More Related Content
Similar to روش تحقیق تاریخی
Similar to روش تحقیق تاریخی (6)
More from Mojtaba Abbasian Ardakani
More from Mojtaba Abbasian Ardakani (20)
روش تحقیق تاریخی
- 5. تاريخ در تحقیق اهمیت
تحقیقدریخرتاایردااهمیتهایخیلییادزبودهووسیلهایستایربدرکعواملزوبر
ابلمرپ،هاکمبودیهاوشناساییمشکالتدرهربايكحادثهيخيرتا.نچوتحقیقدریخرتا
ی تالشاستایربشناخت،گذشتهدرکحالوتعیینمسیرآینده؛ازطریقآنمیتوانبه
حقایقوواقعیتهاپیبردهوآموختکهمسایلورامودرگذشتهچگونهبودهوامزوربه
چهتیرصومتجلیگردیدهودرآیندهچگونهمتجلیخواهدشدوبدینطریقازتبرجا
حوادثگذشتهايربپیشبینیابلمرپهایآيندهاستفادهکردهوگامهایمؤثرارایربفعر
آنهابرداشت.
- 6. از تاريخ در یقعلمي لحاظ
تحقیقمایهحیاتوهستهانکشافتمامعلومومنجملهيرتاخاست؛
اريزدرسايهتحقيقمباحثعلمیگسترشیافتهوبرشاخوبرگآن
دهوافزمیشود.اگرتحقیقنباشد؛درآنترصومینهزمرگونا
بودیعلومیجارتدمهیاگردیدهوازبینخواهدفتر.اریز"تحقيقار
مايهحياتعلمدانستهاند"ونبدوانجامتحقيقعلمنهمچوآبی
استکهدرحاییگیرماندهودچارگنديدهگیوارزلجنمیگردد.
ازجانبدیگرهرعلمباگذشتمانزوپیشرفتهایانسانها
ایجابتجدیدتحقیقارنمودهودرنتیجهتحقیقافقهایزتاهکشف
ودردسترسانسانهااررقمیگیرد.اررقاظهارعدهییاز
دانشمنداندیگرتحقیقحیثیتآباردرداوعلمحیثیتختردارو
اگرآبنباشد؛ختردخشکیدهوازبینمیرود.
- 7. اخالقی لحاظ از تاريخ در قیق
تحقیقدريخرتابهخاطرشناسانیدنیکحقیقتوواقعیتنوعیازحقشنای سو
کشفحقیقتوواقعیتیکتکلیفاخالقینیزاست؛اریزبیتفاوتیدربابرربدعتها
ونااییورهاييكهدرگذشتهترصوگرفته،استحیثیتهزاجادادنبهادامهخطاو
اشتباهاتايربآيندهگاناستونیزدستیافتنبهحقیقتوازبینبردنموانعاز
سراهرحقیقثنهتنهایکامرمهماخالقیاست؛بلکهیموجیبهمهمانسانینیزاست
- 8. شناسی مکتب لحاظ از تاريخ در
تحقیقدریخرتانیزایرداشزارقفوالعادهیادزاست؛اریزپابندیمردمبه
ادیانومذاهبمختلفباعثپدیدآمدنشیوههایخاصدرندهزگی
گردیدهومینهزتفرقهواختالفارنیزبهوجوددهرآواست.نچوحقایقو
واقعیتهادرتماممکاتبدایمآشکارنیستوگاهیهمازاثرجهلوغرض
یهازرویادخالتدستهایآلوده؛حقایقبا،باطلافاترانحواوهامیکجا
گردیدهوومینهزافاترانحارازمسیراصلیمهیامیدزسا.درچنینحالت
تحقیقایربشناختگذشتهوكردسترداز،سترنادحقازباطلوآگاهی
ازچگونگیاهروسمرندهزگییکامرحتمیویروضربودهوبهوسیله
تحقیقمیتوانستردارازسترنادوثوابارناثوابتفکیکوجامعهاراز
سردرگمینجاتداد.
