2. NỘI DUNG CHÍNH
02
CƯỜNG GIÁP
04
01 GIẢI PHẪU, SINH LÝ TUYẾN
GIÁP
03 SUY GIÁP
BƯỚU CỔ ĐƠN THUẦN
3. 1. Giải phẫu:
-Nằm trước khí quản, dưới sụn giáp, nặng 20-25g.
-Cấu trúc gồm nhiều nang giáp, chứa đầy dịch keo, giúp
tổng hợp và dự trữ hormon T3, T4.
a. Sinh tổng hợp hormone tuyến giáp:
− Iod là chất chủ yếu cho sự tổng hợp hormon giáp. Quá trình tổng hợp hormon gồm
4 giai đoạn:
Bắt iod Tổng hợp và dự trữ
hormone
Oxy hóa iod
Sự gắn iod vào
tyrosin
1. GIẢI PHẪU SINH LÝ TUYẾN GIÁP
4. b. Điều hòa bài tiết:
- Tuyến giáp được kiểm soát bởi
TSH tuyến yên.
- Trong điều kiện sinh lý, chỉ cần
55g iod/ngày vào tuyến giáp, nếu
sự cung cấp gia tăng xuất hiện sự
giảm thu nhận iod hữu cơ, cũng
như ức chế giải phóng hormon.
1. GIẢI PHẪU SINH LÝ TUYẾN GIÁP
5. Chuyển hóa
Tăng trưởng Tim mạch
Nhịp tim nhanh
Tế bào
Tăng tiêu thụ O2, tăng
chuyển hóa cơ sở
Thần kinh cơ
Nồng độ T3, T4 cao
gây bồn chồn, lo lắng
Cơ quan sinh dục
Giảm hormone T3,
T4 gây giảm ham
muốn
C. Tác dụng của hormone tuyến giáp
Sự phát triển não bộ
của thai nhi
Chuyển hóa lipid,
glucid, protid
1. GIẢI PHẪU SINH LÝ TUYẾN GIÁP
6. SUY GIÁP CƯỜNG GIÁP BƯỚU CỔ
ĐƠN THUẦN
CÁC LOẠI BỆNH TUYẾN GIÁP
7. 2.Cường giáp
Cường giáp tình trạng tuyến giáp tạo ra quá nhiều hoóc
môn thyroxine
Cường giáp có thể tăng tốc đáng kể sự trao đổi chất của
cơ thể, làm giảm cân đột ngột, nhịp tim nhanh hoặc không
đều,...
8. Nguyên nhân gây cường giáp
Cơ chế rối loạn miễn dịch (tự
miễn):
1. HMD RL, sinh tự kháng thể tương tự
TSH là TSAb => (+) tuyến giáp tăng tiết
T3, T4
Một số nguyên nhân khác:
Hội chứng cường giáp (thường gặp ở
bệnh Basedow)
- Tăng năng bướu tuyến giáp: (u tuyến độc, bướu cổ đa
nhân độc hại, bệnh Plummer), khi một hoặc nhiều u
tuyến của tuyến giáp sản xuất quá nhiều T-4
- Viêm tuyến giáp (bán cấp): gây ra dư thừa hormone
tuyến giáp
10. 2.4 Tiến triển và biến chứng
Tim
mạch
Nhịp tim
nhanh, rung
nhĩ và suy tim
sung huyết
Quá nhiều
hormon tuyến
giáp cản trở
khả năng kết
hợp canxi vào
xương của cơ
thể
Lồi mắt, mắt
đỏ hoặc
sưng, nhạy
cảm với ánh
sáng và mờ
hoặc nhìn đôi
Sốt cao,
nhịp tim
nhanh và
thậm chí
mê sảng
Giòn
xương
Đỏ, sưng
da
Vấn đề
mắt
Cơn cường
giáp cấp
Gây mẩn đỏ
và sưng,
thường trên
mào xương
chày và bàn
chân
11. Điều trị
a. Điều trị nội khoa:
Thuốc kháng giáp
Thuốc điều hòa nhịp tim, huyết áp
Các triệu chứng bắt đầu cải thiện sau 6 - 12 tuần.
- Propylthiouracil gây hại gan ® dùng khi không
đáp ứng với methimazole.
- Không tác động đến nồng độ hormone nhưng
giúp cải thiện các triệu chứng nhịp tim nhanh,
đánh tróng ngực ở bệnh nhân bị cường giáp.
12. Điều trị
b. Điều trị ngoại khoa:
Sử dụng iod phóng xạ Phẫu thuật
- Giúp thu nhỏ kích thước khối bướu, ngăn chặn
tuyến giáp sản xuất Hormone.
- Triệu chứng bệnh giảm sau 3-6 tháng
- Áp dụng cho các trường hợp không đáp ứng với
thuốc và iod phóng xạ.
- Người bệnh có thể bị suy giáp sau phẫu thuật.
13. 3. Suy giáp
Là bệnh xuất hiện do sự thiếu hụt
hormone giáp, gây nên những tổn
thương ở mô, và những rối loạn
chuyển hóa.
14. Nguyên nhân gây suy giáp
Cơ chế rối loạn miễn dịch (tự
miễn):
1. HMD suy yếu, sinh tự kháng thể tự sinh tấn công
các tế bào tuyến giáp, gây tổn thương =>
tuyến giáp giảm tiết T3, T4
Một số nguyên nhân khác:
Hội chứng suy giáp (thường gặp ở
bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto)
- Do các phương pháp điều trị cường giáp gây ra: Phẫu
thuật, sử dụng iod phóng xạ,...
