Ο ολιγόλεπτος αυτός θεατρικός διάλογος, μαζί με κάποιους άλλους που θα δείτε, γράφτηκαν το φθινόπωρο του 2010, σε μορφή σύντομων θεατρικών μαθηματικών δρώμενων και είναι μια απόπειρα, με σκοπό ν’ αξιοποιηθεί η ενάργεια και η δύναμη του θεατρικού λόγου στη διδακτική των μαθηματικών μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας. Η παρουσίαση των διαλόγων πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2010-2011 σε πέντε σχολεία. 59ο, 68ο, 18ο, και 41ο Γυμνάσια Αθηνών, με ορμητήριο το 59ο και ανεξάρτητα στο 65ο Γυμνάσιο Αθηνών.
ΑΛΜΠΟΥΜ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
το δραμα ενος αγνωστου
1. ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΕΝΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ
Το σκηνικό παρουσιάζει ένα στέκι μαθηματικών οντοτήτων και ειδικότερα το
στέκι των μεταβλητών. Ο άγνωστος x είναι καθισμένος σ’ ένα κάθισμα.
Φαίνεται πολύ απογοητευμένος. Σε μια στιγμή πλησιάζει το γκαρσόνι, που το
υποδύεται ο 7 .
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Εν ’ αναψυκτικό παρακαλώ!
ΓΚΑΡΣΟΝΙ : Είσαι καλά; Σε βλέπω λίγο χλωμό!
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Φέρε τώρα την παραγγελία κι άστα λόγια!
ΓΚΑΡΣΟΝΙ : Έγινεε! (To γκαρσόνι φέρνει το αναψυκτικό και κάθεται σε μια
καρέκλα δίπλα στον άγνωστο x ). Πάλι μόνος ε;
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Όπως βλέπεις.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Δε βαριέσαι! Η μοναξιά είναι η πιο καλή παρέα!
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Το λένε εκείνοι που δεν ένοιωσαν ποτέ τι σημαίνει μοναξιά.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Τι να σου κάνω; Είναι βλέπεις η γοητεία που εξασκείς σαν
άγνωστος. Όλοι θέλουν να σε ανακαλύψουν.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Δε μιλάμε για απλή περιέργεια. Πρόκειται για ανελέητο
κυνηγητό. Είμαι μονίμως επικηρυγμένος.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Α, φίλε μου. Αυτό είναι το τίμημα της επωνυμίας. Ρώτα και μένα
που είμαι μονίμως στα αζήτητα. Άρρητος σου λέει ο άλλος, δηλαδή
αναξιόπιστος.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Δεν είναι έτσι.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Δυστυχώς έτσι είναι. Ελάχιστες φορές με κάνουν παρέα οι
μεταβλητές. Όσο για τους ακέραιους; Προσπαθούν να με κρατάνε σε απόσταση
σαν να είμαι μιαρός. Είμαι ο άρρητος με την πιο δημοφιλή στους ανθρώπους
υπόριζη ποσότητα και όμως η υπόληψή δεν είναι αντάξια της . Αν δεν εύρισκα
τούτη τη δουλίτσα, θα ήμουν τελείως ακοινώνητος.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Γιατί ποια είναι η δική μου κοινωνικότητα; Η δική μου
προκοπή; Με το που θα δοκιμάσω να κάνω παρέα μ’ έναν αριθμό, αμέσως
γίνεται επώνυμος. Τον ονομάζουνε συντελεστή μου και προσπαθούν να μας
χωρίσουν μ’ αυτή την αναθεματισμένη τη διαίρεση.
2x 12
2x 12
2 2
2. x 6
Διαίρεση με το συντελεστή του αγνώστου το λένε. Ύπουλη πράξη η Διαίρεση!
Δεν έχει μπέσα!
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Τι λες;
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Ρε σου λέω δεν μπορώ να κάνω ένα δεσμό της προκοπής. Ν’
αγαπήσω κι εγώ ένα άτομο.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Καλά κι εσύ δεν κάνεις καμιά πονηριά;
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Δηλαδή σαν τι πονηριά;
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Να, να συζευχτείς με αριθμό, αλλά με πράξη μικρότερης βαθμίδας
προτεραιότητας. Ας πούμε, σαν την πρόσθεση.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Λες πως δεν το δοκίμασα κι αυτό; Ορίστε!
x 2 6 κι αμέσως έρχεται η αφαίρεση να μας χωρίσει: x 6 2 , δηλαδή
x 4 . Αυτός είναι ο Χωρισμός των γνωστών από τους αγνώστους. Ξέρεις
εσύ χωρισμό χωρίς πόνο;
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Ε, τότε να συνδεθείς με αφαίρεση!
