บทที่ 2 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับอุปสงค์ อุปทาน แลดุลยภาพการผลิต

1. บทที่ 2
อุปสงค์ อุปทาน
และดุลยภาพ

2. การกาหนดราคา
ราคาและปริมาณ
ดุลยภาพ
อุปสงค์
(Demand)
อุปทาน
(Supply)

3. อุปสงค์ (DEMAND)
จำนวนต่ำง ๆ ของสินค้ำและบริกำรที่ผู้ซื้อต้องกำรซื้อ
ณ ระดับรำคำต่ำง ๆ ภำยในระยะเวลำใดเวลำหนึ่ง และ
ควำมต้องกำรซื้อของผู้ซื้อนี้ จะต้องประกอบไปด้วยกำร
มีอำนำจซื้อ(Purchasing Power)ในสินค้ำนั้นๆด้วย

4. ปัจจัยที่ทำให้อุปสงค์เปลี่ยนแปลง
1. รำคำของสินค้ำนั้นๆ
2. รำคำของสินค้ำอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
2. รำยได้เฉลี่ยในครัวเรือน
3. รสนิยมผู้บริโภค
4. จำนวนประชำกร
5. มำตรกำรของรัฐบำล
6. สภำพกำรกระจำยรำยได้ในระบบเศรษฐกิจ
7. กำรคิดคะเนของผู้บริโภค
8. สภำพดินฟ้ำอำกำศและฤดูกำล

5. กฎของอุปสงค์
(P  Q  )
(P  Q  )

6. อุปสงค์ของผู้ซื้อแต่ละคน หมำยถึง ปริมำณสินค้ำที่ผู้ซื้อแต่ละคนเต็มใจจะซื้อภำยใน
ระยะเวลำใดเวลำหนึ่งในระดับรำคำต่ำง ๆ กัน
รำคำ (ชำม/บำท) ปริมำณที่จะซื้อ (ชำม)
40 0
35 1
30 2
25 3
20 4
ตารางอุปสงค์ของนักศึกษาต่อการซื้อก๋วยเตี๋ยวเรือ
กฎของอุปสงค์

7. O
O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
อุปสงค์ของนักศึกษาต่อการซื้อก๋วยเตี๋ยวเรือ

8. อุปสงค์แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ
1. อุปสงค์ของผู้ซื้อแต่ละบุคคล (Individual Demand)
2. อุปสงค์รวม หรืออุปสงค์ของตลาด (Total Demand หรือ
Market Demand)

9. แสดงอุปสงค์ของตลาด
ราคา
(บาท)
ปริมาณอุปสงค์
ของนาย ก.
ปริมาณอุปสงค์
ของนาย ข.
ปริมาณอุปสงค์
ของนาย ค.
ปริมาณอุปสงค์
ตลาด
10 7 6 5 18
15 6 5 4 15
20 5 4 3 12
25 4 3 2 9
30 3 2 1 6
35 2 1 0 3

10. O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
แสดงอุปสงค์ของตลาด

11. O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
การเปลี่ยนแปลงของอุปสงค์ (เพิ่มขึ้น)
D1
P1
(100)
Q1
(10)
D2
Q2
(20)

12. O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
การเปลี่ยนแปลงของอุปสงค์ (ลดลง)
D1
P1
(100)
Q1
(10)
D2
Q2
(5)

13. อุปทาน (SUPPLY)
จานวนที่ต่างๆ ของสินค้า และบริการที่ผู้ขายเต็มใจและ
ต้องการเสนอขาย ภายในระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง ณ ระดับ
ราคาต่าง ๆ กัน

14. ปัจจัยที่ทำให้อุปทำนเปลี่ยนแปลง
1. รำคำของสินค้ำนั้นๆ
2. รำคำของสินค้ำอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
2. รำยได้เฉลี่ยในครัวเรือน
3. รสนิยมผู้บริโภค
4. จำนวนประชำกร
5. มำตรกำรของรัฐบำล
6. สภำพกำรกระจำยรำยได้ในระบบเศรษฐกิจ
7. กำรคิดคะเนของผู้บริโภค
8. สภำพดินฟ้ำอำกำศและฤดูกำล

15. กฎของอุปทำน
(P  Q  )
(P  Q  )

16. ตารางอุปทานของตลาดก๋วยเตี๋ยวเรือในระยะเวลาหนึ่ง
ราคา (บาท) ปริมาณอุปทานของตลาด
40 18
35 16
30 12
25 10
20 7

17. O
O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
อุปทานของนักศึกษาต่อการซื้อก๋วยเตี๋ยวเรือ

18. ประเภทของอุปทาน
1. อุปทานของแต่ละบุคคล
(Individual Supply)
2. อุปทานของตลาด
(Market Supply)

19. อุปทานของตลาดยางพารา
ราคา
(บาท/กก)
ปริมาณขาย
ก
ปริมาณขาย
ข
ปริมาณขาย
ค
ปริมาณขาย
ตลาด
5 50 40 30 120
4 40 30 20 90
3 30 20 10 60
2 20 10 5 35
1 10 5 1 16

20. กราฟแสดงอุปทานของตลาดยางพารา
O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l

21. O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
การเปลี่ยนแปลงของอุปทาน (เพิ่มขึ้น)
S1
P1
(100)
Q1
(10)
S2
Q2
(20)