- 10. فردی ديد از تاريخ در تحقیق رت
تحقیقدریخرتامیلوحسیکنجکاوارایربمحققندهزساختهومواددرمونیازاردر
هرباحوادثووقایعیکهدرگذشتهیوردادهاند؛درشراختیااررقمیدهدوبدینطریق
یکتصویرکلیاردرهرباحوادثووقایعذهنردمحققمجسممی،دزسا
تحقیقدریخرتامینهزشناخت،گذشتهدرکمانزحالوتخمینآیندهارمیسرساختهو
محققارقادرمیدزساتاحوادثووقایعاربهرطونسبیتاحدودیپیشبینینم،اید
تحقیقدریخرتاباعثهاییرمحققازتعصباتبیجاوبیدرمودراتخاذشوروسلوک
نامناسبدرهرباحوادثووقايعيخيرتاگردیدهوباازبینبردنذهنیتهایمنفیو
یابیزاررکوانهرکونهتنهامینهزردوی اندیشوموضعیگرمناسبارایشربمیاند؛زآمو
بلکهانوراوارشادابمیدزسا،
- 11. فردی ديد از تاريخ در تحقیق رت
کبهتامیرساندییاراریوو گردیدهمحققیفکر هایفعالیت انکشافوشدر باعثیخرتادرتحقیقدالیل مک
اوبینشو گردیدهموفقيخيرتاوقايع و حوادثهربادرهاواقعیت وحقایقیافتردبهمنطقیو علمیترعمیق
گردد.
موهربادرارمحقق دیدزطروساختهآشناحدودیتاگذشتهوقایع و حوادثباارمحققیخرتادرتحقیقضوع
،دزسا می ترشنور
ماررق اواختیاردرارجدیدمعلوماتو کردهعوضحادثه یکهربادرارمحققدیدبنیانیخرتادرتحقیق،یدهد
وصومینهزوساخته ترعلمیو تردقیقیخیرتاموضوع یکهربا درارهانظراظهاریخرتادرتحقیقحقیقتبهل
،دزسا میتر نزدیکار
گوار ناحوادثازیپیشگیرمینهز و کردهوقایع و حوادثپیشبینیبهقادر ارمحققیخرتادرتحقیقمیمهیاار
دزسا.
است نیزحاجاتساختندهرآوبرو اترمخاطزوبرازیگیر جلو مهمعاملیگانهتحقیق.
- 12. اجتماعی ديد از تاريخ در تحقیق ت
و گردانیدهموفقندگیز مختلفمسایلدرکبهار انسان میتوانديخرتادرتحقیقدزساقادر
نمایاحاصلرکاملمعلوماتانردیگوخوداجتماعهای توانیناو توانمندیدرمودرتاد.بنا
مغاند؛رخب بیانردیگبرتجاوخود توانوترقد ازکسانیکهنویسنده یکلقو بر،لوب
گردند میمحکوم ومظلوم.
ميزوساخته مالبرار مختلفداعیانغگوییودرو استیر،صداقتيخرتادرتحقیقو كردنه
دزسا ميمهيا دشمناز اردوست تفكيك.
هدربرخودادنكاهش باو بردهمیانازارتعصباتوتفرقهیشهریخرتادرتحقیقویفکر ای
دزسا میمهیاجامعهيكدرارافتمندانهرشو آمیز مساملتحیات ادامهشیوهعملی.
و کردهانتخابار گیندهز ستردسمرو اهر تااندزآمومی مردم ایربيخرتادرتحقیقسردبا
ونمايندانتخابارگي ندهزبهتر هايشيوهگذشنگان؛ازگرفتنعبرت وگرفتنارچ که بدانند
باشندميجامعهدرسالترووظایف کدام ایرداو میکنندگی ندهز
- 14. تاريخی تحقیق روش اهداف
تحقیقدريخرتابههرسطحوپیمانهایکهباشدایردااهدافمعینبودهونبدوهدف
تحقیقناممکناست؛اریزهدفترعباازنقطهایستکهقصدلوصوبهآناریردامودر
تحقیقيخرتاممکنهدفعمدهدنوافزاطالعاتشمندزاربهمعلوماتویاکسبتکنیک
هایعاملانهکهتازهنودرمواستفادهاررقنگرفتهاست؛باشدویاهمممکنهدفکشف
حقیقتوواقعیتدرهربايكحادثهيخيرتاباشدکهدریرزپردهابهاماررقدرداومحقق
میخواهدازیورحقیقتوواقعیتپردهاربرداشتهجوانبوابعادو
عواملزوبرحادثهوچگونگياترتاثیآناردرآيندهشناسایینماید.
