Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Bilim ve teknoloji tarihi
Similar to Bilim ve teknoloji tarihi (20)
Bilim ve teknoloji tarihi
- 1. 1/58 BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİ
- 2. 2/58 BILIM NEDIR? Bilim, deneysel yöntemler ve var olan gerçeklerden yola çıkarak, bilgi yasalarını koymak için araştırma sürecidir. Aynı zamanda insanların hayat koşullarını iyileştirmek için yapılan çalışmaların bütünü olarak ta ifade edilebilir. Bir başka bilim tarifi de evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim olarakta tanımlanabilir.
- 3. 3/58 Yüzyıllardır insanoğlunun yeryüzündeki yaşama ortamına duyduğu merak, onu yaşam standartlarını artırmak için çalışma yapmaya yöneltmiş, doğal gibi görünen olayları anlama çabası, aslında dünyanın gizemlerle dolu bir yer olduğunu ve bunları çözümlemek gerektiği gerçeğini doğurmuştur.
- 4. 4/58 TEKNOLOJİ NEDİR Teknoloji, insanoğlunun ihtiyaçlarına uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yeteneklerin tamamıdır. Teknolojiyi ayrıca, bir sanayi dalıyla ilgili üretim yöntemlerini kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgilerin tamamı olarak ta tanımlayabiliriz.
- 5. 5/58 Teknoloji’de bilimsel gerçeklikler göz önüne alınarak, bilimin elde ettiği genel ve kesin kurallara göre insan yaşamını kolaylaştıran mekanik ya da aletler yapılmaktadır. Teknolojinin sınırı bilimdir. Yeni buluşlar teknolojinin kaynağını oluşturmaktadır. Bilim, teknolojiye altyapı oluşturur. Teknoloji bunun karşılığı olarak Bilim’e araştırma, geliştirme ve yeni buluşlarda kolaylık sağlar.
- 6. 6/58 NEDEN? • İnsanoğlu varoluşundan beri doğayı bilmek, doğaya egemen olmak istemiştir. Bu nedenle, insan varoluşundan beri doğayla savaşmaktadır. • Gök gürlemesi, şimşek çakması, Ay’ın ya da Güneş’in tutulması, hastalıklar, afetler, vb. doğa olayları bazen onun merakını çekmiş, bazen onu korkutmuştur.
- 7. 7/58 Korkuyu yenebilmenin ya da merakı gidermenin tek yolu, “onu oluşturanı bilmek ve ona egemen olmak” olduğunu, insanoğlu sonunda anlamıştır.
- 8. 8/58 İNSANLIK TARIHI VE BILIM Eski Çağ dönemi Ortaçağ dönemi Yunanlılar ve Romalılar Dönemi Yeniçağ dönemi Yakınçağ dönemi
- 9. 9/58 DOĞU BATI Mezapotamya, Çin, Eski Mısır, Hindistan 8-15nci YY İslam Dünyası Yakın Çağ dönemi Yunan ve Romalılar Yeni Çağ dönemi Rönesans ?
- 10. 10/58 BİLİMİN AŞAMALARI Mısır ve Mezopotamya Uygarlıklarına rastlayan ampirik bilgi toplama dönemi Eski Yunanlıların evreni açıklamaya yönelik akılcı yaklaşımların kurulduğu dönem Ortaçağların Yunan felsefesi ile dinsel dogmalar arasında bocaladığı, İslam dünyasındaki bilimsel çalışmaların parlak başarılar kazandığı dönem Rönesans sonrası gelişmelerin yer aldığı modern bilim dönemi
- 11. 11/58 TARİH ÖNCESİ DÖNEM Göbekli Tepe, Urfa Stonehenge, İngiltere
- 12. 12/58 TARIH ÖNCESI DÖNEM Tarihöncesi olarak adlandırılan dönem insan ırkının biyolojik olarak yeryüzünde görülmeye başlandığı 2 milyon yıl öncesinden başlar ve yaklaşık 5000 yıl önce yazılı kayıtların ortaya çıkmasına kadar sürer.
