2. Idea powstania rynków hurtowych
• Budowa rolno-spożywczych rynków hurtowych w Polsce
została zainicjowana w lipcu 1996 r. „Rządowym Programem
Organizacji Rynków Hurtowych i Giełd Towarowych
do 2000r.˝
• Założenia programu: to budowa nowoczesnej infrastruktury
rynku rolno-spożywczego w postaci rynków hurtowych i giełd
towarowych, której głównymi organizatorami i uczestnikami
byliby:
– producenci rolni, grupy producentów i ich związki
– hurtownicy, przy znaczącym wsparciu samorządów lokalnych.
– zakładano również znaczące wejście kapitałowe do spółek ze strony
instytucji bankowych i ubezpieczeniowych.
3. Wsparcie kapitałowe
W programie przewidziano wsparcie kapitałowe
spółek za pośrednictwem agencji rządowych, które
obejmowały akcje za gotówkę (ARiMR oraz ARR)
bądź aport gruntów przez Agencję Własności Rolnej
Skarbu Państwa (AWRSP). Wsparcie ze strony ARiMR
określono na 2-5 mln zł, w zależności od kategorii
rynku.
4. Idea powstania rynków hurtowych
• Kontynuacją podjętych działań był „Rządowy program
budowy i rozwoju rynków hurtowych i Warszawskiej Giełdy
Towarowej - I etap” z 1999 r. oraz „Rządowy program
budowy i rozwoju rynków hurtowych - II etap” z 2001r.
• Rolno-spożywcze rynki hurtowe, powstałe w ramach
wymienionych programów, są spółkami kapitałowymi
działającymi zgodnie z przepisami Kodeksu spółek
handlowych oraz innymi przepisami prawa. Nie ma
odrębnego aktu prawnego regulującego ich działalność.
5.
6. Podział rynków hurtowych w Polsce
•
•
12 powstałych w ramach programów rządowych,
15 rolno-spożywczych rynków hurtowych, w formie:
–
–
–
–
spółek akcyjnych,
spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
spółki jawnej,
działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne.
• 1 rynek powstały z wykorzystaniem pomocy finansowej z zagranicy
–
(10 mln franków przekazał Rząd Konfederacji Szwajcarskiej) - na budowę Wielkopolskiej
Gildii Rolno-Ogrodniczej S.A. w Poznaniu
7. Podział rynków hurtowych w Polsce
W ramach resortowego i rządowych programów budowy i rozwoju rynków
hurtowych funkcjonują obecnie
4 rynki o zasięgu ponadregionalnym.
Są to:
1.
2.
3.
4.
Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy S.A. w Broniszach;
Pomorskie Hurtowe Centrum Rolno-Spożywcze S.A. w Gdańsku;
Lubelski Rynek Hurtowy S.A. w Elizówce k. Lublina;
Dolnośląskie Centrum Hurtu Rolno-Spożywczego S.A. we Wrocławiu.
Do rynków hurtowych o zasięgu ponadregionalnym
należy również
5.
Wielkopolska Giełda Rolno-Ogrodnicza S.A. w Poznaniu,
która powstała bez zaangażowania finansowego ARiMR.
8. Podział rynków hurtowych w Polsce
Do regionalnych rynków hurtowych
powstałych w ramach ww. programów należą:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Podlaskie Centrum Rolno-Towarowe S.A. w Białymstoku;
Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy ˝Giełda Elbląska˝ S.A. w Elblągu;
Rolno-Przemysłowy Rynek Hurtowy ˝Giełda Hurtowa˝ S.A. w Legnicy;
Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy S.A. w Radomiu;
Podkarpackie Centrum Hurtu ˝Agrohurt˝ S.A. w Rzeszowie;
Małopolski Rynek Hurtowy S.A. w Tarnowie;
Wałbrzyski Rynek Hurtowy S.A. w Wałbrzychu;
Zielonogórski Rynek Rolno-Towarowy S.A. w Zielonej Górze.
