1. A- KARANLIKTA GÖREBİLİR MİYİZ?
Çevremizdeki varlıkları duyu organlarımızla
algılarız.gözlerimiz en önemli duyu
organlarından biridir. Çevremizdeki olayları ve
varlıkları gözlerimizle fark ederiz.
Çevremizdeki cisimleri görebilmek için ışığa
ihtiyaç duyarız.Ortamdaki ışık yeterli ise
cisimleri net görürüz.Işık miktarı azaldıkça
cisimlerin görmede zorlanırız.Karanlık bir
ortamda varlıkları göremeyiz.Görme olayın net
gerçekleşebilmesi için ışık miktarının normal
seviyede olması gerekir .Işık miktarı az olan
ortamlarda olduğu gibi gereğinden fazla ışık olan
ortamlarda da görme zorlaşır.
2. A-KARANLIKTA GÖREBİLİR
MİYİZ?
Güneş ışığın ulaşamadığı karanlık mekanları ve geceleri insanlar
etraflarını görebilmek için bazı araçlar kullanır.
Yerin yüzlerce metre altındaki madenleri güneş ışığı
ulaşamaz.burada çalışan madenciler önlerini görebilmek için
baretlerindeki lambaları kullanırlar.
Araç kullanan insanlar geceleri yolu görebilmek için araçların
farlarını kullanılır.
deniz kenarında bulunan deniz fenerleri karanlıkta gemilere yol
verir.
Uçaklar gece piste inebilmek için pistin kenarlarındaki
ışıklandırmadan yararlanır.
Işık sadece etrafımızda aydınlanması için gerekli değildir.
Bitkilerin besin ve oksijen üretebilmesi için ışık gereklidir.bitkiler
güneş ışığını enerji kaynağı olarak kullanır. Bitkinin
yapraklarında üretilen besin ve oksijen diğer canlıların
hayatını devam ettirebilmesi için gereklidir.
Işık,yeryüzündeki canlıların yaşam kaynağıdır.
3. B-ÇEVREMİZDEKİ IŞIK
KAYNAKLARI
Işık görmeyi sağlayan bir enerji çeşididir.
Her ışık bir kaynaktan yayılır.
Işık yayarak çevresini aydınlatan cisimlere ışık
kaynağı adı verilir.
dünya `nın güneş gören kısımlarında gündüz
yaşanır.gündüz güneş ışığı sayesinde çevremizi
görebiliriz.
Dünyan`nın en büyük ışık kaynağı güneştir.
Yıldızlar, ampül , gaz lambası ,mum ,yanan
meşale ,ateş böceği de birer ışık kaynağıdır .ışık
kaynakları kendiliğinden görülebilir.
4. B-ÇEVREMİZDEKİ IŞIK
KAYNAKLARI
Doğada var edilen ve kendiliğinden ışık
üreten varlıklara doğal ışık kaynağı adı
verilir.
Ateş böceği,güneş,yıldızlar,şimşek ve
yıldırım doğal ışık kaynaklarıdır.
insanlar tarafından üretilen ışık
kaynaklarına yapay ışık kaynağı adı
verilir.
Mum, ampül, otomabil farı, gaz lambası,el
feneri ve meşale yapay ışık kaynaklarıdır.
5. B-ÇEVREMİZDEKİ IŞIK
KAYNAKLARI
Güneş ,mum alevi ve yanan ampül sıcaktır.bu ışık kaynakları ile
birlikte ısı da yayar.
Havanın bulutsuz ve açık olduğu gecelerin bazılarında ay sayesinde
etrafımızı kısmen görürüz.ay bir ışık kaynağı değildir. Ay,güneş
´ten aldığı ışığı yansıtır.
Işık üretmedikleri halde etrafımızdaki varlıkları görebiliriz.ışık
kaynağı olmayan cisimler, bir ışık kaynağından ışık alarak
görünürler.
Bir cismin görülebilmesi için cisimden gözümüze ışık gelmesi
gerekir.
Trafik levhaları ışık yaymadığı halde geceleri ışık yayıyormuş gibi
görünür.
Trafik levhaları özel maddelerle kaplanır.bu sebeple trafik levhaları
üzerlerine ışık geldiği zaman diğer cisimlerden daha parlak
görünür.bu tür cisimleri aydınlatılmış cisimler adı verilir.
Ampüller farlı güçlerde üretilir. Ampüllerin gücü arttıkça yaydıkları
ışık, güçlü ve parlak olur.
6. C-GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE
AYDINLATMA
Teknolojinin gelişmesiyle bilim insanları değişik teknikler
kullanarak çok değişik tiplerde aydınlatma araçları geliştirmişler.
Aydınlatma teknolojisi ateşin keşfiyle başlamıştır.bundan yaklaşık
20.000 yıl önce insanlar,reçine ve odun parçalarını kullanarak
meşale yapmıştır.
Bundan yaklaşık 5000 yıl önce Sümerler yağ lambalarını
kullandılar.
1876 yılında gaz lambaları ilgiltere ve almanya ´da evlerin
aydınlatılmasında kullanıldı.
1800´lü yılların başında gaz lambaları şehirlerde kullanılmaya
başlandı.
1800-1900 yılları arasında yağ lambalarında , balina yağı kullanıldı.
lewis howard latimer karbon filaman kullanarak uzun ömürlü
ampülü icat etti.