- 13. 13/58 PALEOLITIK DÖNEM • Yaklaşık 2 milyon yıl sürmüştür • İnsanları avcı-toplayıcı-leş yiyicilerdi • Bu dönemde kesici aletler üretilmiş ve ateş bulunmuştur.
- 14. 14/58 NEOLITIK DÖNEM • Avcılıktan hayvancılığa, toplayıcılıktan bahçeciliğe geçilmiştir. • Neolitik devrim insanların yaşamını ve yerleşim koşullarını kökten değiştirmiştir. • Cinsiyete bağlı iş bölümünden uzmanlaşmaya bağlı iş bölümüne doğru bir geçiş olmuştur. • Dokumacılık ve çömlekçilik gelişkin bir hal almıştır. • Daha büyük kalabalıkları idare etmeye başlayan liderler görülmeye başlanmıştır. Bu liderler 5.000-20.000 kişilik grupları yönetmişlerdir
- 15. 15/58 MÖ 3500’lerden başlayarak neolitik topluluklar dört büyük nehir etrafında dört büyük krallık ve uygarlık kurmuşlardır. • MÖ. 3500’ler Mezopotamya (Fırat/Dicle) • MÖ. 3400’ler Mısır (Nil) • MÖ. 2500’ler Hint (İndus) • MÖ. 1800’ler Çin (Sarı Nehir)
- 17. 17/58 ESKI MISIR • Mısırlıların bilim alanındaki çabaları özellikle astronomi, matematik ve tıp alanlarında olmuştur. • Astronomi alanındaki çalışmalarda ulaştıkları sonuçlar şunlardır: • Yıl uzunluğu 365 gündür. • Gün 24 saate bölünmüştür. • Takvimlerini Güneş’e göre ayarlamışlardır. • Günümüzde kullandığımız takvimin temelleri atılmıştır.
- 18. 18/58 ESKI MISIR • Mısırlılarda tıp diğer alanlara nispetle daha çok gelişmiştir. Kemikler üzerine yapılan araştırmalar Mısırlıların beyin ameliyatı yaptıklarına işaret etmektedir. Dişçilik ve farmakoloji konusunda kayda değer çalışmalar yapmışlardır. MÖ 440larda Herodot Mısır tıbbından çok etkilendiğini ifade etmiştir. Mumyalama faaliyetinin de tıp ve kimya alanına katkı sağladığı bilinmektedir.
- 19. 19/58 MEZOPOTAMYA • Mezopotamya’ya yerleşen uygarlıklar zaman ölçme, alan hesabı ve 2. dereceden cebir denklemleri konularında iyilerdi. • Mısırlıların aksine astronomileri laik ve daha bilimseldir. Ay takvimini kullanmışlar ve günümüz İslami takvimin kökenini oluşturmuşlardır. 1 saatin 60 dakikaya 1 dakikanın da 60 saniyeye bölünmesini Mezopotamya Uygarlığına borçluyuz. • Mezopotamyalılar soyut düşünceye daha yatkındılar ve aritmetikleri Mısırlılara nazaran daha gelişmiştir. Pisagordan yaklaşık 1000 yıl önce bazı özel durumlar için dik üçgenler teoremini biliyorlardı. Mısırlılar 10 tabanlı ve konumsuz sayı sistemini kullanırken, Mezopotamyalılar 60 tabanlı ve konumlu sayı sistemi kullanmışlardır.
- 21. 21/58 ÇİN • Çin uygarlığında bilimsel faaliyetin başlangıcı M. Ö. 2500’lere kadar götürülebilir. • Çinliler, barut, kağıt ve matbaanın icadıyla bilinirler. • Çin’de kullanılan sayı sistemi on tabanlıdır. ayrıca, işlem yapmalarını kolaylaştıran, abaküs ve çarpım cetveli gibi bazı basit aletler de kullandıkları bilinmektedir.
- 22. 22/58 HİNDISTAN • Hindistan’da bilimsel çalışmaların tarihini M.Ö. 3000-2500 yıllarına dayanmaktadır. • Hindistan’da, bugün İslam dünyasında ve Türkiye’de harf devriminden önce kullanılan rakam sistemi kullanılıyordu. • Sıfırı ilk defa hintli matematikçiler kullanmıştır. Sayı sistemindeki bu erken tarihli gelişme, aritmetiğin gelişim hızını büyük ölçüde etkilemiştir • Hint bilimi, daha sonra Yunan ve İslam dünyasındaki bilimsel gelişmelere etki etmiştir.
