Vovtv cau hoi du kien cho khach moi shomnay 1.6.2015
1. 1
Chủ đề chương trình sẽ là “Trẻ em sớm được tiếp thu với thiết bị công nghệ: Nên và
không nên”.
Thời gian ghi hình: Từ 5.30-6.30 chiều ngày 1/6/2015.
Hình thức: Ghi hình trực tiếp
Địa điểm: VOVTV – Tầng 9, 58 Quán Sứ, Hà Nội
Đề xuất trang phục: Áo sơ mi 1 màu, tránh màu xanh nước biển (trùng với nền trong
trường quay).
Câu hỏi dự kiến cho khách mời S Hôm nay 1/6
Phóng sự dẫn dắt khách mời: Trẻ em sớm được tiếp xúc với thiết bị công nghệ
Câu hỏi 1: Thưa ông, trẻ em ngày nay đã sớm được tiếp cận với các sản phẩm công nghệ.
Điều đó gây nên những ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển não bộ cũng như thể chất
của các em?
http://time.com/3834978/babies-use-devices/
http://www.abstracts2view.com/pas/view.php?nu=PAS15L1_1165.3
Time.com (25/4/2015) : Nghiên cứu gần đây về mức độ tiếp xúc với công nghệ trên 370
gia đình có trẻ từ 6 tháng đến 4 tuổi của Hiệp hội Nhi khoa Hoa kỳ (Pediatric Academic
Societies) cho thấy ⅓ bé dưới 1 tuổi đã sử dụng những thiết bị điện tử thông minh và đến
2 tuổi hầu hết trẻ đều đã có những tiếp xúc thiết bị công nghệ ở các mức độ khác nhau.
Nghiên cứu cho thấy 97% hộ gia đình có TV, 83% có máy tính bảng, 77% có điện thoại
di động và 59% có truy cập Internet. Các gia đình cũng cho biết 52% trẻ dưới 1 tuổi xem
TV, 36% dùng màn hình cảm ứng, 24% gọi điện, 15% sử dụng ứng dụng và 12% chơi
game. Thời gian sử dụng thiết bị công nghệ tăng lên khi tuổi đời tăng lên, 26% với trẻ 2
tuổi và 38% với trẻ 4 tuổi sử dụng ít nhất 1 giờ mỗi ngày, Internet và điện thoại thông
minh có thể là nguồn gốc nhiều rủi ro
Nghiên cứu của AAP cũng chỉ ra rằng, sử dụng thiết bị công nghệ quá mức có thể dẫn
đến những rắc rối ở trường học, giảm khả năng tập trung, béo phì, các vấn đề về thị lực,
… sự phát triển về mặt xã hội – tình cảm”, suy giảm sự phát triển các kĩ năng cần thiết
cho toán học và khoa học của một đứa trẻ
Theo một số nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Y khoa trẻ em Mỹ và Hội Y khoa Canada :
Kích thích não bộ phát triển: Từ 0 đến 2 tuổi, não của trẻ phát triển gấp 3 lần về kích
cỡ và tiếp tục phát triển nhanh chóng cho đến 21 tuổi. Sự kích thích sớm đối với phát
triển của não bộ đến từ việc không kiểm soát các thiết bị công nghệ được cho là có liên
quan đến những rối loạn về khả năng chú ý, nhận thức, học hỏi, gia tăng sự bốc đồng và
suy giảm khả năng tự điều chỉnh.
Chậm phát triển Do các thiết bị công nghệ đòi hỏi những vận động hạn chế nên có thể
khiến cho quá trình phát triển của trẻ chậm đi.Chính vì vậy mà trẻ dưới 12 tuổi sử dụng
thiết bị công nghệ với cường độ quá nhiều sẽ không có lợi cho phát triển cơ thể và khả
năng học tập
Bệnh béo phì Theo một nghiên cứu, nếu trẻ được phép chơi ít nhất một thiết bị điện tử
trong phòng ngủ của chúng thì nguy cơ béo phì sẽ tăng 30%. Trung bình, có 1 trong 4 trẻ
2. 2
ở Cananda và 1 trong 3 trẻ tại Mỹ bị béo phì. Trong số này, 30% trẻ béo phì có nguy cơ
đái tháo đường và hứng chịu các nguy cơ về tim mạch và đột quỵ sớm.
