Ntinou prosfyges
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•45 views
My thesis for my Master in "Οrganization and Αdministration of Εducation" (ΑΣΠΑΙΤΕ - 2016-18). "Εκπαίδευση Ανήλικων Προσφύγων στην Ελλάδα: Η περίπτωση του Ν. Κιλκίς"
Recommended
More Related Content
Similar to Ntinou prosfyges
Similar to Ntinou prosfyges (20)
More from Afroditi Ntinou
More from Afroditi Ntinou (12)
Recently uploaded
Recently uploaded (14)
Ntinou prosfyges
- 1. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ Ν. ΚΙΛΚΙΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΝΤΙΝΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΩΣΗΦ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
- 2. Η MARY MAKER, ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΣΟΥΔΑΝ, ΣΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟ TEDXKAKUMACAMP, ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΧΩΡΑ ΣΕ ΕΝΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, ΟΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΔΑΣΚΑΛΑ, ΣΤΗΝ ΚΕΝΥΑ, ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ 2017. Με την εκπαίδευση ο καθένας έχει μια ίση και δίκαιη ευκαιρία να τα καταφέρει στη ζωή. Αλλά πιστεύω ότι η εκπαίδευση δεν είναι μόνο το αλφάβητο. Είναι για τη φιλία και επίσης ένα μέρος που μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε τα ταλέντα μας, που μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε το πεπρωμένο μας.
- 3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η εκπαίδευση των ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα βρίσκεται σε πιλοτικό στάδιο με πολλές εκδοχές να εφαρμόζονται συγχρόνως, από διάφορους φορείς, κυβερνητικούς και μη. Στην παρούσα εργασία, διερευνάται το νομικό πλαίσιο, οι υποστηρικτικές δομές και οι στάσεις και οι απόψεις των εμπλεκόμενων στον Ν. Κιλκίς. Πρόκειται για μια ποιοτική έρευνα, όπου γίνεται προσπάθεια να συσχετιστούν τα συμπεράσματα που κατέληξε, με τα στοιχεία, που δίνει στη δημοσιότητα η Κυβέρνηση, μετά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για την εκπαίδευση ανήλικων προσφυγόπουλων, ώστε να διαφανεί, αν και σε ποιο βαθμό ταυτίζονται. Με την παρούσα έρευνα επιδιώκεται να αναδειχθούν οι πρωτοβουλίες και η συντονισμένη διαχείριση, ώστε, παρ’ ότι μεγάλος ο πληθυσμός των προσφύγων, να μην επιβαρύνει την τοπική κοινωνία, ούτε τα σχολεία.
- 4. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ • Ποιες είναι οι στάσεις και οι απόψεις των εκπαιδευτικών, των οικογενειών των προσφύγων, των ίδιων των παιδιών που πηγαίνουν σχολείο, καθώς και φορέων που παρατηρούν και κατευθύνουν το ζήτημα. • Πόσο αποτελεσματική και ουσιαστική είναι η εκπαίδευση που παρέχεται στα προσφυγόπουλα και από τι εξαρτάται; • Ποιες είναι οι δυσκολίες και τα προβλήματα που προκύπτουν, κατά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης της εκπαίδευσης ανήλικων προσφυγόπουλων και προτεινόμενες λύσεις.
- 5. 1- ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
- 6. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΕΙΣ • ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ: «Το πρόσωπο που συνεπεία γεγονότων και δεδικαιολογημένου φόβου διώξεως, ευρίσκεται εκτός της χώρας, της οποίας έχει την υπηκοότητα». Αυτός είναι ο ορισμός του πρόσφυγα, όπως διατυπώνεται στην Διακήρυξη του 1951 του ΟΗΕ. • ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ: διεθνής μετανάστης είναι όποιος αλλάζει τον τόπο συνήθους κατοικίας του/της, ανεξαρτήτως του λόγου μετανάστευσης ή του νομικού καθεστώτος. • Το άνοιγμα των διαδρομών προς τα ελληνικά νησιά θεωρήθηκε ευκαιρία διέλευσης για πολλούς ανθρώπους, που επιθυμούν μετεγκατάσταση, αλλά δεν έχουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να το κάνουν νόμιμα.