Thomas edison 1879 yılında ampülü icat etti.
1911 yılında tungstenden yapılan lamba icat edildi.
1927 yılında floresan lamba icat edildi.
1980 yılında halojen lambalar icat edildi.
7. C-GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE
AYDINLATMA
Ampüller;ısınan tellerin ışık yayması ilkesine göre çalışır.
Ampüllün içerisinde çok ince teller bulunur.telden geçen elektrik ,teli
ısıtarak ışık yaymasını sağlar.
Normal ampüller elektriği çok az bir kısmını ışığa çevirir.floresan lambalar
normal ampüller göre verimlidir.
D-yaşamımızı etkileyen aydınlatma
Son yıllarda aydınlatma teknolojilerinden büyük gelişmeler olmuştur.bu
durumun toplumların yaşam tarzları üzerinde etkileri olmuştur.
Şehirler,caddeler,sokaklar,parklar,ve bahçeler ışıklandırma seyesinde
aydınlatılmaktadır.
Yaşadığımız mekanların hemen hepsinde aydınlatma teknoloji ürünleri
görmekteyiz.
Ev, hastane, okul,iş yerleri ,hava alanı ve yollar aydınlatma teknolojisiyle
aydınlatılmaktadır.
Aydınlatma teknolojileri bu kadar gelişmeseydi;
1-insanlar geceleri seyahat edemezdi.
2-geceleri fabrikalarda üretim yapılamazdı.
3-okul ve hastane gibi yerlerde faaliyetler olmazdı.
8. IŞIK DA ÇEVREYİ ETKİLER Mİ?
Aydınlatma teknolojileri hayatımızı kolaylaştırır.ancak doğru
kullanılmadığında aydınlatma zararlı da olabilir.
Gereksiz ve aşırı kullanılan aydınlatma ışık kirliliğine sebep
olur.
Şehirlerin ,sokakların aydınlatılması gök bilimcilerin gök
yüzünü incelenmesi zorlaşmaktadır.bu sebeple gözlem
evleri şehirlerden uzak ve yüksek yerlerde kurulmaktadır.
Işık kaynaklarının yanlış konumlandırılması hem gereğinden
fazla ışık kullanılmasına hem de ortamın yeterli şekilde
aydınlatılmasına sebep olmaktadır.
Ampüller farklı güçlerde üretilir.aydınlatılacak yerin
büyüklüğüne uygun güçte ampüller kullanılmalıdır.
Işık ihtiyacı az olan yerlerde gücü az olan ampüller
kullanılarak hem ışık kirliliği hem de gereğinden fazla
enerji tüketimi önlenir.
10. 1-aşağıda verilen soruları kutucuklara göre
cevaplayınız. Soruları cevaplarken
kutucuklardaki harfleri kullanınız.
11. SORULAR
1-hangileri ışık kaynağıdır?.......................
2-hangileri doğal ışık kaynağıdır?.................
3-hangileri yapay ışık kaynağıdır?...............
4-hangileri aydınlatılmış cisimdir?................
5-hangileri geçmişte kullanılan ışık kaynaklarıdır?.....................
6-hangileri günümüzde kullanılan ışık kaynaklarıdır?................
7-hangisi canlı bir ışık kaynağıdır?..............
8-hangisi ışık kaynağı olmadığı halde ışık yayıyormuş gibi görünen gök
cismidir?.....................................
9-hangisini edison icat etmiştir?........................
10-hangisi dünya ´yı aydınlatan en büyük ışık kaynağdır?...................
ŞIKLAR
A -kandil E-ayna ı-gaz lambası m-aliminyum folyo n-yıldız r-abajur u-
metal kaşık
B-florasan F-el feneri i-ateş böceği j-otomobil farı o-şimşek s- sokak lambası
C-mum G-cam l-ay k- ampül ö-yanan kibrit t-trafik lambası
D-reflötör h-güneş p-yıldırım ü-maşale
v- göz
13. SORULAR
1) Varlıkları görebilmemiz için ne gereklidir?
A) Ses B) Işık
C) Enerji D) Güneş
14. 2)Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağına
örnektir?
A) Kuş sesi B) Şelale
C) Sinek vızıltısı D) Telefon
15. 3)Aşağıda verilenlerden hangisini yapmak göz
sağlığımız için önemlidir?
A) Televizyonu yakından izlemek.
B) Kitapla göz arasında 35-40 cm bırakmak.
C) Bilgisayarı uzun süre kullanmak.
D) Fazla ışıkta kitap okumak
16. 4)Aşağıdakilerden hangisi ses kirliliğine neden
olur?
A) İnşaat çalışması B) Kuş sesi
C) Rüzgâr D) Yaprak hışırtısı
17. 5)Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan
sağlığı üzerindeki etkilerinden biri değildir?
A) Anlamayı güçleştirir.
B) Sinirli ve gergin olmaya neden olur.
C) Görme duyumuzu engeller.
D) İşitme kaybına neden olur.
18. tebrikler doğru cevap
2. soruya geçmek için tıkla
3. soruya geçmek için tıkla
4. soruya geçmek için tıkla
5. soruya geçmek için tıkla
19. Üzgünüz yanlış cevap
1.soruya dönmek için tıkla
2.soruya dönmek için tıkla
3.soruya dönmek için tıkla
4.soruya dönmek için tıkla
5.soruya dönmek için tıkla
