SlideShare a Scribd company logo
1 of 38
SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ
e-Sağlık/Tele-Tıp
Prof.Dr. Halit Hami ÖZ
Kafkas Üniversitesi
Mühendislik Mimarlık Fakültesi
Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı
Bilgisayar Yazılımı Anabilim Dalı
Kars, Türkiye
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 1
Bilgi:
 Üniversitelerimizde Sağlık Meslek Yüksek Okullarında verilen
 SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ

Derslerinde yardımcı öğrenim materyali olarak hazırlanan bu sunum
AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1819 dokümenından
yararlanılarak
Ve
6 slayt bir sayfada olmak üzere print edilerek aynı zamanda ders
notu olarak da kullanılabileceği göz önüne alınarak toplamda 18
sunum olarak hazırlanmıştır.
Diğer sunumlarla ilgili bilgiler bu sunumun sonunda verilmiştir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 2
e-Sağlık
 Sağlık bilgi sistemlerinin oluşturulması yalnızca teknolojik yatırımlarla
gerçekleştirilemez.
 Sistemin kurulması;
 ulusal ve uluslararası sağlık bilişim standartlarının,
 kodlamanın,
 sınıflandırmanın ve terminolojilerin belirlenmesi,
 farklı kurumsal düzeylerde toplanan verilerin entegrasyonu ve
 bu bilgilerin karar süreçlerinde kullanılır hale getirilebilmesine bağlıdır.
 Bu kapsamda;
 Sağlık Bakanlığı, Sağlıkta Dönüşüm Programı ile birlikte e-sağlık vizyonunu
oluşturmuştur.
 Dolayısıyla;
 sağlık hizmeti veren kurumlar ile iletişimde,
 kurumların standart tanımları,
 doktorların veri bankası,
 uluslararası kabul edilmiş hastalık sınıflaması,
 ilaç ve tıbbi malzeme kodlamaları gibi standart kodlama sistemleri belirlenmiş ve
uyumlaştırılarak sektörde kullanılmaya başlanmıştır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 3
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 e-Sağlık farklı şekillerde tanımlanabilir.
 e-Sağlık, gelecekteki sağlık bakım politikasını belirleyen
bir araçtır.
 Yükselen hasta beklentilerinin karşılanması, maliyetlerin
düşürülmesi ve daha kaliteli bir hizmet alınması için bir
çözüm olan e-sağlık, sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli
sunulabilmesi,
 vatandaşın hızlı erişiminin sağlanması,
 personel motivasyonu ve ilgili paydaşlar ile veri
paylaşımının sürdürülebilir olması için internetin ve
bilişim teknolojilerinin sağlık alanında kullanılmasıdır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 4
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 Bir e-sağlık araştırmacısı olan Gunter Eysenbach’a
göre e-sağlık;
 “İnternet ve benzer teknolojilerin, hizmete ait verilerin
elde edilmesi, aktarılması ve geliştirilmesi suretiyle
sağlık hizmet kalitesinin geliştirilmesini sağlayan ve
medikal informatik, sağlık hizmetleri ve süreçlerinin
kesişim kümesini oluşturan önemli bir alandır.
 Daha geniş anlamıyla ele alındığında, sadece teknik
gelişmeyi adres gösteren değil, yerel ve genel sağlık
hizmetlerinin gelişmesi için bilgi ve haberleşme
teknolojilerinin kullanılmasını gerekli gören bir düşünce
tarzı, anlayış ve kavrayıştır”.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 5
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 Eysenbach, e-sağlık ifadesindeki “e” harfinin sadece “elektronik” anlamı taşımadığını ifade
ederek, “e” ile başlayan 10 önemli özellik daha eklemiştir:
 •Efficiency (Verimlilik)

 •Enhancing quality (Kalitenin artırılması) •

 Evidence based (Kanıta dayalı)
 •Empowerment (Güçlendirme) •

 Encouragement (Teşvik etme) •
 Education (Eğitim)
 •Enabling information exchange (Bilgi alış-verişine imkân tanıyan)