- 23. 23/58 ANTİK YUNAN VE HELENİSTİK DÖNEM
- 24. 24/58 ANTİK YUNAN VE HELENISTIK DÖNEM • Mısır ve Mezopotamya’ya coğrafi yakınlığı sebebiyle bu kültürlerden oldukça etkilenmiş olan Yunanlılar tarihte eşine az rastlanır bir uygarlık kurmuşlardır. • Bu uygarlığı kendinden öncekilerden ayıran en önemli özlliklerden birisi doğa filozoflarının soyut bilgi arayışına girmesidir. Bir diğer önemli ayrım ise kurumsallaşmanın başlamasıdır. • İlk isimlerden biri olan Miletli Thales Mısır’a giderek oradaki bilgileri öğrenmiştir. Olayları sebep sonuç ilişkisi içinde incelemiş ve Tanrıları savlarının dışına atmıştır. • Pythagorasçılar, matematiği doğa felsefesinin içine sokmuşlardır. Matematiğe soyut bir bakış açısı ile yaklaşıp evreni matematiksel denklemler ile açıklamaya çalışmışlardır.
- 25. 25/58 • Sokrates’in öğrencisi olan Platon Atina’da kurduğu ve 800 yıl boyunca ayakta kalan Akademia’sıyla Dünya felsefe geleneğine yön vermiştir. Akademia’nın ana kapısında “Geometri Bilmeyen Giremez” yazıyordu. • Bir astronom ya da matematikçi olmayan Platon, felsefesinin temel noktasını oluşturan idealar dünyasının etkisiyle çembere ve çembersel hareket çok önem vermiştir. Bu yüzden göksel cisimlerin hareketinin bu kusursuz şekil olan çember olduğunu iddia etmiş ve bu iddia 2000 yıl boyunca astronominin esasını oluşturmuştur. • Aristoteles mantık, fizik, kozmoloji, psikoloji, doğa tarihi, anatomi, metafizik, etik ve estetik gibi alanların hepsini çalışmış ve eserler kaleme almıştır. Lykeion adında bir okul kurmuştur. ANTİK YUNAN VE HELENISTIK DÖNEM
- 26. 26/58 HELENISTIK DÖNEM VE İSKENDERIYE OKULU/MÜZESI • İskenderiye Müzesi özünde bir araştırma enstitüsüdür. İskender’in fetihlerinde sonra komutanlarından olan Ptolemaioslar tarafından kurulmuş olan Müze’de dönemin çok önemli bilginleri faaliyet göstermiştir. Müze’nin fonlanması doğrudan kamu tarafından yapılmıştır. Krallar bunun için büyük çaba sarf etmişlerdir.
- 28. 28/58 İSLAM’IN ALTIN ÇAĞI • Antik Yunan Dönemi’nde yazılan eserler Arapçaya kazandırılmıştır. Halife Memun MS. 832’de Bilgelik Evi’ni kurmuş ve burada yapılan faaliyetlerle Yunan felsefi ve bilimsel geleneği Arap Uygarlığı’na tanıtılmıştır. • Yunanlıların soyut geometrisi yerine, Müslüman bilginler pratik değeri daha çok olan aritmetik ve cebire daha fazla önem vermişlerdir. • Arapların kendilerine has bir tıbbı vardı. Hippokrat ve Galenos gibi Yunanlı tabiplerin metinlerini çevirdikten sonra bunları kendi bilgileriyle harmanlamışlardır. Hint Uygarlığı’ndan gelen bilgileri de buna eklemişler ve tıpta önemli işlere imza atmışlardır. • İslam optiği de ibn-ül Heysem sayesinde büyük işler başarmıştır. Optik isimli kitabında deneysel yaklaşım göze çarpmaktadır. Görme, kırılma, karanlık oda, içbükey aynalar, mercekler ve gökkuşağı gibi bir dizi deneysel bilim çalışmaları o dönemin en iyi çalışmalarıdır.