- 7. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΕΙΣ • ΑΝΙΘΑΓΕΝΗΣ: Ως αν-ιθαγενείς χαρακτηρίζονται οι πολίτες, που δεν έχουν υπηκοότητα κανενός κράτους, δεν φαίνονται να υπάρχουν στα χαρτιά. Συχνά στερούνται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα όπως η εργασία, η στέγη, η περίθαλψη, η εκπαίδευση. • ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΟΣ ΑΝΗΛΙΚΟΣ: Θεωρείται κάθε άτομο, που είναι κάτω των 18 ετών και δεν συνοδεύεται από κάποιον ενήλικο, υπεύθυνο γι’ αυτόν. Εφόσον εντοπιστεί ένα τέτοιο άτομο, οι αρχές θα πρέπει να ενημερώσουν τον αρμόδιο Εισαγγελέα, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. Αυτός, κατόπιν, θα ορίσει κάποιον εκπρόσωπο του ανήλικου, ο οποίος επιφορτίζεται με το καθήκον να φροντίζει για τα συμφέροντά του.
- 8. ΑΣΥΝΟΔΕΥΤΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΕΕ EUROSTAT 2015
- 10. ΑΣΥΛΟ – ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
- 11. ΑΙΤΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - ΑΣΥΛΟ • Αιτών διεθνή προστασία είναι ο αλλοδαπός ή αν-ιθαγενής, ο οποίος δηλώνει προφορικά ή γραπτά, σε οποιαδήποτε ελληνική αρχή, ότι ζητά άσυλο ή ζητά να μην απελαθεί, γιατί φοβάται δίωξη λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή λόγω πολιτικών πεποιθήσεων ή γιατί κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη στη χώρα καταγωγής ή προηγούμενης διαμονής του, ιδίως γιατί κινδυνεύει με θανατική ποινή ή εκτέλεση, με βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή κινδυνεύει η ζωή ή η ακεραιότητά του λόγω διεθνούς ή εμφύλιας σύρραξης.
- 12. ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΑΣΥΛΟ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ (Eurostat, 2015)
- 13. 2- Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
- 14. ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ • Oι περισσότεροι από τους ανθρώπους που φθάνουν στην Ευρώπη, είναι πρόσφυγες που διαφεύγουν από πολύνεκρες συρράξεις σε χώρες όπως η Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, ή καταπιεστικές κυβερνήσεις σε χώρες όπως η Ερυθραία. • Στο διάστημα από 1ης Ιανουαρίου έως 30 Σεπτεμβρίου 2015, επί συνόλου περίπου 393.000 αφίξεων στην Ελλάδα, η συντριπτική πλειονότητα ήταν Σύροι (277.899), ακολουθούμενοι από Αφγανούς (76.620), Ιρακινούς (21.552) και Πακιστανούς (14.323).
- 15. Η ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΕΤΙΑ 2015-17 • Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά, καθώς 900000 μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα το 2015-17, από τους οποίους το 93% έφτασε από θαλάσσια οδό. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, αυτά τα άτομα, έχουν πρόθεση να διασχίσουν απλά την Ελλάδα, με στόχο να φτάσουν στις χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά.
- 16. ΠΡΟΣΦΥΓΕ Σ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (2-2016) ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
- 17. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΦΟΡΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
- 18. ΥΠΑΤΗ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ • Ο τομέας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ιδρύθηκε το 1950, στον απόηχο της λήξης του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, για να βοηθήσει τα εκατομμύρια ευρωπαίων πολιτών, που είχαν ξεσπιτωθεί. 69 χρόνια μετά, εξακολουθεί να προσφέρει βοήθεια σε πρόσφυγες, σε όλο τον κόσμο. • Η εκπαίδευση είναι ένας τρόπος να «κλείσουν πληγές» για τα προσφυγόπουλα, βάζοντάς τα σε μια κανονικότητα, αλλά μπορεί να αναζωογονήσει και ολόκληρες χώρες. Filippo Grandi, 2017
- 19. ΥΠΑΤΗ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ • Η Ύπατη Αρμοστεία συνάπτει συνεργασίες με κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς, προκειμένου να διασφαλιστεί ποιοτική εκπαίδευση για τα προσφυγόπουλα σε όλο τον κόσμο. • Η διακήρυξη της Ν. Υόρκης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες (ΟΗΕ, Ιανουάριος 2018) αναδεικνύει την εκπαίδευση ως κρίσιμο στοιχείο της διεθνούς υποστήριξης προς τους πρόσφυγες.