 •Extending the scope of health care (Sağlık hizmet kapsamını genişleten)
 •Ethics (Etik)
 Equity (Özkaynak/değer)
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 6
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 Türkiye’de e-sağlık çalışmaları Sağlık Bakanlığı’nca 2003 yılında başlatılmış ve
2004 yılı Ocak ayında tamamlanarak e-sağlığın tanıtımına başlanmıştır.
 Sağlık Bakanlığı’nın e-sağlık vizyonu;
 sağlık verileri için erişim hakları tanımlanmış yetkili kişi ve kuruluşlarca ulaşılabilir,
 tüm vatandaşları kapsayan,
 her bireyin kendi kişisel sağlık verilerine erişebildiği,
 uluslararası standartlarla uyumlu,
 karar destek sistemleri ile desteklenen,
 yüksek bant genişlikli ve tüm ülkeyi kapsayan bir iletişim omurgasında
paylaşılması ve
 tele-tıp ve tele-sağlık uygulamalarına varan teknolojilerin mesleki pratikte
kullanılmasını temel alan ulusal sağlık bilgi sisteminin kurulmasıdır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 7
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 e-Sağlığın temel amacı;
 herkes için sağlık hizmetlerinin kalitesini,
 etkililiğini,
 erişilebilirliğini,
 hakkaniyeti,
 verimliliği,
 hastaların güçlendirilmesini,
 sağlık profesyonellerinin ve tüketicilerin eğitilmesini,
 elektronik sağlık kaydının oluşturulmasını,
 yöneticiler için veri-analiz desteğinin sağlanmasını,
 veri akışının hızlanmasını,
 kaynak tasarrufunun sağlanmasını,
 otoriteler arasında iletişimi ve verinin değişimini
standartlaştırılmış bir yolla sağlamaktır
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 8
e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI
 Bu sistem kurum yerine hastanın merkezde olmasını, kurumlar arasında bilgi
paylaşımını ve birlikte çalışabilirliği sağlayacaktır.
 Sağlık Bakanlığı, sağlıkta dönüşümü tamamlamak için 2014 yılını
hedeflemektedir.
 Bu dönüşüm tamamlandığında sağlık hizmetlerinde pek çok şey değişime
uğrayacaktır.
 Bilişim teknolojilerinin gelişimiyle kişiye özel sağlık hizmetleri de gelişecektir.
 Kişinin sağlık parametrelerini (şeker, tansiyon, kalp vs) uzaktan takip eden ve
ölçen, edindiği bilgiyi anında kişinin doktoruna ya da sağlık kuruluşuna ileten
sistem ve cihazların kullanımı artacaktır.
 Kronik hastalar, e-sağlık hizmetleri sayesinde kendisini yakından izleyen
doktorların çağrısıyla gerekli durumlarda hastaneye gidecekler ve herkesin hayatı
böylece daha kolaylaşmış hale gelecektir.
 Gerek sağlık, gerek yaşlılık, gerekse de farklı koşullardan dolayı hastaneye
gidemeyenleri, doktorlar, teknolojinin yardımıyla izleme imkânı bulacaklardır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 9
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 Bilgi ve iletişim teknolojileri;
 sağlık hizmetlerinin,
 bölgeler ve sosyo-ekonomik gruplar arası sağlık düzeyi
farklılıklarını azaltıcı,
 eşitlik ve hakkaniyet içinde,
 halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun,
 hasta haklarına saygılı,
 kaliteli,
 ulaşılabilir,
 etkin ve verimli bir şekilde sunulmasında önemli imkânlar
sağlayan bir araçtır.
 Tüm dünyada, e-sağlık alanında yürütülen çalışmalar
öncelikle ele alınmakta, bilgi ve iletişim teknolojilerinin
getirilerinden yararlanabilme imkânı üzerinde önemle
durulmaktadır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 10
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 Bu kapsamda, Sağlık Bakanlığı bünyesinde Türkiye Sağlık
Bilgi Sistemi (TSBS) çalışmaları başlatılmıştır.
 Bu çalışmalar, e-Dönüşüm Türkiye Projesi ile birlikte
koordinasyon içerisinde yürütülmektedir.
 TSBS içerisinde yürütülen çalışmalar sonucunda TSBS
Eylem Planı hazırlanmış ve bu eylem planı, e-sağlık
eylemlerinin oluşturulmasına temel teşkil etmiştir.
 Sağlık bilgi sistemlerinin geliştirilmesi için esas teşkil eden
çalışmalar e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2003-2004 Kısa
Dönem Eylem Planı e-Sağlık eylemleri kapsamında
yürütülmüştür.
 2005 Eylem Planında ise uygulamaya esas teşkil edecek e-
sağlık eylemleri üzerinde çalışılmıştır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 11
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 “Sağlık verilerinin modellenebilmesi
için Veri Modeli Analizi yapılması, bu
modellerin uyarlanabilirliğinin
saptanması ve Türkiye için bir
bağlamsal (Contextual) model ile
ulusal sağlık verileri kavramsal
(conteptual) ve mantıksal veri
modellerinin oluşturulması” eylemi ile
ilgili Dünya Bankası destekli “Sağlıkta
Dönüşüm Programına Destek
Projesi”nden yararlanılmıştır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 12
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 Sağlıkta Dönüşüm Programı ve e-Dönüşüm Türkiye Projesi, e-
Sağlık faaliyetleri çerçevesinde gelecek ihtiyaçlar dikkate alınarak
“e-Sağlık Proje Teklifi” hazırlanmış ve ITU (International
Telecommunication Union)’ya sunulmuştur.
 Proje teklifi, ITU tarafından kabul edilmiş ve Aralık 2003’te
Cenevre’de gerçekleştirilen Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi basın
bildirgesinde (Türkiye’nin e-Sağlık Projesi-Turkey’s e-Health Project)
yayınlanmıştır.
 ITU e-strateji direktörü ve e-sağlık uzmanı Sağlık Bakanlığı
uzmanlarıyla birlikte bir dizi çalışma gerçekleştirmiştir.
 Sağlık Bakanlığı bünyesinde yürütülen tüm bilgi ve iletişim
teknolojileri projeleri gözden geçirilmiştir (TSBS, e-sağlık, Sağlık
Bilgi Sistemleri vb.). e-Sağlık projesinin uygulamaya yönelik önemli
bir adımı olan “Türkiye e-Sağlık Strateji ve Uygulama Planı”
hazırlanmıştır
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 13
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
Yıllar Uygulamalar
2004 Türkiye e-Sağlık Stratejisi, Ekim 2004
2006 Aile Hekimliğinde elektronik sağlık kayıtları oluşturuldu.
2007
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi (USBS) sözleşmesi imzalandı. USBS Operasyon Merkezi kuruldu. Ulusal Sağlık Veri
Sözlüğü 1.0 yayınlandı. Aile Hekimliği Karar Destek Sistemi uygulamaya alındı. Tele-tıp pilot projesi başladı. ICD-10
(TR) kitapları yayınlandı. ICD-10 eğitici eğitimi verildi.
2008
Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü Sürüm 1.1. ve USBS’nin test çalışmalarına başlandı. Sağlık-NET portalı yayınına başladı.
Tele-tıp projesi devreye girdi (11 Gönderici + 7 Alıcı Hastane). Merkezi Hastane Randevu Sistemi (MHRS) Pilot
Proje hazırlıkları başladı. Veri mahremiyeti-gizlilik çalışmaları başladı. Sağlık-
NET saha entegrasyon çalışmalarının yönetimi başladı. Tele-tıp projesinin izleme ve
değerlendirilmesi yaygınlaştırıldı. Sağlık veri setlerinin yanında idari ve mali veri seti hazırlığı başladı. Karar
Destek Sisteminin tüm Sağlık-NET için uygulamaya alındı. e-Reçete, e-Sevk, e-Kimlik-Akıllı Kart (Elektronik
Vatandaşlık), Mobil İmza uygulamalarına yönelik pilot proje çalışmalarına başlandı. Felaket Kurtarma Merkezi
devreye alındı. MHRS Pilot projesi devreye alındı. İl bazında ICD-10 Eğitimleri verildi.
2009-----
Sağlık-NET yaygınlaştırıldı. Sağlık Göstergeleri Sözlüğü hazırlandı. Tele-tıp projesi yaygınlaştırıldı. MHRS
yaygınlaştırıldı. e-Sağlık yasası çıkarıldı. e-Reçete, e-Sevk, e-Kimlik (Akıllı Kart), Mobil İmza çalışmalarına
devam edildi. Ocak 2009 tarihinden itibaren sağlık verileri toplanmaya başladı.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 14
Tablo 7.1: 2004 Yılından Günümüze Kadarki Süreçte e-Sağlık Uygulamaları
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ

 2009 yılından sonra, 2010-2014 yılları
arasında karar ve hizmet sunumu
sürecinde etkili bilgiye erişim
sağlayacak Türkiye Sağlık Bilgi
Sistemi/e-Sağlık’ı tamamlamak,
işletmek ve geliştirmek stratejisi
kapsamında birtakım öngörülen
hedefler olmuştur.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 15
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 Bu hedefleri şu şekilde sıralayabiliriz:

 • Bilgi güvenliği ve kişisel mahremiyetin korunması kapsamında, kişisel ve
kurumsal sağlık kayıtlarının gizlilik, güvenlik ve mahremiyet esaslarının
belirlenmesi ve uygulanması.

 • Sağlık planlayıcı ve karar vericileri için; Karar Destek Sistemi kapsamında
veri ambarını kurmak ve veri madenciliği uygulamalarını başlatmak.

 • Sağlık verilerinin tek bir ana çatı üzerinden yönetilmesi ve planlanması için,
Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi’nin en önemli bileşenlerinden biri olan Sağlık-NET’i
2014 yılı sonuna kadar geliştirmek ve yaygınlaştırmak.

 • 2014 yılı sonuna kadar sağlık sunucularının ve sağlık hizmeti kullananların
e-sağlık uygulamalarına erişiminin artırılması ve yaygınlaştırılması için, sağlık
bilişim standartlarını yürütmek, geliştirmek ve yaygınlaştırmak.

 • Görüntüleme (radyoloji, patoloji, EKG, vb.) alanında uzaktan sağlık hizmet
sunumunun verilebilmesi ve kronik hastaların da takibi amacıyla, Tele-tıp ve Tele-
sağlık sistemlerini 2014 yılı sonuna kadar devlet hastanelerinin en az %15’ine
yaygınlaştırmak.

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 16
e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ
 Sağlık Bakanlığı’nın “sağlıkta 2023 vizyonu” kapsamında ileriki yıllarda e-sağlık
uygulamaları kapsamında;

 • Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Sosyal Güvenlik Kurumu ve özel sağlık
kuruluşlarının elektronik ortamda koordinasyonu geliştirilecektir.

 • Kurulacak olan elektronik hasta kayıt sistemi ile hastanelerde kâğıtsız hasta
takip dönemi başlatılacaktır.

 • Hastaneler arasında bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı ile uzaktan
tanı, tedavi, takip ve değerlendirme imkânları sunan tele-tıp ile tüm Türkiye’de
radyolojik görüntü paylaşımına geçilecektir.

 • Güvenlik ve mahremiyete riayet edilir şekilde kişisel sağlık kayıtlarının
tutulduğu e-sağlık kartı sistemine geçilecektir.