- 30. 30/58 RÖNESANS VE MODERN BILIM • Rönesans, coğrafî keşiflerin gerçek anlamda altın çağı olmuş, 1600 yılına varıldığında bilinen dünya yüzeyi iki katına çıkmıştır. • Bu dönemde Yunan felsefesi bilim anlayışına yeniden dönülmüş ve bu anlayışın daha derinden kavranabilmesi için Yunanca'dan çeviriler yapılmaya başlanmıştır. • Rönesans döneminde astronomi ile ilgili yapılan araştırmalar, modern astronominin oluşmasına temel hazırlamıştır. • Bugünkü Polonya’da 1473 yılında doğan Kopernik dünya tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir değişim yaratmıştır. Yerküreyi bütün evrenin merkezinden alıp onun yerine Güneşi koymuştur.
- 31. 31/58 • Bu süreci izleyerek, • Tycho Brahe (1546-1601), • Johannes Kepler (1571-1630), • Galileo Galilei (1564-1642), • William Harvey (1528-1626), • Nicolaus Steno (1638-1680), • Isaac Newton (1642-1727), • Leonard Euler ( 1707-1783), • J.L. Lagrange (1736-1813), • P.S.Laplace (1749-1827) gibi bilim adamları bugünkü anlamda modern bilimin temellerini atarlar.
- 33. 33/58 SANAYI DEVRIMI • Sanayi Devrimi, en genel tanımıyla, insan ve hayvan gücünün hâkim olduğu üretim şeklinden makine gücünün hâkim olduğu üretim şekline geçişi ifade etmektedir. • Bu üretim şekli 18. yy. da İngiltere'de özellikle dokuma sektöründe ortaya çıkmış ve zamanla daha başka alanlara yayılmıştır. • Sanayi Devrimi ile birlikte bilim ve teknoloji birbirine daha da yaklaşmış, adeta içi içe girmiştir.
- 34. 34/58 • Trevithick'in yüksek basınçlı buhar makinesi ise demiryolunu olası yaparak taşıma ekonomisini değiştirmiştir. 1814'te Britanyalı mühendis George Stephenson ilk buharlı lokomotifini tanıtmıştır. • Telefonun Graham Bell tarafından keşfi, dev şirketlerin öneticilerle haberleşmesini sağladı. • Michael Faraday'ın 183ı'de elektromanyetik indüksiyonu bulmasının ardından 1837'de ilk elektrikli telgrafi icat etmiştir. • Edison (1847-1931), elektrik ampulünden, parafinlenmiş kağıda, besin maddelerini uzun süre korunan çiklete değin uzanan, irili ufaklı 1500 buluşun patentini elinde bulundurur • Hertz dalgaların, ilk kez öğrendiğinde hemen pratik bir telsiz telgraf için kullanmaya başlamış ve ertesi yıl bir iki kilometre uzaklıktan iletişim yapılabilecek bir teknoloji üretmiştir. • Darvin'in fikirleri üzerine inşa edilen modern evrim teorisi, bugün biyoloji biliminin temeli ve birleştirici öğesidir.
