Mae’r sleidiau yn darparu’r data a’r wybodaeth gefndirol a ddefnyddiwyd i lywio tueddiadau’r dyfodol a nodwyd dan y thema defnydd tir ac adnoddau naturiol. Dylid edrych ar y cyflwyniad hwn ochr yn ochr â’r cyflwyniadau ar y themâu eraill er mwyn deall y darlun ehangach.

1. Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol
2017 Llywodraeth Cymru – sleidiau
data Defnydd Tir ac Adnoddau
Naturiol
Mae’r sleidiau canlynol yn darparu’r data
cefndirol a’r graffiau a ddefnyddiwyd ar gyfer
thema Defnydd Tir ac Adnoddau Naturiol yn
Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol 2017

2. Defnydd gwreiddiol dim ond ar gael yn Saesneg
Mae cynefin naturiol yn barod yn profi newid digynsail

3. Mae coetiroedd Cymru yn dangos tueddiadau cymysg. O’r chwith i’r
dde: a) Tueddiadau parhaus ym maint yr holl goetiroedd conwydd a
llydanddail mawr (glas) a choetiroedd llydanddail bach (coch). b)
Tueddiadau parhaus ym maint coetiroedd llydanddail Cymreig mawr
(glas) a choetiroedd llydanddail bach (coch). c) Tueddiadau parhaus
yng nghyflwr coetiroedd llydanddail mawr (glas) a bach (coch).
Ffynhonnell: CNC 2015. Mae llinellau glas a coch di-dor yn nodi gwerth cyfartalog ac mae’r cysgodion glas neu
goch yn nodi terfynau hyder o 95% ac mae’r llinellau dotiog yn cysylltu canlyniadau’r Rhaglen Monitro a
Gwerthuso Glastir (GMEP) â data arolygon blaenorol cymharol (Countryside Survey 1990 -2007)
pob coetir
coetiroedd
bychain
Blwyddyn Blwyddyn Blwyddyn
Arwynebedd
(000eddha)
Arwynebedd
(000oeddha)
Dangosyddcyfoethcoetirhynafolynplotiau2mgan2m

4. Darlun cyffredinol o gyflwr nodweddion rhywogaethau’r Gyfarwyddeb
Cynefinoedd ac Adar mewn Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (ACA) ac
Ardaloedd Gwarchodaeth Arbennig (AGA)
Ffynhonnell: CNC 2015. Data cyfredol ar Rywogaethau Atodiad I ac Atodiad II ACA ac AGA
Planhigion fasgwlar
Infertebratau eraill
Planhigion anfasgwlaidd
Mamaliaid morol
Mamaliaid eraill
Pysgod
Gwas y neidr
Ieir bach yr haf
Adar
Amffibiaid
Ffafriol Anffafriol Ffynhonell: CNC

5. Canran y nodweddion cynefin Ardal Cadwraeth Arbennig (ACA) sydd
mewn cyflwr da a gwael.
Ffynhonnell: CNC 2015. Data cyfredol ar nodweddion cynefin ACA.
Ffafriol Anffafriol
Coetir
Yr ucheldir
banciau tywod, baeau a morlynnoedd
creigresi ac ogofâu môr
gwlyptir iseldir
rhostir yr iseldir
tir iseldir
llaid rhynglanwol a thywodau
dŵr croyw
aberoedd
arfordirol
ogofâu
Ffynhonell: CNC

6. Mae tueddiadau posibl ar gyfer anifeiliaid, planhigion ac organebau eraill yn
amrywio’n fawr iawn ar draws rhywogaethau, wrth i rai rhywogaethau ostwng a
rhai gynyddu. Fodd bynnag, mae tueddiadau cyfunol hirdymor ar gyfer
rhywogaethau yn mynd tuag i lawr.
Ffynhonnell: Ymddiriedolaeth Cadwraeth Ystlumod, Ymddiriedolaeth Ornitholeg Prydain, Gwarchod
Gloÿnnod Byw, Canolfan Ecoleg a Hydroleg, DEFRA, Cydbwyllgor Cadwraeth Natur, Ymddiriedolaeth y
Bobl ar gyfer Rhywogaethau sydd mewn Perygl, Rothamsted Research, Y Gymdeithas Frenhinol er
Gwarchod Adar.
Cynydd
Dirywiad
tymor
hir
tymor
byr
canranyrhywogaethau
Deyrnas Unedig
Mynegai(1970=100)

7. Mae’r gostyngiad mewn diwydiant trwm wedi arwain at ostyngiad mewn
allyriadau rhai llygryddion, megis deunydd gronynnol. Mae ffynonellau llygredd
aer eraill, megis trafnidiaeth, amaethyddiaeth a gwres domestig, wedi dod yn
fwy o bryder.
Defnydd gwreiddiol dim ond ar gael yn Saesneg

8. Tueddiadau rheoli gwastraff 2000/1–2013. Dangosir cyflenwadau
gwastraff mewn cilodunelli fesul math o safle yng Nghymru. Mae’r
duedd yn gwella ar y cyfan.
Trosglwyddo Ailgylchu metel Triniaeth Tirlenwi
Ffynhonell:
CNC

9. I gael rhagor o wybodaeth am Adroddiad Tueddiadau’r
Dyfodol 2017 Llywodraeth Cymru, ewch i’r cyfeiriad
canlynol:
http://llyw.cymru/statistics-and-research/future-trends/
Mae sleidiau data cefndirol hefyd ar gael ar y wefan ar
gyfer Themâu eraill Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol:
Poblogaeth; Iechyd; Economi a Seilwaith; y Newid yn yr
Hinsawdd; a Chymdeithas a Diwylliant.