- 20. ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ • Η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος του ΔΟΜ, που ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 1951 και αριθμεί 169 κράτη-μέλη. • Τα προγράμματα του ΔΟΜ αφορούν σε εθελοντική επιστροφή, μετεγκατάσταση, προστασία παιδιών – προσφύγων, παρακολούθηση και διαχείριση μεταναστευτικών ροών και διαθέτει μονάδα επείγουσας παρέμβασης για την προστασία των ατόμων, που διαμένουν προσωρινά σε κέντρα φιλοξενίας και άλλες δομές.
- 21. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την προσφυγική κρίση περιλαμβάνει μέτρα, όπως : • Οι επιχειρήσεις Τρίτων και Ποσειδών του FRONTEX για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα. • Στόχευση στα εγκληματικά δίκτυα λαθραίας διακίνησης ανθρώπων • Ανταπόκριση στο μεγάλο όγκο αφίξεων εντός της ΕΕ • Βοήθεια στα κράτη – μέλη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.
- 23. ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ • Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι η απάντηση στην πολυπολιτισμική μετεξέλιξη των σύγχρονων κοινωνιών (Γκόβαρης, 2011). • Η διαπολιτισμική εκπαίδευση μπορεί να γίνει μέσο συνοχής και συμπερίληψης. • Ή μήπως, ένα διαπολιτισμικό πρόγραμμα εκπαίδευσης γίνει τελικά η αιτία, να συντηρούνται οι πολιτισμικές διαφορές και επομένως να εμποδίζεται στην ουσία η ενσωμάτωση.
- 24. ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Εάν οι μαθητές εκπαιδευτούν με επιτυχία στη συνύπαρξη με το διαφορετικό, στην κοινωνία του σχολείου, θα είναι έτοιμοι, κατά κάποιο τρόπο, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας. UNESCO (Education 4all, 2002) Ο «πολυπολιτισμικός άνθρωπος» είναι ο πολίτης που, κατά την εκπαίδευση και την κοινωνικοποίησή του, έχει αποκτήσει κοινωνικές δεξιότητες, ώστε να μπορεί να επικοινωνεί με άτομα διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης και ακόμη να υιοθετεί στοιχεία από διαφορετικούς πολιτισμούς. (Κεσίδου, 2008).
- 25. 4- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΟΠΟΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
- 26. Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΕ (2016-17) Βασική προϋπόθεση ήταν η δημιουργία ειδικού γραφείου στο Υπουργείο Παιδείας, που θα αναλάμβανε την οργάνωση, υποστήριξη και υλοποίηση του σχεδίου δράσης. (Ομάδα Διαχείρισης, Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης των Προσφύγων) Συνυπολογίστηκαν: • Η ρευστότητα του προσφυγικού πληθυσμού και η απαίτηση συνεχούς εποπτείας και διαχείρισης του ζητήματος • Η αναγκαιότητα συνεργασίας πολλών υπηρεσιών και φορέων, διεθνών, κρατικών (υπουργεία) και ιδιωτικών (ΜΚΟ) • Η αναγκαιότητα ευελιξίας και γρήγορων αποφάσεων
- 27. ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΕ Για την ένταξη των ανήλικων προσφύγων στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, τίθενται τρεις βασικοί στόχοι: • Η υποστήριξη των προσφυγόπουλων ώστε να φτάσουν το γνωστικό επίπεδο της τάξης φοίτησης. • Η προώθηση της ενασχόλησής τους με άλλες ενδοσχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες, ώστε να συνυπάρχουν με συνομηλίκους και συμμαθητές και να μη βρίσκονται σε κανενός είδους κοινωνικό αποκλεισμό. • Να επαναξιολογείται συστηματικά το σχέδιο δράσης και να γίνονται οι απαραίτητες αλλαγές για να είναι λειτουργικό.
