Webinar e inclusie-14 mei 2020

Welkom op de webinar E-inclusie
Moderator: Yana Baetens (Mediawijs)
Q&A: Sara Jaminé (Vocvo)

Programma
• Taskforce e-inclusie (Ilse Mariën)
• Middenveld meets lokaal bestuur
• Digidak (Jef Debackker)
• Link in de kabel (David Loyen)
• Vragenronde
• Goede praktijken in Pelt (Raf Drieskens)
• Goede praktijken in Gent (Sara Van Damme)
• Vragenronde
• Slot

Taskforce e-inclusie: Bestrijding van het sociale isolement van digitaal
uitgesloten burgers tijdens covid-19
Webinar e-inclusie (Vlaanderen/België)
Spreker: Prof. Dr Ilse Mariën

• Gevolgen van de Covid-19 lock-down:
• > digitale uitsluiting in de maatschappij en in het bijzonder bij kwetsbare groepen
• Taak van de Taskforce e-inclusie:
• Bestrijden van het sociale isolement van digitaal uitgesloten burgers als gevolg van de Covid-19-crisis.
• coördinerende rol gericht op overkoepelende initiatieven, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen in de
samenleving.
• De Taskforce doet dit door het fast-tracken van:
• Toegang tot digitale toestellen en, applicaties;
• Digitale competenties en vaardigheden;
• Ondersteunende diensten op afstand.
• De Taskforce is een samenwerking tussen publieke instellingen, plaatselijke overheden en non-profitorganisaties,
met een lange ervaring met e-inclusie. De Taskforce werkt aan concrete acties, belangenbehartiging en
overheidsbeleid.
Mission Statement

SECTOR
• Vrije Universiteit Brussel (iMEC-SMIT)
• UC Leuven Limburg
• Modem Thomas More
• Mediawijs – Knowledge Centre for Digital and Media Literacy Flanders
• Link in de Kabel
• Digidak
• LINC vzw
• Seniornet
• iDrops
• Digipolis Gent
• Stad Kortrijk
• Stad Antwerpen
• Vereniging voor Steden en Gemeenten
• VOCVO
• WeTechCare
• Beego
• Saskia Van Uffelen – Digital Champion
DEELNEMENDE ORGANISATIES
▶ Hoger Onderwijs & Onderzoek
▶ Kenniscentrum gefinancierd door de overheid
▶ Non-Profit Organisatie
▶ Plaatselijke Overheid
▶ Overkoepelende Organistatie Plaatselijke Overheid
▶ Onderwijs
▶ NGO
▶ Industrie
▶ EU Digital Champion

TOEGANG
• Verspreiden van de call-to-actions voor het inzamelen van laptops, tablets en smartphones door: Digital For Youth, Virtual Hugs, iedere-
student-online, acties door plaatselijke overheden… in samenwerking met Close The Gap, plaatselijke overheden, Deloitte…
• Assisteren bij het coördineren van vraag en aanbod ten opzichte van geïdentificeerde uitgesloten groepen
• Uitrollen van Corona-veilige openbare computerruimtes
• Identificatie van de overblijvende digitaal uitgesloten groepen en van hun noden (onderzoeksproject gefinancierd door de VUB)
LOPENDE ACTIVITEITEN
VAARDIGHEDEN
▶ Versterken van de online opleidingsmogelijkheden op 123digit.be
▶ Voorzien van online opleidingsmateriaal via www.e-inclusie.be, www.digidak.be, …
▶ Online en telefonische ondersteuning via het digibuddy-netwerk van plaatselijke overheden en
non-profitorganisaties
▶ Voorzien van handleidingen en video’s voor DIY opknappen en digitale openbare diensten, online
en verdeeld samen met de laptops, tablets en smartphones.
ONDERSTEUNING

Middenveld meets lokaal bestuur: aanpak van Digidak
Spreker: Jef De Backker

• Met Digidak creëren we informele,
laagdrempelige leeromgevingen
voor (kwetsbare) burgers.
• Dit doen we met vrijwilligers die
mensen in hun buurt digitaal vaardig
maken, hen verbinden en zo ook de
buurt versterken.
DIGIDAK

• We organiseren initiaties, vrije inloop en vormingen op maat.
• Voor iedereen die de digitale kloof ervaart.
• We doen dit samen met lokale besturen, vrijwilligers en partnerorganisaties.
• Het digidak-team zorgt voor het leermateriaal, planning, training, opvolging en
technische ondersteuning.
• We doen dit sinds 2003 en we zijn ondertussen present in 17 gemeenten.
DIGIDAK