 • Tüm sağlık kurumları Merkezi Hastane Randevu Sistemi ile sağlık hizmeti
verir hale gelecektir. •
 İnternet üzerinden tıbbi danışmanlık (e-aile hekimliği) hizmeti verilecektir.
 •Avrupa Birliği ülkeleri ile sağlık verileri ortak paylaşıma açılacaktır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 17
e-SAĞLIĞIN KULLANIM ALANLARI
 •Tele-Tıp
 •Tele-Radyoloji •
 Tele-Patoloji
 •Tele-Kardiyoloji •
 Tele-Dermatoloji •
 Tele-Psikiyatri
 •Evde Sağlık Bakımı •
 Tele-Diş Hekimliği
 • Tele-Epilepsi •
 Tele-Cerrahi
 •Tele-Endokrinoloji
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 18
Tele-Tıp
 Tele-tıp, tıp teknolojileri ile iletişim ve video konferans
sistemlerinin birleşimini öngören bir anlayışı ifade eden bir
terim olarak tıp dünyasındaki popülerliğini gün geçtikçe
artırmaktadır.
 Tele-tıp, başka yerlerdeki meslektaşlara,
 birbirleri ile görüş alış verişinde bulunabilme,
 veri paylaşabilme,
 uzaktaki hastaların muayenesini yolculuk için para
harcamadan gerçekleştirebilme olanağını sunduğu için, sağlık
muayene masraflarını aşağıya çekmektedir.
 Uzak bölgelerdeki hastalara tıbbi bakım ulaştırmak için yeni
yollar göstermek, pahalı ve sınırlı bir durum iken; tele-tıp daha
hızlı modern sağlık hizmetlerinin sağlanmasında önemli bir
tamamlayıcı rolü üstlenmiştir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 19
Tele-Tıp
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 20
Tele-Tıp
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 21
Tele-Tıp
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 22
Tele-Tıp
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 23
Tele-Tıp
 Tarihteki ilk tele-tıp projesi Nebraska Üniversitesi Tıp
Fakültesinin Nebraska Psikiyatri Enstitüsü ile yaklaşık 200 km
uzaklıktaki Eyalet Ruh Hastalıkları Hastanesinin kapalı devre
televizyon sistemi aracılığıyla bağlanması olarak rapor
edilmiştir.
 Bu sistem uzmanlar arasında interaktif konsültasyonlar
yapılabilmesini sağlamıştır.
 Yine bu yıllarda Kuzey Amerika’da, uzman hekim bulunmayan
kırsal yerleşim alanlarına sağlık hizmeti vermek amacıyla özel
hatlar kurularak tele-tıp uygulamalarına başlanmıştır.
 1968 yılında Massachusetts Hastanesi ile Boston Havaalanı
arasında kurulan video bağlantısı sayesinde havaalanında
sürekli hekim bulunması ihtiyacı ortadan kalkmıştır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 24
Tele-Tıp
 1968 yılında INTERACT programıyla Vermont
Üniversitesi, kırsal alanlarda tele-tıp kullanarak uzman
doktorlardan konsültasyon ve eğitim sağlamıştır.
 1970 ve 1980’lerde, uydu iletişim tekniklerinin de
gelişmesiyle beraber, uzak mesafelerde bulunan
kliniklerle bağlantıların kurulabilmesi için (özellikle
A.B.D. ve Kanada’da) birçok proje başlatılmıştır.
 Maliyetlerin yüksek olması nedeniyle bu projelerin çoğu
devam ettirilememiştir.
 Almanya’da ise, Medkom çerçevesinde 30 hastane
1986’dan günümüze, video konferans ile çalışmalarını
sürdürmektedirler.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 25
Tele-Tıp
 Amerika ile Çin arasında yapılan bir
çalışmada da, Çin’deki hastaların
tedavisinde Amerika’daki doktorların
teşhise ve tedaviye yardımcı olmaları
sağlanmıştır.
 Günümüzde ise, bilişim ve iletişim
alanındaki gelişmelere paralel olarak
tele-tıp uygulamaları da gittikçe
artmaktadır.
 Amerika, Kanada, Avustralya, İngiltere
ve Almanya tele-tıp uygulamalarında
önde gelen ülkelerdir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 26
Tele-Tıp
 Tele-tıp ve tele-sağlık terimleri birbirlerinin yerine kullanılmakta ya da
birbirleriyle karıştırılmaktadır.
 Tele-tıp terimi genellikle;
 uzak merkezler arasında bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak
 tanı,
 tedavi,
 takip,
 değerlendirme amaçlarıyla fizyolojik işaretlerin gönderilmesi,
 depolanması ve sağlık hizmetlerinin sunumu anlamında
kullanılmaktadır.
 Ancak, tele-sağlık terimi ise daha geniş bir kapsamla;
 hasta eğitimi,
 halk sağlığı,
 doktorların meslekleri ile ilgili idame eğitimi,
 idari toplantılar ve psikiyatrik amaçlarla ilgili birçok faaliyeti kapsar.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 27
Tele-Tıp
 Bu açıklamalardan sonra tele-tıp
kavramını bakış açılarına göre daha
detaylı olarak tanımlayabiliriz.

 Tele-tıp kavramı, kelime anlamıyla
“uzaktan-tıp” ve terim anlamıyla ise
“tıbbi bilginin teknolojik olanaklarla
uzaktaki bir hastanın yardımına
ulaştırılması” olarak tanımlanabilir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 28
Tele-Tıp
 Tele-tıp terimi, telecomonication ve medical
terimlerinin birleştirilmesiyle türetilen
telemedicine kavramının Türkçe ifadesi olup,
tıpta iletişim ve bilişim teknolojileri kullanılarak
geleneksel yüz yüze hasta-hekim görüşmesi
yerine, sağlık hizmeti sunumunun karşı karşıya
gelmeden uzak yerlere götürülmesi anlamına
gelmektedir.
 Bu uygulama; iki doktorun karşılıklı telefon
görüşmesi olabildiği gibi uzman bir doktorun
başka bir şehirden internet üzerinden yönettiği
robotla ameliyat gerçekleştirmesi gibi karışık bir
işlem de olabilir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 29
Tele-Tıp
 ABD ulusal tıp kütüphanesinin yaptığı
tanıma göre tele-tıp; “sağlık hizmetlerinin,
uzak iletişim sistemlerinden sağlanmasıdır”.
 Kavram, konsültasyon ve tanı hizmetlerini
içerir.
 Avrupa Birliği ise tele-tıp kavramını,
“komünikasyon ve bilişim teknolojileri ile
hastanın veya gerekli talimatın bulunduğu
yerde bağımsız olarak uzaktaki paylaşılabilir
tıbbi uzmanlığa hızlı erişim” şeklinde
tanımlamaktadır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 30
Tele-Tıp
 Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün yaptığı tele-tıp
tanımı ise;
 “uzaklığın kritik öneme sahip olduğu yerlerde sağlık
profesyonelleri tarafından
 doğru tanıda,
 tedavide,
 hastalık ve yaralanmanın önlenmesinde,
 sağlık çalışanlarının sürekli eğitiminde,
 bireylerin veya toplumun sağlığının gelişimini
etkileyecek herhangi bir durumda,
 doğru bilginin aktarımında bilişim ve iletişim
teknolojilerinin kullanılmasıyla sağlık hizmetlerinin
uygulanmasıdır” şeklindedir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 31
Tele-Tıp
 Tanımlarda da ifade edildiği gibi tele-tıp; hasta bakımını geliştirmek
için, telekomünikasyon yoluyla bilgi alışverişini kapsamaktadır.
 Bu bilgiler;
 tıbbi görüntüler,
 canlı yayın,
 iki taraflı video yayını,
 hastanın tıbbi kayıtları,
 tıbbi cihazlardan alınan bilgiler ve ses kayıtlarını içermektedir.
 Tele-tıp iletişimi,
 hastanın monitör bilgilerini evden kliniğe veya hastanın tıbbi
dosyasını birinci basamak hizmetlerini verenlerden uzmanlara
göndererek hastalar ve tıp profesyonelleri arasında canlı, iki taraflı
görsel işitsel ziyaretleri içermektedir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 32
Tele-Tıp
 Tele-tıp, aynı zamanda Sağlık Bakanlığı’nın e-sağlık
uygulamaları kapsamında ele aldığı projelerden bir tanesidir.
 Bu proje, tıbbi görüntüleme alanında yeterli uzmanın
olmaması durumunda,
 kompleks vakalarda ikinci görüş olarak konsültasyon
ihtiyacının giderilmesi,
 hasta memnuniyetinin artırılması ve
 doğru teşhis ve tedavi işlemlerinin uygulanması
 aynı zamanda hekimler arasında bilgi ve tecrübe
paylaşımının sağlanması amacıyla geliştirilmiştir.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 33
Tele-Tıp
 Proje, ilk etapta radyoloji ve patoloji alanındaki
sağlık hizmeti sunumunun, Bilişim ve
Haberleşme Teknolojileri'nin (BHT)
kullanılmasıyla,
 ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları
arasında uzaktan verilebilecek,
 uzman sayısının yeterli olmadığı hastanelerde
veya konsültasyon hizmetinin alınması gerektiği
kompleks vakalarda önemli bir eksikliği telafi
etmektedir.
 Uzaktan yapılacak teşhis ve raporlamalar birinci
veya ikinci görüş olarak kayda girebilmektedir.Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 34
Tele-Tıp
 Proje;
 Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki devlet, eğitim ve
araştırma hastanelerini kapsamaktadır.
 Bu kapsamda hizmet alan ve hizmet veren
hastane olarak iki grup hastane yer almaktadır.
 Projenin 11 gönderici 7 alıcı hastane olmak üzere
toplam 18 hastaneyi kapsayan pilot uygulaması
Aralık 2007 tarihinde tamamlanmıştır (Şekil 7.1).
 Tele-tıp Projesi’nin birinci aşamasında, tele-
radyoloji, tele-patoloji, tele-EKG servisleri
kurulmuştur.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 35
Tele-Tıp
 İkinci aşamasında ise; 2008 yılında, 50 gönderici 3 alıcı kuruluş
daha kapsama alınmış olup, 2009 yılı Ağustos ayı içerisinde kurulum
çalışmaları tamamlanmıştır.
 İkinci aşamadaki 50 gönderici kuruluş arasında 3 aile hekimi yer
almaktadır.
 Tele-ultrasonografi pilot çalışmasına bu aile hekimleri katılmışlardır.
 Bu sistem ile gebe takibi (fetus kontrolü) yapılmış ve oluşturulan
görüntüler online ve offline olarak Dr. Zekai Tahir Burak Kadın
Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki jinekoloji ve obstetri
uzmanları tarafından incelenmiş ve raporlanmıştır.
 Uygulamadan verilebilecek bir diğer örnek; Van Bahçesaray Devlet
Hastanesi’nde; tele-radyoloji, tele-EKG ve tele-biyokimya alanında
tele-tıp uygulamasıdır.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 36
Tele-Tıp
 Tele-tıp alanında yapılan başlıca uygulamalar şunlardır:

 • Tanı (tele-radyoloji, tele-patoloji, tele-ultrason),

 • Uzak bölgelerde veya sağlık bakım hizmetinin verilmesinin zor
olduğu yerlerde tanı ve tedavi hizmetlerinin verilebilmesi ve ayrıca
hastalığın tanı ve tedavi sürecinde bölgesel farklılıkların ortadan
kalkması,

 • Tedavi (tele-konsültasyon, tele-psikiyatri, tele-cerrahi)
alanlarında kullanılması,

 • Hastaya ait verilerin uzman kişiler tarafından izlenebilmesi ve
istenildiği anda hasta bilgilerine ulaşılabilmesi,

 • Evde bakımda kullanıldığında hastanın medikal durumu sürekli
olarak gözlemlenerek, ev ziyaret sıklığında azalma olması ve
hastanın hastanede yatış ihtiyacını ortadan kaldırması,
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 37
Tele-Tıp
 • Hekim ve hastane ziyaretlerinin azalması,

 • Sağlık bakım hizmetinin kalitesinin artırılması,

 • Sağlık giderlerinin azalması (hastaların uzaktan
takibi ile hastane masrafları azalacağı gibi zamandan
da tasarruf edilmektedir) ve verimlilik,

 • Sınırlı hastane kaynaklarının (yatak, doktor,
hemşire ve pahalı tıbbi malzeme gibi) en iyi şekilde
kullanılmasına izin vermesi,

 • Sağlık hizmetlerinin en iyi şekilde alınabilmesi için
yetersiz erişim sorununa yardımcı olması.
Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas
Üniversitesi 38

More Related Content

What's hot

Tıbbi dokümantasyon
Tıbbi dokümantasyonTıbbi dokümantasyon
Tıbbi dokümantasyonqfsu
 
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülü
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülüProf.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülü
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülüProf. Dr. Halit Hami Öz
 
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirme
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirmeİnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirme
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve GeliştirmeOsman Nar
 
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptx
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptxJean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptx
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptxHARUN İN
 
Fetal Nedenlerle Gebelik Sonlandırılması
Fetal Nedenlerle Gebelik  SonlandırılmasıFetal Nedenlerle Gebelik  Sonlandırılması
Fetal Nedenlerle Gebelik Sonlandırılmasıwww.tipfakultesi. org
 
Olasılık Dağılımları
Olasılık DağılımlarıOlasılık Dağılımları
Olasılık DağılımlarıGülşah Başol
 
Tibbi dokümantasyon
Tibbi dokümantasyonTibbi dokümantasyon
Tibbi dokümantasyonozkanokan
 
Kavram Haritalari
Kavram HaritalariKavram Haritalari
Kavram Haritalariata
 
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
yoğun bakım hemşireleri - etik
yoğun bakım hemşireleri - etikyoğun bakım hemşireleri - etik
yoğun bakım hemşireleri - etikEmine YETİM
 
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez Sunumu
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez SunumuGizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez Sunumu
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez SunumuG. Basak Berk
 
Tanımlayıcı araştırma
Tanımlayıcı araştırmaTanımlayıcı araştırma
Tanımlayıcı araştırmaparantez
 
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemler
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemlerhareket-sistemi-kemik-ve-eklemler
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemlerMuyuta
 
EHR Implementation PPT.pptx
EHR Implementation PPT.pptxEHR Implementation PPT.pptx
EHR Implementation PPT.pptxDeborah Olabisi
 

What's hot (20)

Tıbbi dokümantasyon
Tıbbi dokümantasyonTıbbi dokümantasyon
Tıbbi dokümantasyon
 
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülü
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülüProf.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülü
Prof.dr. halit hami oz 10-hastane otomasyonu-eczane modülü
 
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirme
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirmeİnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirme
İnsan Kaynakları Yönetimi - Eğitim ve Geliştirme
 
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptx
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptxJean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptx
Jean Watson-İnsan BakIm Modelİ.pptx
 
Fetal Nedenlerle Gebelik Sonlandırılması
Fetal Nedenlerle Gebelik  SonlandırılmasıFetal Nedenlerle Gebelik  Sonlandırılması
Fetal Nedenlerle Gebelik Sonlandırılması
 
Olasılık Dağılımları
Olasılık DağılımlarıOlasılık Dağılımları
Olasılık Dağılımları
 
İş Tatmini
İş Tatminiİş Tatmini
İş Tatmini
 
Tıpta Uzmanlık Secimi
Tıpta Uzmanlık SecimiTıpta Uzmanlık Secimi
Tıpta Uzmanlık Secimi
 
Tibbi dokümantasyon
Tibbi dokümantasyonTibbi dokümantasyon
Tibbi dokümantasyon
 
Kavram Haritalari
Kavram HaritalariKavram Haritalari
Kavram Haritalari
 
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Doğuştan kalp hastalıklarına tanısal yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
yoğun bakım hemşireleri - etik
yoğun bakım hemşireleri - etikyoğun bakım hemşireleri - etik
yoğun bakım hemşireleri - etik
 
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez Sunumu
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez SunumuGizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez Sunumu
Gizem Başak Berk - Yüksek Lisans Tez Sunumu
 
Excel Giriş
Excel GirişExcel Giriş
Excel Giriş
 
OMAHA SİSTEMİ .pptx
OMAHA SİSTEMİ .pptxOMAHA SİSTEMİ .pptx
OMAHA SİSTEMİ .pptx
 
Sunum 1
Sunum 1Sunum 1
Sunum 1
 
Sağlıkta Kalite
Sağlıkta KaliteSağlıkta Kalite
Sağlıkta Kalite
 
Tanımlayıcı araştırma
Tanımlayıcı araştırmaTanımlayıcı araştırma
Tanımlayıcı araştırma
 
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemler
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemlerhareket-sistemi-kemik-ve-eklemler
hareket-sistemi-kemik-ve-eklemler
 
EHR Implementation PPT.pptx
EHR Implementation PPT.pptxEHR Implementation PPT.pptx
EHR Implementation PPT.pptx
 

Viewers also liked

Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...
Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...
Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlik veri seti (12)
Sağlik  veri  seti (12)Sağlik  veri  seti (12)
Sağlik veri seti (12)F. Yonca AYAS
 
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıt
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıtProf.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıt
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıtProf. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde Teletıp
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde TeletıpSağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde Teletıp
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde TeletıpSeyyal HacıbekirogluComTR
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10Prof. Dr. Halit Hami Öz
 

Viewers also liked (7)

Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...
Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...
Prof.dr. halit hami oz 12-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tele radyoloji-pa...
 
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...
Sağlık Kurumlarında Bilgi Sistemi-Tele Radyoloji-Patoloji-Dermatoloji-Psikiya...
 