هدفبهمامیاندزآموکهماچهچیزارمیخواهیم؟ودردرموكدامموضوعاتميخواهيم
حقايقاركشفودراختيارانرديگاررقدهيم؟وباالخرهایربکدامسواالتمیخواهیم
پاسختهیهنماییم.
- 15. تاريخی تحقیق روش اهداف
هدفتحقیقیخیرتاکاربهبردنهایدادهمربوطبههایواقعیتمرتبطبارویدادهایگذشتهوتفسیرهاآناست.ازاین
طریقتوانمیبهعواملمؤثردربروزوقایعیکهدرگذشتهرخداده،استپیبردورویدادهایمانزحالاربهترشناخت.
تحقیقیخیرتاکمککندمیتاباتحلیلهایدادهمربوطبه،عادات،سومرهاسنتوچگونگیانجاماموریکهبینحوهدر
گذشته،اندبودهدرکیبیشتردستبهیمرآو.
شناختهایپدیدهیخیرتاازدوجهتمفیداست:
1.ترضروشناختاترتغییاجتماعی؛یکیازمهمترینفوایدشناختیخیرتاوهایپدیده،یخیرتاسنجشواندهزایگیر
،دگرگونیهامسیروآهنگآنهااست.مبحثاترتغییاجتماعیازمهمترینواگیرترینرفمباحثدانشهایاجتماعی-انسانیاست.
ازهمین،روتمامی،دانشمندانازنافالطوتاهگل؛ازجملهسن،نسیمو،بوسوئه،لماکیاو،ویکوفرهرداگوست،کنت
کیمردوو،نپرودومسئلهتغییراجتماعیارآنچنانمطمحنظراررقدادهاندکهبهعمزکیمردوطرحمسئلهتغییردرجامعه
ومسیرحرکتجوامعازجامعهشناختینیزقدیمتراست.
2.شناختوبینیپیشآینده؛شناختوپیشبینیآیندهایربهرفردوهرجامعهیسترضروودراهرتحققاین،مهم
شناخت،یخیرتاگامیاجتنابناپذیراست؛اریزایربپیشبینیحرکتهاپدیدهبایدبهعقببازگشتوگذشتهآنانار
شناخت.دراصطالحبهآن"افکنیرفروند"اطالقشودمی.
- 18. اساسی اصولتاریخی تحقیق روش
1.دردااررق بینیمیان خود ابرربدر نسیان؛اصل.اراصل اینترصو چند به بایدمحققتحقق
بخشد:
الف)شزار باید محقق مانی؛زارفنکند تحمیل ،تحقیقمانز برار خودمانهز های.
ب)شزاراز بایدی؛ شزاراغترفموضو به آنان تحمیلاز و یابدآگاهی ،خود ذهنی خاص هایع
دزرواجتناب تحقیق.
ج)بهمعموال یخیرتا تحقیق امکانی؛رفدردا اهرهم بهار مکانی تمایز نوعی.ض به بایدتأثیر ایبر
شزار برمکانوعادات،اسمرم ،ها...داشت توجه.
2.روتأمل مختلف رصو به،هاداده پذیرشدر باید محقق مثبت؛ اییرگشک وتأملاصلدر ودز
گیرد مدد ،نویسندهشناخت وسلیم عقل مثل یبسیارعوامل از،اهر این.
- 19. 3.نمی شناساییار حوادث جزء جزء ،کندمی رغو نگوناگواسناددر ق ّمحق اء؛راستقاصلماید
یابدست جامعشناخت به ،نهایتدر تادزسامی خود العیننصبار احتیاط ،گام هر در ود.
4.مجموعه نودردر حادثه هر کلی؛ ساختزبا،جامعیتاصلشبکه یا اییاف جایی
ّ
عل ایوته
کندمی پیدامعنی آن در.نیست؛ممکن ،عناصراز هریک شناخت نبدو ،مجموعه شناخت
آیدنمی دستبه مجموعه یا کلدر جز حادثه هر شناخت همچنانکه.