- 28. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ • Η εκπαίδευση των ανήλικων προσφύγων και μεταναστών, είναι στο πλαίσιο της λειτουργίας των διαπολιτισμικών σχολείων και εμπεριέχει τις βασικές αρχές της διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, όπως αυτές ίσχυσαν παλαιότερα στην εκπαίδευση παλιννοστούντων και πάντα με γνώμονα τη λειτουργία ενός δημοκρατικού και συμπεριληπτικού σχολείου, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα της ανάπτυξης και της ανεξιθρησκείας. Συνεργασία του ΥΠ.ΠΕΘ και του ΥΜΠ
- 29. ΤΟ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ
- 30. ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ • ΖΕΠ (Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας), με Τμήματα Υποδοχής (Τ.Υ.) και Φροντιστηριακά Τμήματα (Φ.Τ.) • ΔΥΕΠ – ΖΕΠ (Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση Προσφύγων) • Ο τελικός στόχος είναι η ένταξη στα τμήματα του σχολείου και η ενσωμάτωση, ζητήματα σε αναμονή, μέχρι να κατασταλάξει ο πληθυσμός που θα παραμείνει στη χώρα και ο τόπος κατοικίας τους οριστικοποιηθεί. Τα Τ. Υ. ΖΕΠ και οι ΔΥΕΠ αποτελούν προσωρινή λύση μικρής διάρκειας, που υιοθετείται για πρακτικούς λόγους, προς το παρόν.
- 31. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ • Προσχολική ηλικία Παραρτήματα νηπιαγωγείων μέσα στα Κέντρα Φιλοξενίας • Πρωτοβάθμια και υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Ειδικές απογευματινές τάξεις υποδοχής σε σχολεία κοντά στα Κέντρα Φιλοξενίας (ΔΥΕΠ – ΖΕΠ) Τμήματα Ένταξης (ΖΕΠ) στο πρωινό πρόγραμμα Σχολείων • Άνω των 15 ετών Μαθήματα γλωσσομάθειας, ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης
- 32. ΠΟΙΟΙ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟ ΕΡΓΟ • Ομάδα Διαχείρισης, Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης των Προσφύγων, όπως ορίζεται από το Γενικό Γραμματέα του ΥΠΠΕΘ • Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ) • Στελέχη Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και μόνιμοι εκπαιδευτικοί • Αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί ΠΕ70, ΠΕ02 για τα Τ.Υ. και επίσης ΠΕ11, ΠΕ86 και ΠΕ06 για τις ΔΥΕΠ.
- 33. 5- ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
- 34. ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Στην αποτίμηση της πρώτης χρονιάς εφαρμογής καταγράφηκαν: • αντιρρήσεις διευθυντών σχολείων για την ίδρυση και λειτουργία των ΖΕΠ και ΔΥΕΠ • η δυστοκία λήψης αποφάσεων • η αναγκαιότητα συνεχών διοικητικών πράξεων, για τη λειτουργία τελικά του όλου εγχειρήματος, της εκπαίδευσης προσφυγόπουλων • η εναλλαγή εκπαιδευτικών και δη, άπειρων • η μεταβλητότητα του μαθητικού πληθυσμού λόγω μετεγκατάστασης ή νέων προσθηκών • η καθυστέρηση της έναρξης λειτουργίας των ΖΕΠ και των ΔΥΕΠ δημιούργησε ένα μεγάλο χρονικό κενό, που λειτούργησε αρνητικά στην ένταξη και φοίτηση των προσφυγόπουλων
- 35. ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Σημαντικά προβλήματα ανέφεραν οι Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων: • θέση ευθύνης χωρίς όμως τις ανάλογες αρμοδιότητες σε επίπεδο αποφάσεων. • ανέφεραν πολλά προσωπικά έξοδα, • δεν υπήρξε πρόβλεψη για χώρο γραφείου • ασυνεννοησία με τις ΜΚΟ, που δρουν στους ίδιους χώρους • δυσκολία επικοινωνίας με τους γονείς των προσφυγόπουλων • η μεταφορά των μαθητών σε περίπτωση ασθενείας κατά τη διάρκεια του σχολείου • το ζήτημα των ΑΔΥΜ (ατομικά δελτία υγείας μαθητών) και του απαραίτητου εμβολιασμού
- 36. ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Στα θετικά συμπεράσματα περιλαμβάνονται: • Η απόφαση να λειτουργήσουν παραρτήματα νηπιαγωγείων μέσα στα Κέντρα Φιλοξενίας αποδείχτηκε η πιο βιώσιμη λύση • Ο συντονισμός των κυβερνητικών υπηρεσιών χαρακτηρίζεται αποτελεσματικός • Η συμβολή των διεθνών οργανισμών (ΔΟΜ, Υ.Α., UNICEF) έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην λειτουργία των δομών εκπαίδευσης προσφυγόπουλων
- 37. ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Ακόμη: • η άμεση αντίδραση και η αλληλεγγύη που έδειξαν οι τοπικές κοινωνίες, καθώς και η θετική στάση της τοπικής αυτοδιοίκησης, βοήθησαν το έργο • σε γενικές γραμμές, θεωρείται ότι το στοίχημα της λειτουργίας των δομών εκπαίδευσης προσφυγόπουλων έχει κερδηθεί, η διαδικασία δρομολογήθηκε, το δικαίωμα της εκπαίδευσης των παιδιών – προσφύγων, αλλά και η σταδιακή κοινωνική τους ένταξη και το πέρασμα σε μια κανονικότητα έχει επιτευχθεί σε έναν καλό βαθμό, δεδομένων των συνθηκών.