Sağlik veri seti (12)
Sağlik  veri  seti (12)Sağlik  veri  seti (12)
Sağlik veri seti (12)
 
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıt
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıtProf.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıt
Prof.dr. halit hami oz 02-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-tıbbi kayıt
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-04
 
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde Teletıp
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde TeletıpSağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde Teletıp
Sağlıkta Teknoloji Kullanımı ve Kronik Hastalık Yönetiminde Teletıp
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-10
 

Similar to Prof.dr. halit hami oz 11-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-e-sağlık-tele tıp

Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdf
Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdfSaglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdf
Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdfAras Dagli
 
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kds
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kdsProf.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kds
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kdsProf. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin Yeri
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin YeriSağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin Yeri
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin YeriSağlık Bilişim Zirvesi
 
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Nursing informatics presentation
Nursing informatics presentationNursing informatics presentation
Nursing informatics presentationHawa Sulemana
 
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİ
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİ
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİcgoze
 
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeli
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeliSaglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeli
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeliSerkan Turkeli
 
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...Dr. Mustafa Değerli
 
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012TekDozDijital
 
SYBTD YIL:2007 Cilt: 2 Sayı:1
SYBTD  YIL:2007  Cilt: 2 Sayı:1 SYBTD  YIL:2007  Cilt: 2 Sayı:1
SYBTD YIL:2007 Cilt: 2 Sayı:1 Levent ATALI
 
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icin
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icinM.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icin
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icinMehmet Top
 
Nursing informatics presentation
Nursing informatics presentationNursing informatics presentation
Nursing informatics presentationhawasulemana2
 
Y.nasuh erturan essay
Y.nasuh erturan essayY.nasuh erturan essay
Y.nasuh erturan essayYusuf Erturan
 
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...aysegul turan
 
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013TekDozDijital
 
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve Gelecek
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve GelecekDr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve Gelecek
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve GelecekCenk Tezcan
 
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Seyfettin erten acıbadem sunum
Seyfettin erten   acıbadem sunumSeyfettin erten   acıbadem sunum
Seyfettin erten acıbadem sunumCenk Tezcan
 

Similar to Prof.dr. halit hami oz 11-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-e-sağlık-tele tıp (20)

Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdf
Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdfSaglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdf
Saglikbilisimzirvesi.org docs-sbz15-katalog.pdf
 
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kds
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kdsProf.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kds
Prof.dr. halit hami oz 14-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sabi̇m-tdms-ckys-kds
 
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin Yeri
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin YeriSağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin Yeri
Sağlık Yönetimi Eğitiminde Sağlık Bilişiminin Yeri
 
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...
Prof.dr. halit hami oz 13-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-evde sağlık bakım...
 
Nursing informatics presentation
Nursing informatics presentationNursing informatics presentation
Nursing informatics presentation
 
Hssp
HsspHssp
Hssp
 
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİ
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİ
ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOJİLERİ
 
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeli
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeliSaglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeli
Saglik bilisim zirvesi_2015_serkan_turkeli
 
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...
Mobil Sağlık Uygulamalarına Genel Bir Bakış ve Özgün Bir Mobil Sağlık Uygulam...
 
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Kasım 2012
 
SYBTD YIL:2007 Cilt: 2 Sayı:1
SYBTD  YIL:2007  Cilt: 2 Sayı:1 SYBTD  YIL:2007  Cilt: 2 Sayı:1
SYBTD YIL:2007 Cilt: 2 Sayı:1
 
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icin
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icinM.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icin
M.TOP_ozgec ve eserler_okul web sayfasi icin
 
Nursing informatics presentation
Nursing informatics presentationNursing informatics presentation
Nursing informatics presentation
 
Y.nasuh erturan essay
Y.nasuh erturan essayY.nasuh erturan essay
Y.nasuh erturan essay
 
saglik.pdf
saglik.pdfsaglik.pdf
saglik.pdf
 
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...
Developing a scale of perception and attitude towards the communication butto...
 
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013
Sağlık ve İlaç Sektöründe Dijital Trendler - Nisan 2013
 
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve Gelecek
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve GelecekDr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve Gelecek
Dr. Cenk Tezcan Mobil Saglik ve Gelecek
 
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Türkiye'de tsh (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Seyfettin erten acıbadem sunum
Seyfettin erten   acıbadem sunumSeyfettin erten   acıbadem sunum
Seyfettin erten acıbadem sunum
 

More from Prof. Dr. Halit Hami Öz

Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami özSağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami özProf. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami özSağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami özProf. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede eki̇p-...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede  eki̇p-...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede  eki̇p-...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede eki̇p-...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...Prof. Dr. Halit Hami Öz
 

More from Prof. Dr. Halit Hami Öz (20)

Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-09
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-08
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-07
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-06
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-05
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-02
 
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01
Prof.dr.halit hami oz enginering ethics-course-unit-01
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 24-hasta güvenli̇ği̇ni̇ etki̇leyen ...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 23-hasta güvenliği-prof.dr.halit ha...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 22-kali̇te ödülleri̇-prof.dr.halit ...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 21-hizmet kalitesinin değerlendiril...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 20-hasta merkezli standartlar-prof....
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 19-sağlık hizmetlerinde akreditasyo...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 18-kontrol grafikleri-prof.dr.halit...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 17-kalite i̇yileştirme araçları-pro...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami özSağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 16-altı sigma-prof.dr.halit hami öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami özSağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami öz
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 15-pukö -prof.dr.halit hami öz
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 14-sürekli i̇yileştirme-prof.dr.hal...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede eki̇p-...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede  eki̇p-...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede  eki̇p-...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 13-kali̇te i̇yi̇leşti̇rmede eki̇p-...
 
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...
Sağlık kurumlarında kalite yönetimi unite 10-sağlik hi̇zmetleri̇ kali̇tesi̇ni...
 

Prof.dr. halit hami oz 11-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-e-sağlık-tele tıp

