Lezing Dr. Peter Tom Jones (KU Leuven & Panel voor Klimaat en duurzaamheid) "(Over) Leven binnen planetaire grenzen" voor de Klimaatavond van de Zevensprong op 21 mei 2019.

1. (Over) Leven binnen
planetaire grenzen
Dr. Ir. Peter Tom Jones (KU Leuven)
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
1
5/21/2019

2. Waarom deze avond?
Jeugd is bezorgd
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
2
Credits foto: Ana Selga Feixas
Credits foto (video): Zevensprong
5/21/2019

3. Jeugd is
verontwaardigd
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
3
5/21/2019
www.kidsforclimate.org

4. Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
4
5/21/2019

5. Klimaatacties werken… en
verschaffen hoop
Bron: 6 mei 2019 - https://www.lifegate.com/people/news/uk-climate-emergency
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
5
5/21/2019

6. … het klimaatprobleem is
geen losstaand gegeven maar
een symptoom van een veel
grotere systeemcrisis
[Cf. Panel voor Klimaat en Duurzaamheid, 14 mei 2019]
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
6
5/21/2019

7. Zonder gezond ecosysteem is er geen
samenleving mogelijk…
Bron: UNEP, 2010
A
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
7
5/21/2019

8. Zonder gezond ecosysteem is er geen
samenleving mogelijk…
Bron: UNEP, 2010
A B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
8
5/21/2019

9. Zonder gezond ecosysteem is er geen
samenleving mogelijk…
Bron: UNEP, 2010
A
C
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
9
5/21/2019

10. Grondstofextractie is sinds 1970
verdrievoudigd en blijft groeien
50% broeikasgasuitstoot
90% biodiversiteitsverlies
90% waterstress
Bron: Global Resources Outlook 2019
A
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
10
5/21/2019

11. Zonder gezond ecosysteem is er geen
samenleving mogelijk…
Bron: UNEP, 2010
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
11
5/21/2019

12. Mondiale broeikasgasuitstoot blijft
stijgen
Bron: Guardian Graphic
op basis van data van
Global Carbon Project
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
12
5/21/2019

13. Doel: niet 2°C maar 1.5°C
opwarming!
B
IPCC Special
Report (October
2018):
Limiting Global
Warming to 1.5°C
Will Require
“Unprecedented”
Transitions
Bron infographic: De
Standaard
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
13
5/21/2019

14. …op koers naar een opwarming van
meer dan 3°C tegen 2100
B
Bron:
Climate Action Tracker
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
14
5/21/2019

15. Welk scenario nodig voor max. 1.5°C
opwarming tegen 2100?
B
Bron:
SR15 SPM
IPCC, 2018
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
15
5/21/2019

16. Ook Belgisch klimaatbeleid is “volstrekt
ontoereikend” om 1.5°C grens te halen
B
Bron:
www.klimaatpanel.be
(Rapport 2019)
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
16
5/21/2019

17. Ook Belgisch klimaatbeleid is “volstrekt
ontoereikend” om 1.5°C grens te halen
B
Bron:
www.klimaatpanel.be
(Rapport 2019)
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
17
5/21/2019
Grote kloof!

18. Zonder gezond ecosysteem is er geen
samenleving mogelijk…
Bron: UNEP, 2010
A
C
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
18
5/21/2019

19. 1 miljoen soorten bedreigd met
uitsterven (IPBES, 2019)
“The biosphere, upon
which humanity as a
whole depends, is
being altered to an
unparalleled degree
across all spatial
scales. Biodiversity
(…) is declining faster
than at any time in
human history.”
(6-5-2019, SFP-
IPBES, 2019
C
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
19
5/21/2019

20. Bron: SFP- IPBES, 2019
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
20
5/21/2019

21. Sources, sinks en life-support functies
samengeteld  Planetaire grenzen
Bron: UNEP, 2010
A
C
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
21
5/21/2019

22. “Planetaire
grenzen”
doorboord
Bron:
Bewerking van Steffen et al.,
Science, 2015 - Update van
Rockström et al, Nature, 2009
A
C
B
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
22
5/21/2019

23. “We varen met onze Titanic recht op
een ijsberg af… ” (Leo Van Broeck, 14-5-2019)
Credits cartoon: Boydens
Engineering
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
23
5/21/2019

24. 5/21/2019Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
24

25. Van het Holoceen naar het
Antropoceen…
Bron: Steffen et al., PNAS,
2018
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
25
5/21/2019

26. Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
26
5/21/2019

27. "Only if humanity acts quickly and resolutely can we limit global
warming, halt the ongoing mass extinction of animal and plant
species, and preserve the natural basis for the food supply and well-
being of present and future generations. This is what the young people
want to achieve. They deserve our respect and full support.“
(Science, 2019: getekend door meer dan 3,000 wetenschappers)
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
27
5/21/2019

28. Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
28
5/21/2019

29. Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
29
5/21/2019

30. “Klimaatverandering is alleen te
bestrijden met een
systeemverandering”
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
30
5/21/2019

31. Bron: Bewerking van K.
Raworth, A safe and just space
for humanity: can we live within
the doughnut, Oxfam Discussion
Paper, 2012
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
31
5/21/2019

32. Bron: Bewerking van K.
Raworth, A safe and just space
for humanity: can we live within
the doughnut, Oxfam Discussion
Paper, 2012
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
32
5/21/2019

33. Ingrediënten voor een “rechtvaardige
transitie”
Klimaatneutrale
energie en
industrie
Samenlevings
-opbouw
Natuurlijke
ecosystemen
beschermen en
uitbreiden
Omslag in
landgebruik
voor wonen,
mobiliteit &
voeding
Duurzame
productie en
consumptie
Samenhangend
beleid
Wetenschap &
innovatie
140 onderzoekers
120 pagina’s
27 maatregelen
https://www.klimaatpanel.be/nl
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
33
5/21/2019

34. Secundaire voordelen van een
klimaat- en duurzaamheidsbeleid
Gezonde lucht en minder
lawaai & leefbare steden
Nieuwe jobs in cleantech
en andere sectoren
Veerkracht en sociale
cohesie
Verminderde materialen-
en energie-
afhankelijkheid
Terugverdieneffecten
en vermeden kosten
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
34
5/21/2019

35. Tekens van (actieve) hoop
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
35
5/21/2019

36. Tekens van (actieve) hoop
Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
36
5/21/2019

37. Jones-Klimaatavond7SPRONGLEUVEN
37
5/21/2019
Credits: Anke Uytterhoeven &
Lieven Helsen (KU Leuven)