• Rol van Digidak binnen de taskforce
• Ontwikkelen van contactloze digipunten.
• Aanleveren van eenvoudige handleidingen.
• Ondersteunen van digitale vragen via helpdesk.
• Doelstellingen, doelpubliek:
• Individuele burgers verder helpen die de digitale kloof ervaren.
• Vragen vanuit onderwijsprofessionals beantwoorden.
• Lokale besturen ondersteunen in de corona-aanpak.
DIGIDAK

Noodzaak:
• De digitale kloof is zelden zo duidelijk als nu.
Hoe helpen we mensen die de basis digitale
vaardigheden en materiaal missen?
Oplossing:
• Een meervoudige aanpak.
• In meerdere fasen.
E-INCLUSIE IN CORONA TIJDEN

• Gratis e-inclusie hulplijn via telefoon.
• Gratis online chatfunctie op www.digidak.be.
• Contactloos digipunt in toegankelijke ruimtes.
Fase 1: Lockdown

• 15,6” TOUCHSCHERM
• EENVOUDIG TE
ONTSMETTEN
• EENVOUDIG TE
BEDIENEN
• STICK PC
• UITBREIDBAAR
Contactloos
digipunt

(met social distancing)
• Gratis e-inclusie hulplijn via telefoon.
• Gratis online chatfunctie op www.digidak.be.
• Contactloos digipunt in openbare ruimtes (met integratie van lokale diensten)
Fase 2: gedeeltelijke heropening

(met social distancing)
• Contactloos digipunt in openbare ruimtes
(met integratie van lokale diensten).
• E-inclusie werking met vrijwilligers.
• Initiaties, vrije inloop en vormingen op maat.
Fase 3: het nieuwe normaal

• WWW.DIGIDAK.BE
• INFO@DIGIDAK.BE
• Jef De Backker
• Jef.debackker@blenders.be
• 0488/66.50.06
Contactgegevens Digidak

Middenveld meets lokaal bestuur: aanpak van Link in de Kabel
Spreker: David Loyen

Digitale kloof verkleinen
1. Kwetsbare kinderen en jongeren
2. Digitale vaardigheden als hefboom
3. Creatie(f)
4. Speels
5. Veilig

Covid – 19 eigen werking
1. Behoeftenpeiling
2. Uitleen materiaal
3. Ondersteuning op afstand
4. Sociale media

Covid – 19 samenwerking
1. Partnerorganisaties
2. Leuven Leert – Stad Leuven
3. JWO
4. UCLL – Thomas More - Taskforce

Covid – 19 proces
1. Korte keten
2. Persoonlijk virtueel contact
3. Sociale media
4. Vinger aan de pols
5. overleg

Q&A (5min)
1. Je kan je vraag stellen in het tabblad “questions”
2. Je vraag is pas zichtbaar voor andere deelnemers wanneer
iemand van het panel hierop geantwoord heeft én dit heeft
gepubliceerd
3. Sara Jaminé selecteert enkele vragen om mondeling te
overlopen.

Goede praktijken in Pelt
Spreker: Raf Drieskens

1. Hefbomen om iedereen mee te krijgen, met hier extra aandacht voor het digitale
Vooraf:
- sterk uitgebouwd socio-cultureel verenigingsleven ( 140)
- veel buurtwerking (160 erkende buurtverenigingen)
- nog sterk netwerk bij familie, buren, vrienden (uit bevraging Buurtgezellen)
1) Sterk participatie-beleid
- Sedert begin vorige legislatuur
o Enkele aanknopingspunten
1) Kader uitgewerkt
 Overtuiging
 8 criteria
 Sterke begeleiding:
 Intern: participatie-ambtenaar; kerngroep; getrainde medewerkers
 Extern: extra deskundigheid
2) Transparant proces
 Belang van een goede procesarchitectuur
 Rollenspel
3) Concrete output/impact
 Van belang voor de legitimiteit
4) Liefde voor Pelt

o Voorbeelden:
 Neerpelt bezwijkt
 Artistieke toegangspoorten
 Fietsstraat
 Burgerbegroting
- In het fusietraject (info; gemeentenaam; straatnamen)
- Bij de opbouw van het Meerjarenplan 20-25, Kindvriendelijke gemeente, Naar de Kern, … Zie www.participelt.be
- Inzet van digitaal platform (cf. studenten, minder mobiele mensen)
- Recent ook on-line-participatie

