1. ตกหลุมรัก

2. แนวคิดที่มาและความสาคัญ
การตกหลุมรัก เป็นอาการที่เกิดขึ้นทั้งในคนและสัตว์ ซึ่งแต่ละคนก็จะมี
อาการแตกต่างกันไป แต่ไม่สามารถบอกได้ว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร และกระบวนการ
เกิดเป็นอย่างไร คณะผู้จัดทาจึงคิดที่จะค้นคว้าเรื่องการตกหลุมรักเพื่อคลายความ
สงสัยในบางปัญหาได้

3. วัตถุประสงค์ของการค้นคว้า
1. เพื่อศึกษากระบวนการเกิดของอาการตกหลุมรัก
2. เพื่อศึกษาพฤติกรรมภายนอกที่เห็นได้ชัดเมื่อเกิดอาการตกหลุมรัก
3. เพื่อนาความรู้ที่ได้มาเผยแพร่

4. ขอบเขตของการศึกษา
สิ่งที่สามารถศึกษาได้
•การเกิดกระบวนการทางเคมีเมื่อตก
หลุมรัก
•การแสดงออกทางพฤติกรรมเมื่อ
เกิดอาการตกหลุมรัก
สิ่งที่ไม่สามารถศึกษาได้
•ความหมายที่ชัดเจนของคาว่าตก
หลุมรัก
•ต้นกาเนิดของอาการตกหลุมรักมีมา
ตั้งแต่เมื่อไร เกิดขึ้นที่ไหน
•ความรักในเพศเดียวกัน

5. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
1. ได้ศึกษากระบวนการเกิดของอาการตกหลุมรัก
2. ได้ศึกษาพฤติกรรมภายนอกที่เห็นได้ชัดเมื่อเกิดอาการตกหลุมรัก
3. สามารถนาความรู้ที่ได้มาเผยแพร่

6. เอกสารที่เกี่ยวข้อง
• ตกหลุมรักคืออะไร...? หลายคนอาจเคยผ่านความรู้สึกแบบนี้กันมาบ้าง แต่ก็หาเหตุผลไม่เจอ
ว่ามันเป็นเพราะอะไร แต่วันนี้ เรามาไขข้อสงสัยนี้ กับ อ๊อกซิโตซิน ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน
• ออกซิโทซินนั้นถูกสังเคราะห์โดยเซลล์ที่ชื่อ magnocellular neurosecretory cells ที่อยู่ในกลุ่ม
ของเซลล์ประสาทที่ชื่อว่า supraoptic nucleus และ paraventricular nucleus ของสมองส่วนไฮ
โปธาลามัส นอกจากออกฤทธิ์เป็นสารสื่อประสาทแล้ว ยังถูกส่งไปยังต่อมพิธูอิตารีเพื่อหลั่งสู่
กระแสเลือดจากต่อมพิธูอิตารีไปทาหน้าที่ในอวัยวะที่อยู่ห่างไกล ซึ่งเราจัดว่าเป็นคุณสมบัติของ
ฮอร์โมน (neurohypophyseal hormone) ออกซิโทซินมีบทบาทสาคัญในหลายอวัยวะโดยเฉพาะ
ในสามส่วนหลัก คือ ไฮโปธาลามัส ต่อมพิธูอิตารี (pituitary gland) และต่อมหมวกไต ที่
เรียกว่า hypothalamic pituitary adrenal (HPA) axis