22. O
ราคา (P)
ปริมาณ (Q)l l l l l l
การเปลี่ยนแปลงของอุปทาน (ลดลง)
S1
P1
(100)
Q1
(10)
S2
Q2
(3)

23. ตารางอุปสงค์และอุปทานของก๋วยเตี๋ยวเรือ
อุปทานส่วนเกิน
ดุลยภาพ
อุปสงค์ส่วนเกิน
ราคา (บาท) ปริมาณที่จะซื้อ (ชาม) ปริมาณที่จะขาย (ชาม)
40 3 18
35 9 16
30 12 12
25 15 10
20 21 7

24. 40
30
20
ราคา
ปริมาณผลผลิต
แสดงปริมาณดุลยภาพและราคาดุลยภาพ
3 7 12 18 21
E
S
D
อุปทานส่วนเกิน
อุปสงค์ส่วนเกิน

25. 0
ราคา
ปริมาณสินค้า
จุดดุลยภาพเปลี่ยนจาก E1  E2
ราคาสูงขึ้นจาก P1  P2
ปริมาณเพิ่มขึ้นจาก Q1  Q2
การเปลี่ยนแปลงของภาวะดุลยภาพ (Change in Equilibrium)
Q1 Q2
P2
P1
SE2
E1
D1
D
1. เมื่ออุปสงค์เพิ่มขึ้นในขณะที่อุปทานคงที่

26. 0
ราคา
ปริมาณสินค้า
การเปลี่ยนแปลงของภาวะดุลยภาพ (Change in Equilibrium)
Q2 Q1
P2
P1
S
E2
E1
D1
D
2. เมื่ออุปสงค์ลดลงในขณะที่อุปทานคงที่
จุดดุลยภาพเปลี่ยนจาก E1  E2
ราคาลดลงจาก P1 P2
ปริมาณลดลงจาก Q1  Q2

27. O
ราคา
ปริมาณสินค้า
จุดดุลยภาพเปลี่ยนจาก E1  E2
ราคาดุลยภาพลดลงจาก P1  P2
ปริมาณดุลยภาพเพิ่มจาก Q1  Q2
3. เมื่ออุปทานเพิ่มขึ้น ในขณะที่อุปสงค์คงที่
P1
P2
Q1 Q2
S1E1
E2
D1
S
การเปลี่ยนแปลงของภาวะดุลยภาพ (Change in Equilibrium)

28. O
ราคา
ปริมาณสินค้า
4. เมื่ออุปทานลดลง ในขณะที่อุปสงค์คงที่
P2
P1
Q2 Q1
S1
E1
E2
D1
S
การเปลี่ยนแปลงของภาวะดุลยภาพ (Change in Equilibrium)
จุดดุลยภาพเปลี่ยนจาก E1  E2
ราคาดุลยภาพลเพิ่มขึ้นจาก P1  P2
ปริมาณดุลยภาพลดลงจาก Q1  Q2

29. O
ราคา
ปริมาณสินค้า
5. เมื่ออุปทานลดลง ในขณะที่อุปสงค์เพิ่มขึ้น
P2
P1
Q2 Q1
E1
E2
D1
S
การเปลี่ยนแปลงของภาวะดุลยภาพ (Change in Equilibrium)

30. O
ราคา
ปริมาณผลผลิต
Q2 Q1 Qx
P2
P1
Px
N
E
M
D
S
การควบคุมราคาขั้นสูง
อุปสงค์ส่วนเกิน

31. O
ราคา
ปริมาณผลผลิตQD Q1 Q2
Py
P1 E
A
D
S
การควบคุมราคาขั้นต่า
อุปทานส่วนเกิน
B

32. ตารางแสดงอุปสงค์-อุปทานของตลาดส้ม
ราคา (บาท/กิโลกรัม)
อุปสงค์ของส้ม
(ตัน)
อุปทานของส้ม
(ตัน)
20 10 2
25 8 4
30 6 6
35 4 8
40 2 10

33. EXERCISE
 ให้นักเรียนวำดเส้นอุปสงค์และเส้นอุปทำนและจุดดุลยภำพ
 ให้หำอัตรำกำรเปลี่ยนแปลง(ควำมชัน)ของเส้นอุปสงค์ ณ รำคำ 20  25 บำท
 ให้หำอัตรำกำรเปลี่ยนแปลง(ควำมชัน)ของเส้นอุปทำน ณ รำคำ 25  40 บำท
• รำคำดุลยภำพมีค่ำเท่ำไหร่
• ปริมำณดุลยภำพมีค่ำเท่ำไหร่
• เมื่อรัฐกำหนดรำคำส้มกิโลกรัมละ 25 บำทจะทำให้เกิดเหตุกำรณ์ใดขึ้น
• เมื่อรัฐกำหนดรำคำส้มกิโลกรัมละ 35 บำทจะทำให้เกิดเหตุกำรณ์ใดขึ้น
 ช่วงเทศกำลกินเจ ประชำชนหันมำบริโภคผลไม้เช่น ส้มมำกขึ้น
 ส้มรำคำแพง ผู้บริโภคจึงหันมำบริโภคฝรั่งแทน และบริโภคส้มลดลง