9. Podział rynków hurtowych w Polsce
Rynki hurtowe nieobjęte programami rządowymi,
z udziałem kapitału zaangażowanego
przez samorządy oraz Skarb Państwa, to:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Beskidzki Hurt Towarowy S.A. w Bielsku Białej;
Gorzowski Rynek Hurtowy S.A. w Gorzowie Wielkopolskim;
Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy Giełda Kaliska sp. z o.o. w Kaliszu;
Zakład Targowisk Miejskich - Zakład Budżetowy Miasta Katowice w Katowicach;
Łódzkie Centrum Handlowe „Zjazdowa” S.A. w Łodzi;
Sandomierski Ogrodniczy Rynek Hurtowy S.A. w Sandomierzu.
10. Podział rynków hurtowych w Polsce
Do rynków hurtowych powstałych
przy współudziale kapitału prywatnego należą:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
˝Fasty˝ Rynek Hurtowy Rolno-Spożywczy sp. z o.o. w Białymstoku;
Centrum Handlu Hurtowego sp. z o.o. w Katowicach;
Zachodniopomorskie Centrum Hurtowe Rolhurt - Dariusz Jakubowski w
Szczecinie;
Praska Giełda Spożywcza Agro-Technika S.A.w Warszawie;
Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy Targpiast sp. z o.o. we Wrocławiu;
Firma ˝Synergia˝ Ryszard Kostelecki w Tychach;
˝Pekaes˝ Giełda Hurtowa sp. z o. o. w Częstochowie;
Pilski Rynek Hurtowy sp. z o. o. w Pile.
Świętokrzyski Rynek Hurtowy sp. z o.o. w Kielcach
11. Finansowanie budowy rynków hurtowych
•
•
Podstawową formę finansowania rynków stanowiły środki uzyskiwane
w ramach emisji akcji spółek. Uzupełnienie środków na finansowanie
inwestycji, spółki uzyskiwały w drodze inwestycyjnego kredytu
bankowego, który był spłacany z przychodów uzyskiwanych z dzierżawy
stanowisk
i opłat wjazdowych. Takie założenia przyjęły spółki
przy tworzeniu projekcji finansowych budowanych rynków.
Do 1996 r. powstało ok. 30 spółek o bardzo zróżnicowanym kapitale,
z których część podjęła działalność inwestycyjną na bazie
obiektów wniesionych aportem przez wojewodów, samorządy bądź inne
podmioty. Były to spółki o znaczeniu regionalnym. Powstały również
spółki
o znaczeniu ponadregionalnym, zlokalizowane w
dużych aglomeracjach miejskich i o dużym potencjale produkcji
ogrodniczej i sadowniczej.
12. Finansowanie budowy rynków hurtowych
•
Do rynków tych zaliczono rynki:
– warszawski,
– poznański,
– łódzki
– wrocławski,
– lubelski,
– gdański
– i śląski.
•
Rynki te, z wyłączeniem śląskiego, podjęły inwestycje o parametrach
zbieżnych z unijnymi i były budowane od podstaw, łącznie z całą
infrastrukturą techniczną.
Uruchomiono również Warszawską Giełdę Towarową.
•
14. Czynniki determinujące rozwój rynków hurtowych w Polsce
Lokalizacja jest jednym z najważniejszych czynników decydujących
o rozwoju centrów handlu hurtowego oraz o ich pozycji rynkowej.
Przyjmuje się, że za wyborem lokalizacji rynków hurtowych przemawiają
następujące czynniki:
• Wielkość aglomeracji
• Możliwości produkcyjne regionu
• Możliwości eksportowe
• Możliwości rozwoju i odbudowy stosunków handlowych
ze wschodem
• Szlaki komunikacyjne
• Możliwości kapitałowe
• Wielkość terenu zajmowanego przez rynek
15. Czynniki determinujące rozwój rynków hurtowych w Polsce
WNIOSEK: najkorzystniejszą
lokalizację dla rynków hurtowych stanowią
obrzeża dużych aglomeracji miejskich,
położone obok głównych tras
wyjazdowych/wjazdowych
W oparciu m.in. o tę zasadę
powstał Lubelski Rynek Hurtowy S.A.
17. Rys historyczny-powstania LRH S.A.
•
•
•
Lubelski Rynek Hurtowy Spółka Akcyjna w Elizówce (w momencie
zawiązania Spółki: Lubelska Giełda Rolno-Ogrodnicza Spółka Akcyjna)
powstał w ramach rządowego „Programu budowy sieci rynków hurtowych
i giełd rolnych”- jako rynek hurtowy o zasięgu ponadregionalnym.