7. • การเกี้ยวพาราสี :ในชั่วโมงแรกๆ หรือวันแรกๆ
การเกี้ยวพาอาจเปรียบได้กับการเข้าบ่อนหรือใช้ยาเสพติด ศูนย์กลางในสมองส่วนที่เกี่ยวกับการให้
รางวัลเป็นตัวการของอารมณ์รุนแรงที่ควบคุมพฤติกรรมของเรา พื้นที่ในสมองส่วนหน้าที่เรียกว่า
นิวเคลียสแอกคัมเบนส์ หรือ NAcc จะสารสื่อประสาทโดปามีนออกมา ทาให้เกิดความพึงพอใจอย่างยิ่ง
จนเรากระหายอยากจะทาซ้าการกระทาที่ทาให้สารนั้นหลั่งออกมาอีก ในการทดลองนักวิทยาศาสตร์วัด
ระดับโดปามีนที่เพิ่มขึ้นใน NAcc ของผู้เข้ารับการทดลองที่ได้รับคาสัญญาว่าจะได้รับเงินตอบแทนกับ
ผู้ชายรักต่างเพศที่เห็นภาพของผู้หญิง
• ตกหลุมรัก : ช่วง 6-12 เดือนแรก
ความสุขคือความเครียด ความอิ่มเอิบใจในช่วงตกหลุมรักนั้น ปกติมักมองกันว่าเป็นช่วงเวลาของ
ความสุข แต่เอาเข้าจริงมันแฝงไว้ด้วยความไม่ไว้วางและความไม่มั่นคง เมื่อนักวิทยาศาสตร์ตรวจสมอง
ของคนที่เพิ่งตกหลุมรัก ก็พบว่ามีสภาวะเครียดร่วมด้วยอย่างเห็นได้ชัด ฮอร์โมนที่มีความเครียดมี
ระดับสูง และพื้นที่ส่วนใหญ่ส่วนที่สมองทางานเกี่ยวกับการเลือกและการตัดสินว่าคนอื่นมีจุดมุ่งหมาย
อย่างไรเกิดกิจกรรมสูงขึ้น

8. • ความสัมพันธ์คงที่ : 1 ปี ขึ้นไป
ฮอร์โมนสร้างความมั่นคงปลอดภัย หลังผ่านช่วงเวลาแห่งความเครียดและความสุขใจ
ของการตกหลุมรักไปราว 6-12 เดือน ความสัมพันธ์จะเข้าสู่ช่วงคงที่ ซึ่งถูกควบคุมโดย
สารเคมีตัวอื่น ฮอร์โมนคอร์ติซอลและโปรตีน NGF ลดลงสู่ระดับปกติ แต่ปริมาณฮอร์โมน
ออกซิโทซินจะเพิ่มขึ้น ออกซิโทซินจะมีประสิทธิภาพต่อสมองส่วนอะมิกดาลาในสมองใหญ่ส่วน
ขมับตรงส่วนนั้น ฮอร์โมนจะสู้กับความเครียดและความกังวล ทั้งช่วยสร้างความรู้สึกปลอดภัย
และสันติในความสัมพันธ์ที่คงที่
• ออกซิโทซินทาให้คุณน่าดึงดูด
ฮอร์โมนออกซิโทซินเป็นกุญแจสาคัญในชีวิต รักของมนุษย์ในปี 2013 จิตแพทย์ชาว
เยอรมัน เรเนอ ฮูร์เลมันน์ แห่งมหาวิทยาลัยบอนน์ในเยอรมนี ตีพิมพ์ผลการทดลองน่าตื่นเต้น
เกี่ยวกับออกซิโทซิน ฮูร์เลมันน์ให้ชายหนุ่ม 20 คนที่มีความสัมพันธ์ราบรื่นและยาวนานมองดู
ภาพของผู้หญิงหลายๆ คน โดยในภาพเหล่านั้นมีภาพแฟนของเขารวมอยู่กับผู้หญิงที่เขาไม่
รู้จัก โดยผู้ชายเหล่านั้นต้องให้คะแนนความสวยกับผู้หญิงแต่ละคน

9. สามารถวัดระดับความรักได้ คนที่มีความรักมักเป็นกังวลว่าคนรักจะรักตอบหรือไม่
พื้นที่เล็กๆ ในสมองที่เรียกว่า แองกูลาร์ไจรัส () ซึ่งอยู่ระหว่างสมองส่วนใหญ่ส่วนท้ายทอยกับ
ความเข้าใจเรื่องอารมณ์ ความรู้สึกและเจตนาของคนอื่น (ทฤษฎีแห่งจิตใจ) สมองส่วนนี้จะ
ทางานหนักเวลาเราตกหลุมรัก สเตฟานี ออร์ทีค แห่งมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย วิทยาเขตแซน
ตาบาร์บารา สแกนสมองของผู้หญิงที่กาลังมีความรัก 29 คน เวลาที่พวกเธอนึกถึงความรัก
การทดลองแสดงให้เห็นว่า ยิ่งรู้สึกรักมากเท่าไหร่ สมองส่วนนี้จะทางานหนักมากเท่านั้น

