Presentatie voor de vrienden van de Kantfabriek Horst over roofkunst in de Tweede Wereldoorlog en de claims die daar nog steeds uit voortvloeien.

1. BETWIST BEZIT
Roofkunst uit de Tweede Wereldoorlog
en het betwistte bezit
Agnes Vugts

21. Advies
in
2014:
inzake
de
Koenigscollec6e

22. De
feiten:
■ Konings
werd
op
3
sept.
1881
geboren
te
Kieberg,
Duitsland.
■ In
1920
richt
hij
een
handelsmaatschappij
op
te
Amsterdam.
■ Hij
verhuisd
met
gezin
naar
Amsterdam
en
in
1939
krijgen
ze
het
Nederlands
staatsburgerschap.
Het
gezin
is
niet
van
joodse
aFomst.
■ In
de
jaren
20
begint
Koenigs
te
verzamelen,
vooral
tekeningen
en
schilderijen.
■ In
1931
leent
Koenigs
bijna
1,5
miljoen
van
de
joodse
bankier
L&R
met
zijn
collecKe
als
onderpand.
■ De
collecKe
wordt
in
bruikleen
gegeven
aan
het
museum
Boymans
en
het
Rijksmuseum
Amsterdam.
■ De
bank
L&R
wordt
in
april
1940
geliquideerd
ter
voorkoming
dat
het
in
Duitse
handen
valt
ivm
de
oorlogsdreiging.
■ De
schuld
was
inmiddels
1,6
incl
rente,
om
daar
voor
een
groot
deel
aan
te
voldoen
gaat
de
collecKe
in
eigendom
over
aan
de
bank
voor
1,25
miljoen.
■ Van
Beuningen
koopt
het
grootste
deel
van
de
collecKe
van
de
L&R
bank
voor
1
milj.
En
brengt
het
onder
in
'zijn'
museum
onder
de
naam
'collecKe
F
Koenigs'.

25. ■ FelicitaKes
over
en
weer,
vooral
omdat
deze
belangrijke
collecKe
voor
Nederland
zo
behouden
kan
blijven.
■ Maar
de
zakenman
Van
Beuningen
laat
zijn
schoonzoon
al
op
28
april
1940
onderhandelingen
starten
met
de
Duister
H.
Posse
die
in
opdracht
van
Aldof
Hitler
kunst
inkoopt.
■ 9
december
1940
is
de
deal
rond:
1,4
miljoen
voor
528
tekeningen
betalen
de
Duitsers
aan
Van
Beuningen.
De
overige
bijna
2000
tekeningen
en
de
schilderijen
worden
geschonken
aan
het
museum
Boymans
van
Beuningen
te
RoYedam.
■ Koenigs
zelf
is
'
niet
enthousiast'
over
de
verkoop.
■ Op
19
december
wordt
Koenigs
gearresteerd
in
verband
met
een
gesprek
wat
Koeings
zou
hebben
gevoerd
waarbij
iemand
voor
een
moordaanslag
zou
zijn
gewaarschuwd.
24
december
wordt
hij
weer
vrijgelaten.
■ 6
mei
1941
komt
Koenigs
om
het
leven
op
een
treinstaKon
te
Keulen.
■ Enige
jaren
na
de
oorlog
hebben
verschillende
erfgenamen
laten
onderzoeken
of
de
doorverkoop
van
Van
Beuningen
als
onrechtmaKg
kan
worden
beschouwd.

26. ■ De
geclaimde
werken
behoren
tot
dit
deel
van
de
collecKe.
■ Na
het
einde
van
WO
II
zijn
een
deel
van
de
tekeningen
in
Russische
handen
gekomen.
■ Niemand
weet
waar
ze
zijn
totdat
307
tekeningen
in
1992
opduiken
in
het
Poesjkin
museum.
■ In
2004
zijn
na
een
lange
onderhandeling
139
tekeningen
naar
Nederland
geretourneerd
die
zich
op
dat
moment
in
Kiev
bevonden.
■ Deze
overdracht
is
gebaseerd
op
internaKonale
regelingen
die
bepalen
dat
Kjdens
de
WO
II
uit
de
bezeYe
landen
verdwenen
kunstwerken
dienen
te
worden
overgedragen
aan
de
naKonale
regering
van
het
land
van
herkomst.
■ Na
terugkeer
in
Nederland
zijn
de
tekeningen
deel
gaan
uitmaken
van
de
naKonale
kunst
collecKe.
■ De
kleindochter
van
Koenigs
hee]
een
claim
neergelegd
bij
de
regering
voor
deze
139
tekeningen.
■ Ze
beweerd
dat
Koenigs
de
geclaimde
werken
onvrijwillig
hee]
verloren
als
gevolg
van
omstandigheden
die
direct
verband
houden
met
het
naziregime.