Mất ngủ 60% phụ huynh không giám sát việc sử dụng thiết bị điện tử của con, và 75 %
trẻ được cho phép chơi thiết bị điện tử trong phòng ngủ (báo cáo Kaiser Foundation
2010). Trong khi đó, 75% trẻ độ tuổi 9- 10 bị mất ngủ dẫn tới việc học bị ảnh hưởng rất
lớn (báo cáo của Boston College 2012).
Các chứng bệnh về tinh thần trầm cảm, lo lắng, rối loạn gắn bó, giảm khả năng chú ý,
bị tâm thần, rối loại lưỡng cực, và các vấn đề về thần kinh khác (số liệu từ các báo
cáo:Bristol University 2010, Mentzoni 2011, Shin 2011, Liberatore 2011, và Robinson
2008).
Gây hấn Các nội dung bạo lực trên phương tiện truyền thông có thể khiến cho trẻ có xu
hướng gây hấn nhiều hơn
Chứng mất trí nhớ kỹ thuật số Những nội dung trên các phương tiện truyền thông
được phát với cường độ cao có thể làm giảm khả năng tập trung và trí nhớ do não bộ phải
điều bớt nơron thần kinh ra ngoài vỏ não. Trẻ không tập trung được thì đương nhiên là
chúng sẽ không thể học tập tốt được.
Nghiện kỹ thuật số Nếu các bậc phụ huynh cũng sử dụng thiết bị kỹ thuật số ở cường
độ quá thường xuyên thì họ dễ có xu hướng lơ là con cái. Và khi đó, trẻ thiếu sự quan
tâm sát sao của phụ huynh sẽ gắn bó với các thiết bị điện tử rồi hơn và rồi dần dẫn tới
nghiện ngập
Bức xạ Tháng 5 năm 2011, Tổ chức sức khỏe Thế giới đã xếp điện thoại di động (và các
thiết bị không dây khác) vào danh mục 2B trong những thứ có khả năng tạo bức xạ ảnh
hưởng tới sức khỏe.
Thiếu bền vững Cách thức giáo dục và nuôi dạy trẻ bằng các thiết bị điện tử xem ra
không mang tính bền vững,nghiện kỹ thuật số và hàng loạt nguy cơ tiềm ẩn khác.
Is your child under age 2? Keep them away from smartphones, tablets and
computers 24/10/2014-Washingtonpost.com : “Truyền hình và các truyền
thông giải trí nên tránh cho trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi” theo nghiên cứu từ
Hiệp hội Nhi khoa Hoa kỳ. Một số chuyên gia tâm lý trẻ em người Đức cho rằng
mốc này là dưới 6 tuổi, phần lớn các chuyên gia cho rằng trẻ khi sử dụng các thiết
bị công nghệ này thì ở mode thụ động, một số ứng dụng tương tác có thể can thiệp
vào quá trình tổng hợp câu chuyện so với khi bố mẹ đọc một câu chuyện cho bé
do ảnh hưởng của các phần tử tương tác lên sự chú ý của trẻ.
Toddlers who use tablets or smartphones may develop long-term problems
with their hands and fingers, experts warn 18/11/2013 Dailymail.co.uk : Trẻ
em tiếp xúc lâu dài (3-4 giờ mỗi ngày) với các ứng dụng vẽ trên máy tính bảng
hay điện thoại thông minh có thể bị ảnh hưởng vận động tay và ngón tay, các vấn
đề về lưng, cổ so với trẻ dùng giấy và bút chì
Tablets and smartphones may affect social and emotional development,
scientists speculate - 2/2/2015 theguardian.com : Các nhà nghiên cứu cảnh báo
rằng việc sử dụng một máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh để chuyển
hướng sự chú ý của một đứa trẻ có thể gây hại đến "phát triển cảm xúc xã hội của
trẻ"
3. 3
Câu hỏi 2: Có một câu chuyện thế này. Nhà sáng chế Steve Jobs, nổi tiếng với các thiết bị
công nghệ đình đám như ipad, iphone từng phát biểu rằng: Các con của tôi không dùng
iPad, iPhone. Ở nhà chúng tôi, thời gian sử dụng iPad bị kiểm soát. Vậy theo ông, ở đây,
chúng ta nên kiểm soát con trẻ bằng cách nào, và thời gian trẻ sử dụng các thiết bị công
nghệ như thế nào là hợp lý?