داشت نظردر بایدار نکاتی یخیرتا تحلیل وتفسیر هرگونه در البته:
1.ایی؛رگکلاز حذر
2.یخ؛رتامجموع ایرب علمی نقانودادناز حذر
3.نیست؛ یخرتادر علمیجبر گونههیچ اینکه دانستن
4.ویخرتامجموع در پیشگوییاز حذر....
اساسی اصولتاریخی تحقیق روش
- 22. .می این به ،توصیفمقام در یخی؛رتا توصیفی یخیرتا پدیدهاین که یمزپردادرمو دیدگاه ا
به ،چگونه ،موقعیتی چهرد ،کجا ،کی ،مطالعهچ به و کسانی یا ی کس چه وسیلهتیرصو ه
است؟ یافته رظهو
استمدارک واسنادمحتاج ،مقام ایندر خرمو.بلک نیست کشفی ماولز ،توصیفغالبا ه
دهدمی نشانار یخیرتا توصیف صعوبت ،این واستیساززبااز ناچار ،خرمو.هرچند
گرددمی ترکامل بعدی احلرم ،باشد تردقیق ،توصیف.ت مطالعهآغاز ،یور هر بهیخیرا
است مرحله همین.است مواجهعمده مسأله سه با غالبا توصیفمقام در محقق:
یخیرتا حادثه نهاییوضعیت و رّتطو ،رظهو توصیف.
ک نقانو پرتودر آن رّتطو یاحادثهوقوع علت بیان،تبیین یخی؛رتا تبییناست لی.مقام در
دردا وجودعمده مسأله سه ،توصیف مانند نیزتبیین:و و رّتطو ،رظهو تبیینضعیت
یخیرتا حادثه
تاریخی تحقیق مراحل
- 24. 1.شده نوشته وضبط ،واقعی انرناظ توسط که مدارکی واسناداند.
2.به هوگر یافردازکه بقایاییمانند است مانده جا:فسیلاسکلت ،هااب ،ها،هاراز
لباسآنها مانند وهاسکه ،ها.
3.حادثهوقوعجریاندر ناظرفردشفاهی گواهی.طازاطالعات این کسب معموالریق
کیردمی ترصو ی شخص مصاحبه
اول دست منابع
- 25. دوم دست منابع
1.کتاب مکتوب؛ منابعهافیربیوگ،هاسالنامه ،یخیرتا وقایعشرح ،هانامهزور ،هاو ا...؛
2.م دیگر نسلی به نسلی از سینه به سینه که مطالبی و منابع شفاهی؛ منابعشود؛می نتقل
داستان،اشعار ،تصانیفمثلضرب ،هاافسانه،هاسنن و ملل رفولکلو وهااملثلملی؛
3.و ی نقاش ،فیلم ؛یتصویرمنابع...؛
4.محل،هامقبره ،یخیرتا ابنیه ساختمانی؛ منابعگذشت به مربوط مسکونی هایگان؛
5.سفال ؛یارزاب ومادی منابعها؛کتیبه وارزاب،آالت ،فوظر،هاسکه ،ها
6.وصفحه ،صوتی نوار ،فیلم الکترونیکی؛اسناد....
- 29. تاریخی روشهای مثبت نکات
؛ینگرمنظومهرمنظوایناستکهمحقق،یخیرتاباتوجهبهفاصلهایکهبا
واقعیتدرمومطالعه،درداتواندمیآنارنهمچوم ّمنجدریککهکشانببیند.
ضدمحیطبودن؛محققنبایدباواقعیتدرموتحقیقچنانخوگیردکهجهات
مثبتومنفیآنارنبیند.
یابیصیقلواقعیت؛بافاصلهیافتناز،واقعیتبهترتوانمیآنواقعهوعوامل
ستردوپشتپردهارآندید.باگذشت،مانزهااندیشهمطرحشوندمی.
پیوستیاار؛راستمق ّمحق،یخیرتابرخالفق ّمحق،ی شناسجامعهمیتواندنه
تنها،تّواقعیبلکهتبعاتوارراستمآنارنیزببیند.تالشدشوارپیشبینیدر
یخرتاازجتهیکاستیپذیرد؛میاریزدرجریانحرکتواقعیتعینادیدهشودمی