоон хувьсал” хөтөлбөртэй холбогдуулж “айл өрх” бүр хүнсний ногоо тарьцгаая сэдвийн доор төрөл бүрийн хүнсний ногоо хэрхэн тариалах талын ном, хэвлэл, өгүүлэл, материалыг тусгаж өгнө. Үүнд; гадаад дотоодын ном, товхимол, сэтгүүл, сонин болон эдгээрийн доторхи өгүүлэл лавлах материал аргачилсан зөвлөмж зэрэг тодорхой бүтээлүүд оруулна Мөн түүнчлэн Улсын хэмжээнд зохиогдож буй ямар нэг том арга хэмжээний хүрээнд тухайлбал Боловсрол болон Соёлын жилийн хүрээнд боловсрол сурган хүмүүжүүлэх ухааны соёлын бүхий л салбар асуудлыг тусгасан материалаар сэдэвчилсэн картын сан зохион байгуулж болох юм Тэрчлэн “зах зээлийн эдийн засгийн талаар юу унших вэ”? “таны хэлний боловсролд” “Монгол Улсын гадаад харилцаа” гэх мэт сэдвүүд байж болно.<br />Каталогжуулалтын техник ажиллагаа<br />үндсэн тодорхойлолт<br />Каталогжуулалт гэдэг нь номын сангийн каталогуудыг буй болгох үйл ажиллагааны цогц юм Каталогийн ажиллагаанд номын сангийн тодорхой дүрэм стандартын дагуу номзүйн бичилтийг хийх каталогт картыг байрлуулах фондын бүтэц ба агуулгыг нээн илрүүлж ажлууд ордог <br />Номын сангийн фонд төрөл бүрийн хэвлэмэл болон хэвлэмэл бус (цахим бичил) хэлбэрийн ном хэвлэлээс бүрддэг тул каталогуудыг уламжлалт картын хэлбэрээр болон машинаар унших буюу электрон хэлбэрээр зохион байгуулдаг <br />Каталогжуулалт нь каталогжуулах техник үйл ажиллагаар каталогийн тогтолцооны дагуу баримтыг задлан шинжилж нэгдтгэн дүгнэж боловсруулах каталогуудыг зохион байгуулах хөтлөх редакц хийх ажлуудыг агуулна<br />Баримтыг боловсруулах ажлыг номын сангуудын сүлжээ мэдээллийн төвүүдэд ашиглахад зориулан төвлөрсөн аргазүйн төвд ба аргазүйн төвийн удирдлагын дор номын сан дээр хийдэг <br />Төвлөрсөн каталогжуулалтын бүтээгдхүүн нь каталогийн картын цогц бүрдэл бөгөөд баримтыг хэвлэх явцдаа уг баримтын шифр болон баримтын товч агуулгыг тусгаж тодорхой төрлийн фонд каталогийн төрлүүд номын санамж өгөх жагсаалтуудыг тусгасан картыг хавсаргасан байдаг <br />Төвлөрсөн каталогжуулалт уламжлалт (цаасан) хэлбэрээр машинаар унших (диск соронзон тууз CD болон бусад мэдээлэл түгээгч) хэлбэрээр байж болно <br />Каталогжуулалтын үндсэн үйл ажиллагаанд баримтыг задлан шинжилж нэгтгэн дүгнэж боловсруулах үйл ажил болох номзүйн<br />Дүгнэлт<br />Каталог нь мэдээллийн хайлт болон хадгалалтанд зориулагдсан мэдээлэл хайлтын системийн нэг төрөл юм<br />Каталог бол номзүйн бичилтийг агуулсан зүйчилсан гарчгийн үсэг дараалалаар байрлагдсан хайлтын аппарат юм<br />Номын сангийн практикт ихэнхдээ зүйчилсэн каталогийн картын хэлбэрийг ашигладаг <br />Каталог нь тэмдэгт харилцааны мэдээлэл хайлтын болон сурган хүмүүжүүлэх үүргийг гүйцэтгэдэг Каталогийн