Theo các chuyên gia tâm lý trẻ em Hoa kỳ :
Trẻ dưới 2 tuổi (độ tuổi ăn sữa mẹ) không nên tiếp xúc, không nên đặt TV, máy
tính bảng, điện thoại di động, máy tính trong phòng của trẻ
Trẻ từ 3-12 tuổi sử dụng hạn chế với sự giám sát của bố mẹ, tối đa 2 giờ 1 ngày
nhưng không dùng liên tục, đan xen với các hoạt động thể chất khác
Lưu ý tư thế ngồi, khoảng cách với màn hình hợp lý tùy theo thiết bị, thời gian
biểu hợp lý,...
Radesky đã khuyến khích sự tăng cường tương tác giữa các thành viên trong gia
đình và gợi ý rằng việc trẻ nhỏ được chơi với người thân mà không có bất kì TV
hay thiết bị di động nào trong khoảng “thời gian của gia đình” sẽ rất có lợi cho
trẻ.,nếu phải sử dụng nên dùng thử các ứng dụng này trước khi cho con mình sử
dụng
Kiểm soát trên cơ sở sự tin tưởng và công bằng, các thiết bị thông minh đều có
mode cho trẻ em “children mode” (Guided Access và Restrictions – Mac OS, Kid
Mode trên Android) có thể kiểm soát được thời gian, ứng dụng, nội dung mà các
em được sử dụng , đặt mật khẩu, đặt lịch và tuân thủ lịch, sử dụng như phần
thưởng để khuyến khích trên cơ sở sự tự giác
Hoặc phần mềm bên thứ ba như “Salfeld Child Control”
Sớm dậy các em bảo vệ sự riêng tư trên mạng “Teach kids online security
basics” và “Age-based guidelines for kids' Internet use” của Microsoft
Không ngăn cấm mà sử dụng có ý thức và có kiểm soát trên cơ sở công bằng!
Phóng sự xengiữa khách mời: Những tác hại khi cho trẻ tiếp xúc quá nhiều với thiết
bị công nghệ
Câu hỏi 3: Qua phóng sự vừa rồi, có thể thấy những tác hại về lâu về dài đối với trẻ nhỏ
đã tiếp xúc quá lâu với thiết bị công nghệ. Vậy tại sao các vị phụ huynh vẫn để cho con
em mình sử dụng các thiết bị này trong thời gian lâu như vậy?
Các nhà nghiên cứu tại Đại học y khoa Boston đã đưa ra cảnh báo rằng mặc dù những
ảnh hưởng tiêu cực của TV và video lên trẻ nhỏ đã được nhận thức rõ, song nhận thức
của xã hội về ảnh hưởng của các thiết bị di động lên não bộ của trẻ em dưới 6 tuổi đã
“quá trễ” khi trẻ đã và đang sử dụng các thiết bị này quá nhiều.
Nghiên cứu đề cập ở trên cũng chỉ ra rằng bố mẹ thường sử dụng thiết bị công nghệ để
phân tâm trẻ em, 73% bố mẹ để bé chơi với các thiết bị công nghệ trong khi đang làm
việc nhà, 60% nói rằng họ cho phép trẻ em sử dụng chúng trong khi đang bận các việc
vặt, 65% để làm dịu các bé và 29% để ru ngủ các bé. Chỉ 30% đã tư vấn chuyên gia về
việc cho con sử dụng các thiết bị công nghệ mà thôi.
