The Stotra composed by Brhamashri Ganapati Sastri is being taught in the fortnightly classes

1. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<1>
Sanskrit -21
F- 05
11-07-20
श्रीवातपुरनाथाष्टकम्

2. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<2>
Video Launch
Introduction
Sloka 1-04
Homework & Poll
Day- Agenda
पीताम्बरं करववराजितशङ्खचक्र-
कौमोदकीसरससिं करुणासमुद्रम ्|
राधासहायं अततसुन्दरमन्दहासं
वातालयेशमतनशं हृदद भावयासम ||
Agenda

3. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<4>
Composer :
• Mahamahopadhyaya Bhramshri Ganapati Shastri
(1871-1912)was a renowned scholar
• Disciple of Mannargudi Raju Sastri or Mannargudi
Periyaval (28 May 1815 – 4 March 1903)
• Taught Sanskrit to Kanchi Periyavar Sri
Chandrashekhara Saraswati.
• He has authored more than 60 works in sanskrit
and was a fountain head of knowledge
• He has written Guruvayupuresa Aksharamaladi
stavathrayam
• Not to be confused Mahamahopadhyaya T.
Gaṇapati Śāstrī (1860–1926) was
a Sanskrit scholar who was editor of the
Trivandrum Sanskrit Series, and discovered the
plays of Bhasa
Introduction

4. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<5>
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
Poll-1
1. Identify the क्रक्रयापदं in the sloka ( Single Choice)
Answer 1: हृदब्िे
Answer 2: आतनु
Answer 3: वातपुरनाथं
Answer 4: इमं
Sloka -1

5. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<6>
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं2 नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम ्2 ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं2 (त्वं) तं 2इमं 2 वातपुरनाथं2 हृदब्िे7 आतनु
१
(कारुण्यमातन्वते)
आतनु- लोट् मध्यमपुरुष एकवचनं 8.1 आङ् +तन् (तनाददिः)
Sloka -1

6. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<7>
भ्वाददगण – bhvaadigaNa-जय , तिष्ठति, वसति
अदाददगण – adaadigaNa-असस
िुहोत्याददगण - juhotyaadigaNa
ददवाददगण - divaadigaNa
स्वाददगण - svaadigaNa
तुदाददगण - tudaadigaNa
रुधाददगण - rudhaadigaNa
तनाददगण - tanaadigaNa
क्रयाददगण - krayaadigaNa
चुराददगण - churaadigaNa http://sanskrit.uohyd.ac.in/scl/#

7. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<8>
आतनु

8. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<9>
# Words Category Meaning
1 कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यम् बहुव्रीदहिः समास:
one who has face with a gentle smile like
a cluster of flowers, him
कु न्द- Jasmine /Lotus
सुम- Flower
बृन्द-Bunch
सम-Like
मन्द- gentle
हससत- smiling
आस्यं- face
2 नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् बहुव्रीदहिः समास:
one with pouting cheeks filling the gokula
with joy
नन्दकु ल- clan of Nanda
नन्द joy
भर filling
तुन्दलनकन्दम् –pouting
cheeks
3 पूततनिगीतलवधूतदुररतम ् बहुव्रीदहिः समास:
one who removes the ills of those purified
by even fraction of his songs of praise
पूत purified by
तनि his
गीत songs of praise
लव roots / fraction of the
songs
धूत agitates ..uprooted
दुररतं ills
Sloka -1

9. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<10>
Three Dimension
व्याकरणम्
वृत्तिः
समम् अधधसमम् ववषमम्
1-उक्ता 2-अत्युक्ता 3-मध्या 4-प्रततष्ठा
5 सुप्रततष्ठा 6-गायत्री 7-उजष्णक् 8-अनुष्टुप ्
9-बृहती 10-पंजक्त 11-त्रत्रष्टुप ् 12िगती
13 अततिगती 14-शक्वरी 15-अततशक्वरी 16-अजष्ट
17-अत्यजष्ट 18-धृतत 19-अततधृतत 20-कृ तत
21- प्रकृ तत 22-आकृ तत 23-ववकृ तत 24 संस्कृ तत
25- अततकृ तत
Poll -2-Syllables in a
पादं
1: 14
2: 56
3: 28
4: 7

10. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<11>
S I I I S I I I S I I I
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं
भ ज स न
नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं
वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
वृत्तम्
य I S S र S I S
ि S S I
भ S I I ज I S I
स I I S
न I I I म S S S
गु गु
गु गु
छन्द:
शक्वरी (14)
वृत्तम्
इन्दुवदना

11. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<12>
Three Dimension
व्याकरणम ् शब्दालङ्कारिः
• अनुप्रासम ्
• यमकम ्
• चचत्रकाव्यं
• वक्रोजक्त
• स्लेष
अथाधलङ्कारिः
• उपमा
• रूपक
• उत्प्रेक्षा
• मानववकरण
• ववरोधाभासा
• +30
उभयालङ्कारिः
• संसिजष्ट
• संकरिः
अलङ्कारिः
छन्द:
शक्वरी (14)
वृत्तम्
इन्दुवदना

12. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<13>
अलङ्कार:
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं
नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं
वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
• अनुप्रासम्
• यमकम्
• चचत्रकाव्यं
• वक्रोजक्त
• स्लेष
शब्दालङ्कारिः
1.Repetition only once
2.Repetition > once
3.Entire Word repetition
4. Padantham repeats
5. Same sthanam
Poll-3
Padam-1 & Padam 4
1: छेकानुप्रास:
2: वृत्यानुप्रास:,
3: श्रुत्यानुप्रास:
4: अन्त्यानुप्रास:
5: लाटानुप्रास:
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं
नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं
वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
छन्द:
शक्वरी (14)
वृत्तम्
इन्दुवदना

13. Mr Nanda Mohan Shenoy
CDPSE, CISA ,CAIIB
<14>
कु न्दसुमबृन्दसममन्दहससतास्यं
नन्दकु लनन्दभरतुन्दलनकन्दम ् ।
पूततनिगीतलवधूतदुररतं तं
वातपुरनाथसमममातनु हृदब्िे १
He ,who has a gentle smile like the bunch of Jasmine flowers |
whose pouting cheeks give joy to the entire Nanda clan |
whose words (referring to the Narayaneeyam) uproots all our sorrows |
You place that Lord( Guruvayoorapa) in the Lotus of your heart ||
Sloka -1
छन्द:
शक्वरी (14)
वृत्तम्
इन्दुवदना