2) Doorgedreven dorpenbeleid
- De dorpen (2 centra en 7 “dorpen”) als pijlers van onze nieuwe gemeente Pelt
- Belang van
o Erkenning
o Eigenheid
o Betrokkenheid (belangrijke link met participatie)
- Proces: van dorpsanalyse tot actieplan
o Inzet van participatie-ambtenaar/ambtenaar dorpenbeleid en buurt(opbouw)werker
o Doorheen heel het proces: inzet van de bewoners
o Bottom-up
- Een masterplan voor elk dorp
o Inhoudelijke keuzes
o Ruimtelijke vertaling
o Rollenverdeling
- Ondersteuning van de buurten
Buurtfeesten
Dag van de Buren
…
Inzet van digitale toepassingen geeft bijkomende mogelijkheden tot betrokkenheid

3) Outreachend werken
- Twee lokale dienstencentra: draaischijf voor het outreachend werken (opdracht)
 contacten met de ontmoetingscentra en de organisaties in de dorpen
 dorpsrestaurants
 buurtgezellen
 welzijnsschakels
 buurtzorgregisseurs (zorgzame buurten)

1) Een digitale en smart City-policy
- Overtuiging: door de inzet van innovatieve, digitale toepassingen kunnen we het leven van onze inwoners aangenamer, gezonder,
efficiënter, beter, … maken
- Voorbeelden:
o Free WiFi aanbieden in de publieke ruimte (digitale gelijkheid)
o Website:
digitaal gemeentehuis en draaischijf van digitale dienstverlening; 20-tal attesten digitaal opvragen
o Pelt app:
verlengstuk en complementair aan website en social media; idem attesten opvragen
o Digitaal participatie-platform
o WhatsApp-buurtpreventie
o Vandaag 14.05.20: afvalmonitor voor digitaal beheer van vuilnisbakjes
o …
- Mbt. E-inclusie:
o Laptops in cafetaria (nadien ook in nabijgelegen bib)
o LDC’s hebben al bijna 20 jaar cursussen ivm. digitale vaardigheden en geletterdheid
 Mee geëvolueerd met de technologische evoluties op het terrein (PC-laptop-smartphone; softwareprogramma’s, van
Word tot Photoshop; app’s)
 Kopen en verkopen via internet

2. Wat heeft Corona ons geleerd vanuit oogpunt digitale ongelijkheid en digitale ongeletterdheid?
1) Enkele vaststellingen
Na rondvraag bij
o Centrumleider
o Adjunct-directeur (coördinatie Corona-cel)
o Participatie-ambtenaar
- Bepaalde groep van senioren is niet aangesloten op internet en heeft geen laptop, smartphone
- Ook bij gezinnen heeft niet iedereen een laptop
 80 laptops (ikv pre-teaching na paasvakantie)
- Oudere mensen in de assistentie-woningen en de WZC bellen veel; volstaat voor hen
- Gemeente beschikt over veel te weinig e-mailadressen van inwoners. Meer downloads van de Pelt app zouden een enorme troef naar snelle en
efficiënte bereikbaarheid zijn
- Intern: hand- en groenarbeiders, onderhoudspersoneel, …

2) Eerste suggesties (zitten nog midden in de crisis; lessen voor de toekomst):
- Verdiepen en verbreden van de “computerlessen”
- Hybride blijven werken: belrondes; kan ook aanzet zijn tot Whatsapp-groepen en beeldbellen
- Train-de-trainer: concept uitwerken dat te vermenigvuldigen/kopiëren is (landelijk)
- Belang van outreachend werken (via buurtzorgregisseur en buurtgezellen bijv.)

3) Voorlopige vaststellingen/conclusies
- Komen tot een slim en hybride aanpak (analoog/fysiek en digitaal)
- Sterke betrokkenheid en participatie is een goede voedingsbodem voor digitale participatie en E-inclusie
- Net zoals analoge participatie een proces is, zal dit ook gelden voor digitale participatie. Ook hier is het van belang
om aangepaste werkvormen te zoeken om mensen ook in de digitale participatie en E-inclusie te krijgen.
- Kracht van buddy’s en peer-to-peer!