10. • ความสัมพันธ์ที่มั่นคงช่วยยับยั้งอารมณ์ทางด้านลบ
นักชีววิทยาทางประสาท เซเมียร์ เซกิ จากยูนิเวอร์ซิตีคอลเลจในลอนดอน ศึกษาผล
สแกนสมองในการทดลองของนักวิทยาศาสตร์อื่น ขณะที่ผู้เข้าทดลองเห็นภาพคนรักของตนเอง
เขาสรุปว่า สมองหลายส่วนจะทางานน้อยลงถ้าเรามีความสัมพันธ์ที่มั่นคงและมีความสุข สมอง
ดังกล่าว ได้แก่ อะมิกดาลา ซึ่งเกี่ยวข้องกับความกลัว และเปลือกสมองส่วนข้างและส่วนขมับซึ่ง
เกี่ยวข้องกับการสร้างอารมณ์ทางลบกิจกรรมที่น้อยลงในพื้นที่เหล่านี้จะทาให้เกิดความสมดุล
ความสงบ และความรู้สึกปลอดภัยมากขึ้น อันเป็นอารมณ์หลักของความสัมพันธ์ที่มีความสุข
• ฮอร์โมนสามชนิดควบคุมความปรารถนา
ชีวิตทางเพศของเราถูกควบคุมจากฮอร์โมนสามชนิด นั่นคือฮอร์โมนเพศของชายและ
หญิง ได้แก่ เทสโทสเตอโรน และเอสโตรเจน กับฮอร์โมนออกซิโทซิน ซึ่งทาให้เกิดความ
รื่นรมย์และความรู้สึกเป็นหนึ่งเดียวกัน

11. • เลิกรา
รักที่ไม่สมหวังเหมือนโรคซึมเศร้า หากความสัมพันธ์ระยะยาวจบสิ้นลง เรา
สามารถสังเกตการเปลี่ยนแปลงในสมองได้เช่นกัน จิตแพทย์ คริสตินา สเติสเซิล จาก
มหาวิทยาลัยไฟรดริช อาเลกซันเดอร์-อูนิเวอร์ซิแตต แอร์ลังเงินเนอร์นแบร์ก ใน
เยอรมนี เปรียบเทียบผลสแกนสมองของคน 12 คน ที่ถูกคู่ทิ้งไปกับอีก 12 คน ที่มี
ความสุขในความสัมพันธ์สมองส่วนอินซูลาร์คอร์เทกซ์ (Insular Cortex) กับแอนทีเรียร์
ซิงกูเลตคอร์เทกซ์ (Anterior Cingulate Cortex: ACC) ของคนที่ถูกทิ้งจะทางานลด
น้อยลง
สมองบริเวณนี้จะประมวลผลอารมณ์ทั้งบวกและลบ และจะทางานลดน้อยลงใน
ผู้ป่ วยที่เป็ นโรคซึมเศร้าด้วย ดังนั้นจึงอธิบายได้ว่าทาไมเรารู้สึกเศร้าเมื่อ
ความสัมพันธ์ระยะยาวจบสิ้นลง.

12. สรุปผลการศึกษาค้นคว้า
จากการศึกษาค้นคว้าเรื่อง ตกหลุมรัก คณะผู้จัดทาได้ศึกษาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต
การตกหลุมรักไม่สามารถให้ความหมายได้อย่างชัดเจน เพราะ การตกหลุมรักใน
แต่ละคนมักจะแตกต่างกันแต่สิ่งที่สามารถบอกได้ชัดเจนคือกระบวนการทางเคมีที่
เกิดขึ้นภายในร่างกายขณะตกหลุมรัก
ข้อเสนอแนะ
1. ควรศึกษาข้อมูลหลากหลายแหล่งความรู้เพื่อความถูกต้องแม่นยาในการนามา
เผยแพร่
2. ควรหาข้อมูลเรื่องการตกหลุมรักในเพศเดียวกัน
สรุปผลและข้อเสนอแนะ

13. คณะผู้จัดทา
นาย ภาสกร วรภาสลาภิน เลขที่ 12
นาย นราวิชญ์ ลู่เกียง เลขที่ 15
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/6