- 38. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ (2017-18) • η λειτουργία νηπιαγωγείων, Τ.Υ. και ΔΥΕΠ σε όλα τα επιλεγμένα σχολεία, όσο το δυνατόν συντομότερα • θεσμοθέτηση ίδρυσης Τ.Υ. και στο λύκειο • ξεχωριστή λίστα αναπληρωτών, με πιο εξειδικευμένα προσόντα, για την πρόσληψη στις δομές εκπαίδευσης προσφύγων • εξασφάλιση επιμόρφωσης και συνεχούς υποστήριξης γι’ αυτούς τους εκπαιδευτικούς • σημαντικό να διατηρηθεί ο θεσμός και να ενισχυθεί ο ρόλος των ΣΕΠ
- 39. Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΙΑΜΕΠ (ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ) • Έλλειψη προετοιμασίας των εκπαιδευτικών που προσλήφθηκαν • Επιπλέον, δεν ήταν καταρτισμένοι να εργαστούν σε τάξεις με ξενόγλωσσα παιδιά • Δεν είχαν πρόσβαση σε υπηρεσίες συμβουλευτικής ή σε μετεκπαίδευση σχετικά με την διαχείριση της διαφορετικότητας στην τάξη. Συνολικά, η έλλειψη προετοιμασίας και καταλληλότητας πολλών εκπαιδευτικών είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση αισθήματος ματαιότητας και τη διαρροή εκπαιδευτικών σε άλλες θέσεις. (κείμενο εργασίας 84/2017 ΕΛΙΑΜΕΠ)
- 40. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ Η ΕΕ παρακολουθεί στενά το έργο της εκπαίδευσης προσφύγων στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του και προτείνει: • Μαθήματα μητρικής γλώσσας • Εκπαιδευτικές και Ψυχαγωγικές δραστηριότητες και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, για κοινωνικοποίηση και εποικοδομητική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου • Ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά ηλικίας 13+, με οργάνωση εντατικών μαθημάτων γλωσσών και υπολογιστών
- 41. ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΟΝΤΕΛΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ «…το παλαιότερο μοντέλο της διαπολιτισμικής προσέγγισης αντικαθίσταται από ένα νέο, δημοκρατικού διαλόγου. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, διατηρώντας την ταυτότητά τους, συμμετέχουν σε έναν κοινωνικό διάλογο, ώστε να συνδιαμορφωθεί ο τρόπος με τον οποίον θα ενσωματωθούν στην κοινωνία, ένα «ελληνικό μοντέλο για την ένταξη», όπου οι ενέργειες και οι πρωτοβουλίες εκτελούνται, κατά κύριο λόγο, από την τοπική αυτοδιοίκηση.»
- 42. 6- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΟΠΟΥΛΩΝ ΣΤΟΝ Ν. ΚΙΛΚΙΣ
- 43. ΟΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ • Η εκπαιδευτική κοινότητα του Κιλκίς ακολουθεί το σχέδιο της κυβέρνησης, και υλοποιεί την εκπαιδευτική πολιτική, που προτείνεται για την εκπαίδευση των ανήλικων προσφύγων. • Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η επίσημη Εκκλησία υποστηρίζουν το εγχείρημα. • Χρειάστηκαν προπαρασκευαστικές ενέργειες για την εφαρμογή, με συνεργασία τοπικών φορέων και στελεχών των αρμόδιων υπουργείων και θεσμών.