Goede praktijken in Gent
Spreker: Sara Van Damme

Digitaal.Talent@Gent
Samenwerken aan een
BOEIEND DIGITAAL VERHAAL

Op de agenda
• Digitaal.Talent@Gent als sterke e-inclusie werking in alle tijden
• Nood-acties in tijden van Corona
• Lessen trekken uit de Corona-crisis
• Q&A

“Digitale basiskennis wordt in de toekomst even
onontbeerlijk als lezen en schrijven was in de
vorige eeuw.”1
“39% van de Belgen heeft geen of zwakke
digitale vaardigheden”2
1 Digitale transformatie, nationaal pact voor strategische investeringen, 2018
2 Eurostat 2018 – via dossier Koning Boudewijnstichting

“We zetten in op digitale inclusie
van Gentenaars. Samen met
partnerorganisaties en -diensten
maken we Gentenaars digitaal
zelfredzamer, zodat zij de kansen
van de digitale wereld kunnen
grijpen en niet door de
digitalisering worden uitgesloten.”
Bestuursakkoord Stad Gent
“We willen een stad zijn die
vooroploopt, maar ten allen
tijde ook achterom kijkt om te
zien of iedereen mee is. Een
stad waar iedereen de nodige
kansen krijgt om volwaardig
deel uit te maken van onze
Gentse samenleving.”

1. is een transversale en verbindende stedelijke e-
inclusiewerking,
2. die Gentse burgers op weg helpt in de digitale
wereld,
3. een hefboom is die diensten helpt inzetten op e-
inclusie,
4. en intern bij Stad Gent en Digipolis werkt aan e-
inclusie.
www.digitaaltalent.be

250+
ICT-materialen gratis te
huur voor diensten, vzw’s
en scholen in Gent
50+
Digipunten
bieden toegang,
begeleiding & vorming
rond ICT
75+
Digipunt begeleiders
helpen Gentenaars op weg
in de digitale wereld
15
e-inclusie hefboom
projecten / trajecten met
diensten
Stad & OCMW Gent

• Snel schakelen, denken én doen
• Verbinding maken met andere initiatieven
• E-inclusie initiatieven
• Initiatieven voor kwetsbare groepen
• Concrete nood-acties:
• Ouderen digitaal connecteren met familie
• Leerlingen digitaal connecteren met de school
• Sociaal kwetsbare Gentenaars digitaal connecteren
• Hulp bij digitale vragen en handige handleidingen
• Communiceren over nood-acties
E-inclusie in tijden van
Corona

• 43 laptops voor de 5 stedelijke WZC
• 5 Ipad Pro’s voor niet stedelijk WZC
• Laptops Digipunten LDC te leen voor
kwetsbare ouderen uit de wijk
• Bekendmaking www.virtualhugs.be
• Doorverwijzing voor schenkingen
• Informeren WZC voor aanvragen
Ouderen connecteren met familie

• 750+ leenlaptops en -tablets BaO
• 125 tablets vanuit Digipolis
• 375 W10 laptops vanuit Digipolis
• 250 Linux laptops ism Dwengo vzw
• 1000+ schenklaptops SeO via D4Y
• Internet via Telenet en Proximus
• Bekendmaking www.digitalforyouth.be
• Doorverwijzing voor schenkingen
• Informeren scholen voor aanvragen
Leerlingen connecteren met de school

• Stad Gent, Gents Solidariteitsfonds en Repair
Café Gent doen ICT inzamelactie bij burgers.
• Pc's, tablets, gsm’s en smartphones worden
ingezameld, hersteld en geschonken aan
kwetsbare Gentenaars zonder toestel.
• +150 toestellen ingezameld in eerste week.
• +75 toestellen verdeeld in eerste week
• eenhartvoorvluchtelingen.be/inzamel/
Sociaal kwetsbaren
connecteren hulp

• Gratis telefonische ondersteuning door BEEGO
(afgelopen vanaf mei)
• Hulp bieden/krijgen bij digitale vragen
opgenomen op Gent Helpt
• 7 nood Digipunten in de Welzijnsbureaus
OCMW Gent waar iedereen welkom is als de
digitale nood gekoppeld is aan een hulpvraag.
• Nood Digipunt in Loket jeugd met ook een
outreachende werking voor kwetsbare jongeren
Hulp bij dringende digitale
vragen

• Projecten worden ondersteund met
handleidingen en documenten.
• Elke week handige infofiches op de
Facebookpagina Digitaal.Talent@Gent
• We delen net als vele andere actoren
handleidingen op www.e-inclusie.be
• We introduceren www.123digit.be
Handige handleidingen