Spółka została związana 18 lipca 1995 r. Założycielami Spółki było
19 podmiotów. Kapitał akcyjny Spółki wynosił 1.131.500 zł i dzielił się na
11.315 akcji o wartości nominalnej po 100 zł każda. Jako podmiot
gospodarczy Spółka została zarejestrowana w dniu 25 września 1995 roku
w XI Wydziale Gospodarczym Sądu Rejonowego w Lublinie i rozpoczęła
działalność 1 października 1995r.
Głównym inicjatorem założenia Spółki byli producenci i ich związki oraz
Ministerstwo Rolnictwa.
18. Rys historyczny-powstania LRH S.A.
•
•
•
Senat Akademii Rolniczej w Lublinie uchwałami z 24.III.1995 r. oraz
15.XII.1995 r. wyraził zgodę na wniesienie gruntów pozostających
w użytkowaniu wieczystym Akademii Rolniczej w Lublinie o łącznej
powierzchni 56,37 ha położonych we wsi Kolonia Elizówka jako aportu do
Spółki Akcyjnej Lubelska Giełda Rolno-Ogrodnicza z siedzibą w Lublinie,
otrzymując w zamian udziały w postaci akcji imiennych.
Mocą aktu notarialnego dnia 9 stycznia 1998 r. Akademia Rolnicza
w Lublinie objęła dodatkowe akcje wnosząc do spółki aport w postaci
prawa użytkowania wieczystego kolejnych działek o łącznej powierzchni
53 ary.
Teren ten stał się miejscem planowania nowoczesnej inwestycji jaką stał
się obecnie funkcjonujący Lubelski Rynek Hurtowy S.A.
19. Rozpoczęcie inwestycji budowy rynku
•
•
•
Rozpoczęcie inwestycji poprzedzone zostało „studium wykonalności”
zawierającym szczegółowe badania marketingowe oraz biznes plan
przyszłej inwestycji.
W przygotowywaniu przyszłych założeń rynku hurtowego brano
pod uwagę doświadczenia zagranicznych specjalistów z tej branży,
biorących udział w pracach projektowych, zmierzających do właściwego
opracowania założeń dla funkcjonowania opłacalnego i konkurencyjnego
rynku hurtowego.
Szczególną uwagę zwrócono na dwie zasady, niezbędne do zaistnienia tak
zorganizowanego podmiotu jakim jest rynek hurtowy.
I zasada – obecność minimum 500 operatorów na Rynku
II zasada – sprzedaż przez operatora od 15 do 25 ton owoców
i warzyw rocznie z 1 m² wynajmowanej powierzchni.
20. Proces inwestycyjny
Budowa Rynku w Elizówce rozpoczęła się w czerwcu 1997r.
od makroniwelacji terenu i trwała do końca maja 2000 r. Jednym
z najważniejszych wydarzeń dla Spółki w 1999 r. było
podpisanie
i realizowanie kontraktu na Generalne
Wykonawstwo
inwestycji.
W
wyniku
przeprowadzenia
międzynarodowego przetargu nieograniczonego 19 lutego 1999 r. został
podpisany kontrakt z Mostostal Export i Wayss & Freytag Joint Venture na
wykonanie obecnego Rynku Elizówka.
Łączny koszt budowy Rynku w Elizówce
wg cen w 2000 roku,
wyniósł ok. 80 mln PLN, tj. około 20 mln $.
22. Źródła finansowania inwestycji
W skład akcjonariuszy weszły agendy rządowe takie jak:
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• Agencja Nieruchomości Rolnych (przed 2004r. Agencja Własności
Rolnej Skarbu Państwa).
Spółka finansowana była również przez:
• drobnych akcjonariuszy, będących producentami rolnymi – 248
osób,
• samorządy i gminy 24 podmioty,
• firmy i biznes lokalny 249 podmiotów.
• w II etapie inwestycję wspomógł kredyt w Banku Światowym.
23. Finansowanie inwestycji
• Wysoki koszt inwestycji wymusił na Spółce zaciągnięcie kredytu.
• Podpisanie umowy kredytowej z Bankiem Światowym nastąpiło
w Waszyngtonie, 6 października 1998 roku. Bank Światowy
wyraził zgodę na udzielenie Spółce kredytu inwestycyjnego w
wysokości 20 mln DEM (10 225 837,62 EURO) z okresem spłaty
kredytu w latach: od 2004 do 2013 roku, przy 100 % gwarancji
Skarbu Państwa
i karencji 5 lat.