- 44. Η ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ • Η κοινωνία του Κιλκίς, από πολύ νωρίς ήρθε σε επαφή με το δράμα των προσφύγων, αφού ουσιαστικά αυτό εξελισσόταν μπροστά στα μάτια της. Δεν έμεινε αμέτοχη στην επιτακτική ανάγκη φροντίδας και αλληλεγγύης προς τους ανθρώπους αυτούς, που ταλαιπωρήθηκαν, παραπλανήθηκαν και εγκαταλείφθηκαν στη μοίρα τους. • Καθοριστική η συμμετοχή της εθελοντικής ομάδας ΟΜΝΕΣ, που είναι, μέχρι και σήμερα, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας για τους πρόσφυγες, του ΟΗΕ.
- 46. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ • Ποιοτική έρευνα μέθοδος ημι-δομημένων συνεντεύξεων, που έλαβαν χώρα δια ζώσης και οι απαντήσεις συγκεντρώθηκαν γραπτά. • Έλεγχος αξιοπιστίας προηγήθηκαν αρκετές προκαταρκτικές συζητήσεις, με υποψήφιους συνεντευξιαζόμενους, με σκοπό την διαμόρφωση των ερωτημάτων, αλλά και για να υπάρχει εικόνα του τι συμβαίνει στα σχολεία, την εποχή που διενεργήθηκε η έρευνα.
- 47. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ • Είναι εντοπισμένη και, αν και το αντιπροσωπευτικό δείγμα για το Κιλκίς είναι αρκετά μεγάλο για να θεωρηθεί αξιόπιστο, ωστόσο δεν μπορεί να θεωρηθεί αντιπροσωπευτικό για το τι συμβαίνει πανελλαδικά. • Αφορά σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η κατάσταση των προσφύγων στην περιοχή είναι ρευστή και στερείται κανονικότητας και αυτό επιδρά σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς τους, επομένως και στη σχολική φοίτηση των προσφυγόπουλων.
- 48. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 1Ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ • Ποιες είναι οι στάσεις και οι απόψεις των εκπαιδευτικών, των οικογενειών των προσφύγων, των ίδιων των παιδιών που πηγαίνουν σχολείο, καθώς και φορέων που παρατηρούν και κατευθύνουν το ζήτημα;
- 49. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ – ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ • Ο αριθμός των προσφυγόπουλων δεν ήταν τόσο μεγάλος και διαμοιράστηκαν στα σχολεία ισορροπημένα. • Τα στελέχη της εκπαίδευσης υποστήριξαν επαρκώς • Υπήρχε συνέργεια και καλός συντονισμός όλων των τοπικών φορέων, κυβερνητικών και ιδιωτικών, καλύπτοντας τα κενά που παρουσιαζόταν κατά την εφαρμογή. • Οι αντιδράσεις ήταν ήπιες και περιορισμένες και ατόνησαν γρήγορα.
- 50. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ – ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ • Στο Δημοτικό τα προσφυγόπουλα εντάσσονται πιο εύκολα, ενώ στο Γυμνάσιο οι σχέσεις είναι πιο δύσκολες, έως ανύπαρκτες. • Στο Δημοτικό, μαθαίνουν αρκετά καλά να συνεννοούνται, να διαβάζουν και να γράφουν, ειδικά τα παιδιά που φοιτούν με περισσότερη συνέπεια. • Στο Γυμνάσιο οι δυσκολίες είναι μεγάλες και το εμπόδιο της γλώσσας σχεδόν ανυπέρβλητο. Μαθαίνουν να συνεννοούνται, αλλά δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα στο επίπεδο που βρίσκονται. Συχνά απογοητεύονται και σταματούν. • Συμμετέχουν περισσότερο στις βιωματικές δράσεις.
- 51. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ – ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ • Οι αναπληρωτές που προσλήφθηκαν δεν είχαν καμιά εξειδίκευση, υποστήριξη ή επιμόρφωση από το κράτος. Ούτε τα κατάλληλα εγχειρίδια. • Η φοίτηση των παιδιών είναι ελλιπής και η κινητικότητα μεγάλη μέσα στη χρονιά. Στην πλειοψηφία τους οι οικογένειες δεν επιθυμούν να μείνουν στην Ελλάδα και δεν τους ενδιαφέρει το σχολείο. • Τα Τμήματα ΖΕΠ και η ΔΥΕΠ άργησαν να λειτουργήσουν, με αποτέλεσμα να απογοητευτούν και να σταματήσουν το σχολείο, αρκετά προσφυγόπουλα.