  • 1. SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ e-Sağlık/Tele-Tıp Prof.Dr. Halit Hami ÖZ Kafkas Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Bilgisayar Yazılımı Anabilim Dalı Kars, Türkiye Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 1
  • 2. Bilgi:  Üniversitelerimizde Sağlık Meslek Yüksek Okullarında verilen  SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ  Derslerinde yardımcı öğrenim materyali olarak hazırlanan bu sunum AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1819 dokümenından yararlanılarak Ve 6 slayt bir sayfada olmak üzere print edilerek aynı zamanda ders notu olarak da kullanılabileceği göz önüne alınarak toplamda 18 sunum olarak hazırlanmıştır. Diğer sunumlarla ilgili bilgiler bu sunumun sonunda verilmiştir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 2
  • 3. e-Sağlık  Sağlık bilgi sistemlerinin oluşturulması yalnızca teknolojik yatırımlarla gerçekleştirilemez.  Sistemin kurulması;  ulusal ve uluslararası sağlık bilişim standartlarının,  kodlamanın,  sınıflandırmanın ve terminolojilerin belirlenmesi,  farklı kurumsal düzeylerde toplanan verilerin entegrasyonu ve  bu bilgilerin karar süreçlerinde kullanılır hale getirilebilmesine bağlıdır.  Bu kapsamda;  Sağlık Bakanlığı, Sağlıkta Dönüşüm Programı ile birlikte e-sağlık vizyonunu oluşturmuştur.  Dolayısıyla;  sağlık hizmeti veren kurumlar ile iletişimde,  kurumların standart tanımları,  doktorların veri bankası,  uluslararası kabul edilmiş hastalık sınıflaması,  ilaç ve tıbbi malzeme kodlamaları gibi standart kodlama sistemleri belirlenmiş ve uyumlaştırılarak sektörde kullanılmaya başlanmıştır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 3
  • 4. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  e-Sağlık farklı şekillerde tanımlanabilir.  e-Sağlık, gelecekteki sağlık bakım politikasını belirleyen bir araçtır.  Yükselen hasta beklentilerinin karşılanması, maliyetlerin düşürülmesi ve daha kaliteli bir hizmet alınması için bir çözüm olan e-sağlık, sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli sunulabilmesi,  vatandaşın hızlı erişiminin sağlanması,  personel motivasyonu ve ilgili paydaşlar ile veri paylaşımının sürdürülebilir olması için internetin ve bilişim teknolojilerinin sağlık alanında kullanılmasıdır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 4
  • 5. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  Bir e-sağlık araştırmacısı olan Gunter Eysenbach’a göre e-sağlık;  “İnternet ve benzer teknolojilerin, hizmete ait verilerin elde edilmesi, aktarılması ve geliştirilmesi suretiyle sağlık hizmet kalitesinin geliştirilmesini sağlayan ve medikal informatik, sağlık hizmetleri ve süreçlerinin kesişim kümesini oluşturan önemli bir alandır.  Daha geniş anlamıyla ele alındığında, sadece teknik gelişmeyi adres gösteren değil, yerel ve genel sağlık hizmetlerinin gelişmesi için bilgi ve haberleşme teknolojilerinin kullanılmasını gerekli gören bir düşünce tarzı, anlayış ve kavrayıştır”. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 5
  • 6. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  Eysenbach, e-sağlık ifadesindeki “e” harfinin sadece “elektronik” anlamı taşımadığını ifade ederek, “e” ile başlayan 10 önemli özellik daha eklemiştir:  •Efficiency (Verimlilik)   •Enhancing quality (Kalitenin artırılması) •   Evidence based (Kanıta dayalı)  •Empowerment (Güçlendirme) •   Encouragement (Teşvik etme) •  Education (Eğitim)  •Enabling information exchange (Bilgi alış-verişine imkân tanıyan)   •Extending the scope of health care (Sağlık hizmet kapsamını genişleten)  •Ethics (Etik)  Equity (Özkaynak/değer) Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 6
  • 7. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  Türkiye’de e-sağlık çalışmaları Sağlık Bakanlığı’nca 2003 yılında başlatılmış ve 2004 yılı Ocak ayında tamamlanarak e-sağlığın tanıtımına başlanmıştır.  Sağlık Bakanlığı’nın e-sağlık vizyonu;  sağlık verileri için erişim hakları tanımlanmış yetkili kişi ve kuruluşlarca ulaşılabilir,  tüm vatandaşları kapsayan,  her bireyin kendi kişisel sağlık verilerine erişebildiği,  uluslararası standartlarla uyumlu,  karar destek sistemleri ile desteklenen,  yüksek bant genişlikli ve tüm ülkeyi kapsayan bir iletişim omurgasında paylaşılması ve  tele-tıp ve tele-sağlık uygulamalarına varan teknolojilerin mesleki pratikte kullanılmasını temel alan ulusal sağlık bilgi sisteminin kurulmasıdır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 7
  • 8. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  e-Sağlığın temel amacı;  herkes için sağlık hizmetlerinin kalitesini,  etkililiğini,  erişilebilirliğini,  hakkaniyeti,  verimliliği,  hastaların güçlendirilmesini,  sağlık profesyonellerinin ve tüketicilerin eğitilmesini,  elektronik sağlık kaydının oluşturulmasını,  yöneticiler için veri-analiz desteğinin sağlanmasını,  veri akışının hızlanmasını,  kaynak tasarrufunun sağlanmasını,  otoriteler arasında iletişimi ve verinin değişimini standartlaştırılmış bir yolla sağlamaktır Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 8
  • 9. e-SAĞLIĞIN TANIMI VE AMAÇLARI  Bu sistem kurum yerine hastanın merkezde olmasını, kurumlar arasında bilgi paylaşımını ve birlikte çalışabilirliği sağlayacaktır.  Sağlık Bakanlığı, sağlıkta dönüşümü tamamlamak için 2014 yılını hedeflemektedir.  Bu dönüşüm tamamlandığında sağlık hizmetlerinde pek çok şey değişime uğrayacaktır.  Bilişim teknolojilerinin gelişimiyle kişiye özel sağlık hizmetleri de gelişecektir.  Kişinin sağlık parametrelerini (şeker, tansiyon, kalp vs) uzaktan takip eden ve ölçen, edindiği bilgiyi anında kişinin doktoruna ya da sağlık kuruluşuna ileten sistem ve cihazların kullanımı artacaktır.  Kronik hastalar, e-sağlık hizmetleri sayesinde kendisini yakından izleyen doktorların çağrısıyla gerekli durumlarda hastaneye gidecekler ve herkesin hayatı böylece daha kolaylaşmış hale gelecektir.  Gerek sağlık, gerek yaşlılık, gerekse de farklı koşullardan dolayı hastaneye gidemeyenleri, doktorlar, teknolojinin yardımıyla izleme imkânı bulacaklardır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 9
  • 10. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  Bilgi ve iletişim teknolojileri;  sağlık hizmetlerinin,  bölgeler ve sosyo-ekonomik gruplar arası sağlık düzeyi farklılıklarını azaltıcı,  eşitlik ve hakkaniyet içinde,  halkın ihtiyaç ve beklentilerine uygun,  hasta haklarına saygılı,  kaliteli,  ulaşılabilir,  etkin ve verimli bir şekilde sunulmasında önemli imkânlar sağlayan bir araçtır.  Tüm dünyada, e-sağlık alanında yürütülen çalışmalar öncelikle ele alınmakta, bilgi ve iletişim teknolojilerinin getirilerinden yararlanabilme imkânı üzerinde önemle durulmaktadır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 10
  • 11. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  Bu kapsamda, Sağlık Bakanlığı bünyesinde Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi (TSBS) çalışmaları başlatılmıştır.  Bu çalışmalar, e-Dönüşüm Türkiye Projesi ile birlikte koordinasyon içerisinde yürütülmektedir.  TSBS içerisinde yürütülen çalışmalar sonucunda TSBS Eylem Planı hazırlanmış ve bu eylem planı, e-sağlık eylemlerinin oluşturulmasına temel teşkil etmiştir.  Sağlık bilgi sistemlerinin geliştirilmesi için esas teşkil eden çalışmalar e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2003-2004 Kısa Dönem Eylem Planı e-Sağlık eylemleri kapsamında yürütülmüştür.  2005 Eylem Planında ise uygulamaya esas teşkil edecek e- sağlık eylemleri üzerinde çalışılmıştır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 11
  • 12. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  “Sağlık verilerinin modellenebilmesi için Veri Modeli Analizi yapılması, bu modellerin uyarlanabilirliğinin saptanması ve Türkiye için bir bağlamsal (Contextual) model ile ulusal sağlık verileri kavramsal (conteptual) ve mantıksal veri modellerinin oluşturulması” eylemi ile ilgili Dünya Bankası destekli “Sağlıkta Dönüşüm Programına Destek Projesi”nden yararlanılmıştır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 12