• Wybór kredytu w Banku Światowym podyktowany był dogodnymi
warunkami oprocentowania, które w chwili otrzymania kredytu
wynosiły 3,17 % w skali roku.
24. Kredyt
Zadłużenie wynikające z zaciągnięcia kredytów w bankach w celu
budowy infrastruktury było lub jest nadal ważnym problemem rynków
hurtowych w Polsce.
Roczne obciążenie finansowe rynku w Elizówce, związane
ze spłatą kredytu wraz z odsetkami wynosiło ok. 1 230 650 euro i było
systematycznie spłacane przez Spółkę.
We wrześniu 2011 roku, z dwuletnim wyprzedzeniem,
Zarząd Spółki LRH S.A. dokonał spłaty ostatniej raty kredytu
w Banku Światowym.
Łączna wartość spłaconego kredytu wraz
z odsetkami wyniosła 52,5 mln złotych,
co stanowi 13 mln euro.
26. Początek nowej jakości
• Przed powstaniem Lubelskiej Giełdy Rolno Ogrodniczej
w Elizówce handel produktami rolno-spożywczymi
odbywał się w warunkach nie spełniających standardów i
norm obrotu żywnością.
• W Lublinie na ul. Pancerniaków, gdzie funkcjonowała
wcześniej „prymitywna” giełda nie było odpowiedniego
zaplecza magazynowego i przechowalniczego oraz dogodnych
rozwiązań logistycznych do wygodnego i szybkiego
przeładunku towarów.
28. Rynek Elizówka obecnie
Lubelski Rynek Hurtowy S.A. jest najdalej wysuniętym na wschód
Rynkiem w Unii Europejskiej.
Stał się stałym miejscem zaopatrzenia dla większości firm
z południowo - wschodniej części Polski.
Położony na granicy administracyjnej Lublina, przy drodze
krajowej nr 19, łączącej najważniejsze aglomeracje we wschodniej Polsce:
białostocką, lubelską oraz rzeszowską.
Usytuowany przy drodze biegnącej w kierunku Białegostoku,
przez Białą Podlaskę, łącząc jednocześnie Polskę z Białorusią poprzez
przejście graniczne w Terespolu, odległym od Lublina o 126 km. Najbliższe
natomiast przejście graniczne z Ukrainą znajduje się w Dorohusku
w odległości 94 km od Lublina.
30. Rynek Elizówka obecnie
Spółka posiada obecnie 47,26 ha gruntów,
w ramach których 18 ha, stanowi zurbanizowaną
infrastrukturę: 4 ha zajmują obiekty pod dachem:
nowoczesne i przestronne hale, zadaszenia
producenckie, budynek administracyjny i techniczny
oraz dogodne parkingi i drogi dojazdowe.
31. Rynek Elizówka obecnie
Na terenie Rynku Elizówka funkcjonują różne rodzaje hal
handlowo-magazynowych,
przystosowanych
do
potrzeb
najemców:
• hala kwiatowa „B/B1” – o łącznej powierzchni 6 700 m² ;
• hale „C” i „D” – o powierzchni jednostkowej 2 780 m² (w tym na każdej
z hal znajduje się po 60 boksów o jednostkowym metrażu 21,6 m²);
• hale „E” i „F” – o powierzchni jednostkowej 4 165 m² (w tym na każdej z hal
znajduje się po 48 boksów o jednostkowym metrażu 48 m²);
• hala mega-hurtu „G” o powierzchni 2880 m² (posiada: 9 boksów o metrażu
jednostkowym 285 m² oraz 1 boks o powierzchni jednostkowej 170 m² );
• hala mega-hurtu „H” o powierzchni 3 500 m² (posiada 11 boksów o metrażu
jednostkowym 266 m² i 1 o powierzchni 148 m²);
• powierzchnie biurowe – stanowią obecnie 4 300m²;
• zadaszenia producenckie, posiadają 228 stanowisk do sprzedaży
bezpośredniej z samochodów.
33. Oferta Rynku Elizówka
Na terenie Lubelskiego Rynku Hurtowego S.A. wynajmuje
powierzchnię handlową ponad 160 firm, które prowadzą
działalność we własnym zakresie.
