Presentatie door Bart Hessel bij het Staatssteunforum op 10 oktober 2016.

1. Sociale markteconomie en DAEB
Prof. Dr. Bart Hessel, Of counsel AKD-Brusselbhessel@akd.eu
bhessel@akd.eu
b@akd.eu
www.oog-decentraleoverheden.nl, publicaties,

2. Staatssteunmogelijkheden in de zorg
Huidige stand van zaken bij DAEB
- Dossier woningcorporaties
- Vrijstellingsbesluit Almunia
Mogelijke uitbreiding?

3. Sociale markteconomie
Mededeling Europa 2020
1. Slimme groei – voor een economie op basis van kennis en
innovatie
2. Duurzame groei – voor een groenere competitievere
economie waarin efficiënter met hulpbronnen wordt
omgesprongen
3. Inclusieve groei – voor een economie met veel
werkgelegenheid en economische, sociale en
territoriale cohesie
Europese Commissie kiest voor maatschappelijke
verantwoordelijkheid van ondernemingen
3

4. Diensten van algemeen economisch belang
Marktdiensten waarvoor de lidstaten krachtens algemeen
belang specifieke openbare dienstverplichtingen laten gelden
Ondernemingen krijgen een rugzak op
Marktregels van toepassing?
Art. 106 lid 2 VWEU
Mededelingsregels van toepassing voor zover de toepassing
daarvan de vervulling, in feite of in rechte van de
toevertrouwde taak niet verhindert
4

5. Altmarkarrest: compensatiebenadering
Niet aanmelden maar 4 harde criteria
1. Daadwerkelijk belasten en duidelijk omschrijven;
2. Criteria berekening compensatie vooraf, objectief en
doorzichtig
3. Compensatie niet hoger dan kosten (opbrengsten en
redelijke winst)
4. Geen openbare aanbesteding: kosten gemiddelde goed
beheerde onderneming
5

6. Brief Commissie 14.07.2005
(0) DAEB vaststellen op grond van marktfalen
(1)Belasten met een DAEB
(2)Vooraf objectieve criteria
(3)Compensatie niet hoger dan de kosten
(4)Boekhoudkundige scheiding bij deels commerciële
onderneming
In Vrijstellingsbeschikking 2005 en Vrijstellingsbesluit
2012 zitten Altmarkcriteria 1 t/m 3 en niet 4
6

7. Besluit 15.12.2009 dankzij Van der Laan
Bestaande steun:
- Sociale huurwoningen inkomensgrens € 33.000
- Infrastructuur sociale huisvesting
- Bouw en verhuur maatschappelijk vastgoed
Nieuwe steunmaatregelen:
- Vogelaarswijken (verdwenen door Wilders)
Er moet een onafhankelijke toezichthouder komen…
uiteindelijk Woningwet 2015
7

8. Vrijstellingsbesluit 2012 Almunia (1)
Sociale DAEB (zonder drempel) verruimd:
Artikel 2 (1b): Compensatie van DAEB door
ziekenhuizen die medische zorg bieden, waar onder
spoedeisende hulp
Artikel 2 (1c): Compensatie van DAEB voor sociale
behoeften zoals gezondheidszorg, kinderopvang,
toegang arbeidsmarkt en herintreding, sociale
huisvesting en zorg voor en sociale inclusie van
kwetsbare groepen
8

9. Vrijstellingsbesluit 2012 Almunia (2)
Toepassen in Nederlandse context:
1.Er moet sprake zijn van marktwerking
2.Er moet sprake zijn van marktfalen
Marktfalen zeer zware beperking
Dan kijken naar de gewone staatssteunregels
zoals Pieter Kuypers over gewone staatssteun voor
Woco’s gescheiden van DAEB
9

10. Mogelijke uitbreiding staatssteun (1)
Concretiseren sociale markteconomie in Nederland
Decentrale overheden moeten het hebben van de
uitzonderingen op de verboden van vrij verkeer, mededinging
en staatssteun en de aanpassing van de aanbestedingsregels
aan duurzaamheid en sociaal beleid..verruiming mogelijk
1. AKD-boek over Sociaal domein van gemeenten
Beschrijving bestaande regelgeving en afstemming met
gemeenten: welke aanpassingen van de interne marktregels
zouden zij willen? Waar willen zij steun voor kunnen geven?
10

11. Mogelijke uitbreiding staatssteun (2)
2. Concretisering Pact van Amsterdam van 30
mei 2016
Milieu en duurzaamheid: luchtkwaliteit, klimaat en
circulaire economie terrein
Sociaal beleid: lokale werkgelegenheid, armoede,
migranten en vluchtelingen, huisvesting…. Alles staat
in Europa 2020!
Commissie: staatssteun en mededinging benutten
11