4. 4
Tôi đã tiến hành một khảo sát nhỏ trên FB với những người bạn hoặc người quen có con
nhỏ ở độ tuổi 2-21 tuổi, kết quả cho thấy 100% (15 em, 4 nữ; 6 em <4 tuổi ; 6 em từ 5-
14 ; 3 em từ 15-21 ) đều sử dụng thiết bị công nghệ (máy tính, máy tính bảng, điện thoại
thông minh) ở mức độ từ rất hạn chế đến không hạn chế và có một số quan điểm của phụ
huynh như sau
Biết là ko nên dùng sớm nhưng suy cho cùng thì trước sau nó cũng biết thế nên
cho dùng luôn :)
Điện thoại bị cấm dùng thì con bé lại càng tìm cách chui lủi để dùng. Nói chung
càng cấm đoán nó càng khao khát phải có được rồi làm đủ thứ kinh khủng hơn,
Quan điểm là ko nên cấm, cấm thì trẻ sẽ tìm cách chơi vụng chơi trộm. Cho chơi,
có kiểm soát và nói cho con hiểu tác hại của việc chơi nhiều.
Ko nên cấm trẻ sử dụng, nhưng cần có kiểm soát và điều tiết.
Muốn xem phải có điều kiện, coi như phần thưởng.
Trẻ con thì cứ cho dùng điện thoại đen trắng để liện lạc với bố mẹ, máy tính thì
nên tìm các trò chơi trí óc cho chơi
Chưa quy định cụ thể nhưng cho phép thì chơi, bảo thôi thì thôi không nghiện vật
vã. Lâu lâu mới xin dùng, ko cho cũng chịu.
Bố mẹ nên chơi cùng con nữa để con không tự tìm các trò lung tung trên mạng.
Phóng sự xengiữa khách mời: Một khía cạnh khác của thiết bị cảm ứng: Sử dụng
máy tính bảng làm công cụ dạy học cho trẻ
Câu hỏi 4: Theo ông, tại Việt Nam, chúng ta có thể học hỏi được gì từ những phương
pháp dạy học này ạ? Chúng ta nên tiến hành như thế nào để việc đưa những ứng dụng của
máy tính bảng, trong một vài trường hợp, thực sự có ích cho tư duy và việc học của các
em?
Mặt tích cực của thiết bị công nghệ trong học tập
+ “Các thiết bị này có thể sẽ thay thế các hoạt động thực hành quan trọng cho sự phát
triển các kĩ năng vận động cảm giác và hệ thống cơ thị giác, những yếu tố quan trọng cho
việc học hỏi và ứng dụng toán học và khoa học,” Radesky nói.
+ Cũng có các bằng chứng cho thấy các chương trình giáo dục được nghiên cứu kĩ lưỡng,
như chương trình Sesam Street, teletubie và sách điện tử và các ứng dụng tập đọc cho trẻ
trên các thiết bị di động có thể giúp trẻ học từ vựng và trau dồi kĩ năng đọc hiểu, nhưng
điều này chỉ đúng với trẻ ở độ tuổi sắp đi học.
+ MOOC đang thực sự tạo ra một trào lưu mới trong giáo dục số trên phạm vi rộng lớn
và sâu sắc. Với sự chuẩn bị và định hướng tốt, người học giờ đây có thể hiện thực hóa
việc học tập suốt đời ở trình độ cao với chi phí rất dễ chịu. Cuối tháng 8/2014, Coursera
có khoảng 7,1 triệu người dùng. Chỉ sau khoảng 8 tháng, Coursera đã có trên 13 triệu
người dùng với trên 1.000 khoá học. Trong cùng khoảng thời gian, chỉ riêng khóa học
“Learning How To Learn” của trường Đại học University of California, San Diego cũng
đã tăng số người học từ hơn 325.000 người lên gần 1 triệu người.