- Cung cấp iod không hợp lý
- Do sử dụng các thuốc như: Lithium: điều trị bệnh tâm
thần….
- Do u tuyến yên
- …….
15. Tóc gãy rụng
Da khô:97%.
Rong kinh ở
nữ giới 80%
Tăng cân 59%.
Nhịp tim chậm
95%
Mệt mỏi:99%
Sợ rét:89%
Bệnh hay gặp ở nữ, từ tuổi 50. Bệnh xuất hiện từ từ dễ lẫn với các triệu chứng của mãn kinh
Dấu hiệu của suy giáp
16. Tiến triển và biến chứng của suy giáp
Hôn mê do suy giáp
Thân nhiệt hạ
(≤32-35oC)
Rối loạn hô
hấp
Nhịp tim chậm,
hạ huyết áp
Tỷ lệ tử vong hơn
50%
17. Điều trị suy giáp
Thuốc Hormone giáp
Bào chế từ tuyến giáp gia súc.
Hormone giáp tổng hợp
Levothyroxine(LT4); Liothyronine(LT3);
LT4 phối hợp với LT3 (Euthyral)
18. 4. Bướu cổ
đơn thuần
Là sự phì đại tổ chức tuyến giáp
có tính chất lành tính toàn bộ hay
từng phần không có triệu chứng
suy hay cường giáp, không do
viêm.
19. Nguyên nhân gây bướu cổ đơn thuần
Thiếu iod Dùng iod liều cao
Do chất kháng giáp
20. Bướu lớn, có một khối u ở giữa cổ, sờ có
ranh giới rõ, không dính vào da, không
đau, mềm hay chắc, di động theo nhịp
nuốt lên xuống, khi bướu to có thể gây
chèn; không có tiếng thổi tại đỉnh bướu
Triệu chứng lâm sàng
21. Tiến triển và biến chứng
Chậm phát triển về tinh thần và thể chất của
thai nhi
04
Cường giáp: ở bướu nhiều nhân, bướu lâu
năm
02
Xuất huyết trong bướu: bướu to nhanh, đau
và nóng, dấu chèn ép cấp
01
Ung thư giáp
03
22. Điều trị nội khoa
Bướu giáp do thiếu iode hay bướu giáp địa phương: đưa iode vào .
+ Để làm giảm thể tích tuyến giáp. L. Thyroxine viên được chỉ định khi: Lâm sàng và siêu âm xác định bướu giáp
lớn…
+ Thyroxin (Levothyroxine, L-Thyroxine, Levothyrox) (T4), viên 50μg, 75μg, 100μg, liều 0.5- 2 viên/ngày
+ Triiodothyronine (Liothyronine) (T3) viên 25 μg, 1- 2 viên/ng
+ Xạ trị liệu ngày càng được chỉ định vì làm kích thước tuyến nhỏ lại, và có thể cắt bỏ chọn lọc các nhân tự trị.
Điều trị ngoại khoa
- Cắt bỏ để thu nhỏ kích thước khối bướu.
Lưu ý: Hạn chế tối đa phẫu thuật, nếu cắt bỏ dễ bị suy giáp
Điều trị bướu cổ đơn thuần
23. Sự khác nhau giữa các bệnh tuyến giáp
Cường giáp
Cùng xuất hiện khối bướu ở cổ
Sinh tự kháng thể tương tự
TSH là TSAb => (+) tuyến
giáp tăng tiết T3, T4
Suy giáp
Sinh tự kháng thể tự sinh tấn
công các tế bào tuyến giáp, gây
tổn thương => giảm tiết T3, T4
Giảm chuyển hóa
TSH tăng, T3, T4 giảm
Bướu cổ đơn thuần
Giống nhau
Khác nhau
Đặc điểm
Tăng chuyển hóa
TSH giảm, T3, T4 tăng
Chủ yếu là do thiếu iod
Chức năng chuyển hóa không
bị ảnh hưởng
Nồng độ HR tuyến giáp bình
thường
24. Bất cập trong điều trị bệnh tuyến giáp
- Hầu hết các phương pháp điều trị bệnh tuyến giáp
hiện nay chủ yếu tập trung giảm triệu chứng qua
việc “tấn công” trực diện vào tuyến giáp, hoặc phẫu
thuật cắt bỏ khối u/bướu đã hình thành mà chưa
tập trung vào phần gốc của bệnh là sự rối loạn - suy
yếu của hệ miễn dịch. Do vậy hiệu quả điều trị chưa
cao, bệnh hay tái phát và tiềm ẩn những tác dụng
phụ.
Giải pháp
Để hỗ trợ thu nhỏ khối bướu,
điều hòa miễn dịch và nồng độ
hormone tuyến giáp, người bệnh
nên sử dụng thảo dược hỗ trợ:
Hải tảo, khổ sâm nam, bán biên
liên, lá neem,....
Các bất cập trong điều trị bệnh tuyến giáp hiện nay
25. Phòng ngừa bệnh tuyến giáp
1. Chế độ ăn uống hợp lý 2. Tập thể dục thường xuyên 3. Thói quen sinh hoạt hợp
lý
4. Tránh tiếp xúc
với yếu tố độc hại
5. Kiểm tra sức khỏe định
kỳ
