4. IV. Teoryang Pampanitikan
TEORYANG REALISMO- Ito ay nagpapakita ng
mga karanasan at nasaksihan na hindi namimili
ng mga bagay na nadarama at napag-uukulan
ng pagmamasid. Inilalarawan ng kuwentong ito
ang buhay na nararanasan nating mga tao dito
sa mundong ating kinabibilangan at walang
idealismo.
5. TEORYANG ARKITAYPAL- Ito ay naglalahad
ng mga bagay, kaisipan at damdamin sa
pamamagitan ng mga ibat ibang sagisag. Ang
pananalg na ito ay sumasalamin ng
mahahalagang bahaging akda sa paraan ng
simbulo.
6. TEORYANG QUEER- ipinakikita ng
pananalig na ito na iangat at
pagpantayin sapaningin ng lipunan ang
mga homosexual.
7. TEORYANG ROMANTISISMO- ito ay ang
pananalig na ipinamalas ang iba’t ibang
paraan ng tao sa pag-aalay ng kanilang
pagmamahal. Ipinakita rin sa akda na
gagawin at gagawin ng isang nilalang ang
lahat upang maipaalam ang kanyang pag-
ibig sa tao.
8. TEORYANG EKSISTENSYALISMO- sa
paniniwalang ito ay inihahanap ng
katibayan ang kahalagahan ng
personalidad, kapangyarihan at
kapasyahan ng tao laban sa katwiranang
binibigyan ng timbang o halaga.
9. TEORYANG MORALISTIKO- inilahad ng
paniniwalang ito ang iba’t ibang
pamantayang sumusukat sa moralidad ng
isang tao- ang pamantayan ng tama at mali.
Sa madaling sabi, ang moralidad ay
napagkakasunduan ayon na rin sa kaantasan
nito
10. V. Buod
- Magkapitbahay sina kambing at kalabaw, isang araw nagutom si kambing at niyaya si kalabaw na
maghanap ng makakain. Nagtungo sila sa kabilang ilog, sapagkat doon ay maraming silang
makikitang pagkain. Hindi marunong lumangoy si kambing kaya napagdesisyonan nilang sumakay na
lang si kambing sa likod ni kalabaw. Nang makarating sila sa kabilang ilog, kumain nang kumain si
kambing at mabilis itong nabusog. Samantalang, si kalabaw naman ay hindi pa nabubusog at
kasalukuyan pa lang kumakain. Gusto nang bumalik ni kambing sapagkat naiinip na siya kahihintay
kay kalabaw. Umisip ito ng paraan upang makabalik sa kanilang uuwian. Nagtatalon si kambing at
gumawa ng ingay na naging dahilan upang sugurin sila ng mga tao. Tinanong ni kalabaw si kambing
kung bakit nagawa niya iyon, sinabi niyang tuwing siya ay nabubusog nagagawa niyang
makapagingay. Nagpatuloy na nga sila sakanilang paguwi, gaya ng kanilang pagpunta sumakay ulit si
kambing sa likod ni kalabaw. Habang nasa kalagitnaan ng ilog napahinto sila at sinabi ni kalabaw na
sa tuwing siya rin ay nabubusog gustong gusto nitong gumugulong sa tubig. Bumagsak sa tubig ang
kawawang kambing at nalunod ito.
11. VI. Banghay
a. simula
- Sina kambing at kalabaw ay malapit na magkaibigan
at magkapit-bahay. Isang araw nagyaya si kambing
kay kalabaw na maghanap sa kabilang ilog ng
makakain sapagkat nalaman at nabalitaan ni
kambing na sa lugar na iyon ay maraming pagkain na
kanilang ikatutuwa.
12. b. saglit na kasiglahan
- Masayang naglalakbay at tumatawid sina
kambing at kalabaw patungo sa kabilang
parte ng ilog, habang nakasay si kambing sa
likuran ni kalabaw ay tuwang tuwa sila.
13. c. tunggalian
tao laban sa tao- marahil mga hayop ang
gumaganap sa panitikang aking napili, gawin
nating malawak ang ating pagiisip. Isa sa
ipinapakita ng pabulang ito na ang totoong
kalaban natin sa buhay ay ang kapwa natin
tao.
14. tao laban sa sarili- sa pabulang ito ipinapakita
at ipinapaalam na isa sa matinding kalaban
natin sa buhay ang sarili kung paano tayo
magisip, magsagawa at magdesisiyon sa
buhay.
tao laban sa lipunan
tao laban sa kapaligiran
15. d. Suliranin
- sinugod sila ng mga tao habang kumakain
dahil sa pagtataksil at ingay na ginawa ni
kambing.
16. e. kasukdulan
- sila ay nagdesisyon na tumakbo, tumakas,
at lumayo sa kanilang pinagkakainan upang
iligtas ang kani kanilang mga sarili.
17. f. kalakasan
- sa taglay na katalinuhan ni kalabaw dahil sa
pagtataksil na ginawa sa kanya ni kambing
nagdesisyon itong lumubog lubog sa tubig na
naging dahilan nang paklunod ni kambing.
18. g. wakas
- tuluyan nang nawala at nalunod si kambing
dahil sa pagganti sa kanya ni kalabaw na
minsan niyang pinagtaksilan at niloko.
19. VII. Kabisaan
a. Bisa sa isip- isang bagay ang nagmulat
saakin ng katotohanan sa pabulang ito,
na kahit gaano ka kalapit o katalik sa
iyong kaibigan gagawa ito ng masama o
pagtataksilan ka niya para lamang sa
kanyang sariling kagustuhan.
20. b. Bisa sa puso- lungkot at awa ang
aking mga naramdam sa pabulang ito
dahil kung ihahalintulad natin ang mga
pangyayari ito sa ating buhay maraming
bagay ang mawawala dahil sa kataksilan
na iyong isasagawa.
21. c. Bisa sa sarili- nagkaroon ito ng bisa sa
aking sarili sapagkat marami akong
bagay at mga aral na natutunan na
maari kong gamitin at i-apply sa pang
araw araw kong buhay.
22. d. Bisa sa lipunan- masasabi kong may
bisa ito sa ating lipunan sapagkat
nagtuturo ito sa lahat na hindi lahat ng
iyong kaibigan ay iyong
mapagkakatiwalaan at maaasahan.
23. VIII. Mga Puna
- Masasabi kong mahusay ang sumulat ng
akdang ito o pabulang ito sapagkat sa
pamamagitan ng mga hayop ginawa niya itong
daan upang iparating sa ating mga tao o mga
mambabasa ang totoong kahulagan ng tiwala at
totoong kahalagahan ng pagkakaroon ng tiwala
sa isat isa naging sino at ano ka man dito sa
mundong ating kinabinilangan.
24. IX. Aral
- Sa kabila ng pabulang ito masasabi ko na
isa sa aking mga natutunan ay huwag
nating gawin sa iba ang ayaw natin gawin
saatin. Bagkus mas piliin na lang natin na
nagmahalan at magkaisa para sa isang
matagumpay at maayos na lipunan.