шүүгээний гадаад чимэглэлд шошго хаягууд хамрагдана Шошгон дээр тухайн шоголд хамрагдах номзүйн бичилтийн эхний ба сүүлийн гарчгийг болон шоголын дугаарыг зааж бичнэ<br />Каталогийн гадаад чимэглэл нь тухайн номын сангийн номын сан номзүйн сурталчилгаа мэдээллийн тогтолцоотой шууд холбоотой байна<br />Мөн каталогийн шүүгээн дээр ямар төрлийн болохыг нь бичиж өгөхөөс гадна хүний нүдэнд тусч харагдахуйц газар уг каталогийн бүтэц агуулгын тухай мэдээ бүхий тайлбар санамж сануулгыг байрлуулна Каталогийн хайлтыг хэрхэн хийх тухай уншигчдад мэргэшүүлэхдээ тодорхой схем графикийг жишээ татан гаргаж каталогийн зохион байгуулалтын зарчмуудыг каталогийн дэргэд номын санчид өөрсдөө санамж өгөх хэлбэрээр юм уу эсвэл уншигчийн сонирхсон ном зохиол сэдвийг хайх явцад түүнд туслах маягаар тайлбарлах нь илүү үр дүнтэй байдаг <br />Каталогийн хөтлөхөд номын санд байгаа каталогуудын тогтолцооны тухай дүрэм паспортын үндэслэл болон бусад аргачилсан материалууд нь тус ажлыг хийхэд ихээхэн хөнгөвчилж өгдөг <br />Каталогт орж байгаа нэр томъёоны утгыг тодорхойлох ойролцоо үгсийг гаргаж өгөх ижил утгатай үгүүдийн сонголтыг хийхэд лавлах хэвлэлүүд болох нэвтэрхий толь бичиг товчоолсон толь бичиг ганц сэдэвт зохиолууд номын хэвлэмэл картууд зэрэг нь ихээхэн нэмэр болдог<br />Каталогийн дотоод чимэглэлд карт байрлуулах ялгагч хийх ажлууд багтана<br />Каталогийг зохион байгуулахад карт бичих нэгдсэн зарчим баримтлах бөгөөд нэмэлт бичилтүүд каталогт тусгагдахгүй гарчгийн картын ар талд бичиж болно Эсвэл картны нүүрэн талд бичилтийн дээд хэсэгт улаан бэхээр бичиж болдог Хэвлэмэл ном гарсан явдал нь ном тодорхойлох арга зүйн өмнө шинэ зорилтыг дэвшүүлэн тавьсан юм. Номыг тодорхойлохдоо бусад номноос ялгагдах мэдээнүүдийг оруулах шаардлага бий болсон тухайлбал хэвлэгчидын нэр хаана хэвлэгдсэн хэдэн онд хэвлэгдсэн бэ гэх зэргийг заах болсон<br />Хэрэв ном хоёр ба түүнээс дээш гарчгийг авч байгаа бол номзүйн бичилтийг хувилах ба карт бүрт гарчгаас зөвхөн нэгийг нь зааж бичнэ Энэхүү чимэглэлийн арга нь олон тооны ялгагчийг шаарддаг боловч каталогт зөвхөн тэдгээрийн тусламжтайгаар баримжаа хийдэг учраас картны нүүрэн талд улаан бэхээр тодотгож өгөх нь илүү тохиромжтой байдаг Гарчгийн бичилтийн 2р босоо шугамнаас эхлэх бөгөөд дараах мөрийг бичихдээ баруун талд нь 0.5 см үлдээн үргэлжлүүлнэ <br />Номзүй<br />1. Цагаач Н.<br /> Эрдмийн сувд .- УБ ., 2008 он<br />2. Оюунгэрэл З.<br /> Номын сан-Мэдээллийн төвийн автоматжуулалт<br />3. Цэцэгмаа С.<br /> “Номын сангийн ангилал, каталоги.- УБ., 2003он<br />4. Орчин үе-Номын сан.- УБ.,2001 он<br />5. Бурмаа Х.<br /> Дэлхийн алдартай номын сангууд .- УБ., 2010он <br />