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Μια απ’ τα ίδια είναι. Έρχεται τότε η μαμά της αφαίρεσης η
πρόσθεση να μας χωρίσει. Ορίστε! x 7 1 και μετά την επίθεση της
πρόσθεσης, x 7 1 και τέλος x 8 .
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Νομίζω ότι χρειάζεται να σχεδιάσεις πιο προσεκτικά τις κινήσεις
σου, να μην εμφανίζεσαι παρά σε πολυπληθείς συγκεντρώσεις, για να μη δίνεις
στόχο.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Μου προτείνεις δηλαδή να μετάσχω σε κάποιο ευρύτερο
κοινωνικό σύνολο, μήπως και διαλάθω της προσοχής. Το έκανα άπειρες φορές.
Χαμένος κόπος! Επιστρατεύουν όλα τα δόλια μέσα, όλα τα όπλα, όλες τις
πράξεις για να μ’ απομονώσουν.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Πώς δηλαδή;
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Σε πρώτη φάση με δύναμη κρούσης τον πολλαπλασιασμό, που
τον συνδράμει η κόρη του η διαίρεση, προσπαθούν να εξαλείψουν τους
παρονομαστές στις παραστάσεις που μετέχω.
x 1 x
2 πολλαπλασιάζουν και τα δυο μέλη με το ΕΚΠ των παρονομαστών
2 3
x 1 x
6 6 6 2
2 3
Και μετά την απλοποίηση 3( x 1) 2x 12
3. Απαλοιφή των παρονομαστών το λένε.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Ναι, μα δεν σε αποκάλυψαν.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Μη βιάζεσαι. Ο πολλαπλασιασμός με την αδερφούλα του την
αφαίρεση εδώ και σε άλλες περιπτώσεις με τη μαμάκα του την πρόσθεση,
συνεργάζονται για να συνεχίσουν το καταστροφικό έργο.
3x 3 2x 12
Επιμεριστική ιδιότητα. Έχει γίνει ο εφιάλτης μου!
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Είναι αλήθεια πως όλο και σε πλησιάζουν.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Και τώρα έχει σειρά ο χωρισμός των γνωστών απ’ τους
αγνώστους. Στο ένα μέλος οι παραστάσεις που περιέχουν εμένα, στο άλλο οι
σταθεροί αριθμοί. Όποιος αλλάζει μέλος, αλλάζει και πρόσημο.
3x 2x 12 3
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Σατανικό!
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Κι έρχεται τώρα πάλι η επιμεριστική να μ’ απομονώσει
τελείως.
x( 3 2 ) 15 . Δηλαδή, 5x 15 είναι η περίφημη αναγωγή ομοίων όρων.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Φουκαρά μου!
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Και τέλος όπως είδαμε και προηγουμένως, η Διαίρεση μου
δίνει τη χαριστική βολή.
5x 15
5 5
x 3
Δεν ξέρω πια που να κρυφτώ! Είμαι απελπισμένος.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Μα και σένα φίλε μου, τι σ’ έχει πιάσει και κυκλοφορείς
πρωτοβάθμιος; αφού το βλέπεις πως όταν είσαι πρωτοβάθμιος είσαι ευάλωτος.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Κυκλοφορώ και δευτεροβάθμιος αλλά το αποτέλεσμα είναι το
ίδιο. Ο δρόμος και τα μέσα που χρησιμοποιούν για να με ανακαλύψουν, είναι πιο
μακρύς και πιο επίπονος. Μέχρι και η τετραγωνική ρίζα τίθεται στην υπηρεσία
των κυνηγών μου.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Μα τότε να μετέχεις σε παραστάσεις με βαθμό μεγαλύτερο.
ΑΓΝΩΣΤΟΣ-Χ : Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Ο μεγάλος εκθέτης είναι
βάρος. Με υποβάλλουν σε βασανιστήρια με μηχανές καθώς με κυνηγούν.
4. Μιλάω για μηχανές του ολέθρου, ηλεκτρονικούς υπολογιστές τις λένε, με
ξετρυπώνουν όπου κι αν κρυφτώ. Ύστερα εγώ προτιμώ την απλή ζωή.