- 35. 35/58
- 36. 36/58 EN ÖNEMLİ BAZI GELİŞMELER Karanlık Çağ Ateş, tuz, tarımsal üretim, hayvanların evcilleştirilmesi, madenlerden yararlanma İlk Çağ Yazının keşfi, bilimsel düşünce, deney, geometri, astroloji, zooloji, coğrafya, tıp, takvim. Orta Çağ Tıbbi tedavi, ilaç kullanımı, parfüm, cebir ve ondalık sistem, silahlar. Yeni Çağ Coğrafi keşifler, güneş sistemi ve uzay, hareket ve çekim kuvvetleri, evrim ve kalıtım, kimyasal tepkime, kimyasal maddeler. Yakın Çağ Sanayileşme ve çelik üretimi, buhar gücünden yararlanma, elektrik, atomun yapısı, x ışını ve radyoaktivite, ışık-madde etkileşimi, izafiyet ve kuantum teorileri, polimer ve plastikler, taşıtlar ve uzay araçları, nükleer enerji ve bombalar, DNA yapısı ve genetik şifre, haberleşme araçları, bilgisayar, tıbbi ve elektronik aletler, analiz teknikleri, gen, biyo ve nano teknoloji…
- 37. 37/58 SON 80 YIL
- 38. 38/58
- 39. 39/58
- 40. 40/58
- 41. 41/58
- 42. 42/58
- 43. 43/58 GELECEK
- 44. 44/58
- 46. 46/58 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ TARİHİ • Endüstriyel Teknoloji ve Görsel Eğitim Dönemi • Eğitsel Mesaj Odaklı Dönem • Uygulamalı Bilim Anlayışı Dönemi • Tasarım Merkezli Dönem
- 47. 47/58 ENDÜSTRIYEL TEKNOLOJI VE GÖRSEL EĞITIM DÖNEMI • Eğitim teknolojisinin bir disiplin alanı olarak ortaya çıkması 1900 lü yılların başlarına denk gelmekte olup bu ilk dönem endüstriyel teknoloji ve görsel eğitim dönemi olarak adlandırılmaktadır. • 19.yy ile birlikte fotoğrafın keşfi, basılı kitapların artması ve kara tahtanın bir eğitim aracı olarak kullanılması sonucunda eğitim teknolojisi gelişimi hızlanmıştır. • 1920’li yıllarda görsel medya yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. • 1920 ve 1930’lu yıllar arası teknolojik ilerlemelerin (ses kaydı, radyo yayınları ve sesli haraketli resimler) sonucu olarak alanın odak notası salt görsellikten görsel işitsel materyal ve araçlara doğru kaymaya başlamıştır.
- 48. 48/58 ENDÜSTRIYEL TEKNOLOJI VE GÖRSEL EĞITIM DÖNEMI • Bu gelişmelerin ile ortaya çıkışlarında satıcıların maddi çıkarları önemli bir rol oynamış eğitim sektörüne girişleri de, aynı şekilde eğitim sektörünü iyi bir pazar olarak değerlendirilmesi sonucu olmuştur. • 1900’lü yıllarda okul müzeleri ve eğitici filmler dikkat çekerken, II. Dünya savaşıyla birlikte 1940’ların sonunda sesli kayıtlar ve radyo yayınları ön plana çıkmıştır. • Savaş sırasında kısa sürede büyük kitleleri eğitmenin yolları aranmış, böylece görsel hareket döneminden kayıtlı ses dönemine geçilerek görsel-sesli materyaller eğitimde de kullanılmaya başlanmıştır. • Özellikle televizyon (TV) devrimi Eğitim teknolojilerinin gelişimi için önemli bir adım olmuştur. Hareketli görüntü dönemine geçişle birlikte eğitimde TV kullanımı yaygınlaşmış ve bu yönde büyük yatırımlar yapılmıştır.
- 49. 49/58 EĞITSEL MESAJ ODAKLI DÖNEM • Bu dönem ortamın kendisinden ziyade içeriğinin ön planan çıkmaya başladığı dönemdir. İçeriye önem verilmesi, bu içeriklerin nasıl iletileceğinin tartışılmasına buda mesaj tasarımına doğru bir değişime yol açmıştır. • İletişim sürecine olan ilginin artmasıyla birlikte Dale ve Finn gibi alandaki önemli isimler, alanın görsel işitsel araçlardan daha farklı olduğunu sezinlemişlerdir. • 1963 yılında bu öncülerden bazılarının özellikle James Finn'in ısrarıyla Department of Audio-Visual. Instruction (DAVI ) tarafından tanım ve terminoloji komisyonu oluşturulmuştur.