5. 5
+ Sesame Street Mỹ dành cho thiếu nhi pha trộn cả giáo dục cả giải trí (edutainment),
nổi tiếng vì những chú rối Muppet do Jim Henson sáng tạo, chiếu lần đầu tiên ngày 10
tháng 11 năm 1969 và là chương trình thiếu nhi lâu đời nhất trong lịch sử truyền hình,
được chiếu >120 quốc gia, giành được 118 giải Emmy, ~ 77 triệu người Mỹ coi Sesame
Street hồi còn nhỏ, ước lượng rằng 95% con trẻ Mỹ đã coi chương trình trước khi đến ba
tuổi (và cuộc thăm dò năm 1996)
+ Teletubbies, loạt chương trình truyền hình dành cho trẻ em mầm non trước tuổi đi học,
sản xuất từ năm 1997 đến 2001 của Ragdoll Productions theo đơn đặt hàng của Đài BBC,
được giải thưởng BAFTA năm 1998 và nhiều giải thưởng khác. Loạt chương trình này
nhanh chóng nhận được nhiều khen thưởng và trở thành thành công thương mại trong và
ngoài nước Anh. Với những nhân vật đặc biệt, màu sắc tươi sáng, lời nói đối thoại đơn
giản và lặp đi lặp lại, nên mặc dù chỉ nhắm vào trẻ em trong độ tuổi từ 1 đến 4 nhưng
chương trình này cũng được yêu thích bởi các sinh viên (HTV3)
Những nền tảng giáo dục điện tử (massive open online course - MOOC) như
+ Khan Academy trường học trực tuyến, được sáng lập bởi Sal Khan (giáo viên của con
Bill Gate), với sự tài trợ từ quỹ Gates và Google “Cung cấp một nền giáo dục với đẳng
cấp quốc tế, hoàn toàn miễn phí, cho bất kỳ ai, ở bất kỳ nơi đâu” kiến thức cơ bản về
Toán, Lý, Hóa … cho trẻ em và cộng đồng
+ Coursera thuộc Đại học Stanford cung cấp một số khoá học trên mạng của các trường
này cho người đăng ký, các khoá học có thể thuộc ngành khoa học kỹ thuật, nhân văn
học, y học, sinh học, khoa học xã hội, toán học, kinh tế học, khoa học máy tính và một số
lĩnh vực khác
+ Doulingo : Là một ứng dụng nhận được giải Google Play's "Best of the Best" 2013,
được sự đánh giá cao đến từ The Wall Street Journal, PC Magazine,... Duolingo cung cấp
việc học ngoại ngữ hoàn toàn miễn phí ngay trên các thiết bị di động
+ Ở Việt Nam có thế thấy socnhi.com , các website giáo dục như hocmai.vn, học tiếng
Anh như ioe.go.vn, violympic.vn,... hay tổ hợp giáo dục topica, giapschool.com
Câu hỏi 5: Có nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay, đang có quá ít sân chơi cho trẻ nhỏ,
các em đang phải tận dụng những hình ảnh bắt mắt và sinh động từ các thiết bị
công nghệ làm công cụ học tập, giải trí và giết thời gian. Ông nhận định như thế nào
về ý kiến này?
Làm thế nào để trẻ có thể cân bằng được giữa các trò chơi vận động và trò chơi
công nghệ?
Theo quan sát của tôi, đúng là trẻ em nước ta hiện nay đang thiếu không gian và thời gian
cho các vận động ngoài trời, mặc dù các trường đều có các sân chơi nhưng không gian,
phương tiện giải trí và đặc biệt là thời gian dành cho các hoạt động ngoài trời còn rất hạn
chế…. trong khi đó thì những phương tiện điện tử thông minh lại tương đối sẵn có và sẵn
sàng để các em sử dụng cả cho mục đích học tập lẫn giải trí, vậy làm thế nào để cân bằng
được giữa trò chơi vận động và trò chơi công nghệ, giữa thế giới thực và thế giới ảo ?
6. 6
- Nhà trường, cha mẹ nên tạo điều kiện cho các em có các hoạt động ngoài trời, trải
nghiệm thực tế, đi học thực địa, những tiếp xúc, trải nghiệm thực tế là không thể
thay thế được sẽ giúp trẻ em phát triển toàn diện
- Nhà trường, phụ huynh, chính quyền địa phương nên tìm những nguồn lực tạo sân
chơi chung cho các em ví dụ các dự án Sân chơi trong thành phố - Think ground
play từ đồ tái chế có thể rất dễ thực hiện nhưng cần sự hợp tác của nhiều bên
- Phụ huynh, thầy cô nên tăng cường tương tác trực tiếp với các em, nên dành thời
gian trao đổi, trò chuyện hoặc kể cả cùng chơi cùng học trên các thiết bị công
nghệ với các em thay vì để các em chỉ sử dụng thiết bị thông minh