- 52. ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ – Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ • Χρειάστηκαν αρκετές ενημερωτικές συναντήσεις και παρεμβάσεις για να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις και η ακραία παραπληροφόρηση. • Με όλες τις αδυναμίες και τα εμπόδια, το σχέδιο λειτούργησε και μπήκαν τα πράγματα σε μια κανονικότητα για όλους. Όχι πάντα βολική ούτε πάντα η καλύτερη εκδοχή, όμως μια ειρηνική και υποστηρικτική συνύπαρξη είναι εγκαθιδρυμένη, χωρίς να πιέζεται ιδιαίτερα κάποια πλευρά. Ντόπιοι και πρόσφυγες συμβιώνουν ομαλά.
- 53. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2Ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ Πόσο αποτελεσματική και ουσιαστική είναι η εκπαίδευση που παρέχεται στα προσφυγόπουλα και από τι εξαρτάται
- 54. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ • Παρατηρήθηκαν ομοιότητες με το πρόγραμμα εκπαίδευσης παλλινοστούντων, ενώ διαφάνηκαν και ομοιότητες με το πρόγραμμα εκπαίδευσης μουσουλμανοπαίδων, τα οποία ωστόσο θεωρήθηκαν παρελθοντικά. • Αρκετές προσπάθειες εκσυγχρονισμού και δημιουργίας εκπαιδευτικού υλικού υπάρχουν, προερχόμενες από πανεπιστημιακά project Erasmus+ κυρίως, αλλά και από ΜΚΟ, ενώ και το επίσημο κράτος, μέσω του ΙΕΠ, παρέχει υποστήριξη. • Όλοι συμφώνησαν ότι η αποτελεσματικότητα της εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας σκοντάφτει στην ελλιπή φοίτηση των προσφυγόπουλων και στην προτεραιότητα των οικογενειών να φύγουν από την Ελλάδα.
- 55. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ • Οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων ένταξης κάνουν μεγάλη προσπάθεια, αυτοσχεδιάζουν, ερευνούν για υλικό, μαθαίνουν τις ιστορίες των παιδιών και τους συμπαραστέκονται με κάθε τρόπο. Νοιάζονται. • Οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων γενικής παιδείας δεν τα καταφέρνουν τόσο καλά, καθώς δεν έχουν τον χρόνο και τον τρόπο να πλησιάσουν τα προσφυγόπουλα. • Τα προσφυγόπουλα, που φοιτούν με κάποια συνέχεια, μαθαίνουν γρήγορα να επικοινωνούν, αλλά και να γράφουν και να διαβάζουν.
- 56. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 3Ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ Ποιες είναι οι δυσκολίες και τα προβλήματα που προκύπτουν, κατά την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης της εκπαίδευσης ανήλικων προσφυγόπουλων και προτεινόμενες λύσεις
- 57. ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ • Η ελλιπής φοίτηση • Οι διαφορετικές φυλές και γλώσσες • Το διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο • Η δυσκολία επικοινωνίας Κάποια παιδιά δεν είχαν φοιτήσει καθόλου σε σχολείο, ενώ των περισσοτέρων η φοίτηση είναι ατελής και διακοπτόμενη, λόγω του εκπατρισμού και της περιπλάνησής τους για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
- 58. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ • Πολλά από τα προβλήματα λειτουργίας των δομών είχαν να κάνουν με τον εξοπλισμό, αλλά και τη διεκπεραίωση απρόοπτων καταστάσεων, που δεν είχαν προβλεφθεί, όπως οι ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές και οι φυλετικές εχθρότητες. • Τα μεγαλύτερα παιδιά έχουν περισσότερα θέματα ένταξης και προτιμούν να συναναστρέφονται τους δικούς τους ανθρώπους. • Μικροσυγκρούσεις δημιουργήθηκαν σε αρκετές περιπτώσεις και, παρόλο που η διαχείριση ήταν αποτελεσματική, οδήγησαν σε απομόνωση προσφύγων και ντόπιων μαθητών. • Πρόβλημα παραμένει η εκπαίδευση των παιδιών ηλικίας 15-18 ετών, που είναι και η πιο ασταθής ομάδα, καθώς πρόκειται για νέους στην εφηβεία, με ό, τι αυτό συνεπάγεται.