- 50. 50/58 • Görsel-işitsel iletişim, eğitim teorisinin ve uygulamasının temel olarak öğrenme sürecini kontrol eden mesajların tasarımı ve kullanımı ile ilgilenen dalıdır. Pratikteki hedefi, öğrenicinin tam kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunabilecek her iletişim yöntemi ve aracının etkin kullanımıdır (DAVI, 1963)
- 51. 51/58 • Eğitim teknolojisi, tüm öğrenme kaynaklarının sistematik tanımlanması, geliştirilmesi, düzenlenmesi ve kullanımı ve bu süreçlerin yönetimi yoluyla insanın öğrenmesinin kolaylaştırılmasına dahil edilen bir alandır (AECT, 1970)
- 52. 52/58 UYGULAMALI BILIM ANLAYIŞI DÖNEMI • Eğitim teknolojisi, sorunları analiz etmek ve insanın öğrenmesinin tüm biçimlerinde ortaya çıkan bu sorunlara çözüm üretmek, uygulamak, değerlendirmek ve yönetmek için insanları, prosedürleri, fikirleri, araçları ve organizasyonu içeren karmaşık tümleşik bir süreçtir (AECT, 1977, s.1)
- 53. 53/58 SISTEM YAKLAŞIMI DÖNEMI • Sistem teorisi, disiplinler arası bir bilim olup incelenen bir sorunu veya olguyu bir sistem olarak ele alan bilimsel ve düşünsel anlayış olup, sistem yaklaşımı, olaylar ve olgular arasındaki ilişkilerin ve karşılıklı etkileşimini inceleyerek analizlerde bulunur. • İkinci dünya savaşı ile önem kazanmaya başlayan bu yaklaşım öncelikli hedefi fabrikalardaki üretimin arttırılması olmuş, üretimin de bir sistem olduğu ve bu sistemin her hangi bir parçasında bir değişikliğe gidildiğinde sistemin bütün diğer elemanların bu değişikliklikten etkinleneceği öne sürülmüştür. • Eğitim teknolojisi alanınada yansıyan bu yaklaşım, alanın bir bir sistem olarak ele alınması ve alanın bir sistem yaklaşımı kapsamda tanımlanması yönünde çalışılmaların yapılmasına neden olmuştur.
- 54. 54/58 • İnsan öğreniminin bütün yönlerini kolaylaştırmak ve güçlendirmek için insan ve mekanik kaynakların etkin ve etkili olarak tasarlanması, geliştirilmesi, değerlendirilmesi ile toplumdaki etkileyici değişime katkıda bulunmak için değişim kuruluşları ve eğitimsel sistem ve pratiklerin yönlendirilmesi maksatları ile birden fazla bilgi alanına ait alet, teknik , teori ve metroların faydalı hale getiren hedef odaklı, problem çözebilen (Luppicini, 2005)
- 55. 55/58 TASARIM MERKEZLI DÖNEM • 1977'den 1990'lann ortasına kadar yaşanan birçok gelişme alanı önemli ölçüde etkilemiştir. 1980’lerde mikrobilgisayarların ortaya çıkışı alanda büyük bir devrim etkisi yaratmış, bu gelişmenin hemen ardından internet kullanılmaya başlanmış ve performans teknolojileri ön plana çıkmaya başlamıştır. • 1990'ların sonuna kadar bu teknolojiler hızla gelişmiş ve yaygınlaşmış, özellikle bilgisayar ve internetin gelişimi ivme kazanmıştır. • Söz konusu gelişmeler sonucunda 1990'ların ortasına gelindiğinde ÖT alanı 1977 yılındaki tanımdan oldukça uzaklaşmıştır (Reiser, 2007a). Bu yüzden alan 1994 yılında AECT tarafından, yeniden tanımlanmıştır.
- 56. 56/58 • Eğitim teknolojisi, öğrenme amaçlı süreç ve kaynakların tasarımı, gelişimi, kullanımı, yönetimi ve değerlendirmesinin teorisi ve uygulamasıdır (AECT, 1994).
- 57. 57/58 • Eğitime olan bakış açısında meydana gelen değişim ve teknolojik ilerlemeler sonucunda AECT 2008 yılında alanı bir kez daha tanımlayarak;
- 58. 58/58 • Eğitim teknolojisi, uygun teknolojik süreçler ve kaynaklar yaratarak, kullanarak ve yöneterek öğrenmeyi kolaylaştırma ve performans arttırmak çalışması ve etik uygulamasıdır (AECT, 2008)