• Digitale kloof eerste graad (toegang)
is nog steeds aanwezig
• in tegenstelling tot wat we lezen in
toonaangevende studies zoals de Digimeter:
“Alle Vlaamse huishoudens zijn smart en
connected.”
• Corona-crisis verschuift nood aan digitale
toegang naar nood aan digitale toegang thuis.
• Digitale kloof verbreedt en verdiept:
• Nieuwe nood die ontstaat door situatie
(vb. les voor leerling 1e lj. via de computer)
• Veranderde nood door wegvallen alternatieven
(vb. sluiting Digipunten)
• Bestaande nood die problematisch wordt
(vb. geen financiële middelen voor internet thuis)
• Publieke oplossingen vallen weg door Corona.
Lessen uit Corona

• Digitale kloof tweede graad (skills) niet
uit het oog verliezen
• De digitalisering wordt versneld door de corona-
Alles moet digitaal, er is geen alternatief.
• Sommigen schakelen hierdoor voor digitaal bijleren een
versnelling hoger.
• Anderen verliezen volledig de pedalen omdat ze die
snelheid niet kunnen bijbenen.
• Het voorzien van toestellen biedt geen garantie op
digitale vaardigheden en digitaal werken.
• Een crisis is niet het goede moment om in te zetten
op digitaal zelfredzamer maken van mensen (geen
nabijheid, geen mentale ruimte om te leren,…)
• Nood aan proactieve, lange termijn investering op
digitale vaardigheden om sterker te staan in de
toekomst, met of zonder volgende crisissen.
Lessen uit Corona

• Een lokale én bovenlokale
e-inclusiewerking is een stap vooruit
• De meerwaarde van onze stedelijke e-inclusie werking
werd nogmaals heel erg duidelijk.
• Snel schakelen, snel connecteren, snel handelen en helpen
• Eén aanspreekpunt en expertise rond digitale inclusie
• Coördinatie van lokale initiatieven en afstemming met
e-inclusie initiatieven en communicatie hierover
• Voor, tijdens én na corona heeft dit niets dan voordelen
• E-inclusie raakt aan zoveel levensdomeinen,
doelgroepen,… de e-inclusie werking heeft veel
die allen een andere snelheid hebben.
• Zowel (middel)grote steden als gemeenten hebben
baat bij een e-inclusie werking of contactpersoon die
dit thema opvolgt en acties uitwerkt.
• Bovenlokaal is er afstemming nodig om samen te
werken en van elkaar te leren.
Lessen uit Corona

• Bewustwording en motivatie leiden tot
verandering
• De corona-crisis heeft de digitale kloof nog meer zichtbaar en
pijnlijk voelbaar gemaakt.
• Mensen, bedrijven en overheden werden plots geforceerd om
digitaal te gaan en te experimenteren met digitale
omgangsvormen. Er was geen offline alternatief meer.
• We moeten deze crisis gebruiken om de digitale kloof te
verkleinen in plaats van te vergroten.
• Diegenen die al geconnecteerd waren en vaardigheden
komen digitaal sterker uit de crisis, omdat deze crisis hen de
motivatie gaf om hun grenzen te verleggen en digitaal bij te
leren. Zij excelleren.
• Anderen zullen vaststellen dat ze deze digitale vaardig-heden
niet zelf konden verwerven en uitgesloten waren. Zij stagneren.
• Mensen die digitaal niet mee zijn moeten nu proactief kansen
krijgen om digitaal te groeien. Er moet een degelijk
laagdrempelig aanbod zijn om digitaal bij te leren, zodat het
momentum niet verloren gaat.
• Doen we dit niet, dan lopen ze nog meer digitale achterstand
en wordt de kloof enkel maar groter.
Lessen uit Corona

Contact
www.digitaaltalent.be
digitaal.talent@stad.gent

• Website
• www.e-inclusie.be
• Link naar opgenomen webinar
• https://www.youtube.com/watch?v=NbnmrrP141I
Survey
• https://imec.az1.qualtrics.com/jfe/form/SV_2n5eeZ9OUSLSjpb
• Talk door Ilse Mariën “Hoe corona digitale uitsluiting voor iedereen zichtbaar
maakt”
• https://www.youtube.com/user/UPVvorming
Bedankt!

Webinar e inclusie-14 mei 2020

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (6)

Similar to Webinar e inclusie-14 mei 2020

Similar to Webinar e inclusie-14 mei 2020 (20)

Webinar e inclusie-14 mei 2020