ΓΚΑΡΣΟΝΙ: Με κάνεις να μακαρίζω τον εαυτό μου για την ανωνυμία μου. Τι τα
θες και οι επώνυμοι έχουν τα βάσανά τους. Μήπως θες να σου φέρω κι ένα
σκέτο καφέ; Θαρρώ πως τον έχεις ανάγκη.
ΤΕΛΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ
Παραθέτω παρακάτω τα λόγια του διοργανωτή-δημιουργού-εμπνευστή (αν
κατάλαβα καλά) αυτού του διαλόγου αλλά και πολλών άλλων παρόμοιων, όπως
εμφανίζονται στο εκπαιδευτικό ιστολόγιο popiardv's blog.
ΝΤΙΝΟΣ ΚΟΡΔΩΣΗΣ
ΑΡΙΘΜΩΝ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΛΟΓΟΙ
«Η αρωγή του θεατρικού λόγου στη διδακτική των μαθηματικών»
5. Οι ολιγόλεπτοι αυτοί θεατρικοί διάλογοι γράφτηκαν το φθινόπωρο του 2010, σε
μορφή σύντομων θεατρικών μαθηματικών δρώμενων και είναι μια απόπειρα, με
σκοπό ν’ αξιοποιηθεί η ενάργεια και η δύναμη του θεατρικού λόγου στη
διδακτική των μαθηματικών μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας. Βέβαια η
προσπάθεια αυτή πόρρω απέχει απ’ το να θεωρηθεί, πως φιλοδοξεί να εξελιχθεί
σε μέθοδο διδασκαλίας. Μπορεί όμως ν’ αποτελέσει μέρος της διδακτικής
πρακτικής του διδάσκοντος, προσφέροντας έναν εύκολο κι ευχάριστο για το
μαθητή τρόπο εμπέδωσης της σχετικής παραγράφου, που μόλις έχει ολοκληρωθεί
η διδασκαλία της.
Η παρουσίαση των διαλόγων πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2010-2011 σε
πέντε σχολεία. 59ο, 68ο, 18ο, και 41ο Γυμνάσια Αθηνών, με ορμητήριο το 59ο και
ανεξάρτητα στο 65ο Γυμνάσιο Αθηνών. Τα σχόλια διδασκόντων και
διδασκομένων ήταν αρκετά θετικά, ώστε να μας δώσουν το κίνητρο, για να
επαναλάβουμε την προσπάθεια και την τρέχουσα σχολική χρονιά.
Ευχαριστώ το συνάδελφο Πρωτοπαπά Δημήτριο, Διευθυντή του 59ουΓυμνασίου
Αθηνών, για τη συμμετοχή του και τη βοήθεια που μας έδωσε, καθώς και τους
συναδέλφους μαθηματικούς, που υπηρετούν στα σχολεία που προαναφέρθηκαν,
Τσικρικά Ευσταθία, Σωτηράκου Χαρά, Ασπρουλάκη Πόπη, Αντωνάκο Σωτήριο,
Παπαθανασίου Γεώργιο, Κυριακόπουλο Γεώργιο, Μαρκοπούλου Μαρία και
Κραβαρίτη Ευαγγελία. Ιδιαίτερα ευχαριστώ τους συναδέλφους Τσουκαλά Ελένη
και Οικονομόπουλο Θεόδωρο για την αυθόρμητη συμμετοχή τους και την
ανεξάρτητη επιτυχημένη οργάνωση της σχετικής διαδικασίας στο σχολείο τους,
65ο Γυμνάσιο Αθηνών. Επίσης ευχαριστίες οφείλω στο φοιτητή του τμήματος
μηχανολόγων του Ε.Μ.Π και πρώην μαθητή μου Κωνσταντίνο Μακαρίου για τη
βοήθεια που μου παρέσχε με τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή στην αποτύπωση
σχημάτων και εικόνων. Τέλος ευχαριστώ την Ελληνική Μαθηματική Εταιρία που
ανέλαβε την έκδοση.
Ντίνος Κορδώσης Αθήνα Σεπτέμβρης 2011
* Όσο για τους υπόλοιπους εξαιρετικούς διαλόγους που ανέφερα προηγουμένως
μπορείτε να τους βρείτε στο ίδιο ιστολόγιο popiardv's blog.