Asortyment towarów oferowanych na Rynku Elizówka
jest bardzo różnorodny.
Można tu sprzedać i kupić nie tylko warzywa, owoce,
kwiaty, ale także nabiał, mięso, wędliny, pieczywo,
mrożonki, ryby, opakowania a także produkty chemii
gospodarczej, artykuły ogrodnicze i wiele innych produktów
spożywczych.
34. Misja Lubelskiego Rynku Hurtowego S.A.
Głównym celem rozwoju Lubelskiego Rynku
Hurtowego jest stworzenie jak najlepszych
warunków dla hurtowego handlu artykułami
konsumpcyjnymi, w szczególności rolnoogrodniczymi oraz szeroko pojętymi
artykułami spożywczymi.
Zapewnienie zaopatrzenie mieszkańców w wysokiej
jakości artykuły żywnościowe oraz kwiaty.
35. Dlaczego warto kupować u nas?
Lubelski Rynek Hurtowy S.A. zapewnia:
•
płynność i elastyczność obrotu towarowego;
•
realizowane transakcje mają wpływ na kształtowanie się struktury
produkcji rolniczej i pokazują tendencje zmian w upodobaniach
klientów;
•
Rynek Elizówka przeciwdziała wahaniom sezonowym;
•
Rynek Elizówka stanowi podstawę do prognozowania zachowań
klientów i kreowanego przez nich popytu;
•
Rynek Elizówka zapewnia szybszy przepływ produktów, ogranicza
koszty pośrednictwa oraz przyśpiesza obrót artykułami nietrwałymi.
36. Nasi odbiorcy
Głównymi klientami Rynku Elizówka, zarówno
po stronie sprzedających jak i kupujących,
są jednostki o charakterze handlowym.
•
•
•
•
•
SKLEPY DETALICZNE
TARGOWISKA
GASTRONOMIA
KWIACIARNIE
Ale również liczne grono klientów detalicznych.
38. Nowoczesność
Lubelski Rynek Hurtowy S.A. dba
o bezpieczeństwo zdrowotne żywności, poprzez
oferowanie swoim najemcom, nieodpłatnego
wdrożenia certyfikatu systemu HACCP na zasadzie
licencji – obecnie skorzystało z tego 40 firm,
a kolejne ubiegają się o certyfikację.
50. Współpraca z różnymi podmiotami
• W celu stworzenia jak najlepszych warunków handlu oraz obsługi
klientów, na Rynku Hurtowym Elizówka, oprócz działalności
handlowej, prowadzona jest również
działalność wspierająca rolnictwo.
• Na terenie Rynku Elizówka funkcjonują:
Terenowy Oddział Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa oraz Lubelski Ośrodek Doradztwa
Rolniczego.
Ponadto zlokalizowany jest Oddział Banku, Urząd Pocztowy oraz
liczne podmioty prowadzące działalność gastronomiczną.
51. Rozwój Rynku Elizówka – nowe inwestycje
• Rosnący popyt na powierzchnie handlowe stał się
wyzwaniem do podjęcia nowych inwestycji - budowy
nowych hal handlowo magazynowych.
• Na przełomie lat 2008 – 2011 zostały wybudowane 2 nowe
hale o łącznej powierzchni ponad 6 tyś m²
• Łączny koszt budowy obiektów wyniósł 15,7 mln zł
• Koszty budowy nowych hal zostały sfinansowane wyłącznie
ze środków własnych Spółki.
52. Dywersyfikacja działań
• Lubelski Rynek Hurtowy w ramach prowadzonej przez siebie
działalności i możliwościami jakie stwarza rozbudowana sieć
infrastruktury drogowej i parkingowej organizuje
w każdą niedzielę
którą cyklicznie w każdą niedzielę odwiedza około 20 tyś
osób z całego regionu Lubelszczyzny (w tym ok. 5 tyś
samochodów)
• Z tego tytułu Rynek Elizówka osiąga 13% udział w
przychodach oraz liczne korzyści marketingowe.
56. Centrum Handlu Zagranicznego i Promocji
W ramach Spółki funkcjonuje Centrum
Handlu Zagranicznego i Promocji, działające
w zakresie obrotu krajowego, importu
oraz eksportu.
Udział Centrum w przychodach ogółem
w roku 2013 - wyniósł 28 %