- 59. Η ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ • Η συνέργεια όλων των φορέων στο Κιλκίς και η αλληλοσυμπλήρωση που υπάρχει, στο τι μπορεί να προσφέρει ο καθένας. • Η τοπική κοινωνία αποδέχτηκε ειρηνικά την παρουσία των προσφύγων και υποστηρίζει σταθερά, υλικά και ηθικά, μέσω του εθελοντισμού και των ιδιωτικών πρωτοβουλιών, με όλους τους ενδοιασμούς και τις αντιρρήσεις, που υπάρχουν σε μερίδα του πληθυσμού. Όλες οι παραπάνω διαπιστώσεις είναι, λίγο ή πολύ, κοινές σε όλες τις δομές εκπαίδευσης προσφύγων, που λειτουργούν στα ελληνικά σχολεία, όπως διαφαίνεται και από την έκθεση που κάνει ετησίως η Επιτροπή για την Εκπαίδευση Προσφύγων του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και άλλοι κρατικοί φορείς, που παρατηρούν το ζήτημα.
- 60. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ • Οι εκπαιδευτικοί θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταλύτες της ένταξης. Βασικό στοιχείο η διαπολιτισμική ικανότητα Η διαπολιτισμική ικανότητα διδάσκεται δια βίου και πρέπει να περιλαμβάνεται στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. • Σημαντική η ύπαρξη προγραμμάτων κατά του ρατσισμού και υπέρ της διαφορετικότητας στο σχολείο και γενικά βιωματικές δράσεις, που παρακάμπτουν το εμπόδιο της γλώσσας. • Η εμπλοκή των γονέων των προσφυγόπουλων στην σχολική ζωή, θα υποστηρίξει πιθανώς την τακτική φοίτηση. • Λειτουργική σύνδεση της εκμάθησης της ελληνικής με βάση την μητρική γλώσσα των αλλοδαπών
- 61. 8 – ΣΥΖΗΤΗΣΗ - ΕΠΙΛΟΓΟΣ
- 62. ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ… • Οι συνθήκες διαβίωσης και η άστατη καθημερινότητα των παιδιών – προσφύγων, λόγω των νομικών εκκρεμοτήτων των οικογενειών τους, δεν βοηθάει στο να κατανοηθούν οι ανάγκες τους. • Τα παιδιά προχωράνε με διαφορετικό ρυθμό στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, ενώ δεν έχει γίνει εκτίμηση σχετικά με τις γνώσεις τους στα βασικά εκπαιδευτικά αντικείμενα. Επομένως, ο στόχος της ένταξής τους στις κανονικές σχολικές τάξεις σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με ευελιξία. • Αυτό που διαφαίνεται μετά από την μελέτη αυτήν είναι ότι, στην περίπτωση του Ν. Κιλκίς υπάρχει συνέργεια φορέων, πολλή ιδιωτική πρωτοβουλία και μια ανεκτική και υποστηρικτική τοπική κοινωνία, που απορροφάει αρκετούς από τους κραδασμούς των τρεχόντων ασυνήθιστων αλλαγών.
- 63. ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ • Σχετικά με τη μελλοντική χρησιμότητα της παρούσας έρευνας, θα λέγαμε ότι συγκεντρώνει στοιχεία και στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν, καθώς και αν και κατά πόσον αποδίδουν. • Προσεγγίστηκε μεγάλος αριθμός εμπλεκομένων από όλες τις θέσεις, ώστε να θεωρείται αντιπροσωπευτικό και αξιόπιστο δείγμα. • Το ζήτημα της εκπαίδευσης προσφύγων αναμένεται να απασχολήσει πολύ στο μέλλον, λόγω του ότι είναι δυναμική κατάσταση σε εξέλιξη, οπότε μια βάση δεδομένων, στοιχείων και μαρτυριών είναι χρήσιμη για επόμενους ερευνητές.
- 64. ΠΡΟΣ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ • Κατά πόσο εφαρμόζονται οι πρακτικές που ανέφεραν οι εκπαιδευτικοί των σχολείων; • Με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να επιτευχθούν καλύτερα μαθησιακά και ενταξιακά αποτελέσματα; • Θα υπάρχουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα εάν επανδρωθούν οι δομές εκπαίδευσης προσφυγόπουλων, με εκπαιδευτικούς εξειδικευμένους στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, που να γνωρίζουν ίσως και την αραβική ή κάποια τρίτη κοινή γλώσσα επικοινωνίας; • Γενικότερα αξίζει περαιτέρω διερεύνησης το ζήτημα, μετά από παρέλευση 5ετούς εφαρμογής πιθανόν, καθ’ ό, τι δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί η δυναμική του.
- 65. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!