  • 13. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  Sağlıkta Dönüşüm Programı ve e-Dönüşüm Türkiye Projesi, e- Sağlık faaliyetleri çerçevesinde gelecek ihtiyaçlar dikkate alınarak “e-Sağlık Proje Teklifi” hazırlanmış ve ITU (International Telecommunication Union)’ya sunulmuştur.  Proje teklifi, ITU tarafından kabul edilmiş ve Aralık 2003’te Cenevre’de gerçekleştirilen Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi basın bildirgesinde (Türkiye’nin e-Sağlık Projesi-Turkey’s e-Health Project) yayınlanmıştır.  ITU e-strateji direktörü ve e-sağlık uzmanı Sağlık Bakanlığı uzmanlarıyla birlikte bir dizi çalışma gerçekleştirmiştir.  Sağlık Bakanlığı bünyesinde yürütülen tüm bilgi ve iletişim teknolojileri projeleri gözden geçirilmiştir (TSBS, e-sağlık, Sağlık Bilgi Sistemleri vb.). e-Sağlık projesinin uygulamaya yönelik önemli bir adımı olan “Türkiye e-Sağlık Strateji ve Uygulama Planı” hazırlanmıştır Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 13
  • 14. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ Yıllar Uygulamalar 2004 Türkiye e-Sağlık Stratejisi, Ekim 2004 2006 Aile Hekimliğinde elektronik sağlık kayıtları oluşturuldu. 2007 Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi (USBS) sözleşmesi imzalandı. USBS Operasyon Merkezi kuruldu. Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü 1.0 yayınlandı. Aile Hekimliği Karar Destek Sistemi uygulamaya alındı. Tele-tıp pilot projesi başladı. ICD-10 (TR) kitapları yayınlandı. ICD-10 eğitici eğitimi verildi. 2008 Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü Sürüm 1.1. ve USBS’nin test çalışmalarına başlandı. Sağlık-NET portalı yayınına başladı. Tele-tıp projesi devreye girdi (11 Gönderici + 7 Alıcı Hastane). Merkezi Hastane Randevu Sistemi (MHRS) Pilot Proje hazırlıkları başladı. Veri mahremiyeti-gizlilik çalışmaları başladı. Sağlık- NET saha entegrasyon çalışmalarının yönetimi başladı. Tele-tıp projesinin izleme ve değerlendirilmesi yaygınlaştırıldı. Sağlık veri setlerinin yanında idari ve mali veri seti hazırlığı başladı. Karar Destek Sisteminin tüm Sağlık-NET için uygulamaya alındı. e-Reçete, e-Sevk, e-Kimlik-Akıllı Kart (Elektronik Vatandaşlık), Mobil İmza uygulamalarına yönelik pilot proje çalışmalarına başlandı. Felaket Kurtarma Merkezi devreye alındı. MHRS Pilot projesi devreye alındı. İl bazında ICD-10 Eğitimleri verildi. 2009----- Sağlık-NET yaygınlaştırıldı. Sağlık Göstergeleri Sözlüğü hazırlandı. Tele-tıp projesi yaygınlaştırıldı. MHRS yaygınlaştırıldı. e-Sağlık yasası çıkarıldı. e-Reçete, e-Sevk, e-Kimlik (Akıllı Kart), Mobil İmza çalışmalarına devam edildi. Ocak 2009 tarihinden itibaren sağlık verileri toplanmaya başladı. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 14 Tablo 7.1: 2004 Yılından Günümüze Kadarki Süreçte e-Sağlık Uygulamaları
  • 15. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ   2009 yılından sonra, 2010-2014 yılları arasında karar ve hizmet sunumu sürecinde etkili bilgiye erişim sağlayacak Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi/e-Sağlık’ı tamamlamak, işletmek ve geliştirmek stratejisi kapsamında birtakım öngörülen hedefler olmuştur. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 15
  • 16. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  Bu hedefleri şu şekilde sıralayabiliriz:   • Bilgi güvenliği ve kişisel mahremiyetin korunması kapsamında, kişisel ve kurumsal sağlık kayıtlarının gizlilik, güvenlik ve mahremiyet esaslarının belirlenmesi ve uygulanması.   • Sağlık planlayıcı ve karar vericileri için; Karar Destek Sistemi kapsamında veri ambarını kurmak ve veri madenciliği uygulamalarını başlatmak.   • Sağlık verilerinin tek bir ana çatı üzerinden yönetilmesi ve planlanması için, Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi’nin en önemli bileşenlerinden biri olan Sağlık-NET’i 2014 yılı sonuna kadar geliştirmek ve yaygınlaştırmak.   • 2014 yılı sonuna kadar sağlık sunucularının ve sağlık hizmeti kullananların e-sağlık uygulamalarına erişiminin artırılması ve yaygınlaştırılması için, sağlık bilişim standartlarını yürütmek, geliştirmek ve yaygınlaştırmak.   • Görüntüleme (radyoloji, patoloji, EKG, vb.) alanında uzaktan sağlık hizmet sunumunun verilebilmesi ve kronik hastaların da takibi amacıyla, Tele-tıp ve Tele- sağlık sistemlerini 2014 yılı sonuna kadar devlet hastanelerinin en az %15’ine yaygınlaştırmak.  Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 16
  • 17. e-SAĞLIĞIN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ  Sağlık Bakanlığı’nın “sağlıkta 2023 vizyonu” kapsamında ileriki yıllarda e-sağlık uygulamaları kapsamında;   • Sağlık Bakanlığı, Üniversite, Sosyal Güvenlik Kurumu ve özel sağlık kuruluşlarının elektronik ortamda koordinasyonu geliştirilecektir.   • Kurulacak olan elektronik hasta kayıt sistemi ile hastanelerde kâğıtsız hasta takip dönemi başlatılacaktır.   • Hastaneler arasında bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı ile uzaktan tanı, tedavi, takip ve değerlendirme imkânları sunan tele-tıp ile tüm Türkiye’de radyolojik görüntü paylaşımına geçilecektir.   • Güvenlik ve mahremiyete riayet edilir şekilde kişisel sağlık kayıtlarının tutulduğu e-sağlık kartı sistemine geçilecektir.   • Tüm sağlık kurumları Merkezi Hastane Randevu Sistemi ile sağlık hizmeti verir hale gelecektir. •  İnternet üzerinden tıbbi danışmanlık (e-aile hekimliği) hizmeti verilecektir.  •Avrupa Birliği ülkeleri ile sağlık verileri ortak paylaşıma açılacaktır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 17
  • 18. e-SAĞLIĞIN KULLANIM ALANLARI  •Tele-Tıp  •Tele-Radyoloji •  Tele-Patoloji  •Tele-Kardiyoloji •  Tele-Dermatoloji •  Tele-Psikiyatri  •Evde Sağlık Bakımı •  Tele-Diş Hekimliği  • Tele-Epilepsi •  Tele-Cerrahi  •Tele-Endokrinoloji Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 18
  • 19. Tele-Tıp  Tele-tıp, tıp teknolojileri ile iletişim ve video konferans sistemlerinin birleşimini öngören bir anlayışı ifade eden bir terim olarak tıp dünyasındaki popülerliğini gün geçtikçe artırmaktadır.  Tele-tıp, başka yerlerdeki meslektaşlara,  birbirleri ile görüş alış verişinde bulunabilme,  veri paylaşabilme,  uzaktaki hastaların muayenesini yolculuk için para harcamadan gerçekleştirebilme olanağını sunduğu için, sağlık muayene masraflarını aşağıya çekmektedir.  Uzak bölgelerdeki hastalara tıbbi bakım ulaştırmak için yeni yollar göstermek, pahalı ve sınırlı bir durum iken; tele-tıp daha hızlı modern sağlık hizmetlerinin sağlanmasında önemli bir tamamlayıcı rolü üstlenmiştir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 19
  • 20. Tele-Tıp Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 20
  • 21. Tele-Tıp Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 21
  • 22. Tele-Tıp Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 22
  • 23. Tele-Tıp Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 23
  • 24. Tele-Tıp  Tarihteki ilk tele-tıp projesi Nebraska Üniversitesi Tıp Fakültesinin Nebraska Psikiyatri Enstitüsü ile yaklaşık 200 km uzaklıktaki Eyalet Ruh Hastalıkları Hastanesinin kapalı devre televizyon sistemi aracılığıyla bağlanması olarak rapor edilmiştir.  Bu sistem uzmanlar arasında interaktif konsültasyonlar yapılabilmesini sağlamıştır.  Yine bu yıllarda Kuzey Amerika’da, uzman hekim bulunmayan kırsal yerleşim alanlarına sağlık hizmeti vermek amacıyla özel hatlar kurularak tele-tıp uygulamalarına başlanmıştır.  1968 yılında Massachusetts Hastanesi ile Boston Havaalanı arasında kurulan video bağlantısı sayesinde havaalanında sürekli hekim bulunması ihtiyacı ortadan kalkmıştır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 24
  • 25. Tele-Tıp  1968 yılında INTERACT programıyla Vermont Üniversitesi, kırsal alanlarda tele-tıp kullanarak uzman doktorlardan konsültasyon ve eğitim sağlamıştır.  1970 ve 1980’lerde, uydu iletişim tekniklerinin de gelişmesiyle beraber, uzak mesafelerde bulunan kliniklerle bağlantıların kurulabilmesi için (özellikle A.B.D. ve Kanada’da) birçok proje başlatılmıştır.  Maliyetlerin yüksek olması nedeniyle bu projelerin çoğu devam ettirilememiştir.  Almanya’da ise, Medkom çerçevesinde 30 hastane 1986’dan günümüze, video konferans ile çalışmalarını sürdürmektedirler. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 25
  • 26. Tele-Tıp  Amerika ile Çin arasında yapılan bir çalışmada da, Çin’deki hastaların tedavisinde Amerika’daki doktorların teşhise ve tedaviye yardımcı olmaları sağlanmıştır.  Günümüzde ise, bilişim ve iletişim alanındaki gelişmelere paralel olarak tele-tıp uygulamaları da gittikçe artmaktadır.  Amerika, Kanada, Avustralya, İngiltere ve Almanya tele-tıp uygulamalarında önde gelen ülkelerdir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 26
  • 27. Tele-Tıp  Tele-tıp ve tele-sağlık terimleri birbirlerinin yerine kullanılmakta ya da birbirleriyle karıştırılmaktadır.  Tele-tıp terimi genellikle;  uzak merkezler arasında bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak  tanı,  tedavi,  takip,  değerlendirme amaçlarıyla fizyolojik işaretlerin gönderilmesi,  depolanması ve sağlık hizmetlerinin sunumu anlamında kullanılmaktadır.  Ancak, tele-sağlık terimi ise daha geniş bir kapsamla;  hasta eğitimi,  halk sağlığı,  doktorların meslekleri ile ilgili idame eğitimi,  idari toplantılar ve psikiyatrik amaçlarla ilgili birçok faaliyeti kapsar. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 27
  • 28. Tele-Tıp  Bu açıklamalardan sonra tele-tıp kavramını bakış açılarına göre daha detaylı olarak tanımlayabiliriz.   Tele-tıp kavramı, kelime anlamıyla “uzaktan-tıp” ve terim anlamıyla ise “tıbbi bilginin teknolojik olanaklarla uzaktaki bir hastanın yardımına ulaştırılması” olarak tanımlanabilir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 28
  • 29. Tele-Tıp  Tele-tıp terimi, telecomonication ve medical terimlerinin birleştirilmesiyle türetilen telemedicine kavramının Türkçe ifadesi olup, tıpta iletişim ve bilişim teknolojileri kullanılarak geleneksel yüz yüze hasta-hekim görüşmesi yerine, sağlık hizmeti sunumunun karşı karşıya gelmeden uzak yerlere götürülmesi anlamına gelmektedir.  Bu uygulama; iki doktorun karşılıklı telefon görüşmesi olabildiği gibi uzman bir doktorun başka bir şehirden internet üzerinden yönettiği robotla ameliyat gerçekleştirmesi gibi karışık bir işlem de olabilir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 29
  • 30. Tele-Tıp  ABD ulusal tıp kütüphanesinin yaptığı tanıma göre tele-tıp; “sağlık hizmetlerinin, uzak iletişim sistemlerinden sağlanmasıdır”.  Kavram, konsültasyon ve tanı hizmetlerini içerir.  Avrupa Birliği ise tele-tıp kavramını, “komünikasyon ve bilişim teknolojileri ile hastanın veya gerekli talimatın bulunduğu yerde bağımsız olarak uzaktaki paylaşılabilir tıbbi uzmanlığa hızlı erişim” şeklinde tanımlamaktadır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 30
  • 31. Tele-Tıp  Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün yaptığı tele-tıp tanımı ise;  “uzaklığın kritik öneme sahip olduğu yerlerde sağlık profesyonelleri tarafından  doğru tanıda,  tedavide,  hastalık ve yaralanmanın önlenmesinde,  sağlık çalışanlarının sürekli eğitiminde,  bireylerin veya toplumun sağlığının gelişimini etkileyecek herhangi bir durumda,  doğru bilginin aktarımında bilişim ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıyla sağlık hizmetlerinin uygulanmasıdır” şeklindedir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 31
  • 32. Tele-Tıp  Tanımlarda da ifade edildiği gibi tele-tıp; hasta bakımını geliştirmek için, telekomünikasyon yoluyla bilgi alışverişini kapsamaktadır.  Bu bilgiler;  tıbbi görüntüler,  canlı yayın,  iki taraflı video yayını,  hastanın tıbbi kayıtları,  tıbbi cihazlardan alınan bilgiler ve ses kayıtlarını içermektedir.  Tele-tıp iletişimi,  hastanın monitör bilgilerini evden kliniğe veya hastanın tıbbi dosyasını birinci basamak hizmetlerini verenlerden uzmanlara göndererek hastalar ve tıp profesyonelleri arasında canlı, iki taraflı görsel işitsel ziyaretleri içermektedir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 32
  • 33. Tele-Tıp  Tele-tıp, aynı zamanda Sağlık Bakanlığı’nın e-sağlık uygulamaları kapsamında ele aldığı projelerden bir tanesidir.  Bu proje, tıbbi görüntüleme alanında yeterli uzmanın olmaması durumunda,  kompleks vakalarda ikinci görüş olarak konsültasyon ihtiyacının giderilmesi,  hasta memnuniyetinin artırılması ve  doğru teşhis ve tedavi işlemlerinin uygulanması  aynı zamanda hekimler arasında bilgi ve tecrübe paylaşımının sağlanması amacıyla geliştirilmiştir. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 33
  • 34. Tele-Tıp  Proje, ilk etapta radyoloji ve patoloji alanındaki sağlık hizmeti sunumunun, Bilişim ve Haberleşme Teknolojileri'nin (BHT) kullanılmasıyla,  ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları arasında uzaktan verilebilecek,  uzman sayısının yeterli olmadığı hastanelerde veya konsültasyon hizmetinin alınması gerektiği kompleks vakalarda önemli bir eksikliği telafi etmektedir.  Uzaktan yapılacak teşhis ve raporlamalar birinci veya ikinci görüş olarak kayda girebilmektedir.Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 34
  • 35. Tele-Tıp  Proje;  Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki devlet, eğitim ve araştırma hastanelerini kapsamaktadır.  Bu kapsamda hizmet alan ve hizmet veren hastane olarak iki grup hastane yer almaktadır.  Projenin 11 gönderici 7 alıcı hastane olmak üzere toplam 18 hastaneyi kapsayan pilot uygulaması Aralık 2007 tarihinde tamamlanmıştır (Şekil 7.1).  Tele-tıp Projesi’nin birinci aşamasında, tele- radyoloji, tele-patoloji, tele-EKG servisleri kurulmuştur. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 35
  • 36. Tele-Tıp  İkinci aşamasında ise; 2008 yılında, 50 gönderici 3 alıcı kuruluş daha kapsama alınmış olup, 2009 yılı Ağustos ayı içerisinde kurulum çalışmaları tamamlanmıştır.  İkinci aşamadaki 50 gönderici kuruluş arasında 3 aile hekimi yer almaktadır.  Tele-ultrasonografi pilot çalışmasına bu aile hekimleri katılmışlardır.  Bu sistem ile gebe takibi (fetus kontrolü) yapılmış ve oluşturulan görüntüler online ve offline olarak Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ndeki jinekoloji ve obstetri uzmanları tarafından incelenmiş ve raporlanmıştır.  Uygulamadan verilebilecek bir diğer örnek; Van Bahçesaray Devlet Hastanesi’nde; tele-radyoloji, tele-EKG ve tele-biyokimya alanında tele-tıp uygulamasıdır. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 36
  • 37. Tele-Tıp  Tele-tıp alanında yapılan başlıca uygulamalar şunlardır:   • Tanı (tele-radyoloji, tele-patoloji, tele-ultrason),   • Uzak bölgelerde veya sağlık bakım hizmetinin verilmesinin zor olduğu yerlerde tanı ve tedavi hizmetlerinin verilebilmesi ve ayrıca hastalığın tanı ve tedavi sürecinde bölgesel farklılıkların ortadan kalkması,   • Tedavi (tele-konsültasyon, tele-psikiyatri, tele-cerrahi) alanlarında kullanılması,   • Hastaya ait verilerin uzman kişiler tarafından izlenebilmesi ve istenildiği anda hasta bilgilerine ulaşılabilmesi,   • Evde bakımda kullanıldığında hastanın medikal durumu sürekli olarak gözlemlenerek, ev ziyaret sıklığında azalma olması ve hastanın hastanede yatış ihtiyacını ortadan kaldırması, Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 37
  • 38. Tele-Tıp  • Hekim ve hastane ziyaretlerinin azalması,   • Sağlık bakım hizmetinin kalitesinin artırılması,   • Sağlık giderlerinin azalması (hastaların uzaktan takibi ile hastane masrafları azalacağı gibi zamandan da tasarruf edilmektedir) ve verimlilik,   • Sınırlı hastane kaynaklarının (yatak, doktor, hemşire ve pahalı tıbbi malzeme gibi) en iyi şekilde kullanılmasına izin vermesi,   • Sağlık hizmetlerinin en iyi şekilde alınabilmesi için yetersiz erişim